Filtry
wszystkich: 1088
wybranych: 766
-
Katalog
- Publikacje 766 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 1 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 26 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 4 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 7 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 2 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 1 wyników po odfiltrowaniu
- Aparatura Badawcza 2 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 93 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 10 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 176 wyników po odfiltrowaniu
Filtry wybranego katalogu
Wyniki wyszukiwania dla: naped bezposredni
-
A proposal of ship gas-turbine driven waterjet propulsion - preliminary considerations
PublikacjaPodstawową rolę w napędzie strugowodnym spełnia pompa. Jest ona napędzana, za pośrednictwem wału przez wysokoprężny silnik spalinowy lub turbinę gazową. Napęd strugowodny może być nawet sprawniejszy energetycznie, niż napęd konwencjonalny (śrubą okrętową), wszakże pod warunkiem właściwego doboru dyszy, pompy i silnika napędowego
-
Modulation of cellular response to anticancer treatment by caffeine:inhibition of cell cycle checkpoints, DNA repair and more
PublikacjaKofeina i inne metyloksantyny wywołują bardzo różne efekty fizjologiczne w organizmie człowieka. W pracy przedstawiamy, które z tych efektów mogą wpływać na skuteczność terapii przeciwnowotworowych. Kofeina może bezpośrednio wpływać na transport oraz aktywację metaboliczną cząsteczek leków do komórki, poprzez tworzenie kompleksów z lekami zawierającymi układy poliaromatyczne. Kofeina hamuje aktywność kinaz ATM/ATR co prowadzi do...
-
Wpływ zmian dopuszczalnych wartości parametrów geometrycznych i kinematycznych na podatność modernizacyjną układów torowych
PublikacjaPodatnością modernizacyjną nazywamy stopień przystosowania analizowanego odcinka linii kolejowej do zmiany prędkości eksploatacyjnej. Skala możliwych zmian prędkości (w sensie jej zwiększenia) jest wypadkową istniejącego układu geometrycznego linii w planie, ograniczeń lokalizacyjnych oraz dopuszczalnych wartości parametrów geometrycznych i kinematycznych. Jakiekolwiek zmiany tych ostatnich wpływają bezpośrednio na obliczenie elementarnych...
-
Semantic URL Analytics to Support Efficient Annotation of Large Scale Web Archives
PublikacjaLong-term Web archives comprise Web documents gathered over longer time periods and can easily reach hundreds of terabytes in size. Semantic annotations such as named entities can facilitate intelligent access to the Web archive data. However, the annotation of the entire archive content on this scale is often infeasible. The most efficient way to access the documents within Web archives is provided through their URLs, which are...
-
Morfologia, w³aoeciwooeci mechaniczne i termiczne elastycznych pianek poliuretanowych modyfikowanych glinokrzemianami warstwowymi
PublikacjaWytwarzane z udzia³em poligliceryny elastyczne pianki poliuretanowe modyfikowano za pomoc¹ montmorylonitu sodowego (bentonitu, MMT), mieszaniny bentonitu i bezhalogenowego fosforoorganicznego zwi¹zku zmniejszaj¹cego palnooeæ (Fyrol PNX) oraz, stanowi¹cego nape³niacz hybrydowy, bentonitu modyfikowanego wykorzystywanym uniepalniaczem. Badano mikrostrukturê, w³aoeciwooeci mechaniczne i termiczne modyfikowanych pianek poliuretanowych....
-
Praca z drewnem - Przestrzeń eksperymentu w tworzeniu architektury; Crafting Wood - Space of experiment in making architecture
PublikacjaW artykule przedstawiono eksperymenty z materiałem w tworzeniu architektury prowadzące do praktycznych rozwiązań w konstrukcji budynku. Takie podejście do tematyki zastosowania materiałów w architekturze nakreśla praktyczne aspekty tworzenia przestrzeni podczas pracy np. z drewnem. Podejście przedstawiono w kontekście dziedzictwa kulturowego podczas intensywnych warsztatów dotyczących tradycji i kultury budownictwa wybranych regionów...
-
Migotanie przedsionków - kaskada zapalno-genetyczna. Rola procesu zapalnego w migotaniu przedsionków
PublikacjaRola procesu zapalnego, wskaźniki zapalne, czynniki predysponujące wystąpienie migotania przedsionków po zabiegu operacyjnym, czynniki wyzwalające napad pooperacyjnego migotania przedsionków, działanie interleukiny.
-
Study of passive deck-flaps flutter control system on full bridge model. I: Theory
PublikacjaSformułowano modele matematyczne drgań mostu z zamontowanym pasywnym systemem sterowania flatterem w formalizmie metody elementów skończonych. System wykorzystuje stateczniki dołączone bezpośrednio do przęsła mostu. Siły aerodynamiczne działające bezpośrednio na most i stateczniki sformułowane są w przestrzeni czasu.
-
Analizy ilości i jakości odpływu wód deszczowych i roztopowych z kontrolowanej zlewni zurbanizowanej
PublikacjaIstotnym problemem Gdańska staje się bezpieczeństwo ekologiczne związane ze spływami miejskimi odprowadzanymi bezpośrednio do wód powierzchniowych, często akwenów użyteczności publicznej. W latach 2011÷2013, Katedra Hydrotechniki Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej, we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku oraz Gdańskimi Melioracjami, podjęła się wdrożenia...
-
A new approach to the prosthetic finger design
PublikacjaW pracy zaprezentowano nowy sposób projektowania protez ręki przy użyciu aplikacji CAD. Uzyskano projekt palca wskazującego, w którym zaproponowano napęd poszczególnych członów w oparciu o stopy z pamięcią kształtu.
-
Advantages of waterjet ship propulsion in inland waterway transport
PublikacjaPoddano analizie napęd strugowodny statku z punktu widzenia następujących aspektów transportu śródlądowego:- ograniczona szerokość i głębokość drogi wodnej,- możliwości osadzenia statku na mieliźnie,- ścisłe ograniczenia ekologiczne,- ograniczona szybkość ruchu statku.
-
Digital measurements of the feedback signals for observing behaviour of a drive.
PublikacjaW pracy omówiono sposoby badań przebiegu ruchu realizowanego przez napęd, w tym poprzez pomiar sygnałów sprzężeń zwrotnych. Przedstawiono różne typy błędów pomiaru sygnałów sprzężeń zwrotnych i ich oddziaływanie na wyniki.
-
Electric Power Quality in Isolated Systems - Requirements and Examples of Analysis.
PublikacjaW arytukule przedstawiono wymagania normalizacyjne jakoci energii dla okretowych systemów zasilajacych pracujšcych w układzie z izolowanym punktem zerowym.Wymagania systemowe: Windows 95 lub nowsze; napęd CD-ROM. - Tytuł z etykiety na dysku.
-
Towards the 4th industrial revolution: networks, virtuality, experience based collective computational intelligence, and deep learning
PublikacjaQuo vadis, Intelligent Enterprise? Where are you going? The authors of this paper aim at providing some answers to this fascinating question addressing emerging challenges related to the concept of semantically enhanced knowledge-based cyber-physical systems – the fourth industrial revolution named Industry 4.0.
-
Przyszłość fotowoltaiki - instalacje zintegrowane z budynkiem (BIPV). Cz. 2
PublikacjaSystemy fotowoltaiczne zintegrowane z budynkiem (BIPV) są to integralne elementy konstrukcyjne budynku, służące do zasilania w energię elektryczną. Bezpośrednie lub rozproszone światło promieniowania słonecznego, oświetlając ogniwa słoneczne, wchodzące w skład instalacji, indukuje efekt fotowoltaiczny, generując stałe napięcie elektryczne. Napięcie to może być wykorzystane bezpośrednio do zasilania urządzeń, ładowania akumulatorów...
-
Maszyna synchroniczna z regulacją strumienia w osi poprzecznej
PublikacjaOpisano wybrane cechy prądnicy synchronicznej z dwoma uzwojeniami wzbudzenia o napędzie z silnikiem wysokoprężnym. Taki napęd powoduje pulsacje wielkości elektromechanicznych prądnicy. Zastosowanie dodatkowego uzwojenia umożliwia ograniczenie wpływu pulsacji momentu silnika napędowego na przebieg wielkości elektromechanicznych prądnicy.
-
Harnessing endophytic fungi for biosynthesis of selenium nanoparticles and exploring their bioactivities
Publikacja -
Kompensacja drgań momentu w układzie napędowym z maszyną asynchroniczną
PublikacjaW artykule zaprezentowano metodę detekcji i kompensacji drgań momentu w układzie napędowym z maszyną asynchroniczną. Redukcję oscylacji momentu na wale maszyny obciążającej napęd uzyskano na drodze generowania odpowiednich składowych momentu elektromagnetycznego w silniku klatkowym, pracującym w bezczujnikowym układzie sterowania.
-
Opinia o innowacyjności: Poprawa konkurencyjności przedsiębiorstwa TES Sp. z o.o. dzięki wdrożeniu innowacyjności procesowej w produkowanych maszynach rozdmuchowych
PublikacjaPrzedstawiono opinię dotyczącą rozwiązania do optymalizacji i monitoringu maszyn rozdmuchowych na etapie ich testowania, bezpośrednio przed wysyłką do klienta.
-
Predictive current controller for sensorless induction motor drive
PublikacjaPrzedstawiono układ bezczujnikowego sterowania dla napedu z silnikiem klatkowym przy zastosowaniu predykcyjnego regulatora pradu. Zastosowany obserwator adaptacyjny wykazuje dużą odporność na zmiany parametrów silnika. W obserwatorze obliczane są wartości sił elektromotorycznych wykorzystywane w procesie regulacji predykcyjnej pradu silnika. Pokazano wyniki badań symulacyjnych i eksperymentalnych.
-
Sensorless Control of Induction Machine Supplied by Current Source Inverter
PublikacjaThe paper describes the voltage control technique of induction machines supplied by a current source inverter. The control system is based on proposed new multi-scalar variables, which are named “r.” The control system contains the output filter capacitor's model. In the sensorless control system the Z type backstepping speed observer was applied. The mathematical dependences are confirmed by simulation and experimental research.
-
Large-scale DFT calculations in implicit solvent-A case study on the T4 lysozyme L99A/M102Q protein
PublikacjaW ostatnich latach zaproponowano szereg modeli typu implicit solvent, ktore bazują na bezpośrednim rozwiązaniu niejednorodnego równania Poissona w przestrzeni rzeczywistej. Modele te charakteryzują się elegancją, ponieważ wnęka, w której umieszczona jest molekuła substancji rozpuszczanej zdefiniowana jest bezpośrednio w funkcji gęstości elektronowej, a rozkład ładunku jest w sposób samouzgodniony polaryzowany dzięki reakcji dielektryka,...
-
Przekształtniki dwukierunkowe ze zwrotem energii do sieci
PublikacjaW artykule przedstawiono stanowisko eksperymentalne oraz badania porównawcze napędu jednokierunkowego i dwukierunkowego z silnikami indukcyjnymi o mocy 22kW. Następnie przedstawiono wyniki wdrożenia napędu dwukierunkowego w Spółdzielni Mleczarskiej "Maćkowy" w Gdańsku, gdzie napęd dwukierunkowy wykorzystano przy modernizacji wirówki do produkcji twarogu DSC1 z silnikiem o mocy 18,5kW.
-
Przekształtniki dwukierunkowe ze zwrotem energii do sieci
PublikacjaW artykule przedstawiono stanowisko eksperymentalne oraz badania porównawcze napędu jednokierunkowego i dwukierunkowego z silnikami indukcyjnymi o mocy 22kW. Następnie przedstawiono wyniki wdrożenia napędu dwukierunkowego w Spółdzielni Mleczarskiej "Maćkowy" w Gdańsku, gdzie napęd dwukierunkowy wykorzystano przy modernizacji wirówki do produkcji twarogu DSC1 z silnikiem o mocy 18,5kW.
-
Bezczujnikowe sterowanie trakcyjnym silnikiem IPMSM małej mocy
PublikacjaW referacie przedstawiono bezczujnikowy napęd trakcyjny wykorzystujący silnik synchroniczny z magnesami trwałymi zagłębionymi w wirniku (IPMSM). Zaprezentowano ogólną strukturę układu regulacji momentu silnika. Omówiono estymatory położenia kątowego wirnika dla małych i dużych prędkości kątowych. Opisano laboratoryjne stanowisko badawcze. Przedstawiono wybrane wyniki eksperymentalne z bezczujnikowej pracy napędu.
-
Virtual touchpad - video-based multimodal interface
PublikacjaA new computer interface named Virtual-Touchpad (VTP) is presented. The Virtual-Touchpad provides a multimodal interface which enables controlling computer applications by hand gestures captured with a typical webcam. The video stream is processed in the software layer of the interface. Hitherto existing video-based interfaces analyzing frames of hand gestures are presented. Then, the hardware configuration and software features...
-
Podowy, spalinowo-hydrauliczny układ napędowy na małą jednostkę rybacką
PublikacjaW pracy przedstawiono analizę współczesnych systemów napedu głównego małych statków rybackich oraz tendencje zmian w zapotrzebowaniu na określone rodzaje napędu. Następnie dokonano wyboru typu i wielkości optymalnej jednostki rybackiej i zaproponowano spalinowo-hydrauliczny układ napędowy z pędnikami azymutalnymi, a także opracowano odpowiedni schemat napędu i sterowania hydraulicznego.
-
Morskie urządzenia odbojowe : Kilka uwag o projektowaniu. Część I
PublikacjaUrządzenia odbojowe stosowane w budownictwie morskim. Wyszczególnienie aspektów projektowych i krótki przegląd nowych generacji statków (kontenerowców, wycieczkowców i szybkich promów o kadłubie katamarana). Zwrócenie uwagi na ich cechy, jak: kształt wielkość (masa, bezwładność) oraz napęd (manewrowość), istotne z punktu widzenia projektowania i doboru odpowiednich urządzeń odbojowych.
-
W poszukiwaniu zielonej techniki ekstrakcyjnej
PublikacjaKonieczność wprowadzania do praktyki analitycznej zasad zielonej chemii, ktore bezpośrednio wynikają z koncepcji zrównoważonego rozwoju, sprawia, że trwają poszukiwania nowych rozwiązań metodycznych i aparaturowych.
-
Wybrane zagadnienia przepływowe turbiny gazowej pracującej w tłoczni gazu ziemnego.
PublikacjaW niniejszym artykule przedstawiono cieplno-przepływowe obliczenia turbiny gazowej, stanowiącej napęd sprężarki w tłoczni gazu ziemnego. Wartości parametrów wejściowych niezbędnych do przeprowadzenia obliczeń przyjęto na podstawie danych technicznych tłoczni zasilających polski odcinek gazociągu tranzytowego Jamał-Europa, w których pracują turbiny gazowe SGT-600 firmy Siemens, o mocy 25,3 MW.
-
Activated Sludge Process Development
PublikacjaThis paper summarizes the most significant steps in the activated sludge process development and recognizes key contributors. Recognition of the roles of oxygen and living organisms was the first step (1882-1914). Ardern and Lockett (1914) named the accumulated olids "activated sludge". The process was rapidly accepted and applied in the period 1914-1930. The most dramatic changes in the activated sludge process understanding and...
-
Marketing zewnętrzny : promocja
PublikacjaW opracowaniu omówiono pojęcie promocji, a także miejsce, jakie zajmuje ona w marketingu-mix. Szczególną uwagę poświęcono rozróżnieniu pomiędzy promocją a często utożsamianą z nią komunikacją marketingową. W dalszej części scharakteryzowano instrumenty promotion-mix: reklamę, public relations, promocję sprzedaży, marketing bezpośredni, sprzedaż osobistą i sponsoring.
-
Computer-aided Measurements of Turbine Blades
PublikacjaPrzedstawiono skomputeryzowane pomiary profili łopatek turbinowych po szlifowaniu. W pracy wykorzystano program komputerowy, który może być zastosowany bezpośrednio przez operatora obrabiarki, opracowany na bazie Microsoft Excel.
-
Strefy ochrony ujęć wody podziemnej
PublikacjaOgólne problemy ochrony sanitarnej ujęć wody. Ochrona bezpośrednia i pośrednia. Strefy ochrony ujęć wody powierzchniowej i podziemnej. Braki w zakresie ochrony ujęć wód podziemnych. Strategia unikania.
-
Opinia techniczna dotycząca przedstawionych propozycji wykonania prac fundamentowych w sąsiedztwie reliktów muru krzyżackiego przy ul. Grodzkiej w Gdańsku
PublikacjaOpracowanie zawiera analizę prac projektowych dotyczących robót fundamentowych budynku mieszkalno-usługowego, którego lokalizację planuje się w bezpośrednim sąsiedztwie reliktów muru krzyżackiego przy ul. Grodzkiej w Gdańsku.
-
Poprawa właściwości sedymentacyjnych osadu czynnego w reaktorach typu SBR i metody szybkiej oceny tych właściwości
PublikacjaPorównano różne metody oceny właściwości sedymentacyjnych osadu czynnego, w tym indeks objętościowo-wagowy osadu oraz bezpośredni pomiar szybkości opadania osadu na głębokość 4 m w reaktorze w oczyszczalni ścieków. Stwierdzono, iż ocena właściwości sedymentacyjnych osadu w obiekcie rzeczywistym umożliwia szybki dobór parametrów sterowania oczyszczalnią ścieków.
-
Zagrożenia terrorystyczne związane z systemami zaopatrzenia w wodę
PublikacjaProblemy bezpieczeństwa obiektów w warunkach zagrożeń terrorystycznych. Dotychczasowe doświadczenia. Identyfikacja słabych stron. Problem ochrony przed zagrożeniem bezpośrednim. Nadwrażliwość na awarie zasilenia energetycznego. Potrzeby regulacji prawnych narzucających określone działania.
-
Pojazdy elektryczne. CZ. I.
PublikacjaPojazdy elektryczne znajdują coraz szersze zastosowanie w szeroko rozumianym transporcie. Począwszy od transportu szynowego, w znacznej części zdominowanego już przez tego typu pojazdy, aż do samochodów, skuterów, rowerów, gdzie również napęd elektryczny jest wykorzystywany coraz powszechniej. Niniejsza książka ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi wiadomościami dotyczącymi pojazdów elektrycznych, obszarami ich wykorzystania,...
-
Nowe rozwiązania metodyczne i aparaturowe w zakresie analityki zanieczyszczeń środowiska
PublikacjaDążność do opracowania coraz to nowszych metod analitycznych umożliwiających wykrywanie i oznaczanie analitów występujących w próbkach środowiskowych na niskich poziomach zawartości stanowi nie lada wyzwanie dla współczesnych chemików - analityków. Ogromne znaczenie dla jakości uzyskiwanych wyników analitycznych i ich przydatności dla podejmowania decyzji w zakresie ochrony środowiska i gospodarki ma etap przygotowania próbek....
-
Lean - przepis na odchudzanie kosztów.
PublikacjaKażda czynność pociąga za sobą koszty. Firma Toyota doszła do wniosku, że w takim razie należy ograniczyć ilość realizowanych czynności tylko do tych,które mają swój bezpośredni udział w tworzeniu zysku. Sposób-metodologia i narzędzia służące zastosowaniu odchudzonej produkcji w przedsiębiorstwie to podstawowe elementy,które musi zrozumieć przedsiębiorca.
-
Funkcjonalność systemu operacyjnego Linux uruchamianego z pamięci USB
PublikacjaSystem operacyjny Linux z uwagi na swoją funkcjonalność, użyteczność oraz warunki licencyjne jest coraz powszechniej wykorzystywany. Wśród licznych dystrybucji tego systemu można wyróżnić takie, które są uruchamiane bezpośrednio z pamięci półprzewodnikowych USB. W artykule zostanie przedstawiona funkcjonalność i parametry użytkowe opracowanej dystrybucji cdlinux.pl uruchamianej z pamięci USB. Dystrybucja charakteryzuje się bezpieczeństwem...
-
Wpływ osłony wokół fundamentu na przemieszczenia przyczółka
PublikacjaPrzedstawiono obliczeniowo wpływ ścianki szczelnej, jako osłony fundamentu, na przemieszczenia przyczółka mostowego posadowionego bezpośrednio i na palach fundamentowych. Obliczenia wykonano w oparciu o metodę elementów skończonych dla różnych schematów obciążeń.
-
Algorytm regulacji DMC z pomiarem wartości wielkości sterującej
PublikacjaZaprezentowano prostą modyfikację algorytmu regulacji DMC. Polega ona na uwzględnieniu w regulatorze rzeczywistej wartości sygnału sterującego bezpośrednio oddziaływującego na obiekt. Przedstawiono specyficzne właściwości zmodyfikowanego algorytmu oraz obszar jego potencjalnych zastosowań.
-
STRATY EGEZEGETYCZNE W POMPACH CIEPŁA
PublikacjaW niniejszym artykule zaprezentowano podstawowe typy strat egzergetycznych mogących pojawiać się przy pracy pomp ciepła. Wyjaśniono pojęcie egzergii oraz konsekwencje nieodwracalności procesów termodynamicznych. Przytoczono wybrane przykłady układów pomp ciepła wraz z obliczeniami strat egzergetycznych generowanych w trakcie ich pracy. Przedstawiono również bezpośredni wpływ generowanych strat na wzrost kosztów eksploatacyjnych.
-
Kaszubska Kolej Regionalna (Propozycja dla lokalnej społeczności). Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Technicznej Nowoczesne Technologie i Systemy Usprawniające Zarządzanie w Transporcie Kolejowym.
PublikacjaW pracy przedstawiono ewolucję poglądów na temat funkcjonowania kolei regionalnych na terenie Pomorza Gdańskiego. Omówiono koncepcję Kaszubskiej Kolei Regionalnej, umożliwiającej mieszkańcom Kaszub bezpośredni dojazd do Gdańska. Wskazano na konieczność przejęcia inicjatywy w tej sprawie przez samorządy lokalne. Pokazano korzystne zmiany w podejściu lokalnych społeczności do rozwiązywania własnych problemów transportowych.
-
Wpływ doboru parametrów źródła na rozdzielczość pomiaru w interferometrii niskokoherencyjnej.
PublikacjaJednym z podstawowych elementów niskokoherencyjnego, interferometrycznego systemu pomiarowego jest szerokopasmowe źródło światła. Wybór źródła jest bardzo ważny, gdyż jego parametry mają bezpośredni wpływ na końcową jakość pomiaru. Z tego też względu wydaje się niezbędnym poznanie charakterystyk źródeł szerokopasmowych wykorzystywanych w interferometrii niskokoherencyjnej i zależności, pomiędzy parametrami źródła, a jakością pomiaru.
-
ECONOMICAL AND SAFE METHOD OF GRANULAR MATERIAL STORAGE IN SILOS IN OFFSHORE PORT TERMINALS
PublikacjaThe article discusses issues related with storage of granular materials in silos made of corrugated sheets and reinforced with vertical ribs. Advantages and disadvantages of these structures are named, and typical technological solutions used by largest silo producers are presented. Moreover, basic assumptions of Eurocode 3 are discussed in the context of determining the buckling load capacity of a ribbed jacket. Alternative methods...
-
QoS Resource Reservation Mechanisms for Switched Optical Networks
PublikacjaThe paper regards the problem of resource reservation mechanisms for Quality of Service support in switched optical networks. The authors propose modifications and extensions for resources reservation strategy algorithms with resources pools, link capacity threshold and adaptive advance reservation approach. They examine proposed solutions in Automatically Switched Optical Network with Generalized Multi-Protocol Label Switching...
-
New type T-Source inverter
PublikacjaThis paper presents different topologies of voltage inverters with alternative input LC networks. The basic topology is known in the literature as a Z-source inverter (ZSI). Alternative passive networks were named by the authors as T-sources. T-source inverter has fewer reactive components in comparison to conventional Z-source inverter. The most significant advantage of the T-source inverter (TSI) is its use of a common voltage...
-
Laminated shells in nonlinear six-parameter shell theory
PublikacjaW pracy proponowany jest związek konstytutywny dla powłoki warstwowej w ramach 6-paramatrowej nieliniowej teorii powłok z miarami odkształceń jak w ośrodku Cosseratów. Zaletą podejścia jest bezpośrednie zastosowanie inżynierskich stałych materiałowych.