Abstrakt

W artykule podjęto próbę identyfikacji podstawowych wartości wymiaru sprawiedliwości. Przy czym należy odróżnić wartości niezmienne, wynikające z istoty jego funkcjonowania, oraz redefiniowalne – uzależnione od wymagań zmieniającego się otoczenia. Szczególnie w przypadku wartości redefiniowalnych niebagatelną rolę mogą odegrać sieci międzyorganizacyjne – publiczne sądowe sieci regulacyjne i dobrowolne. Podejście międzyorganizacyjne może odegrać również ważną rolę w tworzeniu przez sądy i transferze wiedzy jawnej i ukrytej. Sądy, organizacje oparte na wiedzy, uczestniczą również w tworzeniu wartości – wiedzy. Artykuł odpowiada na następujące pytania: 1) jakie wartości stanowią fundament funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, 2) czy można podzielić te wartości na stałe i redefiniowalne, 3) czy organizacja wymiaru sprawiedliwości gotowa jest do transformacji w kierunku systemu otwartego pozwalającego na tworzenie wartości istotnych dla wszystkich interesariuszy, 4) jaki typ sieci międzyorganizacyjnych jest możliwy do adaptowania w warunkach wymiaru sprawiedliwości. I tak do niezmiennych wartości wymiaru sprawiedliwości należą: dobro, godność, sprawiedliwość, równość, solidaryzm, uczciwość, odpowiedzialność, bezstronność, wstrzemięźliowość zdrowy rozsądek, który ustrzeże ich przed naruszeniem godności sprawowanego urzędu, rzetelność, szacunek, umiejętność słuchania, równe traktowanie stron, przejrzystość w działaniu. Z kolei do wartości redefiniowalnych, czyli zależnych od wyzwań otoczenia, można zaliczyć autentyczność oraz kompetencje sędziów, czyli ich wiedzę, umiejętności oraz odpowiedzialność. Niebagatelną rolę w kształtowaniu wartości stałych i redefiniowalnych mogą odegrać publiczne sieci sądowe. Rozwój sądowych sieci międzykorporacyjnych świadczy o transformacji wymiaru sprawiedliwości w kierunku organizacji otwartej. Podstawową metodą badawczą wykorzystaną w opracowaniu są studia literaturowe, analiza empiryczna z wykorzystaniem dostępnych badań wtórnych oraz własnych badań empirycznych przeprowadzonych na potrzeby artykułu.

Autorzy (2)