prof. dr hab. inż. Janusz Nieznański
Employment
- Pełnomocnik Rektora ds strategii uczelni at Gdańsk University of Technology
- Head of Section at Zakład Przekształtników i Magazynowania Energii
Publications
Filters
total: 46
Catalog Publications
Year 2024
-
Engineering education for smart grid systems in the quasi-industrial environment of the LINTE^2 laboratory
PublicationSmart grid systems are revolutionising the electric power sector, integrating advanced technologies to enhance efficiency, reliability and sustainability. It is important for higher education to equip the prospective smart grid professional with the competencies enabling them to navigate through the related complexities and drive innovation. To achieve this, interdisciplinary education programmes are necessary, addressing inter...
Year 2021
-
The Influence of External Load on the Performance of Microbial Fuel Cells
PublicationIn this work, the effect of the external load on the current and power generation, as well as on the pollutant removal by microbial fuel cells (MFCs), has been studied by step-wise modifying the external load. The load changes included a direct scan, in which the external resistance was increased from 120 Ω to 3300 Ω, and a subsequent reverse scan, in which the external resistance was decreased back to 120 Ω. The reduction in the...
Year 2020
-
Advanced Lithium-Ion Battery Model for Power System Performance Analysis
PublicationThe paper describes a novel approach in battery storage system modelling. Different types of lithium-ion batteries exhibit differences in performance due to the battery anode and cathode materials being the determining factors in the storage system performance. Because of this, the influence of model parameters on the model accuracy can be different for different battery types. These models are used in battery management system...
-
Hybrid Modulation for Modular Voltage Source Inverters with Coupled Reactors
PublicationThis paper proposes and discusses a concept of a hybrid modulation for the control of modular voltage source inverters with coupled reactors. The use of coupled reactors as the integrating elements leads to significant reduction in the size and weight of the circuit. The proposed modulation combines novel coarsely quantized pulse amplitude modulation (CQ-PAM) and innovative space-vector pulse width modulation (SVPWM). The former...
-
The Influent Effects of Flow Rate Profile on thePerformance of Microbial Fuel Cells Model
PublicationThe energy contained in wastewaters has been identified as a promising sustainableenergy resource that could be harvested by using microbial fuel cells (MFC). When dealing with realwastewaters, the MFCs should be able to manage high flow rates and flow rates fluctuations. In thiswork, the short-term effects of the influent flow rate variations on the performance of a microbialfuel cell has been studied. With this aim, the influent...
-
Underfrequency Load Shedding: An Innovative Algorithm Based on Fuzzy Logic
PublicationIn contemporary power systems, the load shedding schemes are typically based on disconnecting a pre-specified amount of load after the frequency drops below a predetermined value. The actual conditions at the time of disturbance may largely dier from the assumptions, which can lead to non-optimal or ineective operation of the load shedding scheme. For many years, increasing the eectiveness of the underfrequency load shedding (UFLS)...
Year 2019
-
Application of Barycentric Coordinates in Space Vector PWM Computations
PublicationThis paper proposes the use of barycentric coordinates in the development and implementationof space-vector pulse-width modulation (SVPWM) methods, especially for inverters with deformed space-vector diagrams. The proposed approach is capable of explicit calculation of vector duty cycles, independentof whether they assume ideal positions or are displaced due to the DC-link voltage imbalance. The use ofbarycentric coordinates also...
Year 2015
-
Compensation of Dead Time Effects for Shunt Active Power Filters
PublicationThe paper presents a comprehensive approach to the compensation of the grid current distortion for shunt active power filter systems. Four different sources of current distortion are addressed: imperfect grid synchronization caused by the distortion in the grid voltages, time delays in the estimation of compensating currents and grid voltages, fluctuations of the dc bus voltage, and the distortion of inverter output voltages due...
-
Comprehensive compensation of grid current distortion by shunt active power filters
PublicationThe paper presents a comprehensive approach to the compensation of grid current distortion in shunt active power filter systems. Four sources of current distortion are addressed: imperfect grid synchronization caused by the distortion in the grid voltages, time delays in the evaluation of grid voltages and computation of compensating currents, fluctuations of the dc bus voltage, and the distortion of inverter output voltages due...
Year 2014
-
Comprehensive distortion compensation of grid-connected inverter currents
PublicationThe paper presents a comprehensive approach to the compensation of phase current distortion of grid-connected power inverters. Four different sources of current distortion are addressed: imperfect grid synchronization caused by the distortion in the grid voltages, voltage fluctuations in the dc link, time delays in the estimation of grid voltages, and the distortion of inverter output voltages due to dead-time effects and related...
Year 2013
-
A New Three-Dimensional Space Vector Modulation for Multilevel Four-Leg Converters Based on the Shape Functions of Tetrahedral Element
PublicationThe paper proposes a new three-dimensional space vector pulse-width modulation (3D-SVPWM) algorithm for multilevel four-leg converters. The proposed PWM duty cycle calculation is based on the shape functions of the threedimensional tetrahedral finite elements. The algorithm ensures synthesis of accurate and undistorted output voltages even under significant imbalance or ripple in the DC-link voltages. At the same time, the algorithm...
-
Virtual Space Vector Pulse Width Modulation Algorithm for Three-Level NPC Converters Based on the Final Element Shape Functions
PublicationThe paper puts forth a novel idea for the computation of Nearest Three Virtual Space Vector Pulse Width Modulation for the three level NPC converters. The computations are based on the concept of final element shape function widely used in the domain of finite element analysis. The proposed approach significantly frees the computations from the use of trigonometric functions, which simplifies the computations and permits easier...
Year 2012
-
Modelowanie wpływu pojemności pasożytniczych oraz czasu martwego na napięcia wyjściowe falowników wielopoziomowych typu NPC
PublicationPrzedstawiono wpływ pojemności pasożytniczych na zniekształcenia napięcia wyjściowego wielopoziomowych falowników typu NPC spowodowane wprowadzeniem czasu martwego. Opracowany model pozwala na dokładny opis zniekształceń napięcia oraz jego precyzyjną kompensację znacząco poprawiając jakość formowanego napięcia w szczególności w porównaniu z metodami kompensacji nie uwzględniającymi wpływu pojemności Pasożytniczych. Pojemność pasożytnicza...
Year 2011
-
Estymacja napięcia niezrównoważenia w obwodzie pośredniczącym trójpoziomowego falownika NPC z wykorzystaniem obserwatora EKF
PublicationW artykule przedstawiono nowy algorytm estymacji napięcia niezrównoważenia w obwodzie pośredniczącym falownika 3L-NPC (ang. Three Level Neutral Diode-Clamped Converter) wykorzystujący rozszerzony filtr Kalmana. Algorytm może być wykorzystany do sterowania falownikiem bez czujnika napięcia w punkcie środkowym jak również może służyć do celów diagnostycznych czujnika polegających na porównaniu mierzonej wartości z estymowaną. W artykule...
-
Laboratorium innowacyjnych technologii elektroenergetycznych i integracji odnawialnych źródeł energii LINTE^2 - zarys idei
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję nowego laboratorium badawczego o nazwie ''Laboratorium innowacyjnych technologii elektroenergetycznych i integracji odnawialnych źródeł energii LINTE^2'' budowanego przez Wydział Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej w ramach projektu finansowanego ze środków Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Omówiono założenia ogólne, koncepcję systemu sterowania i komunikacji zgodnego...
-
Modeling the effect of parasitic capacitances on the dead-time distortion in multilevel NPC inverters
PublicationA simple model is derived and verified for evaluating the effect of parasitic capacitances on the dead-time related voltage distortion in multilevel NPC voltage source inverters. The model permits well-defined and precise compensation of dead-time distortion, exhibiting meaningful improvement on compensation methods neglecting the effects of parasitic capacitances. A simple formula is given for evaluating the capacitances as serial/parallel...
-
Zastosowanie funkcji kształtu elementu skończonego w modulacji szerokości impulsów na przykładzie modulacji dwufazowej z kompensacją napięcia niezrównoważenia w trójpoziomowym falowniku napięcia 3l-NPC
PublicationPrzedstawiono problem modulacji napięcia jako problem wyznaczania współrzędnych punktu figury lub bryły geometrycznej. Do wyznaczenia współczynników wypełnień w modulacji szerokości impulsów zastosowano funkcje kształtu elementu skończonego. Wskazano zalety takiego podejścia i możliwości uogólnienia algorytmu modulacji. Opisano algorytm modulacji dwufazowej SVPWM z kompensacją oscylacji napięcia niezrównoważenia z jednoczesną stabilizacją...
Year 2010
-
Bezczujnikowy rozruch wysokoobrotowej maszyny synchronicznej z magnesami trwałymi
PublicationCelem artykułu jest przedstawienie bezczujnikowego rozruchu maszyny synchronicznej z magnesami trwałymi. W pierwszej fazierozruchu zastosowano sterowanie w układzie otwartym z regulacją składowych prądu stojana. Zaproponowano sposób przełączenia pomiędzysterowaniami w układzie otwartym i zamkniętym. W układzie zamkniętym do estymacji prędkości wykorzystano rozszerzony filtr Kalmanai bezśladowy filtr Kalmana. Przedstawiono takŜe...
-
Evaluation of selected diagnostic variables for the purpose of assessing the ageing effects in high-power IGBTs
PublicationPrzedstawiono metodę wyznaczania dwóch wskaźników diagnostycznych, które mogą być używane do oceny zużycia modułów IGBT dużej mocy. Proponowane podejście jest próbą zaadaptowania znanej z literatury metody laboratoryjnej do pracy bezpośrednio w układzie napędowym pojazdu trakcyjnego. Rozważane wskaźniki diagnostyczne to rezystancja cieplna między półprzewodnikiem a podstawą modułu oraz napięcie nasycenia kolektor-emiter IGBT....
-
Sensorless Startup of Super High Speed Permanent Magnet Motor
PublicationCelem artykułu jest przedstawienie metody bezczujnikowego rozruchu wysokoobrotowego silnika z magnesami trwałymi. Zastosowano dwa typy metod sterowania. W pierwszej fazie rozruchu zastosowano metodę sterowania prądem, następnie przełączono do trybu sterowania wektorowego. Przy sterowaniu wektorowym zostały użyte: rozszerzony filtr Kalmana (EKF) oraz alternatywny Bezśladowy Filtr Kalmana (UKF) jako obserwatory prędkości obrotowej....
-
Wyznaczanie wartości wskaźników diagnostycznych w celu monitorowania zużycia tranzystorów IGBT dużej mocy
PublicationPrzedstawiono nową metodę monitorowania zużycia tranzystorów bipolarnych z izolowaną bramką (IGBT) bezpośrednio w układzie napędowym. Proponowana metoda przeznaczona jest do śledzenia dwóch istotnych objawów starzenia modułów IGBT: rozwarstwiania struktury modułu na skutek termomechanicznego zmęczenia stopu lutowniczego oraz uszkodzeń połączeń drutowych wewnątrz modułu. Monitorowana jest rezystancja cieplna między półprzewodnikiem...
Year 2009
-
Open-transistor fault diagnostics in voltage-source inverters by analyzing the load current
PublicationPrzedstawiono nową metodę detekcji i lokalizacji uszkodzeń polegających na braku przewodzenia tranzystorów w falownikach napięcia zasilających silniki indukcyjne. Metoda jest rozszerzeniem, opracowanej wcześniej, metody wykorzystującej znormalizowane składowe stałe prądów obciążenia. Znormalizowane wartości średnie prądów powiązano z dodatkowymi wskaźnikami diagnostycznymi, które zawierają informacje o czasie trwania nieprzewodzenia...
-
Sensorless control of high speed permanent-magnet synchronous motor
PublicationW artykule przedstawiono metodę bezczujnikowego sterowania szybkoobrotowym silnikiem z magnesami trwałymi. Pokazano działanie układu sterowania opartego na filtrze kalmana (EKF) jako obserwatora prędkości obrotowej.
Year 2007
-
Detekcja i lokalizacja nieprzewodzenia tranzystorów falownika napięcia na podstawie analizy prądu obciążenia
PublicationPrzedstawiono nową metodę detekcji i lokalizacji nieprzewodzenia tranzystorów w falownikach napięcia zasilających silniki indukcyjne małej mocy. Metoda bazuje na monitorowaniu wartości dwóch sygnałów dia-gnostycznych. Pierwszy z nich, wskaźnik braku przepływu prądu, wykorzystano w celu detekcji uszkodzeń. Drugi, stosunek wartości średniej prądu do wartości średniej bezwzględnej, zawiera informacje umożliwiające lokalizację uszkodzonych...
-
Estymacja napięcia niezrównoważenia w obwodzie pośredniczącym falownika trójpoziomowego NPC na podstawie analizy prądów wyjściowych
PublicationZaproponowano prostą i skuteczną metodę wyznaczania wartości napięcia niezrównoważenia w obwodzie pośredniczącym trójpoziomowego falownika NPC (ang. Neutral-Point-Clamped). Zastosowanie proponowanej metody nie wymaga dodatkowych czujników pomiarowych, a nakłady obliczeniowe na realizację algorytmu są niewielkie. Do wyznaczania napięcia niezrównoważenia wykorzystuje się informacje zawarte w mierzonych prądach wyjściowych falownika....
-
Modelling and diagnostics of a traction transformer - a case study
PublicationW niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań w dziedzinie diagnostyki kolei elektrycznych. Zostały one przeprowadzone przez międzynarodowe przemysłowo-akademickie konsorcjum w ramach projektu europejskiego (6-go programu ramowego). Skupiono się na modelowaniu transformatora trakcyjnego z myślą o rozwinięciu nieinwazyjnej metody diagnostycznej w czasie rzeczywistym. Model przeznaczony do badań finalnych został rozwinięty w oparciu...
-
Open-transistor fault diagnostics in voltage-source inverters by analyzing the load current
PublicationA novel method is presented for the detection andisolation of open-transistor faults in voltage-source invertersfeeding low-power AC motors. The method is based onmonitoring two diagnostic signals, one indicating sustained nearzerovalues of output current and thus permitting fault detection,the other permitting the isolation of the particular transistorwhich went faulty. The latter signal is the ratio of the averagephase current...
-
Pasywna stabilizacja rozkładu napięć w obwodzie pośredniczącym falownika trójpoziomowego NPC
PublicationPrzedstawiono wyniki badań dotyczące pasywnej stabilizacji rozkładu napięć w obwodzie pośredniczącym falownika trójpoziomowego NPC wskazujące na dobre uwarunkowania tej metody i możliwość jej wykorzystania w zastosowaniach praktycznych. Odpowiednio skonstruowana stabilizacja pasywna zapewnia stateczną pracę z podtrzymywaniem równowagi napięć i powrót napięcia niezrównoważenia do zerowej wartości średniej po ewentualnym zaburzeniu...
Year 2005
-
Adaptacyjna kompensacja zniekształceń napięcia wyjściowego falownika z modulacją szerokosci impulsów
PublicationW artykule przedstawiono nową metodę kompensacji zniekształceń napięcia wyjściowego falownika. Metody polega na automatycznym wyznaczaniu parametrów zaproponowanego modelu napięcia zniekształceń, bez konieczności przeprowadzania szeregu kłopotliwych pomiarów. Jakość kompensacji jest na bieżąco oceniana na podstawie wskaźnika zniekształceń harmonicznych prądu fazowego. Metoda zapewnia mały poziom zniekształceń liniowych i nieliniowych...
-
Analiza sygnałów ciągłych i dyskretnych przy użyciu pakietu symulacyjnego SIMULINK
PublicationNiniejszy artykuł przybliża możliwości środowiska symulacyjnego SIMULINK do obliczeń naukowo-technicznych i wizualizacji. Dzięki szerokim możliwościom programu użytkownik posiada dużą swobodę konfiguracji układu symulacyjnego. W kontekście symulacji układów energoelektronicznych na szczególną uwagę zasługuje biblioteka SimPowerSystems, której charakterystykę zamieszczono w artykule. Przedstawiono również przykłady badania układów...
-
Detekcja i lokalizacja wybranych uszkodzeń falownikowego układu napędowego
PublicationW artykule przedstawiono dwa algorytmy diagnostyki napędu elektrycznego z falownikiem napięcia. Pierwszy z nich jest przeznaczony do diagnostyki uszkodzeń polegających na braku przewodzenia tranzystorów. Opiera się na analizie trajektorii wektora przestrzennego prądu. Za pomocą drugiego algorytmu możliwe jest wykrycie uszkodzeń sieci zasilającej lub prostownika. W tym celu wykorzystywany jest stosunek drugiej do szóstej harmonicznej...
-
Self-Tuning Dead-Time Compensation Method for Voltage-Source Inverters
PublicationPrzedstawiono nową, kompleksową metodę kompensacji zniekształceń napięcia wyjściowego falownika z modulacją szerokości impulsów. Proponowana metoda umożliwia automatyczne dopasowanie parametrów charakterystyki kompensacyjnej do aktualnej konfiguracji falownika i obciążenia, np. po zmianie przewodu łączącego falownik z obciążeniem. Adaptacja do nowych warunków polega na dostrajaniu wartości parametrów zależności opisującej napięcie...
-
Zastosowanie S-funkcji w symulacji trójpoziomowego modulatora SVPWM w programie Simulink
PublicationBlok S-funkcjo w programie Simulink pozwala na efektywne wykorzystanie narzędzi tego środowiska. S-funkcaja napisana w języku C, wprowadzona do schematu symulacyjnego jako blok użytkownika jest odpowiednikiem bloku USERa z programu TCad.
Year 2004
-
Adaptacyjna kompensacja wpływu czasu martwego w falowniku napięcia z modulacją szerokości impulsów.
PublicationPrzedstawiono nową metodę kompensacji wpływu czasu martwego na napięcia wyjściowe trójfazowego falownika mostkowego. Proponowana metoda umożliwia automatyczne dopasowanie parametrów kompensacji do aktualnych parametrów falownika i obciążenia, np. po zmianie przewodu łączącego falownik z obciążeniem. Adaptacja do nowych warunków polega na dostrajaniu wartości parametrów zależności opisującej napięcie błędu w funkcji prądu fazowego....
-
Diagnostyka łączników falownika napięcia w czasie rzeczywistym.
PublicationPrzedstawiono nową metodę detekcji i lokalizacji uszkodzeń tranzystorów w falownikach napięcia zasilających silniki indukcyjne. Jako zmienną diagnostyczną wykorzystano stosunek wartości składowej stałej do amplitudy podstawowej harmonicznej prądu obciążenia. Tak zdefiniowana zmienna zapewnia poprawne wykrywanie i lokalizację uszkodzeń zarówno w stanie ustalonym, jak i w stanach przejściowych. Proponowana metoda została zweryfikowana...
-
Efektywne programowanie procesora TMS320C6711 przy użyciu pakietu SIMULINK.
PublicationW artykule opisano alternatywny, w stosunku do standardowych metod kodowania, sposób programowania procesora TMS320C6711 z wykorzystaniem bibliotek pakietu SIMULINK. Scharakteryzowano własności karty uruchomieniowej ze zmiennoprzecinkowym procesorem sygnałowym TMS320C6711 firmy Texas Instruments, pod kątem tworzenia programów do układów prototypowych. Opisano także cechy pakietu SIMULINK jako wydajnego narzędzia pozwalającego na...
-
Eksperymentalne modelowanie emisji hałasu przez silnik indukcyjny zasilany z falownika napięcia.
PublicationZaproponowano nową metodę predykcji amplitudowego widma hałasu silnika indukcyjnego klatkowego zasilanego z falownika napięcia. Obliczenia spodziewanego widma hałasu bazują na ogólnych charakterystykach elektroakustycznych silnika wyznaczanych eksperymentalnie. Przedstawiono również wyniki weryfikacji eksperymentalnej omawianej metody.
-
Eksperymentalne modelowanie emisji hałasu przez silnik indukcyjny zasilany z falownika napięcia.
PublicationZaproponowano nową metodę predykcji amplitudowego widma hałasu silnika indukcyjnego klatkowego zasilanego z falownika napięcia. Obliczenia spodziewanego widma hałasu bazują na ogólnych charakterystykach elektroakustycznych silnika wyznaczanych eksperymentalnie. Przedstawiono również wyniki weryfikacji eksperymentalnej omawianej metody.
-
Przewidywanie widma hałasu silnika synchronicznego z magnesami trwałymi na podstawie modelowania eksperymentalnego.
PublicationW referacie przedstawiono zastosowanie symulacji komputerowej do estymacji hałasu wytwarzanego przez silnik synchroniczny z magnesami trwałymi zasilany z falownika napięcia. Przedstawiono opis metody estymacji hałasu silnika na podstawie widma prądu fazowego oraz zaprezentowano i porównano wyniki pomiaru widma hałasu emitowanego przez silnik oraz widma hałasu estymowanego za pomocą prezentowanej metody.
-
Szybkie przetwarzanie częstotliwościowo-cyfrowe.
PublicationPrzedstawiono metodę szybkiego przetwarzania częstotliowściowo-cyfrowego opartą na beżpośrednim porównaniu równoległym. Omówiono realizację praktyczną przetwornika z wykorzystaniem układu programowalnego typu ACEX1K firmy ALTERA. Propnowana metoda może być wykorzystana do pomiaru prędkości kątowej silników elektrycznych, jak również do realizacji szybkich przetworników częstotliwości na napięcie.
Year 2003
-
Detekcja i lokalizacja uszkodzeń falownika napięcia w czasie rzeczywistym
PublicationW artykule przedstawiono nową metodę detekcji i lokalizacji uszkodzeń tranzystorów w falownikach napięcia. Jako zmienną diagnostyczną wykorzystano stosunek składowej stałej do podstawowej harmonicznej. Tak zdefiniowana zmienna zapewnia poprawne wykrywanie i lokalizację uszkodzeń niezależnie od warunków pracy napędu. Metoda została sprawdzona poprzez badania symulacyjne i eksperymentalne.
-
Diagnostyka falownika w czasie rzeczywistym
PublicationW artykule przedstawiono metodę diagnostyki falownikowego układu napędowego z silnikiem indukcyjnym, pracującego w otwartej pętli sterowania, umożliwiającą wykrycie uszkodzenia tranzystorów falownika w czasie rzeczywistym. W celu wykrywania i lokalizacji awarii wykorzystano stosunki wartości składowych stałych do amplitud podstawowych harmonicznych prądów obciążenia falownika. W realizacji praktycznej, dla otrzymania poprawnych...
-
Kompensacja wpływu czasu martwego i spadków napięcia na przewodzących elementach półprzewodnikowych w falowniku napięcia.
PublicationW artykule przedstawiono metodę kompensacji wpływu czasu martwego i spadków napięcia na przewodzących elementach półprzewodnikowych. Zaprezentowano wyniki badań symulacyjnych i eksperymentalnych, które dowodzą, iż zaproponowana metoda kompensacji efektywnie zmniejsza wpływ zniekształceń napięcia na wyjściu falownika w szerokim zakresie zmian wartości częstotliwości nośnej w przypadku modulacji PWM oraz RPWM.
-
Modelling EMI choke for the power electronics application
PublicationPrzedstawiono wyniki przeprowadzonych badań symulacyjnych i eksperymentalnych dotyczących propagacji zakłóceń elektromagnetycznych przewodzonych w dławikach przeciwzakłóceniowych stosowanych w przekształtnikach energoelektronicznych. Zaproponowany model obwodowy dławika pozwala na analizę symulacyjną właściwości w zakresie częstotliwości zaburzeń elektromagnetycznych przewodzonych. Model uwzględnia zjawiska związane z pojemnościami...
-
Shaping the SPL Spectra of the Acoustic Noise Emitted by Inverter-Fed Indu- ction Motors
PublicationW artykule przedstawiono nowe podejście do zmniejszania wpływu właściwości mechanicznych maszyny na emitowany przez nią hałas akustyczny. Dokonano identyfikacji mechanicznych rezonansów maszyny wykorzystując modulację RPWM z losowym wyborem częstotliwości nośnej oraz modulację sigma delta, dla której otrzymano relatywnie płaskie widmo prądu. Skonstruowano na tej podstawie funkcję gęstości prawdopodobieństwa wyboru częstotliwości...
-
Zastosowanie dyskretnej transformaty falkowej do diagnostyki uszkodzeń falownika napięcia.Zastosowanie Komputerów w Nauce i Technice.XIII cykl seminariów zorganizowanych przez PTETiS, Oddział Gdańsk.
PublicationW artykule przedstawiono nową metodę diagnostyki falownikowego układu napędowego z silnikiem indukcyjnym, umożliwiającą wykrywanie i identyfikację uszkodzeń falownika napięcia, polegających na braku przewodzenia jednego z łączników. Istotą metody jest monitorowanie poziomów sygnałów diagnostycznych w trzech fazach falownika. Sygnał diagnostyczny zdefiniowano jako iloraz sumy wartości maksymalnej i minimalnej współczynników aproksymacji...
seen 4389 times