Abstrakt

Regeneracja jest to zdolność do odbudowy uszkodzonych lub utraconych tkanek, kończyn oraz narządów. Efektywne procesy regeneracji obserwowane są u prymitywnych kręgowców, u których mogą przejawiać się w tak spektakularnych zjawiskach jak odtworzenie całych kończyn po ich amputacji. U wyższych kręgowców zdolności regeneracyjne są znacznie bardziej ograniczone. Rozwój metod umożliwiających badanie globalnych profili ekspresji i metylacji genów pozwala na nowe spojrzenie na problem regeneracji u ssaków. W niniejszej pracy skupiono się na charakterystyce molekularnych podstaw potencjału regeneracyjnego ssaków w oparciu o dwa modele charakteryzujące się podwyższoną odpowiedzią regeneracyjną: mysz MRL/MpJ oraz skóra piętnastodniowych embrionów (E15) myszy C57BL/6J. Mysz MRL/MpJ i skóra płodowa są ważnymi modelami badawczymi w dziedzinie regeneracji. Mysz MRL/MpJ wzbudza zainteresowanie z uwagi na podwyższoną odpowiedź regeneracyjną obserwowaną w różnych tkankach u dorosłego ssaka, natomiast skóra płodowa ze względu na zdolność do idealnego bezbliznowego gojenia ran występującą do początku trzeciego trymestru ciąży. Mysz MRL/MpJ, to szczep wsobny, który posiada szereg charakterystycznych nietypowych cech genetycznych podczas gdy bezbliznowe gojenie ran skóry płodu obserwuje się u różnych ssaków. Cechą wspólną myszy MRL/MpJ oraz skóry grzbietowej płodów w dniu embrionalnym 15 była podwyższona ekspresja genów homeotycznych oraz obniżona odpowiedź układu immunologicznego. Wskazuje to na kluczową rolę tych dwóch czynników w odpowiedzi regeneracyjnej. Podsumowując, wyniki moich prac badawczych poszerzają dotychczasową wiedzę o molekularnych podstawach regeneracji ssaków. Efektem tych badań jest uzyskanie po raz pierwszy w świecie globalnych profili metylacji genów w skórze grzbietowej myszy na różnych etapach rozwoju oraz unikalna porównawcza analiza transkryptomiczna wykonana dla pięciu różnych tkanek myszy MRL/MpJ i dwóch szczepów kontrolnych. W szczególności, rezultaty powyższych badań dostarczają dowodów na epigenetyczne uwarunkowania zdolności do bezbliznowego gojenia ran skóry płodowej oraz wskazują szlak metabolizmu retinolu jako potencjalny cel do farmakologicznej stymulacji regeneracji u dorosłych ssaków.

Autor (1)