Wyszukiwarka
Filtry
wszystkich: 603
-
Katalog
- Publikacje 587 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 1 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 1 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 5 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 1 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 1 wyników po odfiltrowaniu
- Aparatura Badawcza 1 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 6 wyników po odfiltrowaniu
Wyniki wyszukiwania dla: JAKOŚĆ ENERGII
-
Jakość energii elektrycznej w obiekcie przemysłowym
PublikacjaW referacie przedstawiono wyniki pomiarów parametrów napięcia zasilającego w instalacji elektrycznej zakładu przemysłowego wyposażonego w dużą liczbę odbiorników nieliniowych. W czasie pracy wymienionych urządzeń rejestrowano miernikiem parametrów sieci niewielkie zmiany napięcia zasilającego w zakresie -2,3%÷+3,1%Un o zawartości harmonicznych THD nie przekraczającej 7%. Rejestrowano krótkotrwałe wzrosty THD do 12%. Wysoki poziom...
-
Efektywność energetyczna urządzeń oświetleniowych a jakość energii elektrycznej
PublikacjaW artykule przedstawiono analizę odkształcenia prądu pobieranego przez wybrane lampy i oceniono je z punktu widzenia wymagań odnośnie do jakości energii elektrycznej.
-
Efektywność energetyczna urządzeń oświetleniowych a jakość energii elektrycznej
PublikacjaW artykule przedstawiono analizę odkształcenia prądu pobieranego przez wybrane lampy i oceniono je z punktu widzenia wymagań odnośnie do jakości energii elektrycznej.
-
Wpływ przekształtnikowych układów napędowych na jakość energii elektrycznej
PublikacjaNegatywne oddziaływanie przekształtnikowych układów napędowych z silnikami prądu przemiennego na poziom jakości energii w elektroenergetycznej sieci zasilającej jest jednym z ważniejszych problemów konstrukcyjnych współczesnych układów energoelektronicznych. Analizy widmowe prądów pobieranych przez przekształtnikowe układy napędowe w typowych układach aplikacyjnych potwierdzają występowanie znacznych zniekształceń, które mogą przekraczać...
-
Oddziaływanie przekształtników energoelektronicznych dużej mocy na jakość energii elektrycznej
PublikacjaW referacie przedstawiono zagadnienia związane z oddziaływaniem układów przekształtnikowych AC/DC na sieć zasilającą poprzez generowanie prądów odkształconych. Przedstawione wyniki badań porównawczych emisji zaburzeń przewodzonych układów prostownikowych klasycznych (diodowych) oraz nowoczesnych (tranzystorowych) wykazują znaczne zwiększenie emisji w zakresie stosowanych częstotliwości modulacji w typowych aplikacjach przemysłowych....
-
Jakość energii elektrycznej : wykorzystanie pomiarów jakości energii elektrycznej w eksploatacji obiektów przemysłowych
PublikacjaArtykuł przedstawia wykorzystanie rejestratorów jakości energii elektrycznej do prowadzenia monitoringu przepięć i przetężeń prądowych w instalacjach elektrycznych i układach zestykowych zasilających zgrzewarki, baterie kondensatorów w zakładach przemysłowych.
-
Wpływ mocy zwarciowej systemu elektroenergetycznego oraz impedancji linii zasilającej prostownik trakcyjny na jakość energii elektrycznej w elektroenergetycznej sieci zasilającej.
PublikacjaW artykule przedstawiono wyniki symulacji komputerowych wpływu impedancji linii zasilającej prostownik trakcyjny 6-pulsowy i mocy zwarciowej systemu elektroenergetycznego na jakość energii elektrycznej w elektroenergetycznej sieci zasilającej wykonanych w programie PSPICE. Zaprezentowano przykładowe przebiegi napięć i prądów dla różnej długości linii zasilającej podstację trakcyjną oraz różnej mocy zwarciowej systemu elektroenergetycznego....
-
Wykonanie instalacji elektrycznej a jakość energii elektrycznej. - Tł. z Plant Engineering. - Tyt. oryg.: Driving electrical reliability in power quality solutions / Mike Johnson
PublikacjaW arytukule przedstawiono rozwiązania techniczne instalacji elektrycznej poprawiające jakość energii elektrycznej. Podano charakterystykę urządzeń ograniczających przepięcia i zapewniających bezprzerwowe zasilanie odbiorników enetrgii elektrycznej.
-
Electric Power Quality in Isolated Systems - Requirements and Examples of Analysis.
PublikacjaW arytukule przedstawiono wymagania normalizacyjne jakoci energii dla okretowych systemów zasilajacych pracujšcych w układzie z izolowanym punktem zerowym.Wymagania systemowe: Windows 95 lub nowsze; napęd CD-ROM. - Tytuł z etykiety na dysku.
-
JAKOŚĆ ENERGII ELEKTRYCZNEJ PQII [2122L-nst-IIst-sem2-PQII]
Kursy Online -
JAKOŚĆ ENERGII ELEKTRYCZNEJ (PQ I) [2122L-nst-Ist-sem6-PQI]
Kursy Online -
JAKOŚĆ ENERGII ELEKTRYCZNEJ (PQ I) [ET][I][Niestacjonarne][2023/24L]
Kursy Online -
JAKOŚĆ ENERGII ELEKTRYCZNEJ (PQ II) [2324z-stc-IIst-sem2-PQII]
Kursy Online -
JAKOŚĆ ENERGII ELEKTRYCZNEJ [Niestacjonarne][2022/23]-2223L-nst-IIst-sem2-PQII
Kursy Online -
Jakość i Użytkowanie Energii Elektrycznej
Czasopisma -
JAKOŚĆ ENERGII ELEKTRYCZNEJ (PQ II) [2223z-stc-IIst-sem2-PQII][2022/23]
Kursy Online -
Stanowisko badawcze "Jakość energii elektrycznej"
Aparatura BadawczaTestowanie przekształtników energoelektronicznych przetwarzających energię z paneli fotowoltaicznych, elektrowni wiatrowych oraz innych generatorów.
-
Influence of the method of the control of the hybrid contactless short-circuit limiter on power quality
PublikacjaW artykule przedstawiono wpływ sterowania bezstykowego ogranicznika prądów zwarciowych na ograniczanie zapadów napięcia. Scharakteryzowano podstawowe własności ogranicznika oraz układu sterowania jego pracą. Ponieważ prąd zwarciowy jest detekowany przez dedykowany superkrótki bezpiecznik sterowanie musi być dostosowane do czasu przedrukowego i łukowego topika, które zależą od aktualnej wartości prądu i aktualnej konfiguracji obwodu....
-
Badania eksperymentalne laboratoryjnego modelu miernika impedancji pętli zwarciowej.
PublikacjaW artykule przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych laboratoryjnego modelu miernika impedancji pętli zwarciowej. Badania przeprowadzono dla parametrów badanego obwodu i miernika, jakie można spotkać w praktyce. Wyniki badań przedstawione w formie wykresów wykazują, że miernik ten charakteryzuje się dobrymi parametrami metrologicznymi.
-
Zespół Wysokich Napięć
Zespoły Badawcze1. Urządzenia ograniczające prądy zwarciowe; 2. Symulacja zjawisk zachodzących w nieliniowych obwodach zwarciowych; 3. Dynamika łuku zwarciowego; 4. Mechanizmy degradacji izolacji polimerowej i złożonej; 5. Ochrona przeciwporażeniowa i przeciwprzepięciowa linii elektroenergetycznych wysokiego napięcia; 6. Jakość energii w systemach elektroenergetycznych.
-
EFEKTYWNY POMIAR I ANALIZA JAKOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ
PublikacjaW artykule przestawiono stan prawny oraz parametry określające jakość energii elektrycznej (JEE). Przedstawiono dwa rodzaje urządzeń do pomiaru JEE – stacjonarne analizatory i urządzenia przenośne. Wskazano konieczność ciągłego monitoringu wskaźników JEE. Artykuł przedstawia cztery przypadki pomiaru parametrów energii elektrycznej, gdzie doszło do awarii systemu zasilania lub baterii kondensatorów czego przyczyną było pogorszenia...
-
Metody doboru miejsc zainstalowania zasobników energii w sieciach elektroenergetycznych niskiego napięcia
PublikacjaW związku z rosnącą liczbą źródeł odnawialnych przyłączanych do sieci niskiego napięcia (nn) jakość energii elektrycznej w tej sieci ulega pogorszeniu. Jedną z metod jej poprawiania jest instalowanie zasobników energii, tj. baterii akumulatorów, superkondensatorów czy kół zamachowych. Zasobniki energii są w stanie złagodzić dobową zmienność obciążenia, skompensować moc bierną i wyższe harmoniczne oraz zmniejszyć asymetrię obciążenia...
-
Wpływ farm wiatrowych na pracę systemu elektroenergetycznego.
PublikacjaPrzedstawiono wybrane zagadnienia związane z praca farmy wiatrowej w systemie elektroenergetycznym, a w tym z jej wpływem na zmiany poziomów napięc i jakość energii elektrycznej.
-
Energy of the City in High Quality Public Spaces in the Presence of Water.The Role of Water in Contemporary Public Spaces in Paris
PublikacjaW artykule zwrócono uwagę na jeden z aspektów energii miasta - jakość przestrzeni publicznych. Wykazano istotną rolę wody w kształtowaniu przestrzeni publicznych wysokiej jakości w obrębie przekształconych obszarów poprzemysłowych Paryża. Odpowiednie wykorzystanie nadwodnego położenia, bądź wprowadzenie elementów z obecnością wody, pozwoliło stworzyć najbardziej atrakcyjne i niepowtarzalne miejsca.
-
Wind Turbine Operation in Electric Power System.Advanced Modelling
PublikacjaW monografii przedstawiono zagadnienia związane z pracą elektrowni wiatrowych w systemie elektroenergetycznym, a w tym przedstawiono wpływ elektrowni wiatrowych na system elektroenergetyczny (jakość energii elektrycznej). Omówiono zasady modelowania elektrowni wiatrowych różnych typów, tj. z generatorami asynchronicznymi i synchronicznymi, pracujących w systemie elektroenergetycznym. Przestawiono wybrane modele elektrowni wiatrowych...
-
Design solution and selected research results of the sea-wave energy converter
PublikacjaW artykule przedstawiono oryginalne rozwiązanie konstrukcyjne boi do pozyskiwania energii fal morskich oraz analizy i badania modelowe turbiny wodnej poprzedzające wybór ostateczny konstrukcji modelu boi w skali 1:5 przewidzianego do badań eksperymentalnych w basenie holowniczym. Zaprezentowano także wybrane wyniki badań modelowych i symulacji komputerowych ukazujący wpływ systemu kotwiczenia i innych parametrów na jakość i efektywność...
-
Marek Olesz dr hab. inż.
OsobyWydział Elektrotechniki i Automatyki, Prodziekan ds. rozwoju dr hab. inż. Marek Olesz, prof. PG data urodzenia 1966 wykształcenie Politechnika Gdańska, Wydział Elektryczny (1990) stopień / tytuł naukowy doktor habilitowany – Politechnika Gdańska, Wydział Elektrotechniki i Automatyki (2017), doktor – Politechnika Gdańska, Wydział Elektrotechniki i Automatyki (1998) zatrudnienie Politechnika Gdańska: asystent stażysta (1989 –...
-
Zastosowanie uchwytów magnetycznych w procesie budowy jednostek offshore stoczni X
PublikacjaW tekście przedstawiono nowe rozwiązania rozwiązania procesu montażu elementów konstrukcyjnych w jednostkach offshore stoczni X. Nowa proponowana metoda, polegająca na zastosowaniu uchwytów magnetycznych i pozwala na skrócenie czasu montażu z trzech godzin do półtorej godziny, tj. o 50%. Ponadto w metodzie tej obniżone zostaną koszty materiałów oraz energii elektrycznej. Czas wykonania jednostki offshore ulegnie również skróceniu...
-
Wpływ filtru sieciowego na układ sterowania maszyny dwustronnie zasilanej pracujęcej jako generator.
PublikacjaMaszyna dwustronnie zasilana (MDZ)pracujęca jako generator przy zmiennej prędkości obrotowej wału jest chętnie stosowana w odnawialnych żródłach energii (elektrownie wiatrowe). Sterowaniu podlega moc czynna i bierna dostarczana do sieci. Odpowiednia jakość enegrii dostarczanej do systemu elektroenegretycznego wymaga stosowania filtrów sieciowych, które mogą powodować słabo tłumione oscylacje napięcia. Przedstawiono badania symulacyjne...
-
Energochłonność pralnic przemysłowych z technologią ozonowania
PublikacjaW wyniku wprowadzenia ozonu do procesu czyszczenia uzyskuje się lepszą jakość wody usuwanej z procesów prania do kanalizacji. Woda będąca pozostałością po zakończonym procesie zawiera między innymi mniej pozostałości środków chemicznych, mniej pozostałości patogenów oraz posiada stabilne pH. Ponadto użycie ozonu w procesie czyszczenia tkanin prowadzi do redukcji zużycia wody i energii w poszczególnych cyklach płukania i suszenia,...
-
The Impact of Micro-Sources on Voltage Distortions in a Power Grid
PublikacjaThe increase in the number of photovoltaic (PV) systems integrated with low voltage (LV) grids has led to a great need to analyse the impact of these systems on the quality of electricity and the reliability of its supply. This paper presents and compares the energy quality requirements imposed by various countries on photovoltaic plants. Then, based on real object tests and simulation in DIgSILENT PowerFactory, the impact has...
-
Badanie zdolności do odkształcenia plastycznego kątowych próbek spawanych o zmiennej geometrii połączenia i różnym wkładem ciepła (energii liniowej)
PublikacjaPrzedmiotem badań były próbki dostarczone przez Zleceniodawcę wykonane w rożnych warunkach cieplnych i geometrycznych. W tej części pracy próbki poddano badaniom mającym stwierdzić ich zdolność do odkształceń plastycznych. 3. Przeprowadzone w tych samych warunkach próby badania zdolności spoin, a szczególnie grani do odkształcenia plastycznego ujawniły, że jakość połączeń zrealizowanych wg wariantu zmodyfikowanego jest wyższa...
-
Stanowisko laboratoryjne do pomiaru impedancji pętli zwarciowej
PublikacjaZnajomość wartości impedancji pętli zwarciowej umożliwia określenie warunków napięciowych oraz zwarciowych w systemie elektroenergetycznym. Zmierzona wartość impedancji pętli pozwala oszacować spadki napięcia w rozpatrywanej sieci, które bezpośrednio wpływają na jakość zasilania energii elektrycznej dostarczanej odbiorcom.W referacie przedstawiona została propozycja przebiegu ćwiczenia oraz laboratoryjnego stanowiska pomiarowego...
-
Wykorzystanie technik chemometrycznych w badaniach zanieczyszczeń opadówatmosferycznych.**2003, 119 s. 40 rys. 27 tab. bibliogr. 198 poz. maszyn. Rozprawa doktorska /17.11.2003/ Wydz. Chemiczny Promotor: prof. dr hab. inż. J. Namieśnik
PublikacjaPraca dotyczy wykorzystania technik chemometrycznych w badaniach zanieczysz-czeń próbek wód opadowych. Prowadzono oznaczenia związków nieorganicznych wpróbkach wód opadowych (jonów azotanowych, siarczanowych, fosforanowych,fluorkowych, chlorkowych, amonowych, wapniowych, sodowych, potasowych i mag-nezowych). Równocześnie analizowano dane dotyczące objętości, wartości pHoraz przewodności elektrolitycznej próbek opadów atmosferycznych.Przeprowa-dzono...
-
Monitoring górnej sieci trakcyjnej z wykorzystaniem bezprzewodowej sieci sensorowej – węzeł pomiarowy
PublikacjaWraz ze wzrostem prędkości pojazdów trakcyjnych rośnie potrzeba utrzymania sieci trakcyjnej w odpowiednim stanie technicznym. Konieczny jest ciągły monitoring i diagnostyka pozwalające wykrywać zjawiska pogarszające jakość odbioru energii z sieci trakcyjnej. Jedną z metod jest umieszczenie czujników przyspieszenia na górnej sieci trakcyjnej. Analiza przebiegu tej wielkości fizycznej pozwoli określić stan układu sieć jezdna - odbierak...
-
Modelowanie nierównomiernego nasycenia nabiegunnika generatora synchronicznego
PublikacjaW artykule przedstawiono koncepcję modelu obwodowego generatora synchronicznego (GS) w układzie współrzędnych naturalnych. W równaniach modelu uwzględniono zarówno niesinusoidalny rozkład uzwojeń, jak i nierównomierne nasycenie nabiegunników. Do wyznaczenia indukcyjności własnych i wzajemnych uzwojeń GS zastosowano zmodyfikowaną metodę funkcji opisujących rozłożenie przestrzenne uzwojeń. Nierównomierne nasycenie nabiegunników GS...
-
Energetyka odnawialna i efektywność energetyczna na terenach portowych – przegląd studiów przypadku europejskich portów
PublikacjaPorty morskie stanowią istotną siłę napędową lokalnej gospodarki lecz są także źródłem emisji zanieczyszczeń gazowych i hałasu generowanego przez statki, pojazdy i urządzenia portowe. Jednocześnie posiadają potencjał dla działań związanych z redukcją emisji zanieczyszczeń oraz dzięki swojej lokalizacji oraz ekspozycji możliwość wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Badania portów prowadzone przez European Sea Ports Organization,...
-
Laboratorium Inteligentnej Energetyki LAB-6
LaboratoriaKompatybilność elektromagnetyczna urządzeń elektrycznych i elektronicznych, jakość energii, efektywność energetyczne, bezpieczeństwo użytkowania urządzeń, badania instalacji elektrycznych niskiego napięcia.
-
Światło i cień w przestrzeni publicznej
PublikacjaŚwiatło w przestrzeni publicznej pełni funkcje użytkowe oraz wizualno-plastyczne. Funkcje użytkowe dotyczą ekonomicznego i korzystnego dla człowieka oświetlenia wnętrz urbanistycznych, jak również wykorzystania energii cieplnej słońca dla potrzeb budynków. Naturalne oświetlenie najlepiej odpowiadają zdrowiu fizycznemu i psychicznemu człowieka. Należy jednak pamiętać, że latem, w okresach silnego nasłonecznienia, może on szukać...
-
Diamonds in the Mine. Strategies for the Cities in the Silesian Metropolitan Region. / Diamenty w kopalni. Strategie rozwoju dla miast śląskiego regionu metropolitalnego.
PublikacjaJan Olbrycht, poseł do Parlamentu Europejakiego, w swojej działalności związanej z rozwojem miast współpracuje z Towarzystwem Urbanistów Polskich, jednym z najstarszych stowarzyszeń urbanistów w Europie, które aktywnie działa od 1923 roku. Miałam przyjemność i zaszczyt reprezentować Zarząd Główny Towarzystwa w naszych ostatnich wspólnych przedsięwzięciach. W roku 2016 po konferencji „Miasto - Zarządzanie Miastem” corocznie...
-
Kontekst oprogramowania z perspektywy jakości technicznej, użytkowej, estetycznej i marketingowej
PublikacjaReferat zawiera analizę i porównanie kontekstu jakości oprogramowania z różnych perspektyw zapewnienia jakości. Uwzględniono następujące perspektywy: wytwarzanie oprogramowania i jakość techniczną, projektowanie interfejsów użytkownika i jakość użytkową, estetykę i wrażenie wywierane przez oprogramowanie, zgodność z prawem oraz jakość marketingową.
-
CHARAKTERYSTYKA JAKOŚCI ODCIEKÓW Z OSADÓW ŚCIEKOWYCH ODWADNIANYCH I STABILIZOWANYCH W ZŁOŻACH TRZCINOWYCH
PublikacjaW dużych oczyszczalniach ścieków osady ściekowe są często zagospodarowywane energetycznie, zarówno przez monospalarnie (gdzie termicznie przekształcane są jedynie osady ściekowe), jak i w biogazowniach. Inną metodą jest tzw. recykling organiczny, połączony z odzyskiem pierwiastków nawozowych (azot i fosfor). Jest on realizowany m.in. przy rolniczym wykorzystaniu osadów, rekultywacji terenów zdegradowanych czy kompostowaniu. Podane...
-
Model funkcjonalny wpływu czynników na jakość produktu w branży piekarniczej
PublikacjaW artykule zostały przedstawione czynniki, które mają wpływ na jakość produktu w branży piekarniczej. Tym produktem jest pieczywo, a w szczególności chleb, który stanowi od 80% do 90% jego ogólnej produkcji. Autor wyodrębnił czynniki wpływające na jakość produktu i usystematyzował je, a następnie opisał. Podzielone one zostały na 3 grupy funkcjonujące w procesie produkcyjnym, a następnie na podgrupy. Podstawowe grupy czynników,...
-
Analiza kinematyki niestandardowego układu wykonawczego obrabiarki do płaszczyzn.
PublikacjaKinematyka docierania ma decydujący wpływ na jakość czynnej powierzchni docieraka, jak również na jakość powierzchni obrabianej. Dla analiz prędkości docierania opracowany został model symulacji komputerowej układu niestandardowego docierarki jednotarczowej.
-
Prognozowanie mocy wytwórczej farmy wiatrowej
PublikacjaCelem pracy było opracowanie metody obliczeniowej oraz budowa narzędzia programowego do określenia produkcji mocy farmy wiatrowej na podstawie standardowej prognozy pogody z wyprzedzeniem jednej doby. W pracy przedstawiono rzeczywistą charakterystykę generacji mocy wytwórczej przemysłowych farm wiatrowych zależnej od zmiennych warunków wiatrowych. Analizując dane pomiarowe można znaleźć pewne zależności charakterystyczne. Wpływ...
-
Wow defect reduction based on interpolation techniques
PublikacjaW artykule przedstawiono wyniki badania różnych technik interpolacji wykorzystanych w redukcji kołysania dźwięku. W badaniach użyto: interpolację liniową, techniki interpolacji wielomianowej, i interpolację funkcją sink. Jakość rekonstrukcji zbadano wykorzystując sztucznie spreparowany sygnał foniczny, zrekonstruowany wymienionymi metodami interpolacji. Jakość rekonstrukcji oceniono wykorzystując standardowe deskryptory jakości...
-
Wow defect reduction based on interpolation techniques
PublikacjaW referacie przedstawiono wyniki badania różnych technik interpolacji wykorzystanych w redukcji kołysania dźwięku. W badaniach użyto: interpolację liniową, dwie techniki interpolacji wielomianowej (Hermite i spline), i technikę sumowania okienkowanych funkcji sink. Jakość rekonstrukcji wykonano wykorzystując sztucznie spreparowany sygnał audio, rekonstruowany wymienionymi metodami interpolacji. Jakość rekonstrukcji oceniono wykorzystując...
-
Ekspertyza techniczna posadzki budynku Wydziału Chemii Uniwersytety Gdańskiego położonego przy ul. Wita Stwosza w Gdańsku
PublikacjaPrzedmiotem opracowania jest posadzka z jastrychu wykonana w częściach komunikacyjnych – hole i korytarze, budynku nowej siedziby Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego. Ekspertyza ma na celu określenie stanu technicznego posadzki, zarówno warstwy wykończeniowej jak i podbudowy, ocenę powstałych uszkodzeń oraz określenie przyczyny ich powstania. Ocenie podlegają założenia projektowe, technologia wykonania, jakość wykorzystanych...
-
Związek pomiędzy jakością informacji rynkowych a sukcesem tworzenia nowych produktów
PublikacjaWyniki badania empirycznego przeprowadzonego wśród krajowych przedsiębiorstw wysokiej techniki wskazują, że jakość informacji rynkowych wykorzystywanych w rozwoju nowych produktów stanowi istotną determinantę sukcesu tego rozwoju. Na jakość tę złożyły się takie cechy jak: wiarygodność, przydatność, aktualność i kompletność informacji. W świetle rezultatów podjętego badania, każda z tych cech jest istotnie, pozytywnie powiązana...
-
PROBLEMY OCENY JAKOŚCI ONTOLOGII
PublikacjaW artykule podjęto rozważania na temat tego, czym jest jakość ontologii, jak zmierzyć jakość istniejących ontologii i jak tworzyć ontologie wysokiej jakości. Dokonano przeglądu istniejących metryk ontologii, które mogą posłużyć do oceny jakości ontologii. Przedstawiono problem zapewniania i oceny jakości ontologii modularnych jako ważny problem badawczy w obliczu pojawiania się skom¬plikowanych, trudnych do użycia i modyfikacji...