Abstrakt

Partnerstwo Wschodnie stanowi pierwszą koncepcję polityki Unii Europejskiej wobec regionu Europy Wschodniej i Kaukazu Południowego. Podjęta próba oceny dotyczyła postępów w realizacji celów Partnerstwa Wschodniego w kontekście efektywności unijnej polityki. Po czterech latach funkcjonowania inicjatywy nie może być ona ani pełna ani jednoznaczna ze względu na krótki okres, mnogość determinantów, w tym rozproszenie unijnego wpływu na kraje partnerskie, oraz procesowy charakter transformacji systemowej i integracji europejskie. Efekty polityki w ramach Partnerstwa Wschodniego generalnie są umiarkowane, jednakże można zaobserwować intensyfikację działań zarówno ze strony Unii jak i krajów partnerskich w procesie ich europeizacji. Relatywnie największe osiągnięcia można wskazać w odniesieniu do współpracy gospodarczej i przepływu osób. W układzie bilateralnym względnie największe postępy w dążeniu do celów Partnerstwa Wschodniego ujawniły się w Mołdawii i Gruzji, następnie w pewnych aspektach na Ukrainie, w Armenii i Azerbejdżanie. Nieskuteczność zasad warunkowości i współwłasności najwyraźniej dostrzegalna była w przypadku Białorusi, która w minimalnym stopniu reagowała na unijną politykę. Na Ukrainie można zaobserwować spowolnienie tempa współpracy i względnie najmniejsze postępy w europeizacji, mimo wykreowania najszerszych powiązań z Unią, a w przypadku Armenii może dojść do wyhamowania dynamiki integracji. Okres funkcjonowania Partnerstwa Wschodniego obnażył także poważne wyzwania w zakresie wzmocnienia oddziaływania Unii jako potęgi normatywnej oraz sprostania nasilającej się konkurencji o wpływy w regionie głównie ze strony Rosji.

Autor (1)