Wyniki wyszukiwania dla: ontologie - MOST Wiedzy

Wyszukiwarka

Wyniki wyszukiwania dla: ontologie

Wyniki wyszukiwania dla: ontologie

  • Ontologie w Sieci Semantycznej

    Wraz z nastaniem ery Internetu i jego gwałtownym rozwojem, zasadniczym problemem dla współczesnej informatyki stała się automatyzacja pozyskiwania olbrzymich zasobów wiedzy ludzkiej w nim zgromadzonych. Wiedza ta ma bardzo zróżnicowany charakter z uwagi na wielość formatów zapisu danych, a przede wszystkim z uwagi na różny stopień jej ustrukturalizowania. Jedną z najbardziej popularnych idei dążących do systematycznego podejścia...

  • Ontologie w systemach informatycznych

    Publikacja

    - Rok 2011

    Zakres monografii obejmuje wybór majważniejszych zagadnień inżynierii wiedzy opartej na podejściu ontologicznym. Omawiane są ramy Minsky'ego, sieci semantyczne, standardy RDF, OWL i SPARQL. Prezentowane są też podstawy teoretyczne nowoczesnych technologii semantycznych, w szczególności rozstrzygalny fragment logiki pierwszego rzędu zwany logiką opisową (ang. Description Logics, DL). Omawia sie algorytmy wnioskowania z ontologii...

  • Ontologie OWL i ich wykorzystanie.

    Publikacja
    • P. Majewski

    - Rok 2004

    Przedstawiono zarys idei sieci semantycznej i rolę języka OWL w tej inicjatywie. Omówiono pojęcie ontologii i jej budowę przyjętą w OWL. Opisano trzy wersje języka wraz ze wskazaniem różnic i odmiennych zastosowań. Szczegółowo przedstawiono sposób definiowania klas i ich instancji, a także metody tworzenia relacji między klasami za pomocą właściwości. Na przykładach omówiono rodzaje właściwości oferowanych przez specyfikację OWL....

  • Ontologie jako metoda reprezentacji wiedzy

    Publikacja

    - Rok 2005

    Logika opisowa (ang. Description Logic - DL) jest aktualnie jednym z najsilniej rozwijanych formalizmów stosowanych w ontologicznych metodach reprezentacji wiedzy. Jednym z powodów jest to, że język OWL-DL, promowany przez W3C jako język do reprezentacji ontologii internetowych, opary jest właśnie na logice opisowej. W tym artykule zaprezentowano logikę opisową jako sposób precyzyjnego formułowania i przetwarzania wiedzy. Podano...

  • Ontologie ram projektowych jako narzędzie wspomagające decyzje komitetów sterujących

    Publikacja

    - Studia Informatica Pomerania - Rok 2016

    Celem artykułu jest wykazanie przydatności ontologii jako narzędzia wspomagającego decyzje prac komitetów sterujących. Budowa ontologii jako narzędzia wspomagającego decyzje była konsekwencją pojawienia się problemu oceny wniosków projektowych zgłaszanych do projektu Inteligentnych Specjalizacji Pomorza Smart Port & City. W artykule przedstawiono etapy budowy ontologii oraz jej zastosowanie do analizy zgodności dokumentów z przyjętymi...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Aplikacje i środowiska kontekstowe: Ontologie w interaktywnych aplikacjach zorientowanych kontekstowo

    Publikacja

    - Rok 2008

    Przedstawiono model przetwarzania typu pervasive computing. Zanalizowano składowe aplikacji interaktywnej zorientowanej kontekstowo. Opisano architekturę takiej aplikacji, wykorzystującej usługi sieciowe, konteksty, scenariusze i ontologie. Scharakteryzowano metodę integracji tych elementów w wykorzystaniem adnotacji. zaproponowano motor wykonawczy dla kontenera usług sieciowych, bazujący na standardach: OSGi OWL-S

  • Ontologie vs. reguły — porównanie metod reprezentacji wiedzy na przykładzie dziedziny zarządzania usługami informatycznymi

    Tekst stanowi krótki przegląd wybranych konstrukcji służących reprezentacji wiedzy w postaci ontologii opartych na logice opisowej i porównanie ich z odpowiednikami opartymi na zapisie regułowym. Z powodu ograniczonej liczby stron pokazano tylko elementy związane z reprezentacją konceptów, bez uwzględniania ról. Do zapisu ontologii wykorzystano formalizmy języka OWL, zaś reguły wyrażono w Prologu. Dla lepszego zilustrowania tych...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Editorial: Knowledge management and ontologies. Part 2

    Publikacja

    Przedstawiono najnowsze kierunki badań w zakresie obszaru zarządzania wiedzą i ontologicznej reprezentacji wiedzy.

  • Editorial: Knowledge management and ontologies. Part 1

    Publikacja

    Przedstawiono najnowsze kierunki badań w zakresie obszaru zarządzania wiedzą i ontologicznej reprezentacji wiedzy.

  • Measures for Evaluation of Structure and Semantics of Ontologies

    Artykuł przedstawia zagadnienie miar jakości ontologii ze szczególnym uwzględnieniem ich podziału na syntaktyczne (strukturalne) i semantyczne. Na tym tle przedstawione jest nowe podejście do pomiaru właściwości semantycznych ontologii bazujące na kartografii wiedzy.

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Potential applicability of ontologies for the evaluation of information technology

    Publikacja

    In this article we present the possibilities of using ontologies as a part of a multi-agent system (MAS) designed for the evaluation of information technologies. This is a part of a broader idea devel-oped by the team of researchers at Gdańsk University of Technology. The article deals with defining ontologies, presenting main technologies for their design and implementation and proposes, initially, domains of the ontologies' interest...

  • Creating and application of maps of concepts for dl ontologies

    W poprzednich pracach wprowadzono metodę reprezentacji wiedzy, zwaną Kartografią Wiedzy. Metoda ta pozwala na zapisanie, w formie tzw. map konceptów, zależności pomiędzy konceptami wyróżnionymi w terminologii, a następnie stopniowe (wraz ze wzrostem naszej wiedzy) przypisywanie indywidualnym obiektom tych konceptów. Efektywność budowy map konceptów jest kluczowym czynnikiem wpływającym na możliwość użycia metody. Niniejsza praca...

  • Extended Reflexive Ontologies for the Generation of Clinical Recommendations

    Publikacja

    - CYBERNETICS AND SYSTEMS - Rok 2015

    Decision recommendations are a set of alternative options for clinical decisions (e.g., diagnosis, prognosis, treatment selection, follow-up, and prevention) that are provided to decision makers by knowledge-based Clinical Decision Support Systems (k-CDSS) as aids. We propose to follow a ‘‘reasoning over domain’’ approach for the generation of decision recommendations by gathering and inferring conclusions from production rules....

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Syntactic modular decomposition of large ontologies with relational database

    Publikacja

    - Rok 2009

    Support for modularity allows complex ontologies to be separated into smaller pieces (modules) that are easier to maintain and compute. Instead of considering the entire complex ontology, users may benefit more by starting from a problem-specific set of concepts (signature of problem) from the ontology and exploring its surrounding logical modules. Additionally, an ontology modularization mechanism allows for the splitting up of...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Collaborative Editing of Ontologies Using Fluent Editor and Ontorion

    Publikacja

    - Rok 2016

    In this paper we present two tools that we are developing at Cognitum for managing large knowledge bases: Fluent Editor and the Ontorion Server. We have been able to build a collaborative knowledge management system using these two tools. We show how this system can be used for the concurrent modification of knowledge and how we can manage multiple modifications to the same knowledge.

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • The cartographer algorithm for processing and querying description logics ontologies

    Publikacja

    - Rok 2005

    Logika opisowa jest jednym z najbardziej popularnych formalizmów opisu wiedzy. Jej popularność jeszcze wzrosła kiedy pojawił się standard języka OWL. W artykule zaprezentowano nowy algorytm wnioskowania - algorytm kartograficzny - umożliwiający wnioskowanie niejawnie podanej wiedzy z terminologii (TBox) i opisu świata (ABox). Opisano sposób przetwarzania ontologii w terminach sygnatur binarnych i efektywny sposób odpytywania ontologii...

  • Processing and querying description logic ontologies using cartographic approach

    Logika opisowa jest formalizmem reprezentowania wiedzy, który ostatnio zyskuje na znaczeniu wśród inżynierów. Niniejszy rozdział, po krótkim wprowadzeniu do logiki opisowej, prezentuje silnik wnioskujący opracowany na Politechnice Gdańskiej. Silnik ten, o nazwie KaSeA, opiera się na oryginalnej idei kartografii wiedzy. Niniejszy rozdział pokazuje podstawy kartografii wiedzy, jej ograniczenia i potencjał rozwoju, a także porównuje...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Processing and Querying Description Logic Ontologies Using Cartographic Approach

    Publikacja

    - Rok 2008

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Decisional DNA, reflexive ontologies, and security: developing decisional trust

    Publikacja

    - Rok 2010

    Omowiono model osiagania zaufania decyzjnego opartego na decyzyjnym DNA, refleksyjnych ontologiach oraz na bezpieczenstwie technologicznym.

  • Model of an Integration Bus of Data and Ontologies of Smart Cities Processes

    Publikacja

    This paper presents a model of an integration bus used in the design of Smart Cities system architectures. The model of such a bus becomes necessary when designing high-level architectures, within which the silo processes of the organization should be seen from the perspective of its ontology. For such a bus to be used by any city, a generic solution was proposed which can be implemented as a whole or in part depending on the requirements...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Processing and querying description logic ontologies using cartographic approach

    Publikacja

    - Rok 2005

    Logika opisowa (ang. description logic) jest formalizem reprezentacji wiedzy, który w ostatnich latach uzyskał dużą popularność pomiędzy inżynierami wiedzy. Po krótkim wprowadzeniu do formalizmu logiki opisowej artykuł prezentuje system wnioskowania opracowany na Politechnice Gdańskiej w ramach projektu PIPS 6 Programu Ramowego UE. System wnioskujący jest oparty na nowatorskiej metodzie kartograficznej, której podstawy również...

  • International Journal of Metadata, Semantics and Ontologies

    Czasopisma

    ISSN: 1744-2621

  • The Knowledge Cartography – A New Approach to Reasoning over Description Logics Ontologies

    Publikacja

    - Rok 2006

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • The knowledge cartography - a new approach to reasoning over description logics ontologies

    Publikacja

    - Rok 2006

    Artykuł prezentuje nową metodę reprezentacji i przetwarzania wiedzy ontologicznej - Kartografię wiedzy. Ta metodapozwala na wnisokowanie z części terminologicznej i asercjonalnej ontologii. Artykuł opisuje metodę oraz jej podstawy teoretyczne. Kartografia wiedzy prechowuje i przetwarza w terminach sygnatur binarnych, które umożliwiają efektywne przetwarzanie ontologii zawierających dużą liczbę osobników. Kartografia wiedzy została...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Ontologies vs. Rules — Comparison of Methods of Knowledge Representation Based on the Example of IT Services Management

    Publikacja

    - Rok 2013

    This text provides a brief overview of selected structures aimed at knowledge representation in the form of ontologies based on description logic and aims at comparing them with their counterparts based on the rule-based approach. Due to the limitations on the length of the article, only elements associated with the representation of concepts could be shown, without including roles. The formalisms of the OWL language were used...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Krzysztof Goczyła prof. dr hab. inż.

    Krzysztof Goczyła, profesor zwyczajny Politechniki Gdańskiej, informatyk, specjalista z inżynierii oprogramowania, inżynierii wiedzy i baz danych. Ukończył studia wyższe na  Wydziale Elektroniki Politechniki Gdańskiej w 1976 r. jako magister inżynier elektronik w specjalności automatyka. Na Politechnice Gdańskiej pracuje od 1976. Na Wydziale Elektroniki PG w 1982 r. uzyskał doktorat z informatyki, a w 1999 r. habilitację. W 2012...

  • Możliwości zastosowania ontologii do oceny technologii informatycznych

    Publikacja

    W artykule zaprezentowano możliwości zastosowania ontologii w wieloagentowym systemie przeznaczonym do oceny technologii informatycznych. Jest to fragment nowej koncepcji powstałej w Zakładzie Zarządzania Technologiami Informatycznymi na Wydziale Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej. Pokazano, czym są ontologie oraz technologie stosowane w ich projektowaniu i implementacji oraz zaproponowano wstępnie dziedziny, które powinny...

  • Definicje ontologii w wieloagentowym systemie do oceny technologii informatycznych

    Publikacja

    Celem artykułu jest zdefiniowanie ontologii dla potrzeb systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych. Definicje ontologii stanowią podstawę do przygotowania ich specyfikacji dla potrzeb JADE (Java Agent Development Framework). W założeniu ma to być rozwiązanie wieloagentowe korzystające z takich elementów jak bazy wiedzy oraz ontologie traktowane z punktu widzenia JADE jako dołączane biblioteki. W artykule zaprezentowano...

  • Ontology Visualization

    Ontologie bardzo często są reprezentowane w postaci grafu, którego wierzchołkami są obiekty występujące w prezentowanej ontologii a krawędziami relacje i powiązania pomiędzy tymi obiektami. Grafy reprezentujące ontologie mogą być złożone już dla średniego rozmiaru ontologii. Stąd niezbędna jest pełna i czytelna reprezentacja elementów takiego grafu. Dostępne rozwiązania zazwyczaj nie oferują reprezentacji pełnego zbioru elementów...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Przetwarzanie zapytań do terminologii ontologiiniepewnych opartych na logice opisowej

    Publikacja

    Systemy informatyczne oparte na bazach wiedzy stają się coraz bardziej popularne. Znacząca ilość istniejących systemów do opisu wiedzy wykorzystuje ontologie. Budując ontologie, bardzo często zakłada się, że informacje w nich przechowywane są pewne. W niektórych jednak zastosowaniach takie założenie może nie być do końca prawdziwe. Niniejszy Rozdział wprowadza w tematykę ontologii niepewnych oraz prezentuje propozycje rozszerzenia...

  • Interakcyjna baza danych - Internetowa Biblioteka Etyki Informatycznej

    Publikacja

    - Rok 2005

    Artykuł przedstawia opis zrealizowanej internetowo dostępnej biblioteki etyki komputerowej. Omówiono rodzaje przechowywanych danych, ontologie, funkcje dostępu i wyszukiwania oraz przyjęte rozwiązania technologiczne konstrukcji.

  • Jakość w inżynierii ontologii

    Publikacja

    - Rok 2014

    W artykule podjęto rozważania na temat tego, czy metodologie w inżynierii ontologii są potrzebne i jak tworzyć ontologie wysokiej jakości. Dokonano przeglądu istniejących metod inżynierii ontologii, jakimi są OntoClean, Methontology i NeOn. Przedstawiono praktyczne wykorzystanie tych metod przy tworzeniu prostej ontologii opisującej świat uczelni wyższych. Podjęto próbę porównania i oceny wspomnianych metodologii w kontekście budowy...

  • Wydobywanie wiedzy z Wikipedii

    Publikacja

    - Rok 2022

    Wikipedia jest olbrzymim źródłem wiedzy encyklopedycznej gromadzonej przez ludzi i przeznaczonej dla ludzi. W systemach informatycznych odpowiednikiem takiego źródła wiedzy są ontologie. Ten rozdział pokazuje, w jaki sposób Wikipedia jest transformowana w ontologię i jak wydobywać z niej pojęcia, ich właściwości i relacje między nimi.

  • Rozwój środowiska szkieletowego do uruchamiania kontekstowej aplikacji przetwarzania wszechobecnego

    Publikacja

    - Rok 2009

    Przedstawiono koncepcje przetwarzania wszechobecnego orazinteraktywnej aplikacji wykorzystuj¡cej kontekst. Przeanalizowano kluczowe składowe tego typu aplikacji. Opisano znaczenie i architekturę szkieletowego środowiska uruchomieniowego dla takich aplikacji. Środowisko to integruje usługi sieciowe, konteksty, scenariusze i ontologie w czasie działania. Na bazieeksperymentów, scharakteryzowano kolejne etapy jego budowy i metodologię...

  • Budowa ontologii usług dla potrzeb wyszukiwania

    Publikacja

    - Rok 2010

    Ontologie, dzięki zapewnieniu formalnego opisu przy zachowaniu czytelności dla człowieka, są coraz powszechniej stosowaną metodą opisu usług sieciowych. Zaprezentowano słownik WordNet i jego zastosowanie jako meta ontologia do opisów usług podobnych różnych dostawców. Zaproponowano algorytm oparty o ten słownik umożliwiający integrację ontologii usług w celu zapewnienia interoperacyjności rozwiązań dostępnych w sieci Internet.

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • PROBLEMY OCENY JAKOŚCI ONTOLOGII

    W artykule podjęto rozważania na temat tego, czym jest jakość ontologii, jak zmierzyć jakość istniejących ontologii i jak tworzyć ontologie wysokiej jakości. Dokonano przeglądu istniejących metryk ontologii, które mogą posłużyć do oceny jakości ontologii. Przedstawiono problem zapewniania i oceny jakości ontologii modularnych jako ważny problem badawczy w obliczu pojawiania się skom¬plikowanych, trudnych do użycia i modyfikacji...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Przetwarzanie i wnioskowanie z wiedzy o różnym poziomie zaufania

    Publikacja

    Ontologie i bazy wiedzy wykorzystuje się w wielu zastosowaniach, takŜe takich, w których wnioskowanie ma charakter krytyczny, jak np. w przypadku systemów medycznych. W rozdziale przedstawione zostały kwestie zaufania do danych przechowywanych w bazach wiedzy i pobieranych z zewnętrznych źródeł. Opisane zostały przykłady uwzględnienia aspektów zaufania wykorzystujące kartograficzną reprezentację wiedzy - nowe podejście opracowane...

  • Ontologiczna inżynieria wiedzy

    Publikacja

    - Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy - Rok 2015

    Ontologiczna inżynieria wiedzy jest dobrą podstawą metodologiczną, a ontologie dziedzin przedmiotowych ważnym elementem konstrukcyjnym semantycznych systemów reprezentacji wiedzy. W artykule omówiono budowanie ontologii w oparciu o edytor ontologii FluentEditor i język CNL (Controlled Natural Language). Przykładową ontologię dotyczącą fragmentu procesu produkcji rolniczej wykorzystano do budowy semantycznej bazy wiedzy. W tym celu...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Problemy wnioskowania z ontologii Semantic Web

    Idea Semantic Web (Semantycznego Internetu) opiera się m.in. na ogłaszaniu w Internecie ontologii stanowiących opis pewnego fragmentu rzeczywistości. Aby miało to sens, ontologie te muszą być sformułowane w jednym, powszechnie akceptowanym języku. Takim językiem jest OWL-DL, promowany i standaryzowany przez konsorcjum W3C. Jest to język opary na formalizmie logicznym zwanym logiką opisową. W tym artykule, po krótkim i nieformalnym...

  • Programowanie Obiektowe z Użyciem Adnotacji Semantycznych

    Publikacja

    - Rok 2011

    W tym artykule przedstawiono jak przy udziale standardowych mechanizmów nowoczesnych języków obiektowych, osiągnięć z zakresu formalnej reprezentacji wiedzy oraz lingwistyki komputerowej wytworzyć zbiór narzędzi wzbogacających warsztat programisty o narzędzia semantyczne. Przedstawione tu Programowanie Obiektowe z Użyciem Adnotacji Semantycznych jest częścią rozwijanej przez autora referatu metodologii wytwarzania oprogramowania...

  • Techniki modularyzacji ontologii

    Publikacja

    W ciągu ostatnich kilku lat tematem wielu prac naukowych stała się modularyzacja ontologii. Istnieje kilka przyczyn dużego zainteresowania tym kierunkiem prac. Z jednej strony ontologie wykazały swoją przydatność w różnego rodzaju przedsięwzięciach związanych z inicjatywą Semantic Web. Z drugiej strony okazało się, że po przekroczeniu pewnej granicy wielkości ontologii inżynierowie wiedzy natykają się na problemy, z którymi inżynieria...

  • Koncepcja zastosowania systemów agentowych do oceny technologii informatycznych

    Publikacja

    W pracy przedstawiono koncepcję wykorzystania systemów agentowych do oceny technologii informatycznych. Praca zawiera opis koncepcji oraz przedstawia możliwości wykorzystania narzędzi informatycznych mogących znaleźć zastosowanie do implementacji i weryfikacji proponowanego rozwiązania. Praca jest częścią wspólnych badań nad tworzeniem rozwiązań do oceny technologii informatycznych, które obejmują wykorzystanie ocen eksperckich...

  • Wytwarzanie architektury korporacyjnej środowiskiem weryfikacji struktur baz wiedzy systemu wieloagentowego

    Publikacja

    - Rok 2009

    Rozdział dokumentuje przebieg i wyniki weryfikacji opracowywanego w Zakładzie Zarządzania Technologiami Informatycznymi modelu systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych. Wykorzystanie tego modelu (zaprojektowanego w oparciu o ontologie i zasoby baz wiedzy) ma docelowo wspomagać procesy decyzyjne z zakresu doboru technologii informatycznych dla danej organizacji. Dla potrzeb weryfikacji rozwiązania w zakresie...

  • Weryfikacja struktur baz wiedzy systemu agentowego do oceny technologii informatycznych

    Publikacja

    Rozdział dokumentuje przebieg i wyniki weryfikacji opracowywanego w Zakładzie Zarządzania Technologiami Informatycznymi modelu systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych. Wykorzystanie tego modelu (zaprojektowanego w oparciu o ontologie i zasoby baz wiedzy) ma docelowo wspomagać procesy decyzyjne z zakresu doboru technologii informatycznych dla danej organizacji. Dla potrzeb jego weryfikacji wykorzystano dane...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Metody reprezentacji i przetwarzania wiedzy w warunkach niepewności w ontologiach opartych na logice opisowej

    Publikacja

    - Rok 2009

    W rozprawie przeanalizowano różne istniejące podejścia do problemu zaufania do ontologii, a zwłaszcza te dotyczące wiarygodności źródeł i informacji w nich zawartych. Omówione rozwiązania stosują podejście numeryczne do problemu zaufania, które przysparza jednak mnóstwa problemów związanych z modelowaniem procesu przetwarzania zapytań, jak również z samą interpretacją uzyskanych wyników.W pracy zaprezentowano model systemu zarządzania...

  • Wojciech Waloszek dr inż.

  • Tworzenie map konceptów dla ontologii opartych na logice opisowej

    Publikacja

    W poprzednich pracach przedstawiono nową metodę reprezentacji wiedzy nazwaną metodą kartograficzną. Metoda ta pozwala na uchwycenie zależności pomiędzy pojęciami wyznaczonymi w ramach terminologii, jak również na stopniowe (w miarę zwiększania się naszej wiedzy) przyporządkowywanie indywidualnych obiektów tym pojęciom. Zależności te reprezentowane są w postaci tzw. mapy konceptów. Efektywność budowy mapy konceptów stanowi zagadnienie...

  • Zależności między ontologiami i ich wpływ na problem integracji ontologii

    Publikacja

    Zarządzanie wiedzą w środowisku rozproszonym wymaga opracowania efektywnej metody integracji ontologii. W tym celu w ramach różnych prac zaproponowano wykorzystanie różnorodnych algorytmów. Między innymi zaproponowano pewne algorytmy wspomagające proces integracji ontologii oparty na metodzie kartograficznej, której główną cechą jest wykorzystanie sygnaturowej reprezentacji terminów zdefiniowanych w ontologii. Dobór odpowiednich...

  • Building a heterogeneous network of digital libraries on the Semantic Web

    Publikacja

    - Rok 2006

    Biblioteki dążą do skupiania się w grupy, które poza lokalnym wyszukiwaniem pozwalają na wyszukiwanie zasobów w pozostałych bibliotekach cyfrowych. Jednakże różne typy użytkowników zapoczątkowały różne rodzaje bibliotek. W niniejszym artykule przedstawiamy jak obecnie odbywa się komunikacja między bibliotekami cyfrowymi. Prezentujemy również w jaki sposób technologie Semantic Web mogą pomóc w rozwiązaniu problemów heterogenicznych...

  • Concrete-domain reasoning techniques in knowledge cartography

    Publikacja

    Wiele zjawisk w świecie rzeczywistym opisujemy korzystając z liczb i symboli. W ramach naszej pracy jako punkt wyjścia traktujemy podejście kartograficzne opracowane na potrzeby wnioskowania z ontologii opartych na logice opisowej i pozwalające na efektywne przetwarzanie baz wiedzy zwierających dużą liczbę osobników. Niniejszy artykuł przedstawia rozszerzenie podejścia kartograficznego pozwalające na wnioskowanie z wartości symbolicznych,...

  • Managing data from heterogeneous data sources using knowledge layer

    Publikacja

    W procesie integrowania danych przy użyciu ontologii, ważne jest aby zarządzać danymi przechowywanymi w zewnętrznych źródłach, analogicznie jak tymi przechowywanymi w Bazie Wiedzy. Zaprezentowana w poprzednich pracach metoda kartograficznej reprezentacji wiedzy pozwala na wnioskowanie z danych przechowywanych w Bazie wiedzy. Rozwiązanie zaprezentowane w tej pracy umożliwia wykorzystanie metody kartograficznej do wnioskowania z...

  • Analiza problemu zaufania do ontologii dla różnych modeli wnioskowania

    Publikacja

    W rzeczywistych systemach zarządzania wiedzą, a przede wszystkim w systemach rozproszonych gromadzących wiedzę z różnych źródeł, problem niepewności i zaufania do ontologii, jak również odpowiedzi udzielanych przez bazy wiedzy nabiera szczególnego znaczenia. Sformalizowanie problemu i przyjęcie właściwego modelu wnioskowaniaw różnych zastosowaniach wymaga szczegółowej analizy. Niniejsza praca podejmuje próbę usystematyzowania tej...

  • Ontological queries supporting decision process in KaSea system

    Wraz z rozwojem baz wiedzy pojawiły się systemy ekspertowe, które wykorzystują je do wsparcia procesu podejmowania decyzji. Systemy Wsparcia Decyzyjnego (SWD), które są tematem niniejszego artykułu, komunikują się z bazami wiedzy, wypełniając je znanymi faktami i odczytując nowo wywnioskowane informacje. Jednakże istnieją sytuacje, w których SWD otrzymują niejednoznaczną odpowiedź od bazy wiedzy. Wówczas pojawia się potrzeba określenia,...

  • Ontology Engineering Aspects in the Intelligent Systems Development

    The ontology engineering encompasses both, artificial intelligence methods and software engineering discipline. The paper tries to address a selection of aspects pertaining to development activities such as choice of the environmental framework, functionality description, specification methods and roles definition. Authors refer to the ontology development projects they were involved in.

  • Ontology as a Tool for the IT Management Standards Support

    In this paper the authors discuss the initial idea of using ontologies to model requirements of the standards that support IT management processes. The Open Group Architecture Framework (TOGAF) is set as an example. A need for transition from the generic model do the organization-specific one is indicated. The described example serves as a ground for considering the usefulness of such modeling approach in the wider spectrum of...

  • Dane, informacje i wiedza w Semantic Web

    Publikacja

    - Rok 2007

    W rozdziale podjęto próbę usystematyzowania pozornie dobrze znanych pojęć informatycznych, takich jak dane, informacja i wiedza, w kontekście burzliwego rozwoju zasobów informacyjnych ludzkości spowodowanego powstaniem i gwałtownym rozwojem sieci WWW. Zaprezentowane podejście opiera się na ustabilizowanym dorobku informatyki w zakresie baz danych oraz na rozwijającym się dynamicznie dorobku w zakresie ontologii i baz wiedzy. Te...

  • Definiowanie wiarygodności w Sieci Semantycznej metodą ontologicznego opisu asercji

    Publikacja

    - Rok 2007

    W rozdziale została zaprezentowana metoda definiowania wiarygodności w Sieci Semantycznej oraz wnioskowania z wiedzy opisanej w kontekście wiarygodności. Przedstawiona w rozdziale metoda opisuje zasadę budowania opisu wiarygodności dla części asercjonalnej ontologii. Definiowanie wiarygodności metodą ontologicznego opisu asercji jest rozumiane jako przypisanie asercjom unarnym i binarnym zbioru cech i ich wartości. W rozdziale...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Semantic memory knowledge acquisition through active dialogues

    Publikacja

    - Rok 2007

    Szereg zagadnień językowych nie może zostać rozwiązany bez pamięci semantycznej zawierającej opisy cech obiektów, Automatyczne tworzenie tego rodzaju pamięci jest wielkim wyzwaniem nawet dla prostych obszarów dziedzinowych. Implementacja pamięci semantycznej opartej na reprezentacji wiedzy poprzez powiązania obiektu z jego cechami pokazuje ciekawe zastosowania które nie zostały dotychczas zademonstrowane poprzez bardziej wyszukane...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Semantic memory architecture for knowledge acquisition and management

    Publikacja

    - Rok 2007

    Rozumienie informacji zawartej w tekście przez komputer wymaga wiedzy stojacej za systemem informatycznym. Wiedza ta nie jest implicite zapisanej w analizowanym tekscie. Zapisana może być ona w postaci ontologii badanej dziedziny. Zasadniczym zagadnieniem jest konstrukcja takiej ontologii. Artykuł przedstawia podeście oparte na grze 20 pytań do budowy przestrzeni semantycznej dla wybranej dziedziny.

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Wnioskowanie z danych zapisanych w zewnętrznych źródłach w systemie zarządzania wiedzą

    Publikacja

    Rozdział prezentuje proces wnioskowania z danych przechowywanych w zewnętrznych źródłach. W procesie tym wykorzystywane są dwie nowe metody: metoda semantycznego wzbogacania źródeł - SED (Semantic Enrichment of Data) oraz wykorzystująca ją metoda wnioskowania z danych zewnętrznych - RED (Reasoning over External Data). Obie te metody zostały w niniejszym rozdziale przedstawione. Metoda SED służy do opisania zewnętrznych źródeł danych...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Metody strukturalnej analizy ontologii opartych na logice opisowej

    Publikacja

    - Rok 2008

    W rozprawie przedstawiono opracowaną przez autora metodę wewnętrznej reprezentacji ontologii opartych na logice opisowej: kartografię wiedzy. Metoda ta służy przede wszystkim zwiększeniu efektywności wnioskowania dla baz wiedzy zawierających dużą liczbę asercji. W pracy przedstawiono formalizm opracowanej metody oraz towarzyszące jej algorytmy. Kartografię wiedzy wykorzystano w ramach projektu PIPS (6. Program Ramowy UE), a testy...

  • Ontologia jako narzędzie wspierania standardów zarządzania technologiami informatycznymi

    Publikacja

    W tekście omówiono wstępną koncepcję wykorzystania ontologii do modelowania wymagań standardów wykorzystywanych w zarządzaniu IT na przykładzie ram TOGAF dla architektury korporacyjnej. Wskazuje się na konieczność przejścia od modelu generycznego do dedykowanego konkretnej organizacji. W oparciu o opisany przypadek rozważana jest przydatność stosowania ontologii w szerszej gamie przedsięwzięć z zakresu inżynierii produkcji.

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Wykorzystanie portalu ontologicznego w zastosowaniach mikroekonomicznych

    Przedstawiono problematykę dzidzinowo zorientowanych ontologii w informatycznych zastosowaniach praktycznych. Wprowadzono podstawy podejścia ontologicznego, jako alternatywnego ujęcia dla opisu oraz dynamicznego przechowywania okreslonych reprezentacji wiedzy. Pokazano dziedzinową problematykę zagadnień mikroekonomicznych oraz zwrócono uwagę na potencjalne mozliwości zastosowania podejścia ontologicznego w tym zakresie. Przeanalizowano...

  • Lexicon Based Algorithm for Domain Ontology Merging and Alignment

    Publikacja

    More and more systems contain some kind of knowledge describing their field of operation. Such knowledge in many cases is stored as an ontology. A need arises for ability to quickly match those ontologies to enable interoperability of such systems. The paper presents a lexicon based algorithm for merging and aligning of OWL ontologies. The proposed similarity levels are being presented and the proposed algorithm is being described....

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Procedury odwzorowania i łączenia ontologii dziedzinowych

    Publikacja

    - Rok 2012

    W trakcie prac nad rozprawą opracowano oryginalną metodę integracji ontologii na podstawie analizy leksykalnej jej elementów. Zaproponowany algorytm został zaimplementowany w postaci biblioteki w języku Java oraz włączony do systemu OCS. Opracowano również procedury i narzędzia pomocnicze wspierające proces integracji wiedzy, w tym autorską bibliotekę wizualizacji ontologii SOVA.Zaprojektowano i zaimplementowano ontologię bezpieczeństwa...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • S-Pellet jako implementacja zdaniowej reprezentacji modułów algebry konglomeratów

    Publikacja

    W artykule przedstawiono zdaniową reprezentację konglomeratów (semantycznych modułów ontologiczych) oraz zaprezentowano system S-Pellet wykorzystujący tę reprezentację do wnioskowania z modularnych baz wiedzy.

  • Modularized Knowledge Bases Using Contexts, Conglomerates and a Query Language

    Artykuł prezentuje nowatorskie podejście do projektowania i budowy baz wiedzy, zorientowane na wyróżnianie kontekstów i ich implementację za pomocą semantycznych modułów wiedzy zwanych konglomeratami.

  • Odwzorowania międzyontologiczne w algebrze konglomeratów

    Modularyzacja i integracja ontologii to dziedziny, które w ostatnim okresie są obiektem intensywnego rozwoju. Rozwój nowych idei spowodował konieczność wprowadzenia ich systematyzacji i klasyfikacji. W niniejszym artykule przeanalizowano możliwość wyrażenia odwzorowań i złączeń za pomocą algebry konglomeratów oraz przedyskutowano możliwość wykorzystania roli algebry jako ujednoliconego medium opisu metod integracji i modularyzacji.

  • Schemat konglomeratowej bazy wiedzy

    Artykuł przedstawia raport z prac nad rozwojem konglomeratowych baz wiedzy w kierunku opracowania metodyki ich zastosowań inżynierskich. Podział użytkowników bazy na projektantów i użytkowników końcowych narzucił konieczność określenia czym jest schemat bazy, a czym jej instancja. Pozwoliło to na opracowanie metodyki, w której projektowanie jest postrzegane jako proces tworzenia schematu.

  • Ontology-Aided Software Engineering

    Publikacja

    - Rok 2012

    This thesis is located between the fields of research on Artificial Intelligence (AI), Knowledge Representation and Reasoning (KRR), Computer-Aided Software Engineering (CASE) and Model Driven Engineering (MDE). The modern offspring of KRR - Description Logic (DL) [Baad03] is considered here as a formalization of the software engineering Methods & Tools. The bridge between the world of formal specification (governed by the mathematics)...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • System obsługi kontekstowych baz wiedzy CongloS

    W artykule przedstawiono założenia, architekturę i niektóre aspekty implementacyjne systemu CongloS - systemu obsługi kontekstowych baz wiedzy opartych na modelu SIM. W swoim działaniu CongloS wykorzystuje wiele specyficznych elementów koncepcji organizacji bazy wiedzy: model tarsetowy, model SIM, metaontologię opisu schematu, własne sprzęgi międzymodularne i możliwość zadawania zapytań. Koncepcje te również są opisane w artykule,...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Metody opisu ontologii: Ocena jakości ontologii dziedzinowych

    Publikacja

    - Rok 2008

    Ontologia, jak każdy inny produkt myśli ludzkiej, powinien podlegać ocenie jakości. Stwierdzenie to nabiera szczególnego znaczenia wówczas, gdy ontologia staje się podstawą dla innych działań. Ocena ontologii może być przeprowadzona zasadniczo na dwa sposoby - w sposób subiektywny, w oparciu o rozumowanie, oraz w sposób obiektywny. Jeśli podstawą oceny ontologii jest rozumowanie, wiedza i doświadczenie ludzi, to ocena taka jest...

  • Metody opisu ontologii: Inżynieria ontologii i jej zastosowania

    Publikacja

    - Rok 2008

    Przedstawiono rozwój języków opisu technologii i wskazano mozliwości ich zastosowania w różnych dziedzinach, a zwłaszcza do integracji i automatycznego uruchamiania usług sieciowych.

  • Metody opisu ontologii: Opis wiedzy niepewnej przy pomocy sieci Bayesowskich i logiki MEBN

    Publikacja

    - Rok 2008

    Artykuł wprowadza czytelnika w problematykę przedstawiania wiedzy niepewnej w systemach eksperckich. Na przykładzie diagnostyki problemów komunikacyjnych w prostej sieci osiedlowej przedstawiona jest w artykule metodologia wnioskowania w sieciach bayesowskich. W jego dalszej części podano przykład prezentujący logikę MEBN jako sposób na wyrażenie w zwięzły sposób wiedzy probabilistycznej o całej klasie problemów o podobnych właściwościach...

  • Metody opisu ontologii: Wnioskowanie w ontologiach opartych na logice opisowej

    Publikacja

    - Rok 2008

    Logika opisowa jest aktualnie jednym z najsilniej rozwijanych formalizmów stosowanych w ontologicznych metodach reprezentacji wiedzy. Jednym z powodów jest to, że język OWL-DL, promowany prze W3C jako język do reprezentacji ontologii Semantycznego Internetu, oparty jest właśnie na logice opisowej. W tym artukule zaprezentowano logikę opisową jako sposób precyzyjnego formułowania i przetwarzania wiedzy. Podano definicję bazy wiedzy...

  • A Distributed Description of Facts in a Distributed Semantic Web Ontology

    Publikacja

    Inicjatywa Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web) zakłada tworzenie w Internecie ontologii zawierających semantyczny opis dużych dziedzin wiedzy. Okazało się jednak, że przekroczenie pewnej wielkości ontologii powoduje szereg negatywnych zjawisk. Aby tym zjawiskom zapobiec, wiele prac koncentruje się na dzieleniu baz wiedzy. Celem tego opracowania jest zaprezentowanie problemów związanych z modularyzacją oraz przedstawienie kilku...

  • Cartometric: semantic ontology evaluation with cartographic methods

    Publikacja

    W ostatnich latach, głównie dzięki rozwojowi inicjatywy Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web), staliśmy się świadkami powstawania coraz większej liczby gwałtownie ewoluujących ontologii. W takiej sytuacji zarówno użytkownicy Sieci, jak i komputerowe agenty potrzebują metody oceny właściwości ontologii, w szczególności takiej, która uwzględni jej cechy semantyczne, czyli kształt przestrzeni dozwolonych modeli. Niniejsza praca prezentuje...

  • CartoMetric: Ocena semantycznych właściwości ontologii za pomocą metody kartograficznej

    W ostatnich latach, głównie dzięki rozwojowi inicjatywy Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web), staliśmy się świadkami powstawania coraz większej liczby gwałtownie ewoluujących ontologii. W takiej sytuacji zarówno użytkownicy Sieci, jak i komputerowe agenty potrzebują metody oceny właściwości ontologii, w szczególności takiej, która uwzględni jej cechy semantyczne, czyli kształt przestrzeni dozwolonych modeli. Niniejsza praca prezentuje...

  • Ontology management in the multi-agent system for the it evaluation

    Publikacja

    The team of researchers at the Gdańsk University of Technology is currently developing a model of the multi-agent system (MAS_IT) that would aid the IT managers to find the most appropriate technology to the goals assumed. The knowledge is to be provided by experts and stored in the facts and rules bases. The responsibility of the verification process-on the input and query stages-is given to the ontology, making it to some extend...

  • Ocena technologii informatycznych z wykorzystaniem prototypu funkcjonalnego systemu agentowego

    W artykule zaprezentowano stan prac nad systemem agentowym służącym ocenie technologii informatycznych. Na obecnym etapie jest to prototyp funkcjonalny obejmujący agenty, bazę wiedzy oraz ontologię, zaś domeną objętą oceną - technologie zarządzania przedsięwzięciami, ze szczególnym uwzględnieniem tych nakierowanych na projekty IT. W tekście, poza wskazaniem oczekiwanych funkcjonalności, główny nacisk położono na weryfikację poprawności...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Wyszukiwanie informacji z wykorzystaniem algorytmu Ontology Clustering by Directions

    Publikacja

    - Rok 2009

    Artykuł opisuje algorytm Ontology Clustering by Directions. Algorytm ten ma na celu wspieranie użytkowników w formułowaniu ontologicznych zapytań. Ontologiczne zapytania służą do wydobywania informacji sformułowanych za pomocą ontologii opisanych np. językiem OWL. Artykuł przedstawia rodzaje języków wykorzystywanych do formułowania ontologicznych zapytań. W szczególności opisuje języki, które mają być przyjazne użytkownikom. Na...

  • Algebra konglomeratów jako narzędzie opisu problemów przetwarzania ontologii

    W niniejszym artykule zaprezentowano nowe narzędzie przetwarzania modularnych baz wiedzy - algebrę konglomeratów. Przedstawioną propozycję wyróżnia fakt, że traktujemy moduły bazy wiedzy semantycznie. W artykule zaprezentowano doświadczenia związane z wykorzystaniem algebry (m.in. do dekompozycji bazy wiedzy oraz jako wsparcie procesu wnioskowania) oraz naszkicowano kierunki jej przyszłego rozwoju.

  • S-Modules - An Approach to Capture Semantics fo Modularized DL Knowledge Bases

    Publikacja

    Modularity of ontologies has been recently recognized as a key requirement for collaborative ontology engineering and distributed ontology reuse. Partitioning of an ontology into modules naturally gives rise to development of module processing methods. In this paper we describe an algebra of ontology modules developed during our work on a Knowledge Base Management System called RKaSeA. The idea differs from other algebras in the...

  • Algebra of ontology modules for semantic agents

    Publikacja

    W środowisku Sieci Semantycznej problem precyzyjnego manipulowania jednostkami wiedzy nabiera szczególnego znaczenia. W tej publikacji dyskutujemy możliwość zaadaptowania do tego celu elastycznego aparatu algebry relacyjnej. Na bazie dysksji szkicujemy pewną szczególną analogię pomiędzy bazami danych a bazami wiedzy i używamy tej analogii do wprowadzenia algebry modułów semantycznych.

  • IT Business Standards as an Ontology Domain

    The aim of this paper is to report a selection of Semantic Web aspects pertaining to ontology development activities in the domain of the IT business standard (TOGAF 9) such as formulating competency questions, conceptualization of the domain, resolution of the source knowledge deficiency and applying common design patterns in the OWL formalization. Authors also try to determine target groups that may benefit from such ontology...

  • Application of Ontology In the ITIL Domain

    Publikacja

    Business standards tend to be less formal in description then strict technical norms. Authors of this chapter suggest applying ontological description (powered by the capabilities of the OWL language) to express Information Technology Infrastructure Library (ITIL). One of the goals of this initial study is to determine the usefulness of such semantic model in organizations that adopted or plan to adopt ITIL.

  • Metody rozwiązywania problemu zapisu norm prawnych w postaci ontologii OWL

    Artykuł dotyczy problemu zapisu norm prawnych w postaci umożliwiającej systemom komputerowym automatyczne przetwarzanie treści tych norm i ich interpretowanie. Artykuł przedstawia możliwości wykorzystania komputerów do podawania bieżącego stanu prawnego oraz pełnienia funkcji doradczej. W artykule opisana jest realizacja tego zagadnienia opierająca się na zapisie norm prawnych w postaci ontologii wyrażonych w języku OWL. Zapis...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Ontology-Driven Rule-Based Model for an Extension of Information Technology Infrastructure Library Processes

    Publikacja

    The aim of this study is to present the stages for building a development model to create information technology (IT) systems for IT service providers. In order to ensure the consistency of the model, a novel solution is proposed where the stages of the model's construction are controlled using ontologies dedicated to the ITIL standard. In this article, a description of models used to assess the provider organization, with particular...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Wykorzystanie ontologii wzbogaconych o reguły logiczne w systemach integracji danych.

    Publikacja
    • T. M. Grabowska

    - Rok 2004

    Celem systemów integracji danych jest dostarczenie jednolitego interfejsu do wielu, dostępnych w sieci heterogenicznychźródeł informacji. Wraz z rozwojem Internetu opracowanie metodologii zarządzania wiedzą poprzez systemy integracji danych stało się jednym z fundamentalnych problemów zarządzania informacją. W ramach inicjatywy semantic Web powstał język OWL (Web Ontology Language) umożliwiający opisywanie semantyki różnych danych....

  • Intelligent Resources Search in Virtual Libraries.

    Publikacja

    - Rok 2004

    Została zaprezentowana koncepcja bibliotek cyfrowych oraz temat wyszukiwania zasobów. W celu poprawy jakości procesu wyszukiwania, zostało zaproponowane użycie koncepcji sieci semantycznej zamiast klasycznego sposóbu opisu zasobów bibliograficznych. Została opisana prosta ontologia oparta o Dublin Core meta-data. Zostało przedyskutowane zastosowanie algorytmu przetważania połączeń semantycznych w celu szukania. Zastosowany w Wirtualnej...