Abstrakt

Przedmiotem badań przeprowadzonych w ramach rozprawy są korelacje wzrokowo-słuchowe w kontekście lokalizowania pozornego źródła dźwięku w panoramie stereofonicznej. Prezentacja próbki wizyjno-fonicznej o spójnej treści może prowadzić do przesunięcia położenia pozornego źródła dźwięku w panoramie stereofonicznej w porównaniu z sytuacją, gdy osobie badanej prezentowana jest tylko ścieżka dźwiękowa próbki wizyjno-fonicznej. Efekt ten nazywany jest w literaturze "wpływem ściągającym obrazu na percepcję dźwięku" lub "efektem brzuchomówstwa". Do niedawna większość badań prowadzonych w celu poznania zjawisk związanych z percepcją bodźców wzrokowych i słuchowych opierała się wyłącznie na testach subiektywnych i wynikach ankiet osób testowanych. W rozprawie zaproponowano i zweryfikowano metodologię prowadzenia badań nad wpływem obrazu na percepcję dźwięku obejmującą badania subiektywne oraz dane obiektywne pochodzące z systemu śledzenia punktu fiksacji wzroku, odzwierciedlające uwagę wzrokową osoby badanej podczas trwania eksperymentu. Dane obiektywne pozyskiwane przez system śledzenia punktu fiksacji wzroku, są zapisywane jako współrzędne punktów fiksacji w trakcie projekcji materiału badawczego. W ramach rozprawy przeprowadzono dwie serie eksperymentów: z wykorzystaniem komercyjnego systemu śledzenia wzroku Tobii T60 oraz opracowanego w Katedrze Systemów Multimedialnych systemu Cyber-Oko. Materiał badawczy w większości stanowiły próbki wizyjno-foniczne z trójwymiarowym obrazem wizyjnym. Wykazano, że zastosowanie systemu śledzenia punktu fiksacji wzroku do prowadzenia badań nad wpływem obrazu na percepcję dźwięku prowadzi do obiektywizacji wyników. Zauważono, że pomimo zmiany wielkości obszaru projekcji materiału wizyjno-fonicznego wpływ ściągający obrazu na percepcję dźwięku nie zmienia się istotnie w sensie statystycznym. Ponadto, udowodniono istnienie silnej zależności pomiędzy położeniem bodźca wzrokowego w obrazie, na którym skupiony jest wzrok osoby badanej a wielkością wpływu ściągającego obrazu na percypowany dźwięk. Ponadto, wykazano, że śledzenie punktu fiksacji wzroku umożliwia prowadzenie eksperymentów nad wpływem ściągającym obrazu przestrzennego na percepcję dźwięku. Na podstawie wyników uzyskanych dla wykorzystanego w eksperymentach materiału badawczego nie stwierdzono jednak, że prezentacja próbki wizyjno-fonicznej z obrazem trójwymiarowym, wyświetlanym zarówno w technice anaglifowej, jak i polaryzacyjnej wprowadza istotne różnice w ocenie położenia pozornego źródła dźwięku w bazie stereofonicznej w porównaniu z prezentacją próbki testowej z konwencjonalnym obrazem 2D.

Autor (1)