Filtry
wszystkich: 2145
wybranych: 1727
-
Katalog
- Publikacje 1727 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 106 wyników po odfiltrowaniu
- Konferencje 3 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 63 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 3 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 10 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 2 wyników po odfiltrowaniu
- Aparatura Badawcza 2 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 70 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 9 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 150 wyników po odfiltrowaniu
Filtry wybranego katalogu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: moment anapolowy
-
Biomechanical testing of bioactive bone cements – a comparison of the impact of modifiers: antibiotics and nanometals
PublikacjaApart from its bone filler and fracture stabilizing function, bone cement can be used as a carrier of bioactive substances, and such modified bone cement can protect the implant against microorganisms, treat local infections and combat bacteria introduced during the surgical procedure. In this paper, the effects of modifying antibiotics and nanosilver on the biomechanical properties of bone cement were examined. The following tests...
-
Study of the Effectiveness of Model Order Reduction Algorithms in the Finite Element Method Analysis of Multi-port Microwave Structures
PublikacjaThe purpose of this paper is to investigate the effectiveness of model order reduction algorithms in finite element method analysis of multi-port microwave structures. Consideration is given to state of the art algorithms, i.e. compact reduced-basis method (CRBM), second-order Arnoldi method for passive-order reduction (SAPOR), reduced-basis methods (RBM) and subspace-splitting moment-matching MOR (SSMM-MOR)
-
APROKSYMACJE DE VYLDERA PRAWDOPODOBIEŃSTWA RUINY DLA MODELU Z CZASEM CIĄGŁYM W NIESKOŃCZONYM HORYZONCIE CZASOWYM
PublikacjaArtykuł przedstawia przegląd badań oraz ewolucję aproksymacji De Vyldera. Metoda ta polega na zastąpieniu procesu ryzyka poprzez inny proces ryzyka z wykładniczym rozkładem szkód tak, aby momenty pierwszych trzech rzędów przyrostu dla obu procesów były jednakowe. Idea tego oszacowania została wykorzystana w aproksymacji 4-gamma De Vyldera, w której zastosowano zastąpienie procesu ryzyka procesem ryzyka z rozkładem gamma szkód,...
-
Modelling of Ship’s Heeling and Rolling for the Purpose of Gantry Control Improvement in the Course of Cargo Handling Operations in Sea Ports
PublikacjaThe paper presents two proposals of models of interaction between a ship and cargo being loaded or discharged by a gantry in port, in terms of heeling and rolling of the vessel. The main purpose of such modelling is the need for improvement of gantry control with regard to faster operations thanks to more accurate estimation of level and moment of cargo release from a gantry hook or spreader. The study may be the contribution to...
-
Properties of water in the region between a tubulin dimer and a single motor head of kinesin
PublikacjaA kinesin is a molecular motor that can perform movement on a microtubule track in a stepping-like manner. This motion is connected with processes of association and dissociation of kinesin and tubulin. Water is an important participant in these kinds of molecular interactions. This is why we have decided to investigate the dynamical and structural properties of water in the region between the kinesin catalytic domain and the tubulin...
-
Bezczujnikowa identyfikacja uszkodzeń w układzie napędowym z pięciofazowym silnikiem indukcyjnym klatkowym
PublikacjaW artykule przedstawiono zakres prac prowadzonych na Politechnice Gdańskiej w zakresie wielofazowych napędów elektrycznych. Pokazano jeden z realizowanych etapów prac - metodę identyfikacji zaburzeń w bezczujnikowym układzie napędowym z pięciofazowym silnikiem indukcyjnym. Do identyfikacji uszkodzeń wykorzystano analizę estymowanego momentu obciążenia. W metodzie nie jest potrzebne instalowanie, żadnych dodatkowych czujników poza...
-
Broker pasma jako element dynamicznego sterowania siecią DiffServ
PublikacjaZasadniczym celem niniejszej pracy jest ustalenie kryteriów oraz porównania proponowanych w literaturze koncepcji BB. Opisana została funkcja BB w domenie oraz omówiona współpraca z brokerami sąsiednich domen DS. Przedstawiona została ogólna architektura funkcjonalna BB przeznaczona do realizacji funkcji sterujących domeną. Następnie zaprezentowane zostały modele centralnego oraz hierarchicznie rozproszonego brokera pasma. Dokonano...
-
Broker pasma jako elemnt dynamicznego sterowania siecią DiffServ
PublikacjaZasadniczym celem niniejszej pracy jest ustalenie kryteriów oraz porównania proponowanych w literaturze koncepcji BB. Opisana została funkcja BB w domenie oraz omówiona współpraca z brokerami sąsiednich domen DS. Przedstawiona została ogólna architektura funkcjonalna BB przeznaczona do realizacji funkcji sterujących domeną. Następnie zaprezentowane zostały modele centralnego oraz hierarchicznie rozproszonego brokera pasma. Dokonano...
-
A Diagnostic Method Based on Deflection Analysis for Monitoring Post-elastic Response of Beams
PublikacjaA non-destructive diagnostic method based on deflection analysis for monitoring the post-elastic response of beams was developed, and a diagnostic indicator was proposed. The indicator was defined as the second moment of the normalised curvature function about the mid-span, where the curvature was computed from the normalised deflection function. Elastic reference values of the indicator were computed for simply supported beams...
-
Seismic probabilistic assessment of steel and reinforced concrete structures including earthquake-induced pounding
PublikacjaRecent earthquakes demonstrate that prioritizing the retrofitting of buildings should be of the utmost importance for enhancing the seismic resilience and structural integrity of urban structures. To have a realistic results of the pounding effects in modeling process of retrofitting buildings, the present research provides seismic Probability Factors (PFs), which can be used for estimating collision effects without engaging in...
-
Development and validation of lumbar spine finite element model
PublikacjaThe functional biomechanics of the lumbar spine have been better understood by finite element method (FEM) simulations. However, there are still areas where the behavior of soft tissues can be better modeled or described in a different way. The purpose of this research is to develop and validate a lumbar spine section intended for biomechanical research. A FE model of the 50th percentile adult male (AM) Total Human Model for Safety...
-
The stability of a damaged roll-on roll-off vessel with water on deck
PublikacjaPrzeprowadzono analizę stateczności statku ro-ro w stanie awaryjnym z wodą na pokładzie. Pokazano, że moment przechylający związany jest z wypiętrzeniem wody na pokładzie ponad poziom wody zaburtowej, pochodzącym od fali. Omówiono trzy metody wyznaczania kąta przechyłu, wywołanego wodą na pokładzie. Zidentyfikowano krytyczne wypiętrzenie wody, przy którym następuje utrata stateczności statku.
-
An Analysis of Elliptical-Rectangular Patch Structure on Multilayer Elliptic Cylinders
PublikacjaThe resonance frequency problem of an ellipticalrectangular patch mounted on multilayered dielectric coated elliptic conducting cylinder, is investigated in this paper. A fullwave analysis and a moment-method calculation are employed. The analysis is carried out considering the expansion of the field as a series of Mathieu functions. An additional theorem for Mathieu functions is utilized to investigate the non-confocal ellipse...
-
An Analysis of Multistrip Line Configuration on Elliptical Cylinder
PublikacjaA configuration of multistrip lines mounted on a multilayer dielectric coated elliptic cylinder is investigated in this paper. A full-wave analysis and a moment-method calculation are employed. The analysis is carried out considering the expansion of the field as a series of Mathieu functions. Both open and shielded lines are considered in the analysis. Propagation coefficients and characteristic impedances are calculated for the...
-
Charge Distribution and Hyperfine Interactions in GdBa2Cu3O7 from First Principles
PublikacjaW rozdziale przedstawiono wyniki obliczeń "z zasad pierwszych" (''ab initio'') struktury elektronowej, rozkładu ładunku i struktury nadsubtelnej, w szczególności gradientu pola elektrycznego (EFG) i składnika kontaktowego pola nadsubtelnego (HFF), nadprzewodnika wysokotemperaturowego o wzorze GdBa2Cu3O7 (Gd123). Do obliczeń wykorzystano metodę FP-LAPW (full-potential linearized augmented plane wave). Efekty związane z oddziaływaniami...
-
Polish experience with cold in-place recycling
PublikacjaDeep cold in-place recycling using cement and asphalt emulsion has been used for reconstruction of existing roads since the beginning of the 1990s. This paper describes the first Polish requirements for mineral-cement-emulsion mixtures. As requirements stated for the strength of the mineral-cement-emulsion mixtures were quite high, most of the mixtures were designed using high amount of cement and aggregate added for the improvement...
-
Numerical analysis of lumbar spine injury during road safety barrier collision
PublikacjaPurpose: Enhancing road safety is a critical goal worldwide, necessitating the development of clear standards for road safety systems. This study focuses on lumbar spine (L-spine) compression injuries during collisions with concrete road safety barriers (RSBs). It aims to analyze internal forces during impact to understand L-spine injury biomechanics in such accidents. Methods: The research included a literature review, analyzing...
-
Measurement of the Temporal and Spatial Temperature Distribution on the Surface of PVCP Tissue Phantom Illuminated by Laser Dataset
PublikacjaThe dataset entitled Measurement of the temporal and spatial temperature distribution on the surface of PVCP tissue phantom illuminated by laser was obtained with a laboratory set-up for characterisation of the thermal properties of optical tissue phantoms during laser irradiation. The dataset contains a single image file representing the spatial temperature distribution on the surface of a PVCP tissue phantom. This thermal image...
-
Structural and physical characterization of NpPt2In7
PublikacjaA new neptunium intermetallic compound, NpPt2In7, has been synthesized in polycrystalline form and characterized by several macroscopic techniques. A Rietveld analysis of its powder x-ray diffraction pattern shows that NpPt2In7 crystallizes in a tetragonal lattice with I4/mmm symmetry and lattice parameters a = 4.58471(3) Å, c = 21.5065(3) Å. Magnetic susceptibility, electrical resistivity, Hall effect, and heat capacity measurements indicate...
-
An asymmetrical λ-foot of condensing steam flow in the IMP PAN nozzle
PublikacjaIn the present paper we have focused on the precise prediction of the spontaneous condensation phenomena in wet steam flow. Novelty of our approach lies on modelling both the moment of initiation of a phase transition, as well as the moment of its reverse progress - called here re-vaporization of the condensate phase. The practical issue is to elaborate of a model of spontaneous condensation/vaporization of water steam flow...
-
ENHANCED EVAPORATION OF THE DROPLETS OF CONDENSATE IN THE ASYMMETRICAL SHOCK WAVE ZONE
PublikacjaIn the low-pressure part of steam turbine, the state path usually crosses the saturation line in penultimate stages [4,5]. The formation and evolution of these droplets lower the performance of the wet stages of the turbines, and their effects on the efficiency are collectively known as wetness losses [4]. Nowadays, due to work of steam turbines at partial load, process of homogeneous and heterogeneous condensation still is current....
-
Energooszczędne sterowanie maszynami z magnesami trwałymi
PublikacjaPrzedstawiono klasyfikację silników z magnesami trwałymi i pokazano wybrane metody sterowania. Zaprezentowano bezczujnikowe sterowanie silnikiem bezszczotkowym prądu stałego. Podano kryteria umożliwiające energooszczędne sterowanie silnikiem przez optymalny wybór kąta przełączeń zasilanych faz. Zaprezentowano układ sterowania silnikiem z zagłębionymi magnesami wskazując zmienne modelu multiskalarnego jako zmienne stanu korzystniejsze...
-
Energooszczędne sterowanie maszynami z magnesami trwałymi
PublikacjaPrzedstawiono klasyfikację silników z magnesami trwałymi i pokazano wybrane metody sterowania. Zaprezentowano bezczujnikowe sterowanie silnikiem bezszczotkowym prądu stałego. Podano kryteria umożliwiające energooszczędne sterowanie silnkiem przez optymalny wybór kąta przełączeń zasilanych faz. Zaprezentowano układ sterowania silnikiem z zagłębionymi magnesami wskazując zmienne modelu multiskalarnego jako zmienne stanu korzystniejsze...
-
The use of terrestrial laser scanning in monitoring and analyses of erosion phenomena in natural and anthropogenically transformed areas
Publikacja -
Dual-task exercise as a therapy for executive motor function in Parkinson’s disease
Publikacja -
Modelling the optimal delivery of spare parts to vessels: Comparison of three different scenarios
Publikacja -
Geotechnical Analysis and Stability Assessment of a Landslide Event in Gera Woreda, Ethiopia
PublikacjaThis study investigates the geotechnical factors influencing a recent landslide event in Gera Woreda, Ethiopia. The primary objective was to identify the soil properties contributing to landslide occurrence and understand the triggering mechanisms. Field investigations, soil sampling from both affected and unaffected areas, and subsequent laboratory characterization were conducted. The analysis revealed a dominance of fine-grained...
-
Reduction of the reaction torque of an in-line four-cylinder four-stroke engine
PublikacjaW pracy przedstawiono zarówno dokładne jak i uproszczone zależności na przebieg momentu reakcyjnego silnika, jedno i wielocylindrowego, przenoszonego na ramę pojazdu lub fundament. Wyprowadzono zależność na wartość przesunięcia wałków wyrównoważających zapewniającą całkowite wyeliminowanie wpływu sił bezwładności na przebieg momentu reakcyjnego w silnikach czterosuwowych czterocylindrowych. Wprowadzono kryteria doboru optymalnej...
-
Mechanical properties of polyester reinforced PVC coated fabric subjected to biaxial loading of creep type
PublikacjaThe goal of the current study is to analyze the basic mechanical properties of the architec-tural fabric VALMEX, which is a composite material built of reinforcing polyester thread families and both sides PVC coated. The material was firstly subjected to biaxial loading of creep type for about 48 hours. The stress levels of the creep loading in two main or-thogonal directions of the fabric (commonly called the warp and fill directions)...
-
Strength parameters of polyester reinforced PVC coated fabric after short term creep loading in biaxial mode
PublikacjaThis study addresses the analysis of tensile strength parameters of the technical fabric VALMEX, which is composed of two orthogonal polyester thread families (named the warp and fill) and both sides PVC coated. The material was firstly subjected to 48-hour biaxial creep loading with the equal stress level in both orthogonal directions of the fabric. The stress levels were established as follows: 4.6 kN/m, 10.4 kN/m, 16.4 kN/m,...
-
Locating and Identifying Ferromagnetic Objects
PublikacjaThe new non-iterative method of determining the dipole moment and location is presented in this paper. The algorithm of an object's localization and identification was achieved by using numerical calculations and approximation method. The arbitrary shapes of an object were assumed in the identification algorithm - axially symmetric spheroid (a prolate and an oblate). Several examples of localization and identification of an object's...
-
Locating and Identifying Ferromagnetic Objects
PublikacjaThe new non-iterative method of determining the dipole moment and location is presented in this paper. The algorithm of an object's localization and identification was achieved by using numerical calculations and approximation method. The arbitrary shapes of an object were assumed in the identification algorithm - axially symmetric spheroid (a prolate and an oblate). Several examples of localization and identification of an object's...
-
Comparative electrochemical analysis of the passive layer cracking process on aluminum alloys performed by means of DC and AC techniques
PublikacjaZbadano proces pękania warstwy pasywnej na stopach aluminium AA1050, AA5052, AA5056, oraz AA7005 w warunkach zmiennych naprężeń rozciągających i polaryzacji anodowej z wykorzystaniem techniki stałoprądowej, DEIS oraz emisji akustycznej (AE), jako metody porównawczej. Przeprowadzone badania pokazały przewagę techniki DEIS oraz emisji akustycznej nad klasyczną techniką stałoprądową. Wyznaczono dokładny moment pęknięcia warstwy pasywnej...
-
An Analysis of Probe-Fed Rectangular Patch Antennas With Multilayer and Multipatch Configurations on Cylindrical Surfaces
PublikacjaA multi-patch configuration of probe-fed rectangular microstrip antennas mounted on a cylindrical body, with electrically small radius, with an arbitrary number of substrate and superstrate layers is investigated in this paper. A full-wave analysis and a moment-method calculation are employed. A unified procedure for creating proper matrices for the investigated geometry of the structure is outlined here. Numerical results for...
-
Sterowanie trakcyjnym silnikiem synchronicznym z magnesami trwałymi zagłębionymi w wirniku bez pomiaru wielkości mechanicznych
PublikacjaPraca dotyczy zastosowania bezczujnikowej metody sterowania silnikiem synchronicznym z magnesami trwałymi zagłębionymi w wirniku (IPMSM) w trakcyjnym układzie napędowym małej mocy zawierającym sterownik mikroprocesorowy oraz falownik tranzystorowy. Regulacja momentu elektromagnetycznego silnika IPMSM wymaga pomiaru położenia kątowego wirnika. Proponowana metoda jest tzw. metodą bezczujnikową - bez sprzężeń zwrotnych od wielkości...
-
Possible schemes of photoassociation processes in the KLi molecule with newly calculated potential energy curves
PublikacjaWe present four promising schemes for photoassociative formation of KLi molecule in its ground electronic state. Analysis is based on newly calculated adiabatic potentials supported by transition dipole moments and Franck-Condon factors.
-
Analytical approach for membrane action in laterally-restrained reinforced concrete square slabs under uniformly distributed loads
PublikacjaLaterally-restrained reinforced concrete slabs can mobilise compressive membrane action and subsequent tensile membrane action under extreme loading conditions, thereby enhancing the load resistance under uniformly distributed loads. Previous analytical study focuses primarily on tensile membrane action in simply-supported slabs. This paper describes an analytical approach for membrane action in laterally-restrained square slabs....
-
Noncentrosymmetric Triangular Magnet CaMnTeO6: Strong Quantum Fluctuations and Role of s0 versus s2 Electronic States in Competing Exchange Interactions
PublikacjaNoncentrosymmetric triangular magnets offer a unique platform for realizing strong quantum fluctuations. However, designing these quantum materials remains an open challenge attributable to a knowledge gap in the tunability of competing exchange interactions at the atomic level. Here, a new noncentrosymmetric triangular S = 3/2 magnet CaMnTeO6 is created based on careful chemical and physical considerations. The model material...
-
Glosa aprobująca do wyroku Izby Karnej Sądu Najwyższego z 29 maja 2018 r. o sygn. akt II KK 99/18. A comment of approval on the verdict of 29 May 2018 issued by the Criminal Law Chamber of the Polish Supreme Court (II KK 99/18).
Publikacja"Glosowany wyrok Sądu Najwyższego dotyczy problematyki orzekania o czynach przeciwko mieniu, w stosunku do których od 9 listopada 2013 r. kryterium uznania danego czynu za przestępstwo albo za wykroczenie stanowi określony w kodeksie wykroczeń wskaźnik minimalnego wynagrodzenia za pracę. We wskazanym zakresie należy mieć na uwadze minimalne wynagrodzenie z daty orzekania w przedmiocie odpowiedzialności za taki czyn, a nie z...
-
Wpływ uszkodzeń łożysk na mocą chwilową pobieraną przez silnik indukcyjny
PublikacjaW artykule przedstawiono zagadnienie dotyczące diagnostyki łożysk z wykorzystaniem metody badawczej, opartej na pomiarze i analizie iloczynu wartości chwilowych prądu stojana i napięcia zasilającego silnika indukcyjnego. Do analizy przyjęto model zjawisk zachodzących w silniku, polegający na tym, iż odkształcenia prądu i napięcia są skutkiem nieregularności momentu obciążenia silnika, które powodowane są zmiennym momentem oporowym...
-
An Island of Connectedness: Intra-Insular and Inter-Regional Communications of Rab Island (North-East Adriatic, Kvarner Gulf), Croatia
PublikacjaDrawing from archaeological data on Prehistoric and Roman settlement patterns, and respective sepulchral features, just as on later historic and cartographic sources, in this contribution it will be shown how movement along with mobility influenced on and were an integral part of settlement dynamics on the island of Rab (NE Adriatic, Croatia). The employed approach sees the practice of movement as dependent on specific social...
-
Obliczenia wymuszeń drgań skrętnych dla czterosuwowych silników widlastych z korbowodem przyczepnym. Prace XXI Ogólnopolskiej Konferencji Polioptymalizacja i Komputerowe Wspomaganie Projektowania.
PublikacjaW celu obliczenia wymuszeń całkowitych działających na jednym wykorbieniu silnika widlastego założono, że proces termodynamiczny w cylindrach obu szeregów jest identyczny. Obliczenia momentu obrotowego M wału korbowego przeprowadzono wykorzystując zasadę Jourdina w postaci wektorowej. Przedstawiono metodę obliczeń wymuszeń drgań skrętnych dla czterosuwowych silników widlastych z korbowodem przyczepnym. Producenci silników podają...
-
Techniczne i ekonomiczne aspekty wykorzystania przekształtników dwukierunkowych w praktyce
PublikacjaNowoczesne napędy z silniami indukcyjnymi klatkowymi i przemiennikami częstotliwości stanowią blisko 90% napędów elektrycznych z regulowana prędkością kątową. Dzięki zastosowaniu nowych typów silników, przekładni oraz nowych generacji tranzystorów IGBT w przekształtnikach napędy te są energooszczędne, zaś koszt ich instalacji zwraca się średnio w ciągu kilkudziesięciu miesięcy od chwili zainstalowania. W 95% są to napędy z jednokierunkowym...
-
Dewulkanizacja ciągła rozdrobnionych odpadów gumowych
PublikacjaPrzedstawiono przegląd literaturowy postępu naukowego i technologicznego w zakresie dewulkanizacji ciągłej odpadów gumowych, która umożliwia redukcję kosztów produkcji oraz ułatwia wytwarzanie regeneratów gumowych w skali przemysłowej. Ponadto zaprezentowane zostały wstępne wyniki badania parametrów dewulkanizacji termomechanicznej rozdrobnionych odpadów gumowych prowadzonej przy użyciu wytłaczarki dwuślimakowej...
-
Wartości dziedzictwa techniki w kontekście rozwoju zrównoważonego
PublikacjaZabytkowe obiekty techniki, przemysłu i inżynierii budowlanej stanowią integralny składnik zasobów dziedzictwa i krajobrazu kulturowego, będąc czynnikiem ich różnorodności. W artykule zaproponowano zabytkoznawczą analizę wartościującą zasoby dziedzictwa techniki przy pomocy 10 zdefiniowanych kryteriów tworzących dwa zbiory, które dzieli moment temporalny sporządzania tej oceny. Metoda ta uwzględnia najnowsze dokumenty międzynarodowe...
-
PRESSURE LOSSES AND POWER BALANCE IN THE UNLOADED SATELLITE PUMP
PublikacjaThis paper presents the results of laboratory research the pressure drop in the internal channels of unloaded satellite pump pumping tap water. Also shows the characteristics of the increase of pressure in the working chamber of the pump. It has been shown that after reaching cavitation, increase pump speed will increase in torque. This is the moment of inertia caused by the increase of the operating mechanism and the liquid contained...
-
Monitoring of the Process of System Information Broadcasting in Time
PublikacjaOne of the problems of quantum physics is how a measurement turns quantum, noncopyable data, towards copyable classical knowledge. We use the quantum state discrimination in a central system model to show how its evolution leads to the broadcasting of the information, and how orthogonalization and decoherence factors allow us to monitor the distance of the state in question to the one perfectly broadcasting information, in any...
-
Pressure losses and power balance in the unloaded satellite pump
PublikacjaThis paper presents the results of laboratory research the pressure drop in the internal channels of unloaded satellite pump pumping tap water. Also shows the characteristics of the increase of pressure in the working chamber of the pump. It has been shown that after reaching cavitation, increase pump speed will increase in torque. This is the moment of inertia caused by the increase of the operating mechanism and the liquid contained...
-
Ideowa rzeźba architektoniczna. Dom
PublikacjaW projektowaniu architektonicznym modelowanie, czy rzeźbienie jest manualnie twórczym, bazującym na osobistej wypowiedzi, fragmentem bardziej złożonego procesu. Jest to etap bardzo istotny dla indywidualnego zapisu treści w przyszłym obiekcie. W trakcie formowania ideowej rzeźby architektonicznej istnieje możliwość synergicznego współdziałania zmysłów. Jest to jednocześnie wyraźny moment urzeczywistniania treści w architekturze....
-
Zasady doboru urządzeń rozruchowych do napędów
PublikacjaArtykuł przedstawia zasady doboru urządzeń rozruchowych do napędów na przykładzie programu Prosoft firmy ABB. Podano typy urządzeń łagodnego rozruchu oraz procedurę doboru do napędu o określonej charakterystyce momentu oporowego.