Filtry
wszystkich: 2269
wybranych: 1627
-
Katalog
- Publikacje 1627 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 21 wyników po odfiltrowaniu
- Konferencje 16 wyników po odfiltrowaniu
- Wydawnictwa 1 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 170 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 1 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 6 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 4 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 10 wyników po odfiltrowaniu
- Aparatura Badawcza 13 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 329 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 13 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 58 wyników po odfiltrowaniu
Filtry wybranego katalogu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: AUTOMATY DRZEWIATE
-
High-Efficacy Global Optimization of Antenna Structures by Means of Simplex-Based Predictors
PublikacjaDesign of modern antenna systems has become highly dependent on computational tools, especially full-wave electromagnetic (EM) simulation models. EM analysis is capable of yielding accurate representation of antenna characteristics at the expense of considerable evaluation time. Consequently, execution of simulation-driven design procedures (optimization, statistical analysis, multi-criterial design) is severely hindered by the...
-
Wear estimation of current collector contact strips by analysis of a 3D scanning results
PublikacjaThe technical condition of current collector contact strips is very important when operational reliability of railway transportation is considered. The authors proposed a novel measurement system based on a 3D camera to register the shape and dimensions of the current collector contact strips surface. The system was installed above the railway track for tests in target ambient. During the trial operation a few dozen of contact...
-
Detection of vehicles stopping in restricted zones in video from surveillance cameras
PublikacjaAn algorithm for detection of vehicles that stop in restricted areas, e.g. excluded by traffic rules, is proposed. Classic approaches based on object tracking are inefficient in high traffic scenes because of tracking errors caused by frequent object merging and splitting. The proposed algorithm uses the background subtraction results for detection of moving objects, then pixels belonging to moving objects are tested for stability....
-
AN ALGORITHM FOR PORTAL HYPERTENSIVE GASTROPATHY RECOGNITION ON THE ENDOSCOPIC RECORDINGS
PublikacjaSymptoms recognition of portal hypertensive gastropathy (PHG) can be done by analysing endoscopic recordings, but manual analysis done by physician may take a long time. This increases probability of missing some symptoms and automated methods may be applied to prevent that. In this paper a novel hybrid algorithm for recognition of early stage of portal hypertensive gastropathy is proposed. First image preprocessing is described....
-
A tool for integrating Web Site services over User Interface
PublikacjaCompanies and organizations are building information systems by integrating previously independent applications, together with new developments. This integration process has to deal with existing applications, which can only be used through their specific interfaces, and often cannot be modified. Integration of web applications running remotely and controlled by separate organizations becomes even more complicated, as their user...
-
Low cost microwave X-band generator
PublikacjaA low cost microwave X-band generator for educational purposes was designed and built. Its simple construction and user's interface makes it suitable for a student laboratory.The generator is based on a single frequency conversion concept. It uses a digitally tunable PLL chip for intermediate frequency generation and an active frequency multiplier for frequency conversion. The generator covers 9,7 - 11 GHz part of the X frequency...
-
Sterowanie czujnikami pracującymi w sieci zigbee przy pomocy komend glosowych
PublikacjaPrzedstawiono bezprzewodową sieć sensorową, pobierającą i przekazującą informacje z czujników temperatury i oświetlenia sterowanych głosem. Funkcjonalność systemu może zostać wykorzystana do sterowania urządzeniami automatyki domowej. System składa się z trzech zasadniczych elementów: koordynatora sieci ZigBee, urządzenia końcowego (pomiarowego) wyposażonego w czujniki światła i temperatury oraz komputera PC. Użytkownik może zarządzać...
-
Exhaust gas temperature measurements in diagnostic examination of naval gas turbine engines. Part III. Diagnostic and operating tolerances
PublikacjaThe third part of the article presents a method for detecting failures of the automatic engine control system with the aid of an exhaust gas temperature setter, specially designed and machined for this purpose. It also presents a procedure of identifying the operating tolerances and determining the diagnostic tolerances for the exhaust gas temperature recorded in the naval turbine engine during the start-up and acceleration processes....
-
Zarządzanie bezpieczeństwem funkcjonalnym w przemyśle
PublikacjaNiniejszą pracę poświęcono aktualnym zagadnieniom zarządzania bezpieczeństwem funkcjonalnym w nawiązaniu do wymagań normy międzynarodowej IEC 61508:2010 w kontekście międzynarodowych przewodników dotyczących całościowego zarządzania bezpieczeństwem w zakładach przemysłu procesorowego. Przedstawiono zagadnienia analizy i oceny ryzyka zorientowane na określenie wymaganego poziomu nienaruszalności SIL (Safety Integrity Level) funkcji...
-
Structures for parameterization, meshing and data exchange of topologically related surfaces of a ship hull
PublikacjaThis paper presents proposal of data structures for storage and processing of a parametric three-dimensional model of a midship hull sections. The model consists of coarse surfaces like: decks, frames, girders, stiffeners, brackets, partitions etc. bounded by topological relations. All workshop details are omitted as the model is intended for numeric calculations. Proposed data structures are prepared to facilitate changes in the...
-
Analogue CMOS ASICs in Image Processing Systems
PublikacjaIn this paper a survey of analog application specific integrated circuits (ASICs) for low-level image processing, called vision chips, is presented. Due to the specific requirements, the vision chips are designed using different architectures best suited to their functions. The main types of the vision chip architectures and their properties are presented and characterized on selected examples of prototype integrated circuits (ICs)...
-
In uence of Low-Level Features Extracted from Rhythmic and Harmonic Sections on Music Genre Classi cation
PublikacjaWe present a comprehensive evaluation of the infuence of 'harmonic' and rhythmic sections contained in an audio file on automatic music genre classi cation. The study is performed using the ISMIS database composed of music files, which are represented by vectors of acoustic parameters describing low-level music features. Non-negative Matrix Factorization serves for blind separation of instrument components. Rhythmic components...
-
Wspomagana komputerowo weryfikacja określonego poziomu nienaruszalności bezpieczeństwa sil z wykorzystaniem autorskiej aplikacji ProSIL
PublikacjaW referacie przedstawiono oprogramowanie Pro SIL wspomagające zarządzanie bezpieczeństwem funkcjonalnym. Program ProSIL składa się z trzech modułów wspomagających: określanie wymaganego poziomu SIL (moduł ProSILen) weryfikację SIL (moduł ProSILer) oraz przeprowadzenie analizy warstw zabezpieczeń metodą LOPA. W aplikacji ProSIL zaimplementowano opracowaną w trakcie badań metodykę analizy bezpieczeństwa funkcjonalnego w projektowaniu...
-
Cross-domain applications of multimodal human-computer interfaces
PublikacjaDeveloped multimodal interfaces for education applications and for disabled people are presented, including interactive electronic whiteboard based on video image analysis, application for controlling computers with mouth gestures and audio interface for speech stretching for hearing impaired and stuttering people and intelligent pen allowing for diagnosing and ameliorating developmental dyslexia. The eye-gaze tracking system named...
-
3D Monitoring - Identification of measurement problems at larger movements of the tracked points
PublikacjaAuthors identified the problems associated with the determination of the controlled points coordinates by use of automated Total Station placed behind transparent barrier. Important thing in the mentioned analysis was a large change of controlled points position and not stable Total Station’s stand (because of stand’s thermal drift). This two elements, combined with measurement made through glass plate determine the need for impact...
-
Evaluation of applicability of classic methods of a fault loop impedance measurement to circuits with residual current devices
PublikacjaMeasurement of fault loop impedance in low voltage grids and systems is in most cases performed to verify the effectiveness of protection against electric shock by automatic disconnection of supply. For the sake of measurement accuracy, it is advisable to perform it using large current. Unfortunately, in circuits with residual current devices which are very widely used nowadays, a large measurement current may trigger those devices...
-
Lokalizacja tekstu w obrazie
PublikacjaW naturalnym otoczeniu człowieka znajduje się duża ilość łatwo rozpoznawalnej informacji przedstawionej w postaci znaków graficznych i tekstu. Informacja taka jest bardzo przydatna w poruszaniu się w środowisku miejskim. Niestety, osoby z upośledzonymi funkcjami wzroku w sposób oczywisty pozbawione są możliwości korzystania z tego rodzaju przekazu. Istniejące na rynku systemy rozpoznawania tekstu (OCR) nie są niestety dostosowane...
-
Focus on Misinformation: Improving Medical Experts’ Efficiency of Misinformation Detection
PublikacjaFighting medical disinformation in the era of the global pandemic is an increasingly important problem. As of today, automatic systems for assessing the credibility of medical information do not offer sufficient precision to be used without human supervision, and the involvement of medical expert annotators is required. Thus, our work aims to optimize the utilization of medical experts’ time. We use the dataset of sentences taken...
-
Computer-Aided Greenery Design—Prototype Green Structure Improving Human Health in Urban Ecosystem
PublikacjaIncreasing population and urbanization, with climate change consequences, such as rising temperatures, influence public health and well-being. The search to improve the quality of life in cities becomes one of the priority objectives. A solution can be found in the role of greenery in an urban environment and its impact on human health. This opens a path toward experimentation on microclimate green structures that can be inserted...
-
INFLUENCE OF DATA NORMALIZATION ON THE EFFECTIVENESS OF NEURAL NETWORKS APPLIED TO CLASSIFICATION OF PAVEMENT CONDITIONS – CASE STUDY
PublikacjaIn recent years automatic classification employing machine learning seems to be in high demand for tele-informatic-based solutions. An example of such solutions are intelligent transportation systems (ITS), in which various factors are taken into account. The subject of the study presented is the impact of data pre-processing and normalization on the accuracy and training effectiveness of artificial neural networks in the case...
-
Bimodal classification of English allophones employing acoustic speech signal and facial motion capture
PublikacjaA method for automatic transcription of English speech into International Phonetic Alphabet (IPA) system is developed and studied. The principal objective of the study is to evaluate to what extent the visual data related to lip reading can enhance recognition accuracy of the transcription of English consonantal and vocalic allophones. To this end, motion capture markers were placed on the faces of seven speakers to obtain lip...
-
Discrete-continuous optimisation of an axial flow blood pump
PublikacjaThis paper presents results of discrete-continuous optimisation of an axial flow blood pump. Evolution Strategies (ES) are used as a global optimisation method in order to localise the optimal solution in relatively short time. The whole optimisation process is fully automated. This also applies to geometry modelling. Numerical simulations of the flow inside the pump is performed by means of the Reynolds-Average Navier-Stokes...
-
Application of the Barkhausen effect probe with adjustable m agnetic field direction for stress state determination in the P91 ste el pipe
PublikacjaThe paper presents the results of application of a novel Barkhausen effect (BE) probe with adjustable magnetizing field direction for the stress level evaluation in ferromagnetic materials. The investigated sample was in a form of a pipe, made of P91 steel that was anisotropic due to the production process. The measurements were performed before and after welding, revealing the influence of welding process on the residual stress...
-
Novel structure and design of compact UWB slot antenna
PublikacjaIn this paper, a novel structure of a compact UWB slot antenna is presented along with a simulation-driven design optimization algorithm for adjusting geometry parameters of the device. Our primary objective is to obtain small footprint of the structure while maintaining its acceptable electrical performance. It is achieved by introducing sufficiently large number of geometry degrees of freedom, including increased number of parameterized...
-
Playback Attack Detection: The Search for the Ultimate Set of Antispoof Features
PublikacjaAutomatic speaker verification systems are vulnerable to several kinds of spoofing attacks. Some of them can be quite simple – for example, the playback of an eavesdropped recording does not require any specialized equipment nor knowledge, but still may pose a serious threat for a biometric identification module built into an e-banking application. In this paper we follow the recent approach and convert recordings to images, assuming...
-
The role of slowly biodegradable organic compounds in a full-scale biological nutrient removal activated sludge systems
PublikacjaThe aim of this study was to determine the immediate effects of slowly biodegradable substrates on the denitrification capability and phosphate release/uptake interactions for a full-scale biomass process from two large wastewater treatment plants (WWTPs) located in the cities of Gdansk and Gdynia (northern Poland). Since it is hard to distinguish the slowly biodegradable substrate in a direct way, a novel procedure based on batch...
-
A Perspective on Fast-SPICE Simulation Technology
PublikacjaThis chapter presents an introduction to the area of accelerated transistor-level (‘fast-SPICE’) simulation for automated verification and characterization of integrated circuits (ICs) from technologist’s perspective. It starts with outlining goals, expectations and typical usage models for fast-SPICE simulators, stressing how they differ from regular SPICE tools. It continues with presenting and classifying core technologies typically...
-
Understainding solid-phase microextraction: key factors influencing the extraction process and trends in improving the technique
PublikacjaAnalytical chemists are faced with the daunting challenges of accurately monitoring the state of the environment and the processes taking place in it and of determining an enormous range of analytes often present in trace and ultratrace amounts in sample matrixes with complex or variable compositions. Further challenges are presented by the need to introduce new methodologies into current analytical practice and equipment to comply...
-
Spatial Calibration of a Dual PTZ-Fixed Camera System for Tracking Moving Objects in Video
PublikacjaA dual camera setup is proposed, consisting of a fixed (stationary) camera and a pan-tilt-zoom (PTZ) camera, employed in an automatic video surveillance system. The PTZ camera is zoomed in on a selected point in the fixed camera view and it may automatically track a moving object. For this purpose, two camera spatial calibration procedures are proposed. The PTZ camera is calibrated in relation to the fixed camera image, using interpolated...
-
The Discrete-Continuous, Global Optimisation of an Axial Flow Blood Pump
PublikacjaThis paper presents the results of the discrete-continuous optimisation of an axial flow blood pump. Differential evolution (DE) is used as a global optimisation method in order to localise the optimal solution in a relatively short time. The whole optimisation process is fully automated. This also applies to geometry modelling. Numerical simulations of the flow inside the pump are performed by means of the Reynolds-Average Navier-Stokes...
-
On-line measurement of wood surface smoothness
PublikacjaThe latest progress in the field of optics and microelectronics resulted in development of new generation vision systems capable of scanning surface topography with very high sampling frequencies. The blue color of illuminating light as well as novel systems for controlling ultra-thin laser line thickness allows measurement of the porous surface of wood with a triangulation method. Three alternative sensors were tested here in...
-
Regulator rozmyty o właściwościach regulatora trójpołożeniowego
PublikacjaRegulatory trójpołożeniowe są najprostszymi i najbardziej popularnymi regulatorami w układach automatyki, w których jako element wykonawczy zwykle stosuje się silnik elektryczny pracujący w sposób nawrotny. W takich układach jakość regulacji określa się m.in. poprzez analizę amplitudy i częstotliwości występujących oscylacji, przy zmianach wartości zadanej i wprowadzanych zakłóceniach. Referat jest próbą porównania otrzymywanej...
-
Diagnostics of the Peripheral Artery Disease with use of Glucose Sensor - A Proof of Concept
PublikacjaIt is estimated that 13% of population over 50 years old suffer from symptomatic or asymptomatic peripheral artery disease (PAD). Ankle-brachial index (ABI) is viewed as a useful parameter in diagnostics of peripheral arterial disease, however screening tests with usage of this method are not advised. Hypoxia causes increase in lactate values and decrease in blood glucose. We hypothesize that the deficit in blood supply to the...
-
Komputerowo wspomagane badania układów automatycznej synchronizacji prądnic
PublikacjaW monografii wskazano na aktualność podjętej w tematyki, sformuowano zakres pełnej diagnostyki układów automatycznej synchronizacji prądnic oraz określono cele i zakres prac, w który włączono m.in. opis zagadnień synchronizacji w systemie elektroenergetycznym oraz ogólny opis problematyki automatyzacji procesu synchronizacji. Takie podejście wynika z chęci dostarczenia Czytelnikowi (mniej zorientowanemu w tematyce automatycznej...
-
Metoda analizy związanych z czasem wymagań dotyczących bezpieczeństwa systemów komputerowych
PublikacjaBezpieczeństwo jest pożądaną cecha systemów przemysłowych, transportowych i innych typów. A ponieważ do sterowania tymi systemami powszechnie stosuje się systemy komputerowe, jest ono również ważną cechą oprogramowania. Analiza bezpieczeństwa oprogramowania jest jednak, ze względu na jego niematerialność, trudniejsza od typowej analizy. Ponadto, ze względu na skomplikowane reguły sterujące oraz naturę kontrolowanych systemów, bezpieczeństwo...
-
Measuring the effectiveness of digital communication - social media performance: an example of the role played by AI-assisted tools at a university
PublikacjaThe aim of the article is to show the role played by AI-powered tools in measuring the effectiveness of digital communication in social media using a university case study. Therefore, a research problem was formulated to identify the metrics (KPIs) used to measure the effectiveness – non-financial outcomes – of digital social media communication at the university using AI tools. The literature review on the role of AI in digital...
-
Warunek zwarciowy SkQ/Sn>=20 ograniczeniem rozwoju OZE
PublikacjaW referacie omówiono zagadnienia związane z warunkiem zwarciowym, czyli ilorazem mocy zwarciowej w rozpatrywanym miejscu przyłączenia do sieci elektroenergetycznej źródła energii i mocy znamionowej tego źródła. Wskazano jego pochodzenie oraz przedyskutowano zasadność jego stosowania w analizach przyłączeniowych.
-
Optymalizacja nastaw regulatorów PID do sterowania suwnicą 3D
PublikacjaSuwnica stanowi ciekawy, a zarazem skomplikowany obiekt sterowania, który znajduje zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu. W artykule przedstawiono obiekt sterowania wraz jego układami sterowania wykorzystującymi regulatory PID. Następnie dobrano parametry regulatorów wybranymi metodami inżynierskimi i optymalizacyjnymi. Przeprowadzono szczegółową analizę porównawczą zaproponowanych rozwiązań.
-
Charakterystyka tranzystorów z węglika krzemu w wysokosprawnych przekształtnikach
PublikacjaPółprzewodnikowe przyrządy mocy z węglika krzemu (SiC) osiągnęły poziom technologiczny umożliwiający powszechne stosowanie w układach przekształtnikowych. W artykule omówiono ostatnie osiągnięcia dotyczące układów przekształtnikowych z przyrządami z węglika krzemu oraz wybrane wyniki badań realizowane na Politechnice Gdańskiej. W artykule opisano właściwości statyczne i dynamiczne tranzystorów MOSFET i JFET z węglika krzemu oraz...
-
Falowniki wielopoziomowe 6kV/1MVA do napędów o regulowanej prędkości obrotowej i układów kompensacji mocy biernej
PublikacjaW referacie przedstawiono konstrukcję modułowego tranzystorowego przekształtnika napięcia 6 kV/1 MVA nowej generacji o dwukierunkowym przepływie energii pomiędzy siecią średniego napięcia (SN) a silnikiem indukcyjnym klatkowym, przeznaczonego do napędów SN o regulowanej prędkości obrotowej. Istota rozwiązania przedstawionego przekształtnika zawiera się w zastosowaniu trójstopniowej struktury. Stopnień wejściowy oraz stopień wyjściowy...
-
Infrastruktura ładowania pojazdów elektrycznych
PublikacjaW artykule przedstawiono przegląd zagadnień z zakresu infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych. Przeanalizowano wpływ dużej liczby pojazdów EV na system elektroenergetyczny. W analizie uwzględniono zarówno wzrastające zapotrzebowanie na moc jak też na zapewnienie wysokiej jakości energii elektrycznej. Pokazano ideę wykorzystania pojazdów EV jako magazynów energii w systemie elektroenergetycznym. Zaprezentowano podstawowe...
-
Hałaśliwość silników asynchronicznych – podstawy nowych hipotez
PublikacjaArtykuł zawiera nowe spojrzenie na hałas emitowany przez silniki asynchroniczne. Poprzez wykonane badania akustyczne z analizami widmowymi określono związki przyczynowo-skutkowe powstawania drgań i hałasu przy zasilaniu sieciowymch i przekształtnikowym. Na podstawie wyznaczonych charakterystyk kierunkowych ciśnienia akustycznego silników sformułowano hipotezę, że rola tarcz łożyskowych w emitowaniu hałasu przez silnik może być...
-
Drgania i hałaśliwość silników asynchronicznych - weryfikacja nowych hipotez
PublikacjaArtykuł zawiera nowe spojrzenie na postaci drgań kadłuba i tarcz silników asynchronicznych wymuszanych siłami elektromagnetycznymi. Omówiono badania postaci drgań własnych i eksploatacyjnych kadłuba i tarcz łożyskowych. Poddano analizie związki przyczynowo-skutkowe postaci drgań tarcz łożyskowych z łożyskami tocznymi i ślizgowymi. Wykazano, że wibracyjne eksploatacyjne odkształcenia tarcz silników klatkowych małej i średniej mocy,...
-
Zagrożenie migotaniem komór serca przy odkształconym prądzie rażeniowym
PublikacjaPrzedstawiono zasady wyznaczania równoważnej wartości skutecznej prądu sinusoidalnego, który ze względu na migotanie komór serca wywoła takie same skutki, jak prąd odkształcony. Przeanalizowano wybrane przebiegi wyprostowane, przebiegi o sterowaniu fazowym oraz przebieg prądu ziemnozwarciowego silnika indukcyjnego zasilanego z przemiennika częstotliwości.
-
Wielopoziomowe przekształtniki średniego napięcia (SN) o budowie modułowej
PublikacjaW artykule omówiono wybrane zagadnienia dotyczące zastosowań wielopoziomowych przekształtników średniego napięcia (SN) w układach napędowych o regulowanej prędkości, zwłaszcza w układach z izolacją od sieci zasilającej. W opracowanym przekształtniku zastosowano izolację galwaniczną od sieci zrealizowaną za pomocą izolowanych przetwornic dc-dc z transformatorami wysokiej częstotliwości (> 5 kHz). Przedstawiono zarejestrowane przebiegi...
-
Nowoczesne układy przekształtników wielopoziomowych do zasilania statków z lądu
PublikacjaW artykule poruszono tematykę zasilania statków zacumowanych w porcie z lądowej sieci elektroenergetycznej poprzez wykorzystanie nowoczesnych konstrukcji przekształtników energoelektronicznych. W treści pracy zaprezentowano porównanie dwóch topologii wysokonapięciowych przekształtników wielopoziomowych. Porównano konstrukcje przekształtników z klasycznym transformatorem wielouzwojeniowym oraz z transformatorami wysokoczęstotliwościowymi.
-
Bezzałogowa zdalnie sterowana jednostka latająca
PublikacjaQuadrocopter jako przykład drona wykorzystywany jest coraz częściej przez sektor publiczny i przemysłowy. W pierwszej kolejności zaprojektowano i wykonano ramę urządzenia. Następnie dobrano elementy pozwalające na lot quadrocoptera. Na płycie znalazła się jednostka centralna w postaci mikrokontrolera Atmega644PA. W dalszej części udokumentowano proces programowania kolejnych elementów składających się na program sterujący quadrocopterem....
-
Przegląd popularnych mechanizmów bezpieczeństwa warstwy łącza danych sieci Ethernet
PublikacjaW artykule przedstawiono zbiór wybranych rozwiązań służących zabezpieczeniu systemów sieciowych, wykorzystujących technikę Ethernet. Opisane rozwiązania nie wyczerpują oczywiście listy protokołów i mechanizmów możliwych do wdrożenia w tym środowisku, lecz należą bezsprzecznie do grupy rozwiązań najpopularniejszych i rekomendowanych. W świetle analizy funkcjonalności udostępnianej przez opisane rozwiązania, a także wniosków uzyskanych...
-
Zaawansowane metody sterowania kaskadowym układem zbiorników
PublikacjaW artykule rozważane są trzy kaskadowo połączone zbiorniki z elementami wykonawczymi i pomiarowymi. Zadanie sterowania polega na takiej regulacji przepływem wodt przez pompę oraz stopniem otwarcia zaworów, aby jak najdokładniej i jak najszybciej osiągnąć zadaną wysokość słupa cieczy w każdym ze zbiorników. Zaprojektowano trzy układy regulacji poziomu wody w każdym ze zbiorników z wykorzystaniem układów: klasycznego PI, wieloobszarowego...
-
Badania symulacyjne rozruchu silnika indukcyjnego steru strumieniowego statku
PublikacjaW artykule przedstawiono możliwości zastosowania modeli matematycznych elementów składowych steru strumieniowego statku oraz wykorzystania badań symulacyjnych przy doborze algorytmów sterowania. Przedstawione procedury oraz modele matematyczne zostaną włączone do systemu ekspertowego wspomagającego projektowanie statków.