Wyszukiwarka
Filtry
wszystkich: 42
Wyniki wyszukiwania dla: TOLUEN
-
Monitorowanie i mapowanie zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego przez związki z grupy BTEX (benzen, toluen, etylobenzen, ksylen) z wykorzystaniem techniki dozymetrii pasywnej do pobierania próbek analitów = Monitoring and mapping of atmospheric pollutans with the use of passive technique of sampling of BTEX (benzene, ethylbenzene, toluene, xylenes) analytes
PublikacjaWskutek działalności człowieka do atmosfery dostaje się coraz większa liczba substancji szkodliwych, uznanych za potencjalnie niebezpieczne dla organizmów żywych, głównie z uwagi na ich toksyczność. Do takich substancji zalicza się między innymi związki z grupy BTEX. Chcąc ocenić stopień narażenia populacji na obecność w powietrzu atmosferycznym analitów z grupy BTEX, niezbędne jest monitorowanie poziomu stężeń tych zanieczyszczeń...
-
Diaquadihydroxohexakis(tri-tert-butoxysilanethiolato)octalithium(I)-toluene(1/2). Acta Cryst. Sect. E Struct. Rep. [online]**2002 vol. 58 s. m569-m570 1 rys. 1 tab. bibliogr. 9 poz. Diakwadihydroksoheksakis (tri - tert-butoksysilanotiolano)oktalit(I)-toluen (1/2).
PublikacjaPraca zawiera opis syntezy i struktury krystalicznej oraz cząsteczkowej ty-tułowego związku. Prezentowana struktura zawiera cząsteczki będące formalnieadduktem o wzorze Li8(SR)6(OH)2(H2O)2 (R=(tBuO)3Si) oraz cząsteczki toluenu.Strukturę wyznaczono stosując rentgenowską analizę strukturalną monokryszta-łu.
-
Poszukiwanie biogenicznych żródeł toluenu w środowisku
PublikacjaW ramach pracy podjęto próbę wyjaśnienia zjawiska biogenicznego powstawania toluenu zaobserwowanego podczas obróbki osadów ściekowych lub warstwie hipolimnionu eutroficznych zbiorników wodnych. Przeprowadzone badania obejmowały:- optymalizację dostępnych rozwiązań metodycznych i aparaturowych do przeprowadzenia oznaczeń analitów z grupy lotnych związków organicznych w próbkach o złożonym składzie matrycy,- badania zjawiska powstawania...
-
Identification attempts of toluene sources in post-flood sediment samples from the Odra river (flood 1997). Identyfikacja źródeł toluenu w próbkach osadów popowodziowych pobranych z rzeki Odry (powódź 1997).
PublikacjaPrzedstawiono badania mające na celu oznaczanie zawartości toluenu w próbkach osadów dennych i w próbkach mikrobiologicznych. W badaniach wykorzystano zestaw do jednoczesnego wymywania i wychwytywania analitów na stałym sorbencie (Purge and Trap). Oznaczenia końcowe wykonano z wykorzystaniem techniki chromatografii gazowej połączonej ze spektrometrem mas.
-
Toluene in benthic sediments in the Odra river after the 1997 flood: an attempt to identify the origin of toluene
PublikacjaRzeka Odra transportuje i kumuluje duże ilości substancji pochodzenia naturalnego jak i antropogenicznego. Ujście Odry stanowi ważne źródło zanieczyszczenia Morza Bałtyckiego. Zadziwiającym rezultatem badań prowadzonych w ramach międzynarodowego projektu Odra (IOP) było wykrycie toluenu w osadach dennych. Nie odnaleziono wówczas przyczyn zanieczyszczenia osadów dennych tym związkiem. Zmiana stężenia toluenu wzdłuż całej długości...
-
Determination of toluene formed during fermentation of sewage sludge
PublikacjaW pracy przedstawiono wyniki oznaczeń toluenu w próbkach osadów ściekowych przy wykorzystaniu techniki wypłukiwania i jednoczesnego wychwytywania analitów (PT). Badania procesu feremntacji osadów ściekowych doprowadziły do stwierdzenia, że w trakcie tego procesu powstaje toluen. Stwierdzono wzrost stężenia toluenu od poziomu 3 mg/l do ponad 24 mg/l dla próbek osadów ściekowych z Oczyszczalni Gdańsk -Wschód oraz od poziomu 0,6 mg/l...
-
Most Frequent Organic Interactions Compressed in Toluene
Publikacja -
Photocatalytical degradation of toluene and cyclohexane using LED illumination
PublikacjaA sol-gel process followed by hydrothermal reaction was used to prepare coupled WO3-TiO2 photocatalysts with varying amounts of WO3 in respect to TiO2 (3 mol% and 5 mol% respectively). Additionally, photocatalysts have been subjected to different calcination temperatures of 400ºC and 800ºC, which allowed us to compare how these affect photodegradation efficiency. Photocatalysts were characterized under a scanning electron microscope,...
-
Bis(tetra-n-butylammonium) tetrabromocadmate(II) toluene disolvate
PublikacjaW pracy opisano strukturę tetrabromokadmianu tetrabutyloamoniowego będącego solwatem toluenowym. W kompleksowym anionie tego związku atom kadmu jest koordynowany przez cztery jony bromkowe tak, że cały układ przyjmuje kształt tetraedru z wszystkimi kątami Br-Cd-Br równymi 109.8o. Długość wiązania Cd-Br wynosząca 2.591Å jest typowa dla układów zawierających jako anion [CdBr4]2-.
-
Ag/Pt-modified TiO2 nanoparticles for toluene photooxidation in the gas phase
PublikacjaAg/Pt-modified TiO2nanocomposites were synthesized using the sol–gel method. The effect of metal typeand amount as well as synthesis route on the photocatalytic activity in reaction of toluene removal, usedas a model volatile organic compound, was investigated. Toluene, at the concentration of about 200 ppm,was irradiated over modified TiO2using light-emitting diodes (LEDs, max= 415 nm). The results showedthat toluene could be...
-
Purification of model biogas from toluene using deep eutectic solvents
PublikacjaBiogas from landfills and wastewater treatment facilities typically contain a wide range of volatile organic compounds (VOCs), that can cause severe operational problems when biogas is used as fuel. Among the contaminants commonly occur aromatic compounds, i.e. benzene, ethylbenzene, toluene and xylenes (BTEX). In order to remove BTEX from biogas, different processes can be used. A promising process for VOCs removal is their absorption...
-
Use of pyridinium and pyrrolidinium ionic liquids for removal of toluene from gas streams
PublikacjaSeparation of toluene from a toluene/N2 gas mixture using supported liquid membranes based on a series of pyridinium (1-butylpyridinium- bis(trifluoromethylsulfonyl)imide - [C4Py][Tf2N], 1-hexylpyridinium trifluoromethanesulfone [C6Py][Tf2N]) and pyrrolidinium (1-butyl-1-methylpyrrolidinium bis(trifluoromethylsulfonyl)imide - [C4Pyrr][Tf2N], 1-hexyl-1-methylpyrrolidinium bis(trifluoromethylsulfonyl)imide - [C6Pyrr][Tf2N], 1-butyl-1-methylpyrrolidinium...
-
Exploration of optical fibres as a carrier for new benzene and toluene matrix-free reference materials
PublikacjaTo meet high expectations concerning precision and accuracy of reference materials, preparation of matrixfree reference materials using thermal decomposition-gas chromatography-mass spectrometry (TD-GC-MS) was proposed in this study. In the paper, the results obtained in preparation of the new reference materials for benzene and toluene are presented, based on the thermal decomposition technique of compounds chemically bound to...
-
Separation of toluene from gas phase using supported imidazolium ionic liquid membrane
PublikacjaInvestigation on utilization of supported ionic liquids membranes for hydrocarbon separation from the gas phase was performed. Properties of membrane phase, wettability of supports, swelling effects and solubility of toluene were taken into account. Toluene permeation rates were significantly higher than those of pure nitrogen, the selectivity in a range of 17–341 was satisfying for separation. Despite the increase of viscosity...
-
Application of electronic nose to effectiveness monitoring of air contaminated with toluene vapors biofiltration process
PublikacjaThe research presents the application of electronic nose (combined with MLR model) to on-line effectiveness monitoring of biofiltration of air contaminated with hydrophobic, odorous compound (toluene vapors). The research was conducted using two-section biotrickling filter inhabited by Candida environmental isolates. Gas chromatography was used as the comparative technique to obtain reliable quantification of toluene concentration...
-
Application of a Gas Sensor Array to Effectiveness Monitoring of Air Contaminated with Toluene Vapors Absorption Process
PublikacjaThis article demonstrates the application of a gas sensor array to monitor the effectiveness of the absorption process of air stream purification from odorous compounds (toluene vapors). A self-constructed matrix consisting of five commercially available gas sensors was used. Multiple linear regression (MLR) was selected as the statistical technique used to calibrate the matrice. Gas chromatography coupled with a flame ionization...
-
SOLUBILIZATION OF BENZENE, TOLUENE, AND XYLENE (BTX) IN AQUEOUS MICELLAR SOLUTIONS OF AMPHIPHILIC IMIDAZOLIUM IONIC LIQUIDS
PublikacjaRozpuszczalne w wodzie ciecze jonowe wykazują aktywność powierzchniową oraz zdolność do tworzenia zorganizowanych struktur w roztworach wodnych. W pracy przedstawiono zdolność wodnych układów micelarnych chlorków 1-alkilo-3-metyloimidazoliowych do zwiększania rozpuszczalności węglowodorów aromatycznych – benzenu, toluenu i ksylenu. Zaobserwowano, że po przekroczeniu krytycznego stężenia micelizacji cieczy jonowych w wodzie, następuje...
-
Effectiveness of toluene separation from gas phase using supported ammonium ionic liquid membrane
PublikacjaAmmonium ionic liquids (ILs) are relatively cheap in synthesis and environmentally benign and despite that they have been very rarely used in gas separation. In this research we used several ammonium ILs as liquid membranes for removal of residual toluene from gas phase. Ionic liquids used in this study were composed of bis(trifluoromethylsulfonyl)imide anion [Tf2N] and trimethylbutylammonium [N1114], trietylbutylammonium [N2224],...
-
Bis(3,5-dimethylpyridine-kN)bis(tri-tert-butoxysilanethiolato-kS)chromium(II)toluene solvate
PublikacjaW tytułowym związku atom chromu jest czterokrotnie koordynowany: przez dwa atomy siarki grup tri-tert-butoksysilanotiolanowych oraz dwa atomy azotu z dwóch cząsteczek 3,5-dimetylopirydyny. Geometria ligandów wokół centrum metalicznego jest płaska kwadratowa. Cząsteczka leży na dwukrotnej osi symetrii przechodzącej przez atom N 3,5-dimetylopirydyny. Dodatkowo w krysztale na jedną cząsteczkę kompleksu przypada jedna cząsteczka toluenu.
-
(-4,4'-Bipyridyl-2N:N')bis[bis(tri-tert-butoxysilanethiolato-2S,O)cadmium(II)] toluene disolvate
PublikacjaW strukturze tytułowego kompleksu znajdują się oddzielne cząsteczki, w których każdy atom kadmu jest koordynowany przez dwa atomy siarki, dwa atomy tlenu i jeden atom azotu. Geometria każdego z atomów kadmu jest pośrednia pomiędzy piramidą o podstawie kwadratu a bipiramidą trygonalną. Dwie jednostki tri-tert-butoksysilanotiolanu kadmu są połączone cząsteczką 4,4'-bipirydylu. Dodatkowo w strukturze kompleksu znajduje się cząsteczka...
-
Chlorido(η5-cyclopentadienyl)- [(4a,4b,8a,9,9a-η)-fluorenyl](fluorenylκC9)zirconium(IV) toluene solvate
PublikacjaTematem publikacji jest kompleks zyrkonu z ligandami fluorenylowymi. Otrzymany związek uzyskano w postaci monokrystalicznej i przy pomocy rentgenowskiej analizy strukturalnej wyznaczono strukturę tego związku.
-
New LED photoreactor with modulated UV–vis light source for efficient degradation of toluene over WO3/TiO2 photocatalyst
PublikacjaThe efficiencies of prepared WO3/TiO2 photocatalysts with varying amounts of WO3 were evaluated for gas-phase photocatalytic degradation of toluene. The obtained results revealed that the best photocatalytic properties were characteristic for samples calcined at 500ºC, which can be associated with high crystalline phase content (> 97%) and favourable BET surface area. The photocatalytic degradation tests were performed in two photoreactors...
-
Chlorido(η5-cyclopentadienyl)[(4a,4b,8a,9,9a-η)-fluorenyl](fluorenyl-κC9)zirconium(IV) toluene solvate
Publikacja -
Spatial and seasonal patterns of benzene, toluene, ethylbenzene, and xylenes in the Gdańsk, Poland and surrounding areas determined using Radiello passive samplers
PublikacjaCelem badań było uzyskanie informacji o poziomie zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego przez związki z grupy BTEX na terenie aglomeracji Trójmiejskiej z wykorzystaniem techniki dozymetrii pasywnej na etapie pobierania próbek analitów. Próbniki pasywne Radiello były poddawane ekspozycji na stacjach pomiarowych zarządzanych przez fundację ARMAAG, zlokalizowanych na terenie aglomeracji Trójmiejskiej.Otrzymane informacje analityczne...
-
Preparation and Characterization of Au/Pd Modified-TiO2 Photocatalysts for Phenol and Toluene Degradation under Visible Light—The Effect of Calcination Temperature
PublikacjaRutile loaded with Au/Pd nanoparticles was prepared using a water-in-oil microemulsion system of water/AOT/cyclohexane followed by calcination.Theeffect of calcination temperature (from350 to 700∘C) on the structure ofAu/Pd nanoparticles deposited at rutile matrix and the photocatalytic properties of Au/Pd-TiO2 was investigated in two model reactions (toluene degradation in gas phase and phenol degradation in aqueous phase). The...
-
Various types of semiconductor photocatalysts modified by CdTe QDs and Pt NPs for toluene photooxidation in the gas phase under visible light
PublikacjaA novel synthesis process was used to prepare TiO2 microspheres, TiO2 P-25, SrTiO3 and KTaO3 decorated by CdTe QDs and/or Pt NPs. The effect of semiconductor matrix, presence of CdTe QDs and/or Pt NPs on the semiconductor surface as well as deposition technique of Pt NPs (photodeposition or radiolysis) on the photocatalytic activity were investigated. The as-prepared samples were characterized by X-ray powder diffractometry (XRD),...
-
Thermodynamic study of binary mixtures of toluene with ionic liquids, 1-butyl-1-methylpyrrolidinium bis(trifluoromethylsulfonyl)imide, 1-hexyl-1-methylpyrrolidinium bis(trifluoromethylsulfonyl)imide and 1-butylpyridinium bis(trifluoromethylsulfonyl)imide
PublikacjaDensities, refractive indices and viscosities at 293.15, 298.15, 303.15, 308.15 and 313.15 K of binary mixtures of toluene with 1-butyl-1-methylpyrrolidinium bis(trifluoromethylsulfonyl)imide, 1-hexyl-1-methylpyrrolidinium bis(trifluoromethylsulfonyl)imide and 1-butylpyridinium bis(trifluoromethylsulfonyl)imide have been measured over the miscible region at p = 0.1 MPa. From the experimental data, values of excess molar volume,...
-
Determination of solvents residues in vegetable oils and pharmaceuticals by headspace analysis and capillary gas chromatography.
PublikacjaPrzedstawiono wyniki zastosowania techniki analizy fazy nadpowierzchniowej w połączeniu z kapilarną chromatografią gazową do oznaczania wybranych rozpuszczalników organicznych w próbkach olejów jadalnych i produktów farmaceutycznych. Oznaczane rozpuszczalniki to: benzen, toluen, heksan oraz chlorowcopochodne węglowodorów alifatycznych. Opracowaną procedurę poddano walidacji. Wyznaczono granicę wytrzymalności, oznaczalności, liniowość...
-
Badanie solubilizacji mieszanin weglowodorów jako jednego z mechanizmów remediacji zaolejonych gruntów
PublikacjaPrzeprowadzono badania solubilizacji mieszanin węglowodorów (dekan, dodekan, tetradekan, heksadekan; oktan, oktadekan; dodekan, toluen) w wodnych roztworach micelarnych surfaktantów niejonowych (Rokanol NL6, Triton BG10, AG 6210) oraz ich mieszanin. Solubilizacja najbardziej efektywnie zachodziła w roztworach Rokanolu NL6. Zaobserwowano dwukrotny spadek efektywności procesu solubilizacji wraz ze wzrostem długości łańcucha węglowodoru...
-
Problem oznaczania pozostałości rozpuszczalników organicznych w wybranych produktach spożywczych i farmaceutycznych, cz. II
PublikacjaW artykule opisano metody stosowane do oznaczania pozostałości rozpuszczalników w próbkach spożywczych i farmaceutycznych, ze szczególnym uwzględnieniem etapu przygotowania próbki do analizy. Dokładniej opisano technikę analizy fazy nadpowierzchniowej (HS- headspace) i mikroekstrakcję do fazy stacjonarnej (SPME- solid phase microextraction). Oznaczano następujące zanieczyszczenia: węglowodory aromatyczne i alifatyczne (hexan, benzen,...
-
Składowiska odpadów komunalnych jako źródła emisji zanieczyszczeń do środowiska
PublikacjaCelem pracy było przeprowadzenie badań mających na celu określenie związków uwalnianych do powietrza ze składowisk odpadów komunalnych oraz charakterystyka ich właściwości zapachowych i toksycznych. Próbki powietrza analizowano za pomocą techniki TD-GC-MS. Przeprowadzone badania pozwoliły na zidentyfikowanie następujących związków: styren, benzen, ksylen, toluen, etylobenzen, disiarczek dimetylu, dekan, kwas butanowy i octowy....
-
Oznaczanie poziomów stężeń związków z grupy BTEX w powietrzu atmosferycznym na terenie Tczewa w roku 2012
PublikacjaOdnosząc się do danych opublikowanych w literaturze światowej, można odnotować fakt, że na wielu obszarach zurbanizowanych od kilkunastu lat prowadzi się systematyczny monitoring jakości powietrza atmosferycznego ukierunkowany na identyfikację oraz oznaczenie ilościowe związków z grupy BTEX (benzen, toluen, etylobenzen, ksyleny). W pracy przedstawiono wyniki badan monitoringowych przeprowadzonych w roku 2012, dotyczących oceny...
-
Enzymatyczne przeestryfikowanie łoju wołowego i oleju rzepakowego bez i w obecności różnych rozpuszczalników
PublikacjaPorównywano produkty otrzymane na drodze enzymatycznego przestryfikowania. Stosowano olej rzepakowy i łój wołowy (4:6 w/w). Katalizatorem procesu był Lipozyme RM IM. Proces prowadzono bez i w obecności różnych rozpuszczalników (izooktan, heksan, toluen). Temp. wynosiła 55-65oC. Produkty przeestryfikowania rozdzielano metodą chromatografii kolumnowej na frakcje: TAG, WKT i DAG+MAG. Określano temp. topnienia i zawartość fazy stałej...
-
Badania poziomów zanieczyszczeń w płynach ustrojowych człowieka. Study of the level of pollution in human body fluids
PublikacjaŹródłem informacji o stanie środowiska mogą być zarówno wyniki badań próbek części nieożywionej (woda, gleba, powietrze) jak i próbki części biotycznej, w tym także tkanek i płynów ustrojowych człowieka, który jest nieustannie narażony na działanie szerokiego spektrum ksenobiotyków. W niniejszej pracy przedstawiono przegląd metod izolacji, wzbogacania i technik oznaczeń końcowych analitów z próbek moczu ludzkiego i krwi. Zawarto...
-
Enantiomeric Resolution of N,N'-Dimethyldithiodianthranilide through Diastereomeric silver(I) complex. Chiroptical spectra, racemization barrier and molecular self-assembly
PublikacjaN,N'-dimetyloditiodiantranilid, związek o chiralności płaszczyznowej, rozdzielono na enancjomery. Optycznie czynne molekuły uzyskano w wyniku tworzenia chiralnego kompleksu N,N'-dimetyloditiodiantranilidu z solą srebrową kwasu (1S)-kamforosulfonowego. W oparciu o badania rentgenostrukturalne monokryształu uzyskanego kompleksu określono absolutną konfigurację przykoordynowanego ligandu jako (R). Enancjomery N,N'-dimetyloditiodiantranilid...
-
Analytical procedures used in examining human urine samples.
PublikacjaŹródłem informacji o stanie środowiska mogą być zarówno wyniki badań próbek części nieożywionej (woda, gleba, powietrze) jak i części biotycznej, w tym także tkanek i płynów ustrojowych człowieka, który jest nieustannie narażony na działanie szerokiego spektrum ksenobiotyków. Badanie płynów ustrojowych człowieka (głównie krwi i moczu) może być bardzo użyteczną i interesującą drogą do uzyskania informacji o stanie środowiska....
-
Stopniowa chromatografia cienkowarstwowa w normalnych układach faz (NP-TLC), jako technika rozdzielania i oceny składu grupowego frakcji asfaltenowych z utleniania pozostałości próżniowej ropy naftowej
PublikacjaW pracy opisano wyniki badań nad opracowaniem metodyki oceny składu grupowego i czystości frakcji asfaltenowych techniką chromatografii cienkowarstwowej w normalnych układach faz (NP-TLC). Skupiono się na doborze takich parametrów/warunków rozdzielania, jak stężenie i masa próbki, a także skład i kolejność eluentów stosowanych podczas rozwijania chromatogramów TLC. Zastosowana trój-stopniowa metodyka polega na nałożeniu 5 µL frakcji...
-
Optymalizacja parametrów procesu izolacji trwałych zanieczyszczeń organicznych z osadów dennych z uwzględnieniem formy ich występowania w środowisku wodnym
PublikacjaW pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących optymalizacji metodyki oznaczania związków z grupy PCB w próbkach osadów dennych wykorzystując 3 rozpuszczalniki różniące się siłą elucji, polarnością, temperaturą wrzenia oraz toksycznością: dichlorometan, toluen, heksan oraz 3 techniki ekstrakcji związków z grupy PCB z próbek osadów, różniące się m.in czasem ekstrakcji oraz "czynnikiem" wspomagającym ekstrakcję. W wyniku przeprowadzonych...
-
Zastosowanie techniki dozymetrii pasywnej w monitorowaniu poziomu stężeń analitów z grupy BTEX w powietrzu atmosferycznym na terenie Aglomeracji Trójmiejskiej i Tczewa
PublikacjaW celu określenia poziomu stężeń związków z grupy BTEX (benzen, toluen, etylobenzen, o-,m-,p-ksyleny) w powietrzu atmosferycznym na terenie Aglomeracji Trójmiejskiej i Tczewa, przeprowadzono 12 kampanii pomiarowych z wykorzystaniem techniki dozymetrii pasywnej na etapie pobierania próbek. Wybrano dwa typy dozymetrów pasywnych: próbniki typu dyfuzyjnego - Orsa 5 ( National Dräger) i Radiello (FS Maugeri); próbnik typu permeacyjnego...
-
Pobieranie próbek analitów z grupy BTEX z powietrza atmosferycznego w celu uzyskania informacji analitycznych niezbędnych do ich mapowania na terenach zurbanizowanych
PublikacjaDziałalność człowieka związana z realizacją jego potrzeb stała się przyczyną zwiększenia emisji do powietrza atmosferycznego substancji szkodliwych, jakimi są związki z grupy BTEX (benzen, toluen, etylobenzen, ksyleny), uznane za markery narażenia organizmu ludzkiego na lotne związki organiczne. W ostatnich latach szerokie zastosowanie w monitoringu jakości powietrza atmosferycznego na obszarach zurbanizowanych znalazła technika...
-
Au-RE-TiO2 nanocomposites: Surface characteristics and photoactivity
PublikacjaThe photocatalysts based on TiO2 co-doped with rare earth metal (RE) and gold nanoparticles have been prepared using a sol-gel method and followed by gold reduction. Specific surface areas of the modified photocatalysts were calculated by the Brunauer-Emmett-Teller method (BET). Diffuse reflectance spectra of the obtained photocatalysts were recorded in a UV-Vis spectrophotometer (DRS UV-Vis). The influence of the type of rare...
-
Rola mikroorganizmów w dezodoryzacji powietrza metodą biofiltracji
PublikacjaZanieczyszczenie powietrza związkami zapachowymi staje się rosnącym problemem. W celu ograniczenia emisji substancji uciążliwych zapachowo do atmosfery, wykorzystuje się różne techniki dezodoryzacji. Względnie niskie koszty eksploatacyjne, niewielka odpadowość oraz możliwość oczyszczania dużych objętości gazów, zawierających niewysokie stężenia związków zapachowych powodują, że zastosowanie metod biologicznych jest szczególnie...