Wyszukiwarka
Filtry
wszystkich: 2095
-
Katalog
- Publikacje 1197 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 15 wyników po odfiltrowaniu
- Wydawnictwa 1 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 76 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 5 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 15 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 3 wyników po odfiltrowaniu
- Aparatura Badawcza 1 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 510 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 32 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 240 wyników po odfiltrowaniu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: METRYKI RYZYKA
-
Podstawowe metody integracji aplikacji trójwarstwowych
PublikacjaW niniejszym rozdziale przedstawiono klasyfikację metod integracji aplikacji trójwarstwowych. Opisano modele i sposoby rozwiązań dla każdej z typowych warstw: bazy danych, pośredniej i GUI oraz przykłady konkretnego ich wykorzystania wraz z diagramami sekwencji. Przeprowadzono analizę jakościową dla każdego z opisanych modeli, zaproponowano metryki dla parametrów jakościowych: modyfikowalności, spójności danych i wydajności wraz...
-
Paweł Burdziakowski dr inż.
Osobydr inż. Paweł Burdziakowski jest specjalista w zakresie fotogrametrii i teledetekcji lotniczej niskiego pułapu, nawigacji morskiej i lotniczej. Jest również licencjonowanym instruktorem lotniczym oraz programistą. Głównymi obszarami zainteresowania jest fotogrametria cyfrowa, nawigacja platform bezzałogowych oraz systemy bezzałogowe, w tym lotnicze, nawodne, podwodne. Prowadzi badania w zakresie algorytmów i metod poprawiających...
-
Ocena bezpieczeństwa statku w czasie katastrofy na morzu
PublikacjaW pracy przedstawiono podstawowe charakterystyki statku w stanie uszkodzonym. Omówiono metody oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym. Przedstawiono proponowaną metodę oceny bezpieczeństwa statku w stanie uszkodzonym wraz z procedurą możliwą do wykorzystania w warunkach operacyjnych. Opisano całościowy model ryzyka wypadku.
-
Traffic risk modelling using time-series
PublikacjaW referacie przedstawiono metodę prognozowania ryzyka w ruchu drogowym powstałą na bazie analizy szeregów czasowych. W jej oparciu dla danych o liczbie śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w Polsce w latach 1989-2000 zbudowano model i wykonano prognozę rozwoju trendu w przyszłości.
-
Procesy ryzyka
Kursy Online -
Teoria ryzyka
Kursy Online -
Procesy ryzyka
Kursy OnlineProcesy markowskie z czasem dyskretnym. Elementy całki Itô. Stochastyczne równania różniczkowe. Standardowe modele ryzyka w ujęciu stochastycznych równań różniczkowych. Model Heatha, Jarrowa i Mortona. Model ryzyka niewypłacalności w postaci zredukowanej. Na towarzyszących wykładowi seminariach referowane będą przez studentów zagadnienia związane z analizą przeżycia.
-
Methods of measurement signal acquisition from the rotational flow meter for frequency analysis
PublikacjaOne of the simplest and commonly used instruments for measuring the flow of homogeneous substances is the rotational flow meter. The main part of such a device is a rotor (vane or screw) rotating at a speed which is the function of the fluid or gas flow rate. A pulse signal with a frequency proportional to the speed of the rotor is obtained at the sensor output. For measurements in dynamic conditions, a variable interval between...
-
Time Delay Estimation in Two-Phase Flow Investigation Using the γ-Ray Attenuation Technique.
PublikacjaTime delay estimation is an important research question having many applications in a range of technologies. Measurement of a two-phase flow in a pipeline or an open channel using radioisotopes is an example of such application. For instance, the determination of velocity of dispersed phase in that case is based on estimation of the time delay between two stochastic signals provided by scintillation probes. The proper analysis...
-
Managing the security vulnerabilities of critical systems and hazardous plants
PublikacjaRozdział poświęcono aktualnym problemom zarządzania ochroną obiektów podwyższonego ryzyka jako ważnych systemów infrastruktury krytycznej. Zarządzanie odpornością na ataki takich obiektów jest oparte na ocenach ryzyka. Podkreśla się, że występują ważne instalacje i systemy wymagające specjalnej uwagi i zabezpieczeń, szczególnie systemy kontroli dostępu do sterowni i urządzeń komunikacji. Opisuje się przykładowe technologie ochrony....
-
DEA JAKO METODA OCENY NIEMEDYCZNYCH DETERMINANT ZDROWIA
PublikacjaSystemy opieki zdrowotnej ze względu na uwarunkowania społeczno-ekonomiczne, takie jak wydłużanie się długości życia, starzenie się społeczeństwa, rozwój technologii medycznych i wysokie koszty funkcjonowania, muszą dbać o efektywność. Celem artykułu jest przedstawienie modelu pomiaru i oceny wpływu czynników ryzyka na zdrowie, z wykorzystaniem metody Data Envelopment Analysis. Analizę przeprowadzono dla 34 krajów OECD dla lat...
-
Intencje przedsiębiorcze studentów – analiza międzynarodowa oparta na rozszerzonym modelu Ajzena
PublikacjaPoszukiwanie czynników wpływających na rozpoczęcie działalności gospodarczej doczekało się opisu w wielu publikacjach. Nie ma wątpliwości, że czynnikiem kluczowym w procesie przedsiębiorczym są intencje, a dzięki pracom I. Ajzena wiadomo także, jakie grupy czynników wpływają na intencje. Jednak jego teoria planowanego zachowania wydaje się być niewystarczająca. Celem rozdziału było opracowanie propozycji rozszerzenia teorii Ajzena....
-
Katarzyna Kubiszewska dr
OsobyKatarzyna Kubiszewska pracuje w Katedrze Finansów o 2008 r. i prowadzi zajęcia z finansów i bankowości. W pracy naukowej interesuje się transformacją systemów bankowych w regionie Europy Centralno - Wschodniej, ale także finansowaniem sektora kultury. Publikacje dotyczą dziedziny nauk społecznych w zakresie dyscypliny ekonomia i finanse. Od 2019 r. współpracuje z czasopismami takimi jak Economic Research-Ekonomska Istrazivanja,...
-
Agnieszka Ryszka Magister
Osoby -
Increasing ship structure crashworthiness
PublikacjaZmniejszanie ryzyka zanieczyszczenia środowiska w przypadku transportu morskiego materiałów niebezpiecznych stanowi ważny problem badawczy. Jednym z kluczowych zagadnień w tym obszarze stanowią aspekty związane ze zwiększaniem odporności konstrukcji na kolizję. W pracy omówiono najważniejsze metody zwiększania możliwości pochłaniania energii kolizji przez konstrukcje cienkościenne.
-
Przedsięwzięcia internetowe w biznesie
PublikacjaZaproponowano klasyfikację przedsięwzięć internetowych. Zaprezentowano reprezentatywne witryny. Przedstawiono możliwości rozpoczęcia działalności gospodarczej w Internecie. Opisano uwarunkowania dla uzyskiwana wsparcia finansowego od instytucji inwestycyjnych kapitału wysokiego ryzyka. Przedstawiono szereg aspektów specyficznych dla rzeczywistości gospodarczej w Polsce, a następnie wyciągnięto szereg konstruktywnych wniosków natury...
-
Supporting Navigator's Decisions By Visualizing Ship Collision Risk
PublikacjaW artykule wprowadzono metodę wizualizacji, która umożliwia nawigatorowi oszacowanie ryzyka kolizji i (w razie konieczności) wybór manewru antykolizyjnego. Metoda jest oparta na wcześniejszej metodzie CTPA, uwzględnia dowolną zadaną domenę statku i jest wystarczająco szybka do zastosowania w okrętowych systemach wspierania decyzji nawigatora.
-
Technologia dynamicznego podpisu biometrycznego
PublikacjaPrzedstawiono opracowane wyposażenie Multimodalnego stanowiska bankowego, udostępniającego możliwość identyfikacji biometrycznej. Omówiono integrację wielu metod biometrycznej weryfikacji tożsamości w zakresie sprzętowym i programowym. Uzasadniono możliwość zmniejszenia ryzyka błędnej weryfikacji tożsamości przy użyciu technologii dynamicznego podpisu biometrycznego. Zilustrowano budowę eksperymentalnego stanowiska bankowego na...
-
The impact of European Monetary Union on Price Convergence.
PublikacjaArtykuł dotyczy skutków wprowadzenia wspólnej waluty euro. Bada zarówno skutki krótkookresowe tj. odczucia co do podwyżek cen przez konsumentów i inflację w okresie przejścia na jedna walutę, jak i skutki długookresowe związane z redukcją kosztów tranzakcyjnych, eliminacją ryzyka kursowego i większą przejrzystością cen.
-
Oddziaływania penitencjarne wobec sprawców przemocy w rodzinie/Penitentiary interventions for perpetrators of domestic violence
PublikacjaCelem prezentowanych w tym artykule analiz było z jednej strony przedstawienie oddziaływań prowadzonych wobec sprawców przemocy w rodzinie w warunkach izolacji penitencjarnej, a z drugiej – zaprezentowanie wyników badań nad skutecznością dwóch programów edukacyjno- korekcyjnych realizowanych w Zakładzie Karnym w Opolu Lubelskim w latach 2011–2020. Hipotezowano, że uczestnictwo w oddziaływaniach edukacyjno-korekcyjnych będzie...
-
Kryteria oceny metody wspomagającej interakcję klient-Dostawca oprogramowania i ich zastosowanie do metody WIKLIDO
PublikacjaW rozdziale przedstawiono metodę Wspomagania Interakcji KLIent-Dostawca Oprogramowa-nia (WIKLIDO) oraz wyjaśniono w jaki sposób wykorzystano metodę GQM (ang. Goal Question Metrics) do systematycznego wywiedzenia metryk oceny tej metody.
-
A concept of an application to plan the time lines of building selected bridge structures
PublikacjaW rozdziale został przedstawiony przykład autorskiego programu komputerowego przeznaczonego do planowania czasu pracy i kosztów w budownictwie mostowym. Zaletą programu jest możliwość przedstawienia wyników w formie graficznej w sposób deterministyczny i niedeterministyczny. Ma to ogromne znaczenie jeżeli poszukujemy optymalnych rozwiązań dotyczących zagadnień ryzyka i ekonomiki budownictwa.
-
Wnioski dla Polski i regionu Pomorza wynikające z organizacji Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej przez Portugalię
PublikacjaAnaliza przypadku EURO 2004 w Portugalii niesie szereg interesujących wniosków dla Polski w kontekście organizacji przez nasz kraj Mistrzostw Europy w 2012 roku. W opracowaniu podjęto sie próby określenia działań zmierzających do zminimalizowania ryzyka niepowodzenia tej największej sportowej imprezy, jaka kiedykolwiek była przeprowadzana w Polsce.
-
Kompetencje i kształtowanie kultury bezpieczeństwa
PublikacjaNiniejszy rozdział poświęcono aktualnym problemom zarządzania kompetencjami i kształtowania kultury bezpieczeństwa w obiektach przemysłowych podwyższonego ryzyka. Przedstawiono również krajowy system certyfikacji osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo funkcjonalne jako przykład potwierdzania kompetencji przez niezależny urząd dozoru. Na zakończenie opisano uwarunkowania i zaproponowano kierunki doskonalenia systemowego zarządzania...
-
Hierarchical influence diagrams for incorporating human and organizational factors in risk assessment of hazardous industrial systems
PublikacjaArtykuł dotyczy podstawowych zagadnień związanych z czynnikami organizacyjnymi i ludzkim w analizie ryzyka złożonych systemów przemysłowych. Analizuje się podobieństwa i różnice pomiędzy hierarchicznymi diagramami wpływu i hierarchicznym procesem analizy decyzyjnej i na tej podstawie proponuje się uogólnione podejście do rozważanej analizy decyzyjnej uwzględniające dane rozmyte.
-
Wdrażanie Lean Six Sigma w MŚP sektora produkcyjnego
PublikacjaW opracowaniu przedstawiono rozważania dotyczące wprowadzania metodyki Lean Six Sigma w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw produkcyjnych. Zaprezentowano odwołującą się do kontekstu tej metodyki charakterystykę MŚP oraz zaproponowano 5 etapowy model implementacyjny uwzględniający czynniki wpływające na skuteczne i adekwatne do możliwości i potrzeb MŚP adaptowanie tego podejścia.
-
Ergonomia i zarządzanie bezpieczeństwem cz.2, PG_00059504, w/c ZiIP sem.2 zimowy 2023/24
Kursy OnlineMetody oceny ryzyka, zarządzanie bezpieczeństwem.
-
Tomasz Dziubich dr inż.
OsobyWykonane projekty badawcze i celowe Internetowa platforma integracji danych i współpracy medycznych zespołów badawczych dla potrzeb ośrodków udarowych 2013 - 2016 MAYDAY EURO 2012 Superkomputerowa platforma kontekstowej analizy strumieni danych multimedialnych do identyfikacji wyspecyfikowanych obiektów lub niebezpiecznych zdarzeń – zadanie (Rozwój algorytmów i budowa aplikacji wspomagających badania medyczne), 2008-2012 Rozwój...
-
Jak badać i oceniać efekty współoddziaływania substancji na organizmy żywe?
PublikacjaOcena ryzyka i/lub zdrowotnego wymaga uwzględnienia wzajemnych współoddziaływań występujących pomiędzy związkami zanieczyszczającymi środowisko. Obiecującym narzędziem wspomagającym ten cel są biotesty. Przeprowadzone studium literaturowe wskazuje na przydatność testu Microtox z użyciem bakterii Vibrio fischeri w badaniach zjawiska współoddziaływania substancji zarówno w warunkach modelowych jak i rzeczywistych.
-
Przemiany strukturalne i reforma systemu bankowego w Polsce
PublikacjaW pracy przedstawiono przemiany strukturalne w systemie bankowym w Polsce, jako element dostosowania się do wymogów stawianych przez Unię Europejską. Procesy systemowych i strukturalnych przekształceń w systemie bankowym rozpatrzono jako konieczność stworzenia bezpiecznego i efektywnego systemu bankowego, pozwalającego bankom komercyjnym na funkcjonowanie w warunkach konkurencji i ryzyka.
-
Nuclear Activation Methods in the Estimation of Environmental Pollution and the Assessment of the Industrial Plant Impact on the Citizens of Gdansk (Poland)
PublikacjaNeutronowa Analiza Aktywacyjna została wykorzystana do oceny stanu jakości powietrza atmosferycznego na podstawie badań analitycznych stopnia kumulacji zanieczyszczeń nieorganicznych w mchu torfowca, a także składu wód opadowych. Ponadto przedstawiono wyniki badań dotyczących szacowania ryzyka zawodowego pracowników zakładów przemysłowych na podstawie analizy próbek materiału biologicznego pobranego od osób narażonych.
-
Systemy zabezpieczeń podłoża gruntowego przed zanieczyszczeniem.
PublikacjaScharakteryzowano migrację zanieczyszczeń w nawodnionym podłożu gruntowym oraz stosowane rodzaje i rozwiązania konstrukcyjne uszczelnień składowisk odpadów. Omówiono systemy monitoringu migracji zanieczyszczeń oraz zasady analizy ryzyka w oparciu o model discovery-recovery. Przedstawiono przykłady praktyczne zabezpieczeń na dwóch składowiskach odpadów, wyniki ilościowe oraz analizę stateczności zastosowanych zabezpieczeń.
-
The practical implementation of security models and strategies in an academic network infrastuctures
PublikacjaArtykuł prezentuje modele i strategie bezpieczeństwa dotyczące infrastruktury sieciowej. Rozważone zostały typowe zagrożenia oraz mechanizmy bezpieczeństwa sieci komputerowej. Wymienione zostały także różnice w polityce bezpieczeństwa pomiędzy komputerową siecią komercyjną a akademicką. Opisano proces analizy ryzyka dla akademickiej sieci komputerowej oraz wskazany został sposób oszacowania wymaganego poziomu bezpieczeństwa sieci.
-
Using evidence based arguments to support trust
PublikacjaWprowadzono podstawowe koncepcje metodyki TRUST-IT: argumentu i dowodu, modelu argumentacji, szablonu argumentacji, oceny argumentu oraz kontekstu aplikacyjnego. Przedstawiono zakres funkcjonalności, modele udostepniania oraz politykę bezpieczeństwa informacji związane z usługami NOR-STA wspomagającymi zastosowania metodyki TRUST-IT. Przedstawiono również dotychczasowe doświadczenia związane z wdrażaniam uzług NOR-STA w różnych...
-
Schemat konglomeratowej bazy wiedzy
PublikacjaArtykuł przedstawia raport z prac nad rozwojem konglomeratowych baz wiedzy w kierunku opracowania metodyki ich zastosowań inżynierskich. Podział użytkowników bazy na projektantów i użytkowników końcowych narzucił konieczność określenia czym jest schemat bazy, a czym jej instancja. Pozwoliło to na opracowanie metodyki, w której projektowanie jest postrzegane jako proces tworzenia schematu.
-
Process management methodology for quality systems of small organizations
PublikacjaW artykule przedstawiono najważniejsze elementy metodyki wdrażania zorientowanych procesowo systemów zarządzania jakością wg normy ISO 9001. Zaprezentowano przykład struktury procesów systemu jakości oraz prosta metodę opisu procesów (przewodnik procesu). Omówiono założenia metodyki oraz wybrane sposoby nadzorowania procesów. W podsumowaniu wskazano korzyści płynące ze stosowania metody w małych organizacjach.
-
Architektura bezpieczeństwa Systemu IIP na poziomie wirtualizacji zasobów
PublikacjaArtykuł przedstawia koncepcje architektury bezpieczeństwa na poziomie wirtualizacji zasobów Systemu IIP. Omawiane sa trzy linie mechanizmów obronnych, w tym ochrona integralnosci informacji,wykrywanie anomalii i zasady pracy systemu budowania metryk zaufania wezłów wirtualnych.
-
Architektura bezpieczeństwa Systemu IIP na poziomie wirtualizacji zasobów
PublikacjaArtykuł przedstawia koncepcje architektury bezpieczeństwa na poziomie wirtualizacji zasobów Systemu IIP. Omawiane są trzy linie mechanizmów obronnych, w tym ochrona integralnosci informacji, wykrywanie anomalii i zasady pracy systemu budowania metryk zaufania wezłów wirtualnych.
-
Strategia zmniejszania skutków wypadków z pieszymi i rowerzystami na drogach krajowych
PublikacjaPoziom ryzyka niechronionego uczestnika ruchu drogowego bycia ofiarą wypadku drogowego w Polsce jest bardzo wysoki i należy do najwyższych w krajach UE. Na drogach krajowych występuje największa gęstość ofiar smiertelnych wśród pieszych i rowerzystów. W artykule zaproponowano strategię działań na drogach krajowych zmierzającą do redukcji liczby ofiar śmiertelnych.
-
Wody opadowe i co dalej? Projekt standaryzowany.
PublikacjaZagadnienia projektowania systemów zagospodarowania wód opadowych. Problem ograniczonej znajomości zjawisk i poziomu ryzyka - ostatecznie zawsze mieścimy się w kategorii wyboru mniejszego zła. Definiowanie wąskich gardeł systemów. Zróżnicowane traktowanie w fazie projektowania. Sprawność odbioru spływu, braki standardów w przedmiotowym zakresie. Omówienie próby Izby Gospodarczej Wodociągi Polskie w tym zakresie.
-
Methodology for incorporating the human and organizational factors inqualitative and quantative risk assessments
PublikacjaZaproponowano metodykę systematycznego uwzględniania czynników ludzkich i organizacyjnych w jakościowych i ilościowych modelach ryzyka stosując hierarchiczne diagramy wpływu (HID). Współczynniki wagowe i skalowe czynników wpływu w HID określone są odpowiednio na podstawie wiedzy ogólnej i audytu danego systemu. Metodykę zaimplementowano w programie komputerowym zaprojektowanym do obliczeń złożonych HID
-
Policja Ruchu Drogowego ważnym ogniwem systemu brd w województwie
PublikacjaW pierwszej części referat opisuje rolę, jaką odgrywa Policja Ruchu Drogowego w kształtowaniu bezpiecznych zachowań uczestników ruchu. Jej obszar działań w wojewódzkich programach poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego Gambit. W dalszej części zostały opisane główne problemy brd i grupy ryzyka na drogach kraju oraz nowoczesne metody kontroli zachowań kierowców.
-
Genotoxic food components
PublikacjaW rozdziale omówiono szczegółowo występowanie, mechanizm powstawania, działanie oraz ryzyko chorób nowotworowych związane ze związkami rakotwórczymi występującymi w żywności.
-
Jan Kozicki dr hab. inż. arch.
OsobyW roku 2002 po uzyskaniu dyplomu magistra inżyniera w zakresie konstrukcji budowlanych podjął pracę na Wydziale Inżynierii Lądowej i Środowiska PG. W 2004 roku uzyskał dyplom magistra architekta na Wydziale Architektury za projekt stacji badawczej na Marsie. Doktorat obronił w 2007 roku w zakresie modelowania numerycznego w dynamice klasycznej. W 2013 roku uzyskał licencjat z zakresu fizyki teoretycznej na Uniwersytecie Gdańskim....
-
Numerical algorithms of planning safe ship trajectories for ARPA systems
PublikacjaTeza rozprawy: ''Połączenie odpowiedniej miary ryzyka kolizji obiektów i metody unikania kolizji za pomocą manewru niezbędnego pozwala na opracowanie szybkiej, efektywnej i prostej w implementacji metody planowania bezpiecznych trajektorii statków dla systemów ARPA, uwzględniającej dowolną zadaną domenę obiektu. Dobór kształtu domeny obiektu ma znaczny wpływ na zgodność wynikowej trajektorii z regułami MPDM. Minimalizacja liczby...
-
Conceptual methods of old-timer vehicles inspection tests based on current technical inspection methods at vehicle inspection stations
PublikacjaPrzedstawiono koncepcję metodyki okresowych badań technicznych pojazdów zabytkowych w stacjach kontroli pojazdów.
-
Application of Syntactic Pattern Recognition Approach in Design and Optimisation of Group Machining Systems
PublikacjaRozwinięto koncepcję budowy zoptymalizowanych struktur systemów wytwarzania grupowego spektrum części z wykorzystaniem modelu analizy syntaktycznej sekwencji operacji ich procesów technologicznych. Określono formułę metryki odległościowej opisu stopnia zróżnicowania marszrut indywidualnych procesów oraz testowano jej skuteczność w aspekcie eksploracji wielowymiarowych danych i klasteryzacji obiektów wg cech wymagań technologicznych....
-
W harmonii z przyrodą. Architektura małych elektrowni wodnych na Pomorzu
PublikacjaPomorze dzięki swej geograficznej specyfice jest miejscem gdzie wykorzystanie energetyczne rzek na przełomie XIX i XX przeżywało szczególny rozkwit. Proces ten zaowocował niezwykłym dziedzictwem kultury technicznej, które obecnie przeżywa swoisty renesans. Współcześnie bowiem elektrownie te, będące żywą ilustracją ewolucji myśli technicznej, nie tylko dają energię elektryczną (sa wciąż czynne mimo swej z górą wiekowej metryki),...
-
Elżbieta Starek mgr
OsobyAbsolwentka Uniwersytetu Gdańskiego; filolog klasyczny; wykładowca w Instytucie Studiów Klasycznych i Slawistyki w Zakładzie Filologii Klasycznej. Zainteresowania naukowe: dydaktyka języka łacińskiego oraz historia dydaktyki języka łacińskiego, sztuka i architektura rzymska oraz epigrafika. Współzałożycielka Zespołu Badań nad Inskrypcjami Greckimi i Łacińskimi.
-
The determination of deformations and stresses of laser welds used for fatigue assessment of steel sandwich panel joints
PublikacjaPanele typu sandwich znajdują szerokie zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu. W przypadku niektórych zastosowań wymagających ocenę ryzyka dużą rolę odgrywa ocena trwałości zmęczeniowej spoin laserowych paneli. W pracy prezentowane są metody wyznaczania lokalnych odkształceń i naprężeń w połączeniach spawanych w celu oceny trwałości zmęczeniowej według hipotez lokalnych naprężeń i odkształceń.