prof. dr hab. inż. arch. Maria Sołtysik
Publikacje
Filtry
wszystkich: 78
Katalog Publikacji
-
Evaluating architecture students' knowledge of the history of architecture by tests and by drawings: a comparative analysis
PublikacjaThe methods of evaluating students’ knowledge in architectural education, and in particular in education on history of architecture, are specific in many respects. Apart from checking the general knowledge of history concerning chronology, artistic trends, styles, main objects and architects, it should also check students’ ability to analyse the historic architecture in a drawing form. Such a form of presenting architecture has...
-
Rewitalizacja historycznego zespołu pałacowo-parkowego w Lokalnym Programie Rewitalizacji Wejherowa (2008-2015). Revitalisation of the Historic Palace and Park in the Local Revitalisation Program of Wejherowo (2008-2015)
PublikacjaW latach 1990. po upadku komunizmu w Polsce, przestrzeń publiczna w Wejherowie - podobnie jak i w innych miastach Polski była w dużym stopniu zdegradowana. W 2008 roku władze miasta Wejherowa opracowały i zatwierdziły "lokalny program rewitalizacji na lata 2008-2015", który dotyczył głównie centrum miasta. Miał on być w dużym stopniu finansowany przez Unię Europejską..Jedną z najbardziej eksponowanych przestrzeni publicznych, które...
-
From Creative Thinking Techniques to Innovative Design Solutions - The Educators' Perspective
PublikacjaThe article presents a structure and basic tasks of a new original academic course, which was inaugurated in 2015 at the Faculty of Architecture in Gdańsk University of Technology and organized for the first year students of Spatial Planning.The title of the course was ‘Garden Cities and the Gardens in the Cities. A Course with Elements of Training Creativity’. The aim of the course was to encourage the participants to develop...
-
Nowy wzorzec willi modernistycznej lat trzydziestych w Gdyni - willa z półokrągłą werandą. Powojenna kontynuacja idei
PublikacjaNa początku lat trzydziestych pokawił się w architekturze Gdyni nowy typ willi - willa z półokrągłą, parterową werandą Stanowiła ona wyrazisty element plastyczny kompozycji przestrzennej i zyskała dużą popularność w realizacjach do końca 1939 r. Motyw ten był także stosowany często w architekturze powojennejo,, a zaczął zanikać dopiero w latach 60. XX wieku.
-
Stanowisko Towaryzstwa Przyjaciół Orłowa w sprawie planu sytuacyjnego przebudowy ul. Zacisznej w Gdyni Orłowie
PublikacjaEkspertyza dotyczy planu przebudpwy ul. Zacisznej w Gdyni, opracowanego przez Biuro Projektów Budownictwa Komunaknego w Gdańsku w sierpniu 2014 r.
-
Orłowo: Dzieje, krajobraz, architektura : Perła międzywojennej Gdyni
PublikacjaKsiążka przedstawia bogato ilustrowaną historię trzech obecnych dzielnic Gdyni: Orłowa, Kolibek i Małego Kacka. Ukazuje dzieje tych miejscowości od czasów najdawniejszych (archeologia), poprzez średniowiecze, nowożytność, aż do 1 połowy XX wieku. Ważnym aspektem monografii jest całościowe przedstawienie architektury i urbanistyki tego terenu, jak również jego unikalnych walorów krajobrazowych.
-
Gdyński modernizm lat międzywojennych. Oblicze stylowe epoki
PublikacjaRozdział przedstawia kierunki stylowe gdyńskiego modernizmu lat międzywojennych (1926-1939). Wymienia realizacje i autorów gdyńskiej architektury umiarkowanie modernistycznej, takich jak Art Deco i nowy monumentalizm oraz architektury formacji awangardowych modernizmu, takich jak funkcjonalizm i Streamline Moderne.
-
Młyn papierniczy na rzece Kaczej - dziej i układ przestrzenny. Ekspertyza na zamówienie Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdyni
PublikacjaEkspertyza wskazuje na lokalizację nieistniejącego już dziś młyna na rzece Kaczej, przedstawia obiekty, któłre do niego należały i ich architekturę. Przedstawia także czas jego budowy, dzieje i właścicieli.
-
Architektura gdyńskich kamienic okresu międzywojennego
PublikacjaKamienice gdyńskiego Śródmieścia są świetnym dokumentem epoki dwudziestilecia międzywojennego i świadectwem przełomu, który wówczas dokonał się w architekturze. Ich kształt przestrzenny i przemiany jakim ulegały dobrze wpisują się w ciąg rozwojowy europejskiego domu miejskiego. Ich dzieje związane są też z gdyńskich architektów, budowniczych i rodzin, które domy te wznosiły.
-
Konferencja naukowa ''Gdynia i Gdynianie'': wprowadzenie
PublikacjaRok 2006 był rokim podwójnego jubileuszu: 80-lecia nadania praw miejskich Gdyni i 30-lecia powstania Towarzystwa Miłośników Gdyni. Dla upamiętnienia obu tych rocznic Towarzystwo zorganizowało konferencję naukową poświęcono dziejom miasta, wydając także specjalny numer Rocznika Gdyńskiego z publikacją referatów wygłoszonych na konferencji.
-
Śródmieście Gdyni jako Pomnik Historii
PublikacjaZespół Śródmieścia Gdyni jest zespołem o wysokich walorach historycznych i artystycznych. Stanowi wyrazisty symbol polskich dokonań architektonicznych i inżynierskich dwudziestolecia międzywojennego i symbol morskiej stolicy II Rzeczypospolitej. Zespół ten wymaga dziś przemyślanego i całościowego programi ochrony, a jego ranga i unikatowość dziejowa predystynuje go do miana Pomnika Historii.
-
Dziedzictwo kulturowe - stan i zasoby
PublikacjaPublikacja omawia zasoby dziedzictwa kulturowego Gdyni, rozpatrując je w dwóch głównych grupach: pierwszej, dotyczącej modernistycznych zespołów architektoniczno-urbanistycznych z okresu dwudziestolecia międzywojennego i drugiej, obejmującej zespoły osadnictwa przedmiejskiego. Opracowanie wymienia także zdegradowane przestrzennie tereny miejskie, przedmiejskie i dworsko-parkowe o dużym potencjale historycznym,a także zespoły fortyfikacyjne...
-
Echa dyskusji o Wyspie Spichrzów
PublikacjaKomentarz do wyników konkursu architektoniczno-urbanistycznego na zagospodarowanie części północnej Wyspy Spichrzów, ogłoszonego w 2010 r. przez spółkę Polnord SA. W artykule przedstawiono analizę zwycięskiej pracy konkursowej w kontekście historycznej zabudowy Wyspy Spichrzów.
-
Między klasycyzmem a awangardą, czyli nurt umiarkowanego modernizmu w architekturze Gdyni 1920-1939
PublikacjaEwolucja form modernistycznych architektury okresu międzywojennego wyznaczana była w dużym stopniu przez stosunek do spuścizny klasycznej. Obserwujeny to zarówno w architekturze europejskiej,jak i w architekturze polskiej. Na jednym biegunie znajdowanła się estetyka tradycyjna, historyzująca, a na drugim jej przeciwieństwo - modernistyczna awangarda. Między tymi skrajnościami rozwijała się w architekturze cała paleta form pośrednich,...
-
Modernistyczna Gdynia - dziedzictwo lat międzywojennych
PublikacjaArtykuł przedstawia modernistyczne dziedzictwo Gdyni w trzech postwawowych odmianach stylowych. Pierwszej, zwiazanej z tradycją Art Deco, drugiej, związanej z awangardą funkcjonalistyczną i trzeciej, umiarkowanie modernistycznej, eksponującej kompozycje wertykalne i monumentalizujące. W tej perspektywie przedstawione są najważniejsze dzieła międzywojennej architektury gdyńskiej.
-
Ochrona i kształtowanie przestrzeni o walorach kulturowych
PublikacjaPublikacja wskazuje główne cele polityki przestrzennej w odniesieniu do środowiska kulturowego Gdyni, a w szczególności do tych walorów, które stanowią o tożsamości historycznej miasta. Wymienia obiekty i zespoły architektoniczne, które jeszcze nie są, a powinny zostać wpisane do rejestru zabytków, a także te, które powinny być chronione w zapisach planów miejscowych. Wskazuje również sposób ich ochrony w planach, z podziałem...
-
Śródmieście Gdyni jako nośnik tożsamości miasta - problemy ochrony i rewitalizacji
PublikacjaZespół urbanistyczny Śródmieścia Gdyni zajmuje specjalne miejsce w dziejach architektury polskiej. Stanowi unikalny kompleks przestrzenny, wzniesiony od podstaw w latach 20-tych i 30-tych XX w. Zarówno w sensie całościowym, jak i poszczególnych obiektów prezentuje wysokie walory historyczne, naukowe i artystyczne.W swej warstwie estetycznej i symbolicnej stanowi ważny element tożsamości przestrzennej miasta.
-
Dworzec kolejowy w Gdyni - czyli modernista w nowej sytuacji
PublikacjaDworzec kolejowy w gdyni jest obiektem przyciągającym uwagę co najmniej z trzech powodów. po pierwsze, ze względu na swą architekturę oraz oblicze stylowe. Po drugie ze względu na wystrój wnętrza, niezwykle bogaty plastycznie i oryginalny. Po trzecie wreszcie, z uwagi na kontekst historyczny i świadectwo przemian twórczych wybitnego gdyńskiego architekta - Wacława Tomaszewskiego
-
Gdynia - a New City of the Twenties and Thirties
PublikacjaArtykuł jest pierwszym przedstawieniem w zagranicznym, anglojęzycznym czasopiśmiennictwie dziejów budowy nowego miasta lat dwudziestych i trzydziestych XX w, jakim był Gdynia. Przedstawiona została geneza decyzji o budowie portu i miasta, pierwsze plany urbanistyczne w kontekście projektów portu, a także rozwój architektoniczny Gdyni. W szczególności zaś przedstawiono przemiany stylowe gdyńskiej architektury modernistycznej tego...
-
Modern Movement in Gdynia and in Europe: Inspirations and Analogies
PublikacjaModernism in Gdynia finds its roots in the European Architecture of 1920s and 1930s. The main centres of the style are such artistic capitals as Paris, Berlin, Wien, Amsterdam, Rotterdam, Brussels, Stuttgard and Hamburg. The article points out the connections between the famous European edifeces of those times and the architecture of Gdynia.
-
Dzielnica reprezentacyjna Gdyni
PublikacjaKoncepcja Dzielnicy Reprezentacyjnej Gdyni ma historię tak długą jak samo miasto. Już pierwsze plany urnanistyczne z 1926 r. przewidywały jej budowę na południe od portu, jednakże później uległy one zmianie. Szeroko dyskutowany i bardzo interesujący projekt tej dzielnicy powstał w 1938 r., lecz zdołano zaledwie rozpocząć jego realizację przed 1939 r. Projekt ten po wojnie zarzucony odradza się w innym kształcie w czasach współczesnych.
-
Style w gdyńskiej architekturze okresu międzywojennego
PublikacjaKrótki okres międzywojenny był jednak czasem narodzin nowej zupełnie formacji stylowej - modernizmu. Stąd też w architekturze gdyńskiej widzimy wielość konwencji związanych z odchodzącym w przeszłość historyzmem i narodzinami nowego języka artystycznego. Artykuł daje krótki przegląd tej problematyki.
-
Modernizm gdyński - modernizm europejski. Inspiracje i analogie
PublikacjaModernizm gdyński znajduje swe wyraźne korzenie w nurtach architektury europejskiej okresu międzywojennego.Głównymi ośrodkami kształtowanie się tych nurtów były artystyczne stolice europejskie, takie jak Paryż, Berlin, Wiedeń, Amsterdam, Rotterdam,Bruksela, Stuttgard i Hamburg. Artykuł wskazuje na analogie między wybitnymi realizacjami europejskimi a architekturą gdyńskiego moderizmu.
-
Kamienna Góra - od letniska-ogrodu do modernistycznej dzielnicy Gdyni
PublikacjaKamienna Góra jest dziś willową dzielnicą Gdyni. Jej układ urbanistyczny powstał na potrzeby podgdyńskiego letniska w 1920 r. Wówczas też nadano jej kształt architektoniczny, który przedefiniowano w sensie stylowym na początku lat trzydziestych w duchu modernistycznym. Dziś jednak w ten krajobrazowy układ wdziera się coraz agresywniej współczesna zabudowa, burząc przy tyn skalę i charakter zabytkowego założenia.
-
Gdynia otwarta na morze
PublikacjaTradycję przestrzenną Gdyni stworzyły lata międzywojenne. To one ukształtowały ją w sensie urbanistycznym i architektonicznym oraz wykreowały główną ideę przestrzenną, którą jest otwarcie miasta na morze. Idea ta jest w pewnym sensie oczywista, gdyż nadmorskie położenie Gdyni wyraźnie do tego predestynowało. Dzięki konsekwentnej działalności zarówno projektanta portu - inżyniera Tadeusza Wendy, jak i głównego projektanta miasta...
-
Nieznane projekty Dzielnicy Reprezentacyjnej Gdyni (1938-1960)
PublikacjaIdea budowy Dzielnicy Reprezentacyjnej Gdyni ma tak długą historię jak samo miasto i towarzyszy mu praktycznie do dzisiaj. Jest też ciekawym probierzem nie tylko ewolucji myśli estetycznej w urbanistyce XX wieku, ale i koncepcji dotyczących kreowania roli morza w przestrzennym wizerunku miasta. Taka perspektywa określała rozmach z jakim w latach trzydziestych projektowano część reprezentacyjną zespołu. Miała on wówczas pełnić rolę...
-
Villa of Countess Magdalena Łosiowa, Gdynia; Villa of Czesław Antkowiak and Jerzy Prokulski, Gdynia
PublikacjaThe article presents one of the most interesting modern villas of Gdynia, the villa of Czesław Antkowiak and Jerzy Prokulski at 25/25a Korzeniowskiego Street in Kamienna Góra. It refers to the modernistic architecture of the villa as well as the background of its owners and the development of the new residential estate in which it was built in 1938. The author presents the oryginal plans of the building and both the old and contemporary...
-
Słynne wille Polski, wystawa we Wrocławiu 18.05.2013
PublikacjaWystawa zorganizowana w Bytomiu w Muzeum Górnośląskim w październiku 2013 r. przez Foibos Books Praha, na której wystawiono plansze autorstwa Marii Jolanty Sołtysik, oparte na książce Słynne wille Polski, której współautorką jest Maria Jolanta Sołtysik
-
Orłowo-perła międzywojennej Gdyni. Dzieje i architektura. Orłowo - Kolibki - Mały Kack
PublikacjaMonografia przedstawia całościowo dzieje Orłowa, Kolibek i Małego Kacka od czasów najdawniejszych do 1 połowy XX wieku. Bazując na niepublikowanym dotąd, szerokim materiale źródłowym, odkrywa szereg nieznanych faktów historycznych i prezentuje bardzo bogaty materiał ilustracyjny. Jako pierwsza też przedstawia architekturę i urbanistykę Orłowa (wraz z Kolibkami i Małym Kackiem), zapełniając wyraźną lukę w piśmiennictwie naukowym,...
-
Słynne wille Polski, wystawa w Bytomiu - październik 2013
PublikacjaWystawa zorganizowana we Wrocławiu w Muzeum Architektury w dniach 28 kwietnia-18 maja 2013 r. przez Foibos Books Praha, na której wystawiono plansze autorstwa Marii Jolanty Sołtysik, oparte na książce Słynne wille Polski, oprac. zbior. R. Nakonieczny, Praha : Foibos Books, 2013, ISBN 978-80-87-073-57-5.
-
Slavne Vily Polska
PublikacjaWystawa zorganizowana przez Foibos Books i prezentowana w Pradze w Pałacu na Hradczanach i w Instytucie Polskim we wrześniu 2013 r., na której wystawiono plansze autorstwa Marii Jolanty Sołtysik, oparte na książce Slavne vily Polska, oprac zbior. pod red. R. Nakoniecznego, Praha: Foibos Book, 2013, ISBN 978-80-87-073-56-7.
-
Great Villas of Visegrad Four Countries and Slovenia
PublikacjaWystawa zorganizowana w Parlamencie Europejskim w Brukseli w dniach 27-30 maja 2013 przez Agencję Foibos Books Praha na której wystawiono plansze autorstwa Marii Jolanty Sołtysik opartej na książce Great Villas of Poland, oprac zb. pod red. R. Nakoniecznego, Praha : Foibos Books, 2013, ISBN 978-80-87073-58-2.
-
Gdzie w Kolibkach stał dwór Królowej Marysieńki
PublikacjaArtykuł wskazuje przypuszczalną lokalizację nieistniejącego już XVII-wiecznego dworu w Kolibkach, związanego m.in. z rodziną Sobieskich. Zawiera wskazówki gdzie w pracach archeologicznych należy szukać jego reliktów
-
Osada młyńsko-letniskowa w dolinie rzeki Kaczej przy ulicach Zapotocznej i Spacerowej w Orłowie-Kolibkach
PublikacjaEkspertyza przedstawia dzieje osady w XIX i XX wieku oraz zawiera proponowaną formułę zapisu w "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gdyni" (2014)
-
Inspiracje międzywojenne we współczesnej architekturze Gdyni
PublikacjaWspółczesna architektura Gdyni ma swą wyraźną specyfikę. Wynika to w dużym stopniu z faktu, że jest ona w sposób dość czytelny inspirowana architekturą dwudziestolecia międzywojennego. Od czasu gdy na początku lat 90-tych XX w. etos lat międzywojennych został "odzyskany" i ponownie odkryty w świadomości społecznej, realizacje architektoniczne tamtego okresu zaczęły funkcjonować jako swoiste wzory.W artykule pokazano współczesne...
-
Przestrzeń publiczna a przestrzeń prywatna w strukturze gdyńskiej kamienicy okresu międzywojennego
PublikacjaKamienica jest jednym z najbardziej charakterystycznych typów zabudowy miejskiej. Stanowi ona ten rodzaj domu mieszkalnego, który -będąc w sensie własnościowym elementem przestrzeni prywatnej - jest jednocześnie w sensie wizualnym i funkcjonalnym elementem przestrzeni publicznej. Dzieje się tak przede wszystkim z uwagi na jej rolę w strukturze miasta - rolę elementu pozostającego na styku obu tych stref. Przedstawienie interakcji...
-
Orłowo - rozwój letniska do końca lat dwudziestych XX wieku. Między historyzmem a modernizmem
PublikacjaTekst stanowi przedstawienie architektury Orłowa - a więc obecnej dzielnicy willowo-letniskowej Gdyni - od początków istnienia osady letniskowej w 1829 roku aż do końca lat dwudziestych XX wieku. Ukazuje przemiany stylowe w architekturze tego okresu, od nurtów historyzmu, poprzez styl dworkowy do wczesnego modernizmu.
-
Przywrócone dziedzictwo. Od Dworca Morskiego do Muzeum Emigracji
PublikacjaDzieje Dworca Morskiego po 1939 roku, a więc przekształcenie na magazyn Kriegsmarine i zniszczenia wojenne oraz dzieje powojenne. Pomysł urządzenie Muzeum Emigracji, wytyczne konserwatorskie i projekt architektoniczno-budowlany (2011-2012). Realizacja konserwatorska Muzeum Emigracji (2013-2015) - przywrócone dziedzictwo modernizmu.
-
Wiejskie korzenie miasta - dawne wsie w planach międzywojennej Gdyni
PublikacjaTekst ukazuje wpływ jaki wiejska struktura osadnicza Gdyni miała na sporządzone w okresie międzywojennym plany miasta, a w tym głównie takich dzielnic jak dzielnic Gdynia-Śródmieście, Oksywie i Chylonia.
-
Idea urbanistyczna Juliana Rummla i jej wpływ na międzywojenne plany Gdyni = The Urban Idea of Jukiab Rummel and Its Influence on the Interwar Plans of Gdynia
PublikacjaJulian Rummel nie był ani architektem ani urbanistą. Był inżynierem budowy okrętów, działaczem gospodarczym, jednym w wielkich orędowników budowy portu i miasta Gdyni oraz współtwórcą polskiej polityki morskiej II Rzeczypospolitej. W połowie 1924 roku, kiedy rozpoczęto w Gdyni przebudowę otwartego zaledwie rok wcześniej Portu Tymczasowego na wielki, uniwersalny port stały, Julian Rummel był pierwszym którzy zwracali uwagę na pilną...
-
Nomination Dossier, The Modernist Centre of Gdynia, Part 2b, History and Development
PublikacjaHistory and development of Gdynia, from Medieval times up until today. The project concerns such chapters as: Introduction; The village of Gdynia; Gdynia as a seaside resort; Construction of the port and the city in the interwar period; The modernist city centre – layout; architecture;Architecture of the city centre; South Pier and Grand District; Post-war development of Śródmieście: a continuation
-
NOMINATION DOSSIER, The Modernist Centre of Gdynia, parts 4 - 7
PublikacjaThe city of Gdynia is commonly known in Poland as a symbol of the country’s independence and evidence of the foresight of planners and politicians. It is the outcome of the efforts and aspirations of generations of people from all kinds of backgrounds who made Gdynia their home. Document prepared by researchers from Gdansk University of Technology and other experts is the important part of the Nomination Dossier prepared for international...
-
The Modernist Centre of Gdynia. Management Plan for the Nominated Property for the Years 2022-2027. Attachment to: Nomination Dossier on the inscription on the UNESCO World Heritage List of a part of Gdynia City Centre, Poland
PublikacjaThe Management Plan is a document that helps in managing the Nominated Property and follows the Operational Guidelines for the Implementation of the Convention. The Plan is intended as a management tool to ensure the protection and maintenance of the Outstanding Universal Value (OUV) and the features that determine the integrity and authenticity of the place.
-
Gdyńskie perły czyli więcej niż modernizm
PublikacjaMonografia przedstawia różne tendencje stylowe w gdyńskie architekturze, zarówno w okresie międzywojennym jak i w latach powojennych
-
Przed modernizmem - style w gdyńskiej architekturze lat dwudziestych
PublikacjaZarówno w historiografii architektury polskiej jak i europejskiej lata dwudzieste XX wieku omawiane są głównie w kontekście rodzącego się modernizmu. Nic w tym zresztą nie ma dziwnego, bo to właśnie ten nurt wyznaczał nowe trendy i w przyszłości decydować miał o dziejach architektury w całym stuleciu. Odchodziła w przeszłość trwająca od połowy XIX wieku epoka historyzmu, a zaczynała się epoka nowa, modernistyczna. Tak więc oblicze...
-
Ekspertyza historyczna uzasadniająca wniosek o włączenie budynków przy ul. Orłowskiej 17 i 19 do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków
PublikacjaExpertyza wskazuje na wartości zabytkowe dwóch domów rybacko-letniskowych przy ulicy Orłowskiej 17 i 19, znajdujących się w zespole z pensjonatem "Czerwony Dwór" przy ul. Orłowskiej 15
-
Gdynia's Modernism between the World Wars. The Stylistic Face of the Epoch
PublikacjaThe article presents the styles in the architecture of Gdynia in 1920s and 1930s
-
Recenzja artykułu Joanny Kucharzewskiej o artykule "Siedziba Urzędu Marszałkowskiego na placu Teatralnym w Toruniu - tradycja miejsca i historia budowy
PublikacjaRecenzja wskazuje konieczne poprawki jakie autorka artykułu musi poczynić przed jego przekazaniem do druku
-
A New Canon of the Modernist Villa of the 1930s - a Villa with a Semicircular Veranda. The Post-War Continuation of the Idea
PublikacjaThe articcle presents a new type of villa, which started to be popular in Gdynia in the 1930s. It was a villa with a semicircular veranda. Villas of that type were continously built also after the II World War
-
Opinia konserwatorska z programem prac konserwatorskich dla budynku mieszkalnego przy ul. Książąt Pomorskich 12-14 w Sopocie
PublikacjaEkspertza zawiera program prac remontowo-konserwatorskich, ktore nalezy podjac dla zachowania walorow architektonicznych budynku
wyświetlono 1657 razy