Zmiany zlodzenia Morza Karskiego w latach 1979-2015. Podejście systemowe

Anna Styszyńska; Andrzej A. Marsz

Zmiany zlodzenia Morza Karskiego w latach 1979-2015. Podejście systemowe

Abstract

Praca omawia zmiany powierzchni lodów na Morzu Karskim i mechanizmy tych zmian. Scharakteryzowano przebieg zmian zlodzenia, ustalając momenty skokowego zmniejszenia się letniej powierzchni lodów. Rozpatrzono wpływ cyrkulacji atmosferycznej, zmian temperatury powietrza i zmian zasobów ciepła w wodach na zmiany zlodzonej tego morza. Analizy wykazały, że wszystkie zmienne opisujące zarówno stan zlodzenia jak i stan elementów klimatycznych są ze sobą wzajemnie powiązane przez różnego rodzaju sprzężenia zwrotne. W rezultacie tworzy się rekurentny system, w którym zmiany powierzchni lodów, wpływając na przebieg innych elementów systemu (temperaturę powietrza, temperaturę wody powierzchniowej) w znacznej części same sterują swoim rozwojem. Zmiennością całego tego systemu sterują zmiany intensywności cyrkulacji termohalinowej (THC) na Atlantyku Północnym, dostarczając do niego zmienne ilości energii (ciepła). Reakcja systemu zlodzenia Morza Karskiego na zmiany natężenia THC następuje z 6.letnim opóźnieniem.

Authors (2)

Anna Styszyńska dr hab. inż.
Andrzej A. Marsz prof. dr hab.
- Stowarzyszenie Klimatologów Polskich

Cite as

Full text

full text is not available in portal

Keywords

Details

Category:: Articles
Type:: artykuły w czasopismach recenzowanych i innych wydawnictwach ciągłych
Published in:: Problemy Klimatologii Polarnej pages 109 - 156,
ISSN: 1234-0715
Language:: Polish
Publication year:: 2016
Bibliographic description:: Styszyńska A., Marsz A.: Zmiany zlodzenia Morza Karskiego w latach 1979-2015. Podejście systemowe// Problemy Klimatologii Polarnej. -., nr. 26 (2016), s.109-156
Verified by:: Gdańsk University of Technology