Search
Department of Environmental Design
Publications
Filters
total: 98
Catalog Publications
Year 2024
-
Audytu Krajobrazowego Województwa Pomorskiego Opinia ekspercka dla Karty Krajobrazu Priorytetowego Żuławy: Nowa Cerkiew - Palczewo, symbol obszaru: 22-313.54-36
PublicationAudytu Krajobrazowego Województwa Pomorskiego Opinia ekspercka dla Karty Krajobrazu Priorytetowego Żuławy: Nowa Cerkiew - Palczewo, symbol obszaru: 22-313.54-36
-
"Gdańskie panoramy z różnych perspektyw’ w ramach cyklu ‘Dojrzały smak przygody’, edycja XX dla Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej, wycieczka edukacyjna
PublicationWycieczka prowadziła trasą: Gdańsk Żółty Wiadukt, Grodzisko, Biskupia Górka, Bastion Żubr, Kamienna Śluza, Długi Targ - IKM. Celem była prezentacja widoków panoramicznych z wyjaśnieniem historii ukształtowania i ufortyfikowania miasta. Wskazano współczesne modyfikacje i zwrócono uwagę na zagrożenia w niedbałym planowaniu krajobrazu miasta.
-
Rola zieleni w kształtowaniu tożsamości przestrzennej miasta na przykładzie Gdyni
PublicationIstnienie miast bez zieleni jest prawie niemożliwe, dlatego rola zieleni w kształtowaniu tożsamości przestrzennej miast była ważnym czynnikiem przy podejmowaniu prób tworzenia zieleni tam urządzonej. Sztuka kształtowania terenów zieleni w Gdyni obecna była od początku istnienia miasta, a nawet wcześniej. W pracy uporządkowano aparat pojęciowy związany z zagadnieniami architektury krajobrazu towarzyszącymi pojęciom tożsamości przestrzennej....
-
Siedlce nieoczywiste
PublicationWycieczka dydaktyczna z elementami urban sketchingu, mająca za zadanie przybliżyć uczestnikom historię architektury gdańskiej dzielnicy Siedlce. Szybkie szkice in situ były rodzajem notatnika terenowego, pozwalającego na graficzny zapis poznawanej przestrzeni.
Year 2023
-
Audyt Krajobrazowy Województwa Pomorskiego. Karta Krajobrazu Priorytetowego. Żuławy: Złotowo. Opinia Ekspercka
PublicationOpinia ekspercka dla Karty Krajobrazu Priorytetowego Żuławy: Złotowo, symbol obszaru: 22-313.54-83, do Audytu Krajobrazowego Województwa Pomorskiego
-
Audyt Krajobrazowy Województwa Pomorskiego Opinia ekspercka dla Karty Krajobrazu Priorytetowego Nizina Walichnowska, symbol obszaru: 22-314.81-7
PublicationAudyt Krajobrazowy Województwa Pomorskiego Opinia ekspercka dla Karty Krajobrazu Priorytetowego Nizina Walichnowska, symbol obszaru: 22-314.81-7
-
Audyt Krajobrazowy Województwa Pomorskiego. Opinia ekspercka dla Karty Krajobrazu Priorytetowego Żuławy: Kmiecin-Marynowy-Lubieszewo, symbol obszaru: 22-313.54-87
PublicationAudyt Krajobrazowy Województwa Pomorskiego. Opinia ekspercka dla Karty Krajobrazu Priorytetowego Żuławy: Kmiecin-Marynowy-Lubieszewo, symbol obszaru: 22-313.54-87
-
"do[my] w bloku. projekt wnętrza"-plakat do wystawy
Publicationplakat prezentuje graficznie założenia wystawianych projektów
-
Ekspertyza dotycząca stanu zachowania drzewostanu. Osiedle domów jednorodzinnych.
PublicationBadanie wpływu inwestycji na stan zachowania drzewostanu rosnącego w rejonie bezpośredniego oddziaływania prac budowlanych.
Year 2022
-
Eko-regionalizm w architekturze wsi – idea czy realna szansa odbudowy wiejskości?
PublicationArtykuł jest refleksją nad możliwością odrodzenia lokalnych form budownictwa wiejskiego dzięki rozwojowi architektury proekologicznej: "Swoisty eko-regionalizm w architekturze i budownictwie może wzmocnić odbudowę lokalnej specyfiki i lokalnej gospodarki wielu miejscowości. Wyrazisty wizerunek miejsca, kreowany przez architekturę i inne elementy zagospodarowania, sprzyja formowaniu tożsamości społecznej, poczuciu wspólnoty i rozwojowi...
-
Szkoła letnia Wydziału Architektury - artykuł w Piśmie PG
PublicationArtykuł opisuje tematykę cyklu szkół letnich Wydziału Architektury pn. "Architektura dla miejsca" Wakacyjne warsztaty stanowią realizację ważnego celu w dydaktyce projektowania architektonicznego, jakim jest gotowość projektanta do gromadzenia doświadczeń bezpośrednio w terenie i poznawania wielowymiarowych – ekologicznych, społecznych, kulturowych – uwarunkowań kształtowania przestrzeni. Małomiasteczkowe lub wiejskie, studio projektowania...
-
Trees as a solar control measure for southern-oriented street frontages. Analysis of a selected street model for a humid continental climate
PublicationThe present study is aimed at the analysis of possibilities for shading southern frontage of street oriented along the E-W axis by the single row of trees, parallel to the southern elevations. The effectiveness of solar control shading was tested depending on the geometric relationships between trees and buildings. Numerical simulation analyses were conducted in Rhinoceros® program for the street located in humid continental climate...
Year 2020
-
Dom podcieniowy na Żuławach
PublicationPozycja obowiązkowa dla sympatyków Żuław. Zawiera ponad 500 kolorowych fotografii i rycin na temat najbardziej rozpoznawalnych zabytków Delty Wisły – domów podcieniowych. To obszerne vademecum prezentuje historię oraz współczesność dawnych obiektów, przedstawiając je na tle wielobarwnej historii regionu. Oprócz tych najbardziej popularnych, książka opisuje także mniej znane domy, które dotychczas nie znalazły się na stronach albumów...
-
Shaping the competence of future spatial policymakers for small- and medium-sized towns
PublicationIn this article, the authors aim to present issues addressed within the framework of the architecture and spatial development courses offered by the Faculty of Architecture at Gdańsk University of Technology (FA-GUT), Gdańsk, Poland. These issues concern competence in the education of future spatial planners and their readiness to deal with the development challenges facing small- and medium-sized towns. Within the article, the...
-
WIELKA BRYTANIA = WIELKA RÓŻNICA
PublicationWstąpienie do Unii Europejskiej oraz związane z tym prawa dały polskim architektom możliwość poznania warunków pracy w innych krajach naszego kontynentu.Analiza standardów pracy – zwłaszcza tych legislacyjnych–w państwach, gdzie przestrzeń jest lepiej zagospodarowananiż w Polsce, mogłaby wskazać naszym władzom drogę do korzystnych zmian w prawodawstwie. Zobaczmy więc, co możemy zaczerpnąć z Wielkiej Brytanii.
Year 2019
-
Co-operation with local stakeholders: a crucial element of urban design
PublicationIn this article,the authors endeavour to illustratethe evolution of the role of local stakeholder in teaching urban planning by example of selected experiences in the Faculty of Architecture atGdańsk University of Technology(FA-GUT), Gdańsk, Poland. The timeframe covers the period from the political breakthrough in 1989 to the present. The background is composed of the social, economic and legal changes that have...
-
Woda jako element przyrodniczy w przestrzeni zamieszkiwania. Ideowe formy architektoniczne
PublicationMożna obecnie zaobserwować nasilające się zjawisko pozamiejskich migracji. Sprzyja im dogodność warunków zamieszkiwania poza miastem. Pojezierze Kaszubskie to obszar, gdzie powstaje wiele pozamiejskich, czasowo zamieszkiwanych domów. Często lokowane są one pobliżu jezior i rzek. Wydaje się, że woda stanowi szczególny walor tych miejsc. Nawiązywane poprzez nią relacje i poczucie współuczestnictwa skłoniły do poszukiwania szczególnych...
Year 2018
-
KSZTAŁTOWANIE ZABUDOWY I SYSTEMÓW ZIELENI NA TERENACH MIEJSKICH
PublicationDynamika wzrostu miast i problemy jakości ich środowiska skłaniają do badań nad możliwościami tworzenia efektywnych użytkowo systemów zieleni zintegrowanej z zabudową. Rozwijane są rozwiązania integrujące roślinność z rozwiązaniami architektonicznymi (tzw. zielona infrastruktura). Przejawem nowego podejścia do funkcji zieleni w mieście są farmy miejskie pozwalające na produkcję roślin na potrzeby społeczności lokalnej. Podjęte zostały...
-
Odkrywanie nadwodnego wizerunku miast delty Wisły
PublicationArtykuł odnosi się do specyficznego obszaru funkcjonalnego, którego tożsamość opierała się przede wszystkim na relacji z wodą – w większych miastach portowych, a także powiązanych z nimi mniejszych miejscowościach. Opisuje zjawisko wykorzystania i reinterpretacji potencjału bogatej sieci hydrograficznej do odbudowania tożsamości przestrzennej po gwałtownych wydarzeniach XX wieku. Cytowane studia przypadków są zróżnicowane ze względu...
-
Schronienie – poszukiwanie formuły dla domu wpisanego w relacje środowiskowe
PublicationKonieczność schronienia i potrzeba zamieszkiwania wymagają przestrzeni, które współcześnie zazwyczaj zabezpieczają obiekty architektoniczne. Jednak często zauważamy niedobory wartości w przestrzeni zamieszkiwania. Pomysłem zaradczym w tej sytuacji jest powrót do punktu wyjścia. Do zapewnienia schronienia. Jeśli będzie ono wpisane w relacje środowiskowe i ukształtowane w zgodzie z potrzebą zachowania ciągłości kulturowej, ma szansę...
-
The Impact of Forms of Buildings on the Air Exchange in Their Environment. Based on the Example of Urban Development in Warsaw
PublicationPossibilities for energy-efficient, natural ventilation of buildings in an urban environment depend on the airflow around them. This chapter deals with the issue of dependence of air exchange in urban spaces on the building forms used in them and on relative position of these buildings. The authors focused on the problem of air stagnation in dense urban development. This phenomenon increases the energy demand of buildings. The...
-
Wind Conditions in Urban Layout – Numerical and Experimental Research
PublicationThis paper presents research which compares the numerical and the experimental results for different cases of airflow around a few urban layouts. The study is concerned mostly with the analysis of parameters, such as pressure and velocity fields, which are essential in the building industry. Numerical simulations have been performed by the commercial software Fluent, with the use of a few different turbulence models, including...
-
Wzornictwo regionalne jako źródło inspiracji we współczesnym projektowaniu architektonicznym
PublicationKaszuby to region o wyjątkowym wzornictwie regionalnym. Ocalało wiele dobrze zachowanych przykładów zabudowy ruralistycznej i samych obiektów architektonicznych. Szczególną rolę pełni tu wdzydzki skansen stanowiący pełnowymiarowy wzornik inspirujący współczesnych twórców. Rozwiązania formalne oraz detale rzemieślnicze utrwalone tradycją zdobniczą i określoną topografią oraz zasobnością regionu, a także elementy dekoracyjne towarzyszące...
Year 2017
-
Architektoniczne przestrzenie wspólne dizajnu i sztuki
PublicationW aspekcie współczesnego wszechobecnego konsumpcjonizmu i ograniczonych możliwości dotarcia do odbiorcy, role obiektów należących do sztuk czystych przejmują obiekty będące wytworami projektantów w zakresie sztuk użytkowych, w tym architektów. Jednocześnie sztuka poszukuje nowych form i środków wyrazu, żeby wzbudzić zainteresowanie. Rozpatrywanym obiektem jest Dom. Oczywistą jego odsłoną jest spełnienie oczekiwanej funkcji wynikającej...
-
Architektura. Dom jako znak tożsamości
PublicationArchitektura to struktury z przestrzeni naszego otoczenia spełniające określone funkcje, przekazujące komunikaty, uformowane przez świadomego swojej roli artystę. Architekt jest nim w takiej samej mierze w jakiej musi być rzemieślnikiem, czy inżynierem. Trudno łączyć te konieczności. Dlatego czasem architekt poprzestaje na architektonicznej rzeźbie ideowej, modelu, który dzięki swojej syntetycznej powściągliwości jest bardziej...
-
Dom jako wartość towarzysząca zamieszkiwaniu
PublicationPodstawowym obiektem zamieszkiwania jest Dom. Dom to miejsce lub przestrzeń zamieszkiwania. Rozumieć go należy jako obiekt wykreowany w rzeczywistości fizycznej, który zapewnia mieszkańcom spokój i komfort przebywania u siebie, jednocześnie wzbogacając ich życie wieloma wartościami. Zaistnienie Domu oznaczać może uosobowienie miejsca lub fizycznej formy, mogącej stanowić schronienie. Projektowanie obiektów zamieszkiwania oznacza...
-
Edukacja architektoniczna w kontekście regionalnego wzornictwa kaszubskiego
PublicationEdukacja architektoniczna dokonuje się w przestrzeni szczególnej obejmującej zarówno materialne obiektów jak i niematerialnych doświadczeń. Poznaniu i zrozumieniu sprzyjają działania projektowe wzbogacające tożsamość osobistą mieszkańców regionu. Projekty edukacyjne, skierowane szczególnie do dzieci (które wymagają szczególnych form przekazu i działań praktycznych dla zrozumienia złożonych zagadnień i abstrakcyjnych pojęć), służą...
-
Integrated development plans of the functional urban areas in Pomeranian region in Poland
PublicationThe European Commission put a growing emphasis on the territorial and integrated app roach to policy support addressed in the frame of regional policy. In a special way this process refers to cities along with their functional environment. In Poland the National Spatial Development Concept 2030 has introduced the concept of functional areas, among others – Functional Urban Areas (FUAs). There is...
-
Nieoczywistość porozumienia w przestrzeni
PublicationMonografia realizuje zadanie zbliżone do zadania wystawy, z której bezpośrednio wynika. Prezentowane są wybrane obiekty grupy artystów i architektów, inżynierów, którzy na co dzień są wykładowcami w wyższych uczelniach. Często lepiej znani ze swojego dorobku naukowego tutaj ukazują twórczy aspekt swojej pracy. Zawarta w monografii prezentacja opiera się na tytułowym zderzeniu dwóch dziedzin: Designu i Sztuki. Odbiorca zaproszony...
-
Przestrzenie architektury. Przestrzeń edukacji
PublicationPrzestrzeń architektoniczną można analizować w wielu równoległych rozwarstwieniach zależnych od rozpatrywanego aspektu lub dokonującego się wydarzenia. Kiedy celem prowadzonych w tej przestrzeni lub w odniesieniu do niej działań jest przekazywanie określonej wiedzy, wartości, idei lub prowokowanie nieprzypadkowych postaw można traktować ją jako przestrzeń edukacji. Założony cel uzasadnia sposób jej formowania lub wykorzystania....
-
Zamieszkiwanie jako wartość towarzysząca istnieniu
PublicationZamieszkiwanie rozumieć należy jako złożony proces. Niezbędnymi jego podmiotami są człowiek i Dom, wiąże się z określonymi czynnościami, wynika z indywidualnych i społecznych potrzeb i konieczności, zaspokaja zapotrzebowanie na wiele wartości związane z fizycznym i metafizycznym wymiarem istnienia człowieka. Oba wskazane podmioty w trakcie przebiegu procesu podlegają zmianom, a tym samym zamieszkiwanie podlega stałej ewolucji nigdy...
Year 2016
-
Architekt, architektura, umiejętność a sztuka
PublicationArchitekt to osoba posiadająca predyspozycje w zakresie kształtowania i organizacji przestrzeni oraz zajmująca się procesem tworzenia obiektów przestrzennych, nazywanych dalej obiektami architektonicznymi (→architektura). Twórczość, też architektoniczna, to „każde działanie człowieka wykraczające poza prostą recepcję; człowiek jest twórczy, gdy nie ogranicza się do stwierdzania, powtarzania, naśladowania, gdy daje coś od siebie,...
-
Architektoniczna przestrzeń idei jako forma rewitalizacji obszarów mieszkaniowych
PublicationObiekt architektoniczny inkluzywnie powstający w zwartej tkance miejskiej nie zawsze jest możliwy do zrealizowania w formie obiektu budowlanego. W trudnych do doinwestowania strefach, formą aktywizacji społecznej i przydania przestrzeni wyjątkowych wartości mogą być tymczasowo powstające struktury architektoniczne. Tymczasowość nie umniejsza ich celowości realizacji określonych potrzeb, a przekazana treść i uzyskane doświadczenia...
-
Bryła
PublicationMatematyczne pojęcie bryły jako zbioru „punktów przestrzeni homeomorficznej z pewnym wielościanem” pokrywa się z jej ujęciem obowiązującym w architekturze, niemniej ta ostatnia, wykorzystując nowe technologie i właściwości materiałowe, poszerzyła funkcjonujący w geometrii podział brył o nowe trójwymiarowe formy.
-
Dziecko w przestrzeni. Wspomaganie doświadczeń percepcyjnych
PublicationDziecko jest niedoświadczonym, ale wymagającym odbiorcą. Doświadczenia percepcyjne, które zdobywa poruszając się w przestrzeni miast i obiektów wpływają na jego rozwój i współtworzą system wartości. Trudny w odbiorze przekaz kierowany do osób doosłych, dla dziecka bywa nieczytelny. Należy podejmować działania edukacyjne mające na celu wspomaganie doświadczeń percepcyjnych poprzez uprzystępnienie przekazywanej treści.
-
Elementy geometryczne w architekturze
PublicationObiekty architektoniczne współistnieją ze swoimi odbiorcami i użytkownikami (współdecydując o jakości ich życia) przede wszystkim dzięki przekazywaniu treści zawartych w tych obiektach przez ich twórców. Są medium przekazującym określone komunikaty: to ich zasadnicza rola w ujęciu psychologicznym. Te same efekty architektonicznej kreacji przestrzennej rozważać jednak można jako geometryczną konsekwencję zamysłu przestrzennego poddanego...
-
Estetyka domu jak element warunkujący poczucie przynależności w procesie zamieszkiwania
PublicationDom jest formą schronienia, która stanowi przedmiot w złożonym procesie zamieszkiwania. Jednym z aspektów decydujących o doświadczaniu poczucia utożsamiania w tym procesie jest estetyka tego domu. Dbałość o jej spójność z oczekiwaniami przyszłych mieszkańców i wpasowanie w zastane otoczenie wydają się oczywistym zadaniem architekta. Jednak w przypadku istniejących osiedli mieszkaniowych wielorodzinnych, zwanych potocznie blokowiskami,...
-
Ideowa rzeźba architektoniczna. Dom
PublicationW projektowaniu architektonicznym modelowanie, czy rzeźbienie jest manualnie twórczym, bazującym na osobistej wypowiedzi, fragmentem bardziej złożonego procesu. Jest to etap bardzo istotny dla indywidualnego zapisu treści w przyszłym obiekcie. W trakcie formowania ideowej rzeźby architektonicznej istnieje możliwość synergicznego współdziałania zmysłów. Jest to jednocześnie wyraźny moment urzeczywistniania treści w architekturze....
-
Nastrój a obiekt architektoniczny
PublicationArchitektura może być rozumiana jako sztuka komunikowania się poprzez określony nastrój, bowiem obiekt architektoniczny jest zarówno materialnym środowiskiem, dziełem sztuki, jak i efektem działań technicznych. Zgodnie z przedstawionym schematem, komunikowanie się twórcy/architekta z odbiorcą odbywa się za pośrednictwem obiektu architektonicznego.
-
Od idei do formy. Nauczanie projektowania architektonicznego
PublicationZagadnienie projektowania architektonicznego to złożone wyzwanie dydaktyczne, ponieważ proces kreacji twórczej musi zostać uzupełniony niezbędną wiedzą i warsztatem. Aby dobrze przyswoić niezbędne zagadnienia oraz zdobyć umiejętność prawidłowego stosowania dostępnych narzędzi plastycznych i technologicznych trzeba przyjąć pewien system pracy. Dlatego zaproponowana została studentam metoda pracy twórczej nad projektem architektonicznym...
-
Odbiór obiektu architektonicznego
PublicationOdbiór obiektu architektonicznego ma skomplikowany fizykopsychosocjalny charakter, dlatego rozważając tę kwestię, musimy mieć na uwadze złożoną budowę człowieka umożliwiającą lub/i determinującą poznanie zmysłowe i umysłowe
-
Sakralna przestrzeń spotkania. Przykładowe realizacje autorskie
PublicationRefleksje wprowadzające poparte przykładami projektów autorskich to poniekąd pretekst do wyrażenia własnych poglądów na temat złożoności architektoniczngo rozumienia przestrzeni. Wymagają one z konieczności odniesień do rozważań pozarchitektonicznych. Wydaje się to nieuniknionym tłem lub bazą pracy projektanta. Projekt powstaje w dużej mierze z koncepcji struktury świata, wizji kierunku jego rozwoju, potrzeb i oczekiwań użytkowników...
-
The significance of the underground experience: Selection of reference design cases from the underground public transport stations and interchanges of the European Union
PublicationAbstract Background Recent research into the way public transport users appreciate stations and interchanges has highlighted several key aspects. Importantly, the optimization of these facilities should not simply aim to resolve dissatisfiers, but should also focus on addressing satisfiers, through the incorporation of factors such as comfort and experience. ‘Soft requirements,’ which have emerged in architecture and urban design,...
-
Tożsamość, a miejsce zamieszkiwania
PublicationArchitektura jest zjawiskiem uniwersalnym i stanowi niezależną dziedzinę kulturotwórczą. Dlatego jako architekt chciałabym zabrać głos w dyskusji o tożsamości miejsca, które właściwie formowane jest nośnikiem określonych wartości i współdecyduje o zaistnieniu tożsamości z miejscem. W epoce wszechobecnej bezrefleksyjnej konsumpcji i powszechnego unikania słowa pisanego obiekty należące do kultury materialnej, jaką współtworzy architektura,...
-
Wdrażanie tradycyjnego wzornictwa jako sposób rozpoznawania nowozasiedlanych miejsc i aktywizacji małych społeczności lokalnych
PublicationKoncepcją dla reaktywacji społeczności wiejskich lub nowopowstających społeczności osób zamieszkujących stale lub czasowo na obszarach podmiejskich jest zainteresowanie ich miejscem zasiedlenia z perspektywy jego historii i walorów przyrodniczo-kulturowych. Zrozumienie lokalnych uwarunkowań jest punktem wyjścia dla zbudowania pozytywnych relacji społecznych. Jednym z aspektów takich uwarunkowań są tradycje wzorniczo – budowalne...
-
wstęp
PublicationCzłowiek porusza się w przestrzeni, która poddaje się analizom badawczym: socjologicznym, antropologicznym czy psychologicznym. Ich wyniki pozwalają zbudować spójną wiedzę o człowieku i jego środowisku.
Year 2015
-
Architektura Parametryczna/ Parametric Architecture
PublicationPierwsze systemy CAD przeniosły tradycyjne sposoby projektowania do przestrzeni wirtualnej. Modelowanie algorytmiczne z kolei pozwoliło na wykonywanie powtarzających się zadań w sposób zautomatyzowany, a praca z wykorzystaniem tych narzędzi wymaga wypracowania nowego podejścia.
-
Comparative Analysis of Numerical and Experimental Studies of the Airflow Around the Sample of Urban Development
PublicationIn this paper, on the background of a short overview of the recent advances in the field of Environmental Wind Engineering (EWE), a comparison of wind tunnel experiment and numerical simulation for some cases of airflow around an urban layout have been reported. The purpose of the study is quantitative and qualitative comparison of measurements in the wind tunnel as well as numerical simulation using Ansys Fluent software. The...
-
Istota indywidualnego projektowania domów
PublicationDomy to przestrzenie stanowiące formalną i symboliczną odpowiedź na potrzebę i konieczność zamieszkiwania. Ich indywidualne projektowanie ma za zadanie odpowiedzieć na definiowane przez przyszłych mieszkańców potrzeby w warstwie fizycznej i aksjologicznej. W wyniku twórczego dialogu i wartościowego spotkania twórcy obiektu i jego przyszłego użytkownika powstaje przestrzeń będąca schronieniem, zabezpieczeniem oczekiwań, a jednocześnie...
-
Lokalne tradycje wzornicze w kreacji przestrzennej budownictwa kaszubskiego
PublicationKaszubskie wzornictwo rozumiane jest w tym opracowaniu nie tylko jako formy obiektów, wzory detali technicznych/technologicznych, ale także, zgodnie z powszechnym rozumieniem, jako meble, przedmioty użytkowe, zdobienia w materiale konstrukcyjnym i wykończeniowym oraz elementy dekoracyjne. Na Kaszubach wykształciły się charaktery-styczne dla tego regionu układy zabudowań, schematy organizacji przestrzeni w skali wsi, zagrody i domu...