Pomiar efektywności i (nie-)skuteczności pośredniej studiów w polskim publicznym szkolnictwie wyższym - Publication - Bridge of Knowledge

Search

Pomiar efektywności i (nie-)skuteczności pośredniej studiów w polskim publicznym szkolnictwie wyższym

Abstract

W artykule oszacowano efektywności studiów w 52 polskich szkołach wyższych w latach 2014-2015 za pomocą modelu hybrydowego (łączącego podejście radialne i nieradialne) z niepożądanymi efektami należącego do nieparametrycznej metody DEA. Dokonano również oceny skuteczności studiów w latach 2012-2015. Wyniki badania efektywności i nieskuteczności studiów przedstawiono dla poszczególnych 52 uczelni oraz pięciu grup szkolnictwa wyższego. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie charakteryzowała się najwyższym poziomem ogólnej skuteczności studiów uwzględniając cykl 3-letni w latach 2012-2014 i 2013-2015. Natomiast uniwersytety były najskuteczniejsze spośród pięciu analizowanych grup szkolnictwa wyższego. Największy poziom nieskuteczności studiów odnotowano w przypadku grupy szkół rolniczych w latach 2012-2014 i technicznych w latach 2013-2015. W pełni efektywnych uczelni było 17 w 2014, a 15 w 2015 roku. Najlepszą relacją skuteczności do efektywności w latach 2014-2015 charakteryzowała się Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, a najgorszą Politechnika Łódzka. Natomiast najlepszy stosunek efektywności do skuteczności odnotowano w uczelniach ekonomicznych, a najgorszy w rolniczych.

Author (1)

Cite as

Full text

download paper
downloaded 2 times
Publication version
Accepted or Published Version
License
Creative Commons: CC-BY-NC-ND open in new tab

Details

Category:
Magazine publication
Type:
Magazine publication
Published in:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska no. 132, pages 97 - 117,
ISSN: 1641-3466
Publication year:
2018
Bibliography: test
  1. , Szkoła Główna Handlowa w Warszawie (U40), Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie (U42), Akademia Pomorska w Słupsku (U45). open in new tab
  2. Natomiast w 2015 roku efektywnymi uczelniami były: Uniwersytet Warszawski (U1), Uniwersytet w Białymstoku (U2), Uniwersytet Jagielloński w Krakowie (U5), Uniwersytet open in new tab
  3. Łódzki (U6), Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (U7), Uniwersytet Rzeszowski (U12), Politechnika Śląska w Gliwicach (U25), Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie (U29), Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza (U35), Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach (U37), Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie (U38), Szkoła
  4. Główna Handlowa w Warszawie (U40), Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie (U42), Akademia Pomorska w Słupsku (U45). Zdecydowana większość z nich bo aż 12 była zarówno w pełni efektywna w 2014, jak i 2015 roku. Do tej grupy należą: Uniwersytet Warszawski (U1), Uniwersytet Jagielloński w Krakowie (U5), Uniwersytet Łódzki (U6), Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (U7), Uniwersytet open in new tab
  5. Rzeszowski (U12), Politechnika Śląska w Gliwicach (U25), Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie (U29), Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach (U37),
  6. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie (U38), Szkoła Główna Handlowa w Warszawie (U40), Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie (U42), Akademia Pomorska w Słupsku (U45). Najmniej efektywny w dwóch latach był Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie (U19). open in new tab
  7. 2012-2013 odnotowano w Szkoła Główna Handlowa w Warszawie (U40) wynoszący 0,06, a 0,07 w latach 2013-2014. Jednak dopiero w okresie 2014-2015 zauważono w Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (U15) wzrost równy 0,12. Analiza wykazała, ze występuje kilka uczelni, w których systematycznie występuje wzrost liczby studentów miedzy II, a III rokiem w czasie kiedy w innych ich spadek. W trzech okresach badawczych (tj. 2012-2013, 2013-2014, 2014-2015), wzrost liczby studentów zauważono w następujących uczelniach: Uniwersytet Warszawski (U1), Uniwersytet w Białymstoku (U2), Uniwersytet Wrocławski (U14), Szkoła Główna Handlowa w Warszawie (U40). W dwóch różnych okresach przyrost odnotowano w: Uniwersytet Kard. Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (U15), Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach (U18), Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie (U42), Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie (U43), a w jednym okresie: Uniwersytet Gdański (U3), Politechnika Białostocka (U21), open in new tab
  8. Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu (U41), Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach (U46). open in new tab
  9. W wyniku agregacji ogólnych wskaźników nieskuteczności studiów stwierdzono, że największy ich poziom w okresie 2012-2014 (tabela) odnotowano w grupie szkół rolniczych, (35,41) następnie uczelni technicznych (34,60), kolejno uniwersytetów (31,84), pedago- gicznych (27,82) i na końcu ekonomicznych (21,14). Natomiast ranking nieskuteczności w okresie 2013-2015 uległ zmianom oprócz ostatniego miejsca należącego w dalszym ciągu do szkół ekonomicznych. Na pierwszym miejscu uplasowały się uczelnie techniczne (31,29), uprzednio na drugiej pozycji. Uczelnie rolnicze obniżyły poziom nieskuteczności między analizowanymi okresami i zajęły drugą lokatę. W dalszej kolejności znalazły się uczelnie pedagogiczne (26,87), uniwersytety (26,73). Największe obniżenie poziomu nieskuteczności odnotowano w przypadku uniwersytetów (spadek o 5,11), następnie uczelni rolniczych (spadek o 4,44), techniczne (3,31), pedagogiczne (0,96) i ekonomiczne (0,77). Ostatnim etapem badawczym jest porównanie uzyskanych wyników efektywności i skuteczności studiów dla poszczególnych uczelnie (Rysunek 2) i pięciu grup szkolnictwa wyższego (wykres). Szczegółowe wyniki porównawcze wskazują, że szkoły wyższe są skupione w dwóch grupach efektywnościowych. Pierwsza z nich znajduje się w przedziale 60%-70% w 2014 roku i 55%-70% w 2015 roku. Natomiast druga na granicy 100%. Jednak obydwie grupy w badanym okresie znajdują się w przedziale 60%-80% skuteczności studiów.
  10. Brzezicki, Ł. (2017), Efektywność działalności dydaktycznej polskiego szkolnictwa wyższego. Wiadomości Statystyczne, 11(678), 56-73. open in new tab
  11. Brzezicki, Ł., Pietrzak, P. (2017). Efektywność dwuetapowego procesu dydaktycznego w publicznych uczelniach technicznych. Studia Ekonomiczne, 2(XCIII), 221-238.
  12. Brzezicki, Ł., Pietrzak, P. (2018). Efektywność i skuteczność studiów doktoranckich w publicznym szkolnictwie wyższym w Polsce. Gospodarka narodowa. open in new tab
  13. Brzezicki, Ł., Prędki, A. (2018). Zastosowanie metod DEA, SFA oraz StoNED do pomiaru efektywności publicznych szkół wyższych. Wiadomości Statystyczne, 5(684), 5-24. open in new tab
  14. Brzezicki, Ł., Wolszczak-Derlacz, J. (2015). Ocena efektywności działalności dydaktycznej publicznych szkół wyższych w Polsce wraz z analizą czynników ją determinujących. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Ekonomia, 46(1), 123-139. open in new tab
  15. Chodakowska, E. (2015). An Example of Network DEA -Assessment of Operating Efficiency of Universities. Metody ilościowe w badaniach ekonomicznych, 16(1), 75-84.
  16. Cooper, W.W., Seiford, L.M., Tone, K. (2007). Data Envelopment Analysis. A Comprehensive Text with Models, Applications, References and DEA-Solver Software, New York: Springer. open in new tab
  17. Ćwiąkała-Małys, A. (2010). Pomiar efektywności procesu kształcenia w publicznym szkolnictwie akademickim. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  18. Ćwiąkała-Małys, A., Mościbrodzka, M. (2017). Classification of chosen OECD countries according to their didactic efficiency with the usage of taxonomic measure of development, Przegląd Prawa i Administracji, 109, 319-331. open in new tab
  19. MNiSW (2009). Założenia do nowelizacji ustawy -Prawo o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, http://www.bip.nauka.gov.pl/g2/oryginal/2013_05/a77439f526899374e5924d6156 f35dc3.pdf, 05.02.2018.
  20. MNiSW (2012). Szkoły wyższe -dane podstawowe. Warszawa.
  21. MNiSW (2013). Szkoły wyższe -dane podstawowe. Warszawa.
  22. MNiSW (2014). Szkoły wyższe -dane podstawowe. Warszawa.
  23. MNiSW (2015a). Program rozwoju szkolnictwa wyższego i nauki na lata 2015-2030.
  24. MNiSW (2015b). Szkoły wyższe -dane podstawowe. Warszawa.
  25. MNiSW (2017). Uzasadnienie do projektu ustawy -Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, http://konstytucjadlanauki.gov.pl/content/uploads/2017/09/uzasadnienie-do-pro jektu-ustawy-prawo-o-szkolnictwie-wyzszym-i-nauce-16092017.pdf, 05.02.2018.
  26. Pietrzak, P., Brzezicki, Ł. (2017). Wykorzystanie sieciowego modelu DEA do pomiaru efektywności wydziałów Politechniki Warszawskiej. Edukacja, 3(142), 83-93. open in new tab
  27. Rusielik, R. (2010). Zastosowanie metody DEA do porównania procesów dydaktycznych w szkołach wyższych. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 113, 779-795.
  28. Rusielik, R., Świtłyk, M., Wilczyński, A. (2012). Efektywność publicznych uczelni technicznych w Polsce w latach 2007-2009. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 246, 403-412.
  29. Szuwarzyński, A. (2006). Rola pomiaru efektywności szkoły wyższej w kształtowaniu jej pozycji konkurencyjnej. W: J. Dietl, Z. Sapijaszka (red.). Konkurencja na rynku usług edukacji wyższej (s. 213-224). Łódź: Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości.
  30. Szuwarzyński, A. (2014). Model DEA do oceny efektywności funkcjonowania publicznych uniwersytetów w Polsce. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 348, 361-370. open in new tab
  31. Szuwarzyński, A., Julkowski, B. (2014). Wykorzystanie wskaźników złożonych i metod nieparametrycznych do oceny i poprawy efektywności funkcjonowania wyższych uczelni technicznych. Edukacja, 3(128), 54-74. open in new tab
  32. Tone, K., Tsutsui, M. (2011). Applying an Efficiency Measure of Desirable and Undesirable Outputs in DEA to U.S. Electric Utilities. Journal of CENTRUM Cathedra, 4(2), 236-249. open in new tab
  33. Warzecha, K. (2017). Pokolenie NEET na rynku pracy w krajach Unii Europejskiej. Zeszyty Naukowe Organizacja i Zarządzanie, 107, 127-142. open in new tab
  34. Wolszczak-Derlacz, J. (2013). Efektywność naukowa dydaktyczna i wdrożeniowa publicznych szkół wyższych w Polsce -analiza nieparametryczna. Gdańsk: Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej. open in new tab
  35. Wolszczak-Derlacz, J. (2015). Analiza efektywności działalności uczelni europejskich i amerykańskich -podejście nieparametryczne. Ekonomia. Rynek, Gospodarka, Społeczeństwo, 40, 109-130. open in new tab
  36. Zalewska, E. (2017). Zastosowanie analizy skupień i metody porządkowania liniowego w ocenie polskiego szkolnictwa wyższego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 469(29), 234-242. open in new tab
Verified by:
No verification

seen 27 times

Recommended for you

Meta Tags