Search
Search results for: bazy wiedzy
-
Schemat konglomeratowej bazy wiedzy
PublicationArtykuł przedstawia raport z prac nad rozwojem konglomeratowych baz wiedzy w kierunku opracowania metodyki ich zastosowań inżynierskich. Podział użytkowników bazy na projektantów i użytkowników końcowych narzucił konieczność określenia czym jest schemat bazy, a czym jej instancja. Pozwoliło to na opracowanie metodyki, w której projektowanie jest postrzegane jako proces tworzenia schematu.
-
Badanie znaczenia atrybutów bazy wiedzy.
PublicationW pracy przedstawiono dwie metody umożliwiające wyznaczanie miary znaczenia wybranych atrybutów bazy wiedzy. W pierwszej metodzie wykorzystano teorię zbiorów przybliżonych i podano definicje miary znaczenia atrybutów oparte na liczbie reguł sprzecznych. Druga metoda wykorzystująca teorię zbiorów rozmytych pozawala na zdefiniowanie dwóch sposobów oceny miary znaczenia. Pierwsza miara opiera się na liczbie reguł sprzecznych,...
-
Wewnętrzna reprezentacja konglomeratowej bazy wiedzy w systemie RKaSeA
PublicationNiniejszy artykuł prezentuje koncepcję wewnętrznej reprezentacji wiedzy ontologicznej zastosowaną w nowo opracowanym systemie zarządzania wiedzą ontologiczno-regułową RKaSeA. Reprezentacja ta stanowi praktyczne wdrożenie opublikowanej wcześniej koncepcji modularyzacji bazy wiedzy polegającej na jej podziale na semantyczne jednostki - konglomeraty. Opracowana metoda reprezentacji stanowi zarazem rozwinięcie wprowadzonej wcześniej...
-
Bazy wiedzy w wieloagentowym systemie do oceny technologii informatycznych - podział wiedzy i baz wiedzy
PublicationArtykuł prezentuje bazy wiedzy systemu agentowego do oceny technologii informatycznych. W części pierwszej przedstawiono podział wiedzy i baz wiedzy uwzględniający wiedzę dotyczącą samych technologii jak i kryteriów ich ocen oraz środowisk zastosowania technologii informatycznych. W części drugiej omówiono struktury poszczególnych baz wskazując jednocześnie na zachodzące (w nich i między nimi) relacje. Artykuł uwzględnia także...
-
Język KQL jako realizacja idei języka SQL dla bazy wiedzy
PublicationW ramach inicjatywy semantic web rozwijane są systemy wnioskowania z wiedzy. Ciągle otwartym problemem są również języki dostępu do takich systemów. W artykule zaproponowano nowy język dostępu do zmodularyzowanych baz wiedzy, o cechach umożliwiających jego kompleksowe wykorzystanie w systemach zarządzania wiedzą, w sposób analogiczny do wykorzystania języka sql w systemach relacyjnych baz danych.
-
Metodologia projektowania programów edukacyjnych zorientowanych problemowo z wykorzystaniem bazy wiedzy.
PublicationOpisano prototyp programu, który może posłużyć do sprawdzania poprawności sposobu rozwiązywania zadań z elementarnej matematyki lub fizyki. Program tem umożliwia ponadto wygenerowanie wszystkich sposobów rozwiązania zadania. Omówiono program komputerowy CorrectWay, który realizuje wczesniej wymienione funkcje. artykuł zakończono wskazaniami kierunków dalszego rozwoju tego programu.
-
Analiza spójności bazy wiedzy systemu wspierania decyzji w zarządzaniu projektami informatycznymi.
PublicationW pracy zdefiniowano wskaźniki ważności poszczególnych zmiennych bazy wiedzy podanej w postaci tablicy decyzyjnej. Opisano dwie metody kontroli pozyskiwanej wiedzy.
-
Projektowanie wiedzy. Relacyjne bazy danych (ISBN 978-83-7348-702-4)
PublicationZałożeniem podręcznika Projektowanie wiedzy – relacyjne bazy danych jest kształtowanie praktycznych umiejętności opartych na wiedzy z zakresu tworzenia relacyjnych baz danych z wykorzystaniem narzędzi Microsoft Access. Książka zawiera zestawy ćwiczeń i zadań wraz z rozwiązaniami, które umożliwiają skuteczną naukę prawidłowego tworzenia modelu danych. Opracowanie wyróżnia się na tle innych prac bardzo szczegółowym i dokładnym...
-
Rozwój portali internetowych w Polsce jako ogólnodostępnej bazy informacji i wiedzy
PublicationW niniejszym artykule przedstawiono, jaką drogę przeszły polskie portale z wysoce niedochodowych przedsiębiorstw, do przedsiebiorstw generujących zysk, a jednocześnie jak zmieniła sie oferta poszczególnych portali w zakresie udostępniania informacji i wiedzy oraz świadczenia innych usług.
-
Bazy wiedzy - Nowy
e-Learning Courses -
Bazy wiedzy 2021/22
e-Learning CoursesSerwis internetowy dla przedmiotu Bazy wiedzy (sem. 6, Informatyka).
-
Bazy wiedzy - Nowy - Nowy
e-Learning Courses -
Bazy wiedzy 2022/23
e-Learning Courses -
Bazy wiedzy 2023/24
e-Learning Courses -
BAZY WIEDZY I SYSTEMY WSPOMAGANIA DECYZJI [2022/23]
e-Learning Courses -
BAZY WIEDZY I SYSTEMY WSPOMAGANIA DECYZJI [2021/22]
e-Learning Courses -
BAZY WIEDZY I SYSTEMY WSPOMAGANIA DECYZJI [2023/24]
e-Learning Courses -
BAZY WIEDZY I SYSTEMY WSPOMAGANIA DECYZJI [2020/21]
e-Learning CoursesSemestr 2 Cel: Wykorzystanie metody podejmowania decyzji - AHP. Systemy oprogramowania i baz danych/wiedzy do wspomagania procesu projektowania i eksploatacji złożonych obiektów technicznych i systemów automatyki. Systemy z bazą wiedzy a systemy ekspertowe (SE). Wiedza heurystyczna. Wiedza deklaratywna i proceduralna. Strategie wnioskowania. Trendy rozwojowe baz wiedzy i SE. Automatyzacja akwizycji wiedzy. Reprezentacja niepewności...
-
BAZY WIEDZY I SYSTEMY WSPOMAGANIA DECYZJI [Niestacjonarne][2022/23]
e-Learning Courses -
Ontologiczna inżynieria wiedzy
PublicationOntologiczna inżynieria wiedzy jest dobrą podstawą metodologiczną, a ontologie dziedzin przedmiotowych ważnym elementem konstrukcyjnym semantycznych systemów reprezentacji wiedzy. W artykule omówiono budowanie ontologii w oparciu o edytor ontologii FluentEditor i język CNL (Controlled Natural Language). Przykładową ontologię dotyczącą fragmentu procesu produkcji rolniczej wykorzystano do budowy semantycznej bazy wiedzy. W tym celu...
-
Implementacja widoków danych na bazę wiedzy
PublicationNiniejszy artykuł opisuje koncepcję i implementacjęwidoków danych na bazę wiedzy. Widoki danych przesłaniają interfejsbazy wiedzy, w zamian udostępniając interfejs pozwalający na zadawaniezapytań do bazy wiedzy w języku SQL. Głównym przeznaczeniemtakich widoków jest ułatwienie integracji komponentów opartych nawiedzy z komponentami opartymi na danych, co może uprościć budowęsystemów korzystających z bazy wiedzy. W artykule zaprezentowanajest...
-
Inżynieria wiedzy a tworzenie i rozwój architektury
PublicationOpracowanie przedstawia próbę systematyki wiedzy architektonicznej i sposób jej ujęcia w rygorach modelu umożliwiającego ustrukturyzowanie bazy wiedzy planowanego systemu komputerowego projektowania architektury oraz wypływające z tego wnioski dla dziedziny inżynierii wiedzy.
-
Ontologie jako metoda reprezentacji wiedzy
PublicationLogika opisowa (ang. Description Logic - DL) jest aktualnie jednym z najsilniej rozwijanych formalizmów stosowanych w ontologicznych metodach reprezentacji wiedzy. Jednym z powodów jest to, że język OWL-DL, promowany przez W3C jako język do reprezentacji ontologii internetowych, opary jest właśnie na logice opisowej. W tym artykule zaprezentowano logikę opisową jako sposób precyzyjnego formułowania i przetwarzania wiedzy. Podano...
-
System obsługi kontekstowych baz wiedzy CongloS
PublicationW artykule przedstawiono założenia, architekturę i niektóre aspekty implementacyjne systemu CongloS - systemu obsługi kontekstowych baz wiedzy opartych na modelu SIM. W swoim działaniu CongloS wykorzystuje wiele specyficznych elementów koncepcji organizacji bazy wiedzy: model tarsetowy, model SIM, metaontologię opisu schematu, własne sprzęgi międzymodularne i możliwość zadawania zapytań. Koncepcje te również są opisane w artykule,...
-
Algebra konglomeratów jako narzędzie opisu problemów przetwarzania ontologii
PublicationW niniejszym artykule zaprezentowano nowe narzędzie przetwarzania modularnych baz wiedzy - algebrę konglomeratów. Przedstawioną propozycję wyróżnia fakt, że traktujemy moduły bazy wiedzy semantycznie. W artykule zaprezentowano doświadczenia związane z wykorzystaniem algebry (m.in. do dekompozycji bazy wiedzy oraz jako wsparcie procesu wnioskowania) oraz naszkicowano kierunki jej przyszłego rozwoju.
-
Przetwarzanie i wnioskowanie z wiedzy o różnym poziomie zaufania
PublicationOntologie i bazy wiedzy wykorzystuje się w wielu zastosowaniach, takŜe takich, w których wnioskowanie ma charakter krytyczny, jak np. w przypadku systemów medycznych. W rozdziale przedstawione zostały kwestie zaufania do danych przechowywanych w bazach wiedzy i pobieranych z zewnętrznych źródeł. Opisane zostały przykłady uwzględnienia aspektów zaufania wykorzystujące kartograficzną reprezentację wiedzy - nowe podejście opracowane...
-
A Knowledge base for intelligent information management
PublicationW pracy przedstawiono zasady modelowania służącego do budowy bazy wiedzy prydatnej w podejmowani decyzji w otoczeniu charakteryzujacym sie duzym natężeniem informacji. Omówiono miękkie oraz twarde podejscie do takiego modelowania.
-
Introduction of knowledge bases to existing systems using the Knowledge Views
PublicationArtykuł ten prezentuje studium przypadku pokazujące jak stopniowo wdrażać bazę wiedzy i wnioskowanie w istniejącym systemie informatycznym korzystając z widoków na bazę wiedzy. Pokrótce przedstawiona jest idea widoków na bazę wiedzy, pokazane przykładowe role, które baza wiedzy może pełnić w systemie korzystającym z bazy danych oraz zaprezentowane jest jak można minimalizować ryzyko wdrażania technologii Semantic Web. Artykuł wymienia...
-
Baza doświadczeń w oparciu o system klasy workflow
PublicationW pracy przedstawiono koncepcję bazy wiedzy opartej na doświadczeniach gromadzonych w systemie zarządzania zwanym WORKFLOW.
-
Knowledge Views and their application in systems engineering
PublicationWykorzystanie technologii Semantic Web, w szczególności baz wiedzy, w przemyśle informatycznym jest niewielkie. Jest to spowodowane między innymi dużym ryzykiem związanym z wdrażaniem nowych technologii i brakiem wiedzy na ich temat ze strony inżynierów oprogramowania. Aby zmniejszyć ryzyko związane z wdrażaniem baz wiedzy i zminimalizować nakład pracy inżynierów na zapoznanie się z nimi, w niniejszej pracy zaproponowano koncepcję...
-
Metody opisu ontologii: Wnioskowanie w ontologiach opartych na logice opisowej
PublicationLogika opisowa jest aktualnie jednym z najsilniej rozwijanych formalizmów stosowanych w ontologicznych metodach reprezentacji wiedzy. Jednym z powodów jest to, że język OWL-DL, promowany prze W3C jako język do reprezentacji ontologii Semantycznego Internetu, oparty jest właśnie na logice opisowej. W tym artukule zaprezentowano logikę opisową jako sposób precyzyjnego formułowania i przetwarzania wiedzy. Podano definicję bazy wiedzy...
-
MOST Wiedzy jako narzędzie promocji potencjału naukowo-badawczego uczelni wyższej
PublicationRozwój Internetu wpłynął na wiele aspektów naszego życia. Pośród wielu z nich zrewolucjonizował sposób komunikacji. Pochodną tego jest zmiana sposobu przekazywania wszelkiego rodzaju wiedzy. Ogromne znaczenie mają przeszukiwane źródła wiedzy, ich jakość i dostępność. W związku z tym, w obecnych czasach, o potencjale naukowym uczelni wyższej stanowią, obok pracowników w nich zatrudnionych, przede wszystkim zgromadzone bazy wiedzy...
-
Baza polityk wydawniczych i repozytorium Open Access – uzupełniające się elementy
PublicationPrzedstawiono korzyści płynące z tworzenia i wykorzystywania bazy polityk wydawniczych polskich czasopism naukowych dla różnych interesariuszy, takich jak wydawcy, redaktorzy, naukowcy i bibliotekarze. Omówiono podstawowe zadania i funkcje bazy, tak aby ukazać ją jako kompleksowe źródło informacji o polityce wydawniczej polskich czasopism. Gromadzone w bazie informacje stanowią istotną pomoc w ustalaniu zasad samoarchiwizacji publikacji...
-
Managing data from heterogeneous data sources using knowledge layer
PublicationW procesie integrowania danych przy użyciu ontologii, ważne jest aby zarządzać danymi przechowywanymi w zewnętrznych źródłach, analogicznie jak tymi przechowywanymi w Bazie Wiedzy. Zaprezentowana w poprzednich pracach metoda kartograficznej reprezentacji wiedzy pozwala na wnioskowanie z danych przechowywanych w Bazie wiedzy. Rozwiązanie zaprezentowane w tej pracy umożliwia wykorzystanie metody kartograficznej do wnioskowania z...
-
Ontological queries supporting decision process in KaSea system
PublicationWraz z rozwojem baz wiedzy pojawiły się systemy ekspertowe, które wykorzystują je do wsparcia procesu podejmowania decyzji. Systemy Wsparcia Decyzyjnego (SWD), które są tematem niniejszego artykułu, komunikują się z bazami wiedzy, wypełniając je znanymi faktami i odczytując nowo wywnioskowane informacje. Jednakże istnieją sytuacje, w których SWD otrzymują niejednoznaczną odpowiedź od bazy wiedzy. Wówczas pojawia się potrzeba określenia,...
-
Metody strukturalnej analizy ontologii opartych na logice opisowej
PublicationW rozprawie przedstawiono opracowaną przez autora metodę wewnętrznej reprezentacji ontologii opartych na logice opisowej: kartografię wiedzy. Metoda ta służy przede wszystkim zwiększeniu efektywności wnioskowania dla baz wiedzy zawierających dużą liczbę asercji. W pracy przedstawiono formalizm opracowanej metody oraz towarzyszące jej algorytmy. Kartografię wiedzy wykorzystano w ramach projektu PIPS (6. Program Ramowy UE), a testy...
-
Content-based retrieval system as a telemedicine tool.
PublicationW artykule przedstawiono bazujący na treści system wyszukiwania jako narzędzie w telemedycynie. System taki umożliwia przeszukiwanie bazy wiedzy w celu uzyskania podobnych przypadków medycznych, wspomagając w ten sposób podejmowanie decyzji medycznych.
-
Object Views - metoda mapowania obiektowo-ontologicznego
PublicationNiniejszy rozdział opisuje koncepcję biblioteki Object Views. Biblioteka ta służy do realizacji mapowania obiektowo-ontologicznego, które stanowi interfejs pomiędzy bazą wiedzy a aplikacją napisaną w obiektowym języku programowania, jakim jest Java. Rozwiązanie to wzorowane jest na Java Persistence API - mapowaniu obiektowo-relacyjnym. Architektura Object Views pozwala na łatwe dostosowanie do dowolnej bazy wiedzy bez względu na...
-
Ocena funkcjonalna środowisk modelowania UML jako składowa wielokryterialnej oceny technologii informatycznych
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych stosowanych do wytwarzania oprogramowania. Jednym z komponentów takiego rozwiązania ma być system ekspertowy bazujący na wiedzy. Jako, że niezbędnym etapem prac będzie przygotowanie bazy wiedzy, konieczny będzie w pierwszej kolejności dobór adekwatnych parametrów. Autor prezentuje wyniki pierwszych, wstępnych badań nad środowiskami do...
-
Definicje ontologii w wieloagentowym systemie do oceny technologii informatycznych
PublicationCelem artykułu jest zdefiniowanie ontologii dla potrzeb systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych. Definicje ontologii stanowią podstawę do przygotowania ich specyfikacji dla potrzeb JADE (Java Agent Development Framework). W założeniu ma to być rozwiązanie wieloagentowe korzystające z takich elementów jak bazy wiedzy oraz ontologie traktowane z punktu widzenia JADE jako dołączane biblioteki. W artykule zaprezentowano...
-
Koncepcja zastosowania procedur wspomagających podejmowanie decyzji w systemie z bazą wiedzy do projektowania automatyki podsystemów energetycznych statków.
PublicationOmówiono strukturę wielofunkcyjnego systemu informatycznego do wspomagania projektowania układów automatyki statków. Przedstawiono funkcje bazy danych w systemie oraz aplikację systemu ekspertowego umożliwiającą prowadzenie badań symulacyjnych. Zaproponowano rozszerzenie systemu informatycznego o moduł wspomagający podejmowanie decyzji projektowych.
-
Analysis of Mapping within S-module Framework
PublicationW artykule zaprezentowano wyniki prac na podejściem konglomeratowym. Podejście to polega na semantycznym opisywaniu zawartości modułów ontologicznych z wykorzystaniem zdefiniowanej algebry modułów. Głównym osiągnięciem zaprezentowanym w pracy jest opis procesu przekształcania bazy wiedzy DDL w zbiór konglomeratów. Jako że te dwie metody prezentują różne podejścia do modularyzacja, analiza procesu stanowi podstawę do dyskusji na...
-
Ontological queries supporting decision process in KaSea system
PublicationWraz z rozwojem baz wiedzy pojawiły się systemy ekspertowe, które wykorzystują je do wsparcia procesu podejmowania decyzji. Systemy Wsparcia Decyzyjnego (SWD), które są tematem niniejszego artykułu, komunikują się z bazami wiedzy, wypełniając je znanymi faktami i odczytując nowo wywnioskowane informacje. Jednakże istnieją sytuacje, w których SWD otrzymują niejednoznaczną odpowiedź od bazy wiedzy. Wówczas pojawia się potrzeba określenia,...
-
Uniwersytet - świątynia wiedzy czy sprawnie działająca organizacja
PublicationW artykule wskazano przykłady szkół wyższych, w których postawiono na przedsiębiorczość, osiągając sukces, tj. zmniejszając udział środków publicznych w budżecie. Zdaniem autora podstawowym warunkiem osiągnięcia sukcesu przez uczelnię stanie się budowanie bazy informacyjnej koniecznej do konkurowania o wyobrażenie o przyszłości sektora szkolnictwa wyższego. Celem uczelni powinien być aktywny udział w grze konkurencyjnej, a nie...
-
Rodzaje innowacji w małych i średnich przedsiębiorstwach w świetle badań
PublicationW otoczeniu gospodarczym powstaje wiele instytucji włączających się w proces produkcji i dystrybucji wiedzy. Istotna jest możliwość nawiązania współpracy między otoczeniem a przedsiębiorstwami w zakresie rozwijania innowacyjności. Z jednej strony bardzo ważna jest dla przedsiębiorstw umiejętność pozyskiwania i efektywnego wykorzystania wiedzy z tych instytucji. Natomiast z drugiej strony patrząc należy stwierdzić, że od tego otoczenia...
-
Low-cost solutions for Martian base
PublicationZałogowe misje na Marsa planuje się na 2025-30 r. Wg programu DRM NASA misja trwać ma 2,5 roku, a załoga zamieszka w 2 metalowych ciasnych modułach. Jak wykazują badania socjopsychologów taka misja zakończy się niepowodzeniem. Duża i komfortowa baza wpłynie na zminimalizowanie wielu źródeł stresu. Współczesne technologie i obecny stan wiedzy o Marsie pozwalają na zaprojektowanie i wykonanie bazy marsjańskiej jako przyjaznego człowiekowi...
-
Poziom innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw kooperu-jących z przemysłem okrętowym
PublicationW niniejszym rozdziale zostały przedstawione wyniki badań zrealizowanych w ramach projektu MAYDAY. Prezentowane analizy oraz wnioski dotyczą przede wszystkim zakresu zainteresowania innowacjami. Badanie pozwoliło wyłonić postawy i czynniki je kształtujące, sprzyjające realizowaniu przez przedsiębiorstwa polityki proinnowacyjnej.Metodyka badań została opracowana przez zespół A. Szuwarzyńskiego. Firmy biorące udział w badaniu nie...
-
DICTOBOT - autonomiczny agent ze zdolnością komunikacji
PublicationNiniejszy artykuł zdaje sprawę z opracowanego sposobu budowy autonomicznego agenta komunikującego się z otoczeniem w sposób werbalny. Agent taki, opierający się na formalnym, matematycznym modelu psychologii osobowości człowieka, w zależności od stanu emocjonalnego, w jakim się znajduje, w odpowiedni sposób interpretuje usłyszane kwestie oraz formułuje swoją wypowiedź. Jednocześnie, w zależności od stopnia spełnienia swoich potrzeb,...
-
Szkolenie dla Komisji Stypendialnej - Nowy
e-Learning CoursesZamieszczenie szkolenia dla członków Komisji Stypendialnej, utworzenie bazy wiedzy oraz sprawdzenie wiedzy. Kurs stosowany również jako platforma wymiany wiedzy pomiędzy członkami KS.
-
Bogdan Wiszniewski prof. dr hab. inż.
PeopleBogdan Wiszniewski graduated from Gdansk University of Technology in 1977 and was awarded an MSc in computer science and engineering with honours. In 1984 and 1998, respectively, has got his PhD and DSc. In 2006 was awarded a Professor title by the President of Poland. Lectured at the universities in Canada, US and UK. Principal investigator or coordinator in many national and international R&D projects with the significant...