Rok 2022

• O symbolicznej pregnancji

  Publikacja

  • P. Parszutowicz

  - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej - Rok 2022

  The aim of the article is to introduce and demonstrate the specificity of Cassirer ̓s concept of symbolic pregnancy. This concept is considered by many scholars to be the most important, root concept of his entire philosophy of symbolic forms. It constitutes the originality of his phenomenology in comparison with that of Husserl, Brentano, Scheler or Heidegger.

  Pełny tekst do pobrania w portalu

Rok 2019

• Rozumieć Kanta całościowo czyli o Opus postumum Immanuela Kanta

  Publikacja

  • A. Lisak

  - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej - Rok 2019

  Tekst pokazuje fundamentalne znaczenie Opus postumum Kanta dla zrozumienia całości jego filozofii, dynamiki jej rozwoju, jej trudności i niekonsekwencji. Podstawowym problemem jest tu problem przejścia od metafizyki przyrody do fizyki. Omawiając pracę Tomasza Kupścia tekst pokazuje jak ważne w rozumieniu Kanta jest wyjście poza problematykę filozofii przyrody w stronę filozofii Boga, bo zwieńczenie filozofii transcendentalnej...

  Pełny tekst do pobrania w portalu

• Sprawiedliwość agrarna

  Publikacja

  • A. Karalus

  - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej - Rok 2019

  prawiedliwość agrarna została napisana z intencją zreformowania stosunków społeczno-politycznych. Tekst opiera się na założeniu wywodzącym się z tradycji prawnonaturalnej, które brzmi, iż pierwotnie każdy był współwłaścicielem powierzchni Ziemi. Powstanie prywatnej własności ziemskiej (czyli, eo ipso, wywłaszczenie większości ludzi) należy zakwalifikować jako akt bezprawia, kumulujący się w historycznie nawarstwionych nierównościach...

  Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

• Sprawiedliwość agrarna Thomasa Paine’a i narodziny dyskursu egalitarnego

  Publikacja

  • A. Karalus

  - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej - Rok 2019

  Thomas Paine napisał Sprawiedliwość agrarną we Francji w roku 1796 w szczycie posttermidoriańskiego zamętu, krótko po wprowadzeniu Konstytucji Roku III. W swoim ostatnim wielkim pamflecie domaga się opodatkowania wielkich właścicieli ziemskich i pomoc biednym oraz wywłaszczonym. Artykuł krótko omawia propozycję Paine i analizuje jego strukturę argumentacyjną. Stawiam w niej tezę, że Paine nie do końca świadomie przechodzi od dowodu...

  Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

• Theory of recognition in a historical perspective. Axel Honneth's Anerkennung: Eine europäische Ideengeschichte

  Publikacja

  • A. Karalus

  - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej - Rok 2019

  The article discusses Honneth excursion into the realm of the history of ideas. This time Honneth decides to laser it on the notion of "recognition" in three different cultural areas and three different traditions: French, English, and German. The article discusses Honneth's persepctive and attempts at finding the common thread that would link three aforementioned traditions.

  Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

Rok 2015

• Fenomenologi Husserla a tradycja filozofii transcendentalnej

  Publikacja

  • A. Lisak

  - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej - Rok 2015

  Celem tekstu jest opisanie miejsca transcendentalnej fenomenologii Husserla w obrębie pokantowskiej filozofii transcendentalnej.

Rok 2014

• Transzendentalphilosophie als Geltungsreflexion? Zur Philosophie Heinrich Rickerts

  Publikacja

  • A. Lisak

  - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej - Rok 2014

  Filozofie transcendentalną utożsamia się z refleksją o ważności, ale przecież od czasu słynnej debaty między Adolfem Trendelenburgiem i Kuno Fischerem rozwój refleksji transcendentalnej poszedł w dwu kierunkach. W szkole badeńskiej aprioryczna siła transcendentalnego podmiotu przeciwstawia się sferze przedmiotowej redukowanej do czystej faktyczności. Wartość i obiektywizacja poznania jest zasługą transcendentalnej świadomości -...

Rok 2013

• On the Transcendental Philosophy in the Light of the Kantian Aggregate - System Opposition

  Publikacja

  • P. Parszutowicz

  - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej - Rok 2013

  Th e article represents an attempt to determine the essence of critical philosophy in the light of Kantian distinction between aggregate and system. In order to achieve this, the article harks back to Kant’s work and to accomplishments of Marburg School of neo-Kantianism and particularly to Ernst Cassirer’s philosophy. Discrimination between aggregate and system as two possible types of knowledge representation rests on the precedent...

• The Origins of the Concept of Ideology

  Publikacja

  • A. Karalus

  - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej - Rok 2013

  The concept of "ideology" as, firstly, a term that points at non-epistemological conditioning of cognitive processes, and, secondly, as a term which aimed at disclosing the ancillary role of given ideas in regard to specific political interests of certain groups, has long history. Since Francis Bacon's theory of idols modern philosophy endavoured to create a comprehensive classification of systematic cognitive errors which divert...

Rok 2012

• Czysta teoria prawa Hansa Kelsena a szkoła marburska

  Publikacja

  • A. Lisak

  - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej - Rok 2012

  'Artykuł przedstawia czystą teorię prawa Hansa Kelsena jako jedne z teoretycznych dokonań przeprowadzone według metody szkoły marburskiej. Broni on autonomii prawa nie wiążąc prawa z etyką jak i jego czystości, a więc możliwości jego transcendentalnego ugruntowania, czyli pokazania, że prawo ma swe źródło w samym prawie, a dokładniej w transcendentalnie pojętej powinności (Sollen) Czysta teorii prawa ma charakter metodyczny: ma...

Rok 2011

• Substancja jako funkcja. Krytyczne pojęcie substancjalności i problem syntezy a priori

  Publikacja

  • P. Parszutowicz

  - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej - Rok 2011

  Artykuł zarysowuje mocno akcentowaną przez filozofów z neokantowskiej szkoły marburskiej opozycję przypisywanego Arystotelesowi, "rzeczowego", lub "metafizycznego" znaczenia pojęcia substancji i jej krytycznego znaczenia relacyjnego. Przeciwstawienie to, charakterystyczne zwłaszcza dla wymienionej szkoły i w niej twórczo rozwijane, wychodzi od krytyki Arystotelesa oraz jego pojęcia "substancji jako bytu w sobie", w której wyniku...

Rok 2009

• Historia filozofii jako historia problemu poznania : propozycja Ernsta Cassirera

  Publikacja

  • P. Parszutowicz

  - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej - Rok 2009

  Rozprawka ''Historia filozofii jako historia problemu poznania'' ma na celu przedstawienie sposobu uprawiania historii filozofii reprezentowanego przez filozofów skupionych wokół neokantowskiej szkoły marburskiej, w szczególności zaś przez Ernsta Cassirera. Sposób ten opiera się na analizie historyczno-genetycznej, w wyniku której poszczególne, tak historyczne, jak i współczesne koncepcje filozoficzne, traktuje się jako specjalne...