Wyszukiwarka
Katedra Historii, Teorii Architektury i Konserwacji Zabytków
Publikacje
Filtry
wszystkich: 321
Katalog Publikacji
2021
-
Idea urbanistyczna Juliana Rummla i jej wpływ na międzywojenne plany Gdyni/ The Urban Idea of Jukiab Rummel and Its Influence on the Interwar Plans of Gdynia
PublikacjaJulian Rummel nie był ani architektem ani urbanistą. Był inżynierem budowy okrętów, działaczem gospodarczym, jednym w wielkich orędowników budowy portu i miasta Gdyni oraz współtwórcą polskiej polityki morskiej II Rzeczypospolitej. W połowie 1924 roku, kiedy rozpoczęto w Gdyni przebudowę otwartego zaledwie rok wcześniej Portu Tymczasowego na wielki, uniwersalny port stały, Julian Rummel był pierwszym którzy zwracali uwagę na pilną...
2020
-
Developing students' spatial skills and teaching the history of architecture through structural drawing
PublikacjaThe method of “structural drawing" is used in teaching history of architecture in the Architectural Faculty of Gdańsk University of Technology. It is addressed to students of the first semester of study – so to the architectural beginners. There are three main goals of the structural drawing method used in that educational course: (1) developing the students’ spatial skills; (2) training architectural drawing ability; (3) teaching...
-
Geographical and chronological knowledge in teaching the history of architecture
PublikacjaThe subject of this article is the analysis of examination results from the course, the History of Polish Architecture. These Bachelor studies present the political, economic and cultural issues of medieval and early modern architecture, and their changes over time. Basic knowledge of the administrative division and historical regions is needed for a proper understanding of the regional diversity of cultural heritage monuments...
-
Guest Editorial
PublikacjaArchitectural Education
-
Non-compulsory practical education programme for modernist heritage
PublikacjaA non-compulsory programme for students of architecture that contains more specialised topics beyond the basic subjects is an important educational tool. The advantages include classes in smaller groups, the possibility of practical exercises in real field conditions and the benefits of meeting professional practitioners. This type of programme is particularly useful for teaching architectural heritage of the 20th Century, its...
-
O średniowiecznej architekturze zakonów żebraczych w Chełmnie. Na marginesie tomu pierwszego "Księgi klasztorów ziemi chełmińskiej w średniowieczu"
PublikacjaCelem artykułu było przedstawienie wyników wieloletnich badań autora nad architekturą zakonów żebraczych w Chełmnie i polemika z ustaleniami najnowszej publikacji na ten temat. Autor, historyk architektury, prowadził kwerendy archiwalne i badania terenowe w Chełmnie od 2010 r. zbierając obszerny materiał źródłowy o kościołach świętych Piotra i Pawła (dominikanów) oraz świętych Mikołaja i Jakuba (franciszkanów). Na jego podstawie...
-
Optimization of Stabilizing Systems in Protection of Cultural Heritage: The Case of the Historical Retaining Wall in the Wisłoujście Fortress
PublikacjaThe aim of the paper is to propose new quantitative criteria for selecting the optimal method of securing and repairing a historical object, which take into account Structural, Conservation and Architectural aspects (the S–C–A method). Construction works on cultural heritage sites tend to be challenging and require an interdisciplinary approach. Therefore, they are strictly related to the philosophy of sustainable development which...
-
Pół wieku ochrony architektury modernistycznej Gdyni = Gdynia – half a century of modernist architecture preservaton
PublikacjaArtykuł przedstawia kolejne etapy wprowadzania ochrony architektury modernistycznej Gdyni oraz realizacje związane z jej konserwacją
-
Striking elements - A lifebelt or a fad? Searching for an effective way of adapting abandoned churches.
PublikacjaAre avant-garde elements added to historical objects as a temporary fashion to fulfill the aspirations of designers or an attempt to draw attention to themselves? It may be the exact opposite, and this type of controversial project is the best lifebelt for such monuments. This article explores issues related to external avant-garde elements added to adapted churches and their influence on the efficiency of such adaptation projects....
-
Supporting study tours in the teaching of architectural heritage
PublikacjaStudy tours are a highly effective way to acquire knowledge. They improve students’ understanding of issues that otherwise may seem partly abstract to them. Presented in this article is the unique way in Poland in which support is given to the teaching of architectural heritage. It has been carried out continuously for almost 50 years in the Faculty of Architecture at Gdańsk University of Technology (FA-UT), Gdańsk, Poland, in...
-
Teaching architectural history through virtual reality
PublikacjaThe impact of implementing 3D models and virtual reality in teaching the theory of architecture and architectural history is the theme of this article. Virtual reality and easy-to-use 3D tools allow a whole historic object to be visualised. As a result, there is social and economic pressure to modernise present educational methods using this technology. Therefore, the authors have focused their research on an issue of significance...
-
Transformacja Dworca Morskiego w Gdyni na Muzeum Emigracji
PublikacjaArtykuł omawia współczesne adaptacje budynków historycznych w Polsce, określając dwa główne nurty: komercyjny i niekomercyjny. Jako przykład niekomercyjnej transformacji przedstawiony został przypadek modernistycznego Dworca Morskiego w Gdyni z lat 30. XX w. przekształconego na Muzeum Emigracji. Przedsięwzięcie zakończone uroczystym otwarciem muzeum w 2015 r. zyskało wiele przychylnych opinii i zostało laureatem w konkursie "Zabytek...
-
Virtual reality tools in teaching the conservation and history of Polish architecture
PublikacjaVirtual reality and its impact on teaching conservation and architectural history is the subject of this article. During the COVID-19 crisis in 2020, the education of students of architecture was transferred by Gdańsk University of Technology (GUT), Gdańsk, Poland, to distance learning. This method has provided academics an opportunity to examine the impact of virtual reality and remote education on architectural history and conservation....
-
Wystawa "Gdynia - Tel Awiw. Odsłona gdyńska"
PublikacjaArchitektoniczny wymiar wystawy ukształtowały będą przede wszystkim znakomite makiety ikonicznych budynków Gdyni i Tel Awiwu. Rytm ich rozstawienia, w sposób intuicyjny prowadzić miał zwiedzających przez prezentowane treści, odwołujące się do różnorodnych form i funkcji architektury modernizmu. Szczególna uwaga poświęcona została podobieństwom i różnicom między oboma miastami, w zakresach: układu urbanistycznego, charakteru zabudowy,...
-
Wystawa "Tadeusz Jędrzejewski - zaangażowany funkcjonalista/ architekt potrzeb"
PublikacjaJędrzejewski był absolwentem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, który od 1928 roku związał się zawodowo z Gdynią. W swojej praktyce zawodowej dostrzegał, analizował i odpowiadał na potrzeby budującej się Gdyni w zakresie teorii i krytyki architektury. Zaprezentowane na wystawie w liczbie ponad 40 inwestycje, stanowiły przekrój architektury nowoczesnej. Projekt wystawy "Tadeusz Jędrzejewski - zaangażowany funkcjonalista/...
-
Zespół mieszkaniowo-usługowy ZUS przy ul. Partyzantów w Gdyni, jako przykład nowoczesnego zintegrowania funkcji i formy
PublikacjaArtykuł dotyczy zespołu zabudowy, który powstał w Gdyni pod koniec lat 30. XX w. Ukończenie założenia przerwał wybuch II wojny, ale pomimo tego zrealizowana część dowodzi, że zastosowane rozwiązania przestrzenne i funkcjonalne należały do najnowocześniejszych w ówczesnej Polsce.
2019
-
100-lecie powstania Bauhausu: 1919-2019
PublikacjaCelem artykułu jest przypomnienie setnej rocznicy powstania szkoły wzornictwa i architektury Bauhaus. Uczelnia powstała w Dessau i miała ogromny wpływ na rozwój nowoczesnej sztuki - malarstwa, architektury i wzornictwa. Autorzy artykułu przygotowali wystawę poświęconą 100-leciu Bauhausu, która była prezentowana w murach Politechniki Gdańskiej. W artykule wykorzystano fotografie i materiały z tej wystawy. Wystawa i artykuł powstały...
-
Architektura jako nauka:eksperyment - teoria - historia
PublikacjaAutorka prezentuje architekturę jako dyscyplinę naukową. Ukazuje trzy obszary badawcze architektury: eksperyment, teorię i historię. Przedstawia elementy projektowanie architektonicznego jako pewien typ eksperymentu naukowego. Ukazuje również rolę teorii architektury i historii architektury w problematyce badawczej tej dyscypliny. Przedstawia całe zagadnienie w szerokim kontekście kulturowym - od czasów antycznych po współczesne...
-
Architektura zespołu Politechniki Gdańskiej 1904-2018
PublikacjaBudynki i układ przestrzenny zespołu Politechniki Gdańskiej są doskonałym dokumentem są przemian architektury w XX wieku. Niezależnie od będącej przedmiotem dyskusji ciągłości lub nieciągłości dziejów uczelni jako instytucji prowadzącej badania naukowe i kształcącej studentów, jej architektura stanowi jednolitą całość. Położony u wylotu malowniczej doliny okolonej zielonymi wzgórzami zespół tworzą obiekty reprezentujące najważniejsze...
-
Badania i możliwości adaptacji ruin kościoła we Wocławach
PublikacjaW artykule opisano wyniki badań ruin kościoła z XIV w. we Wocławach. Przedstawiono też problem adaptacji ruin obiektów sakralnych, możliwości zagospodarowania oraz możliwe warianty odbudowy ruin. Po wojnie trzynastoletniej kościół został rozbudowany o nawy boczne i wieżę. Układ świątyni został zredukowany w czasie odbudowy po pożarze w XVIII w. W czasie II wojny światowej kościół został zniszczony. Do dziś nie został odbudowany...
-
Ceglana tożsamość. Dziedzictwo materialne jako rdzeń gdańskich tożsamości
PublikacjaArtykuł dotyczy cegły elewacyjnej jako materiału budowlanego będącego istotnym elementem kształtowania gdańskiej tożsamości.
-
DREWNO i DOM. Drewno w architekturze mieszkalnej dawnego Wejherowa
PublikacjaDrewno jest jednym z podstawowych materiałów budowlanych, który bardzo często był wykorzystywany w budownictwie minionych okresów historycznych. Drewno stosowano zarówno jako materiał konstrukcji budynków lub ich części, jak i tworzywo do kształtowania poszczególnych elementów i detalu architektonicznego. Wystawa przedstawia różne sposoby wykorzystania tego materiału budowlanego w architekturze mieszkaniowej Wejherowa w przeszłości....
-
Historia i materialne relikty fortyfikacji Westerplatte sprzed 1920 r.
PublikacjaZ uwagi na swoje położenie Westerplatte od momentu uformowania się wyspy, a następnie półwyspu, miało kluczowe znaczenie dla obrony wejścia do portu w Gdańsku. Pierwsze znane nowożytne fortyfikacje na terenie Westerplatte to oszańcowany obóz warowny wojsk pruskich z końca XVII w., ale najintensywniejsza rozbudowa umocnień nastąpiła od połowy XIX w., kiedy położono większy nacisk na zabezpieczenie ujścia Wisły. Od lat osiemdziesiątych...
-
Kościoły międzywojennej Gdyni - kontekst urbanistyczny i architektoniczny =The churches of the Interwar Gdynia - the urban and architectural context
PublikacjaArtykuł prezentuje kościoły zbudowane w Gdyni w okresie międzywojennym: dwa w śródmieściu i po jednym w takich dzielnicach jak Witomino, Grabówek, Działki Leśne, Wzgórze Focha, Cisowa i Oksywie. Ukazano dzieje budowy tych obiektów ich architekturę i autorów oraz spoecyficzny kontekst urbanistyczny nowo powstającego miasta.
-
Kwerenda historyczna i opinia na temat wartości historycznej budynku "Śreniawa" przy ul. Ejsmonda 2 w Gdyni
PublikacjaEkspertyza przedstawia nieznane dzieje i rekonstrukcję rozplanowania willi "Śreniawa" oraz analizę wartości zabytkowej obiektu.
-
Meeting Modernisms in Gdynia
PublikacjaThe paper focused on the architectural heritage of the city of Gdynia, in Poland, built in 1920s and 1930s. The city was established (founded) on the seaside of the Baltic Sea as the only port of Poland – a country that regained independence after Versailles Treaty. The history of the city, built from scratch is outstanding in Europe. Modernist architecture of the city is represented by buildings built for different purposes: housing,...
-
Modernistyczna architektura mieszkaniowa w śródmieściu Gdyni po II wojnie światowej - nowe podejście w nowych czasach
PublikacjaTekst omawia rozwiązania architektoniczne budynków mieszkalnych, wznoszonych bezpośrednio po II wojnie światowej na terenie śródmieścia Gdyni. Budynki te były dobrze wkomponowane w przedwojenny układ urbanistyczny śródmieścia, ale ich struktura i formy zawierały wiele modyfikacji wynikających z nowych uwarunkowań społecznych, politycznych itd., które pojawiły się wraz z nowym ustrojem.
-
Modernistyczny układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni, jako Pomnik Historii
PublikacjaW artykule omówiono układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni, który został w 2007 r. wpisany do rejestru zabytków, a w 2015 r. Prezydent RP uznał go za Pomnik Historii. Przedstawiono kwestie związane z praktyczną ochroną i pożądanymi zmianami legislacyjnymi.
-
Monument of History in Gdynia - Problems with Protection of the Main Representative Axis of the City
PublikacjaThe spatial idea of the main representative axis was presented in 1938 in the project of the Representative District of Gdynia and partly realised in 1938-1939. Although the whole area was included in the Gdynia's Monument of History, now its spatial integration is on thread by the controversial current development plans
-
Ochrona i współczesność architektury modernistycznej Gdyni/ Gdynia’s Modernist Architecture in the Past and Today
PublikacjaTekst omawia charakterystyczne cechy architektury Gdyni z lat 30. XX w., zasady jej ochrony i konserwacji oraz ukazuje współczesne nawiązania do tej architektury w zabudowie na terenie miasta
-
On the current state of dovetail wall-corner joints in wooden Greek Catholic churches in Polish Subcarpathia with structural and sensitivity analyses
PublikacjaThis paper describes the current condition of some dovetail joints which form the wall corners of two Greek Catholic churches of wooden construction in Polish Subcarpathia. It also gives the historical background of the sacral architecture of that region. The two structures, which represent the same type of log corner joints are situated in Chotylub and Cewków. The buildings were examined e.g. for damage, wood moisture content,...
-
Opinia techniczna dotycząca oceny kierunku dzxiałań ratunkowych w Bazylice pw. Świętego Mikołaja zlokalizowanej w Gdańsku przy ulicy Świętojańskiej 72 w aspekcie zdarzenia losowego polegającego na uszkodzeniu sklepień południowej nawy bocznej
PublikacjaW opracowanej Opinii technicznej przeprwadzono Analizę poprawności działań inżynierskich prowadzonych w celu ograniczenia możliwości wystąpienia katastrofy budowlanej w obszarze Bazyliki pw. Świętego Mikołaja w Gdańsku
-
Projekt Hoff
PublikacjaRozdział w monografii dotyczy działalności projektowej Barbary Hoff, od 1956 roku kiedy w "Przekroju" prezentowała pojedyncze projekty sukienek, poprzez pierwszą "kolekcję masową" w 1967 roku aż do powstania marki Hoffland i stoiska " z kolekcją własną Hoff" w Juniorze w Domach towarowych Centrum w warszawie w 1977 roku
-
Rewitalizacja historycznego zespołu pałacowo-parkowego w Lokalnym Programie Rewitalizacji Wejherowa (2008-2015). Revitalisation of the Historic Palace and Park in the Local Revitalisation Program of Wejherowo (2008-2015)
PublikacjaW latach 1990. po upadku komunizmu w Polsce, przestrzeń publiczna w Wejherowie - podobnie jak i w innych miastach Polski była w dużym stopniu zdegradowana. W 2008 roku władze miasta Wejherowa opracowały i zatwierdziły "lokalny program rewitalizacji na lata 2008-2015", który dotyczył głównie centrum miasta. Miał on być w dużym stopniu finansowany przez Unię Europejską..Jedną z najbardziej eksponowanych przestrzeni publicznych, które...
-
Rewitalizacja zespołow fortyfikacji nowożytnych - ograniczenia i możliwości
PublikacjaFortyfikacjenowożytne stanowią w Polsce liczną grupę zabytków, trudną do utrzymywania i zarządzania co powoduję ich postępującą degradację. Wskutek zmian polityczno-ekonomicznych w ostatnich dekadach, powstał problem chaotycznych i agresywnych działań inwestycyjnych, zagrażających zabytkowym fortyfikacjom. Tekst omawia fortyfikacje jako część dziedzictwa kulturowego, sprzecznośći pomiędzy pojęciami "rewitalizacji" i "rewaloryzacji"...
-
Sustainable monument preservation in architectural education
PublikacjaThe aim of this article is both to present the need for changes in architectural and conservation education in a modern, rapidly changing world, as well as to outline solutions to this problem. In the modern world, the field of objects that one intends to protect is expanding. It is necessary to adapt the architectural education to these changes. Due to the current pace of social, political...
-
The difficult heritage. The reuse of former prison buildings
PublikacjaIn recent years, there has been a trend to reuse abandoned buildings. Adaptive re-use allows preservation of the original structure and implements a new function to it. Such activity could help to preserve the historic value of buildings; moreover, many other advantages can be found in educational, ecological and economic fields. However, the question arises of whether every object can be freely adapted. This article examines the...
-
Travelling Architecture: Vanishing heritage of Gypsy caravans in Poland
PublikacjaThe wandering Gypsy/Roma groups began arriving in the territory of Poland in the fifteenth century. Leading a nomadic life, they did not develop any form of a built house until the nineteenth century, until the first wooden caravans appeared. In the twentieth century, the architecture of Gypsy caravans began to thrive. They developed into several different forms of meticulously decorated wooden mobile houses. At the same time however,...
-
Valuation of architectural heritage by multicultural student groups
PublikacjaIn this article, the author addresses the education of architecture students in the field of architectural history and the determination of the value of architectural objects. Important changes at present are underway concerning this. Both the role of architectural history in architectural education and content in architectural history curricula is changing. The need for re-evaluation...
-
Various cases of preservation and adaptive reuse Heritage Buildings in the Port of Gdynia
PublikacjaThe port of Gdynia contains a diverse range of heritage assets, starting with its spatial layout which is an urban concept designed in the first half of the 1920s. It is important to point out, this historically-shaped harbor space is preserved in its general idea and still functioning in port activities. Another significant element is the structural, technological solution which was the basis for constructing the entire port area...
-
ZABEZPIECZENIE I EKSPOZYCJA MURÓW ZAMKU W CZŁUCHOWIE - DOŚWIADCZENIA I NOWE PROBLEMY
PublikacjaPrzedmiotem tekstu są problemy techniczne zabezpieczenia i ekspozycji odsłoniętych murów zamku w Człuchowie. Prace nad rewaloryzacją pozostałości zespołu zamkowego rozpoczęto w roku 2007. Celem artykułu jest konfrontacja stanu obiektu przed pracami ze stanem obecnym, próba oceny zrealizowanych rozwiązań oraz ukazanie nowych problemów.
2018
-
Borrowing Images of Empire. The contribution of research on the artistic influence of the Holy Roman Empire on Polish Romanesque architecture in the eleventh and twelfth centuries
PublikacjaAlthough knowledge concerning Romanesque architecture in Poland has developed over many years, most cathedrals and ducal or royal seats have not been comprehensively examined. Moreover, a substantial number of contemporary scholarly works have erased the thin line between material evidence and its interpretation. As a consequence, the architectural remains of Polish Romanesque edifices are often considered the basis for wider comparative...
-
Fasady zabytkowe
PublikacjaKonserwacja zabytków nie jest zamkniętą księgą niezmiennych praw i zasad. Zmienia się wraz z kolejnymi epokami.I nie jest zbiorem sztywnych reguł, które dają się zastosować bez refleksji i wiedzy. W każdym przypadku prac prowadzonych na konkretnej fasadzie konieczne jest postawienie diagnozy właściwej dla rozpatrywanego przypadku i umiejętne znalezienie środków zaradczych w tej konkretnej jednostkowej sytuacji. Trzeba umieć ocenić...
-
GDAŃSK UNIVERSITY OF TECHNOLOGY - A CONTINUATOR OF THE LVIV SCHOOL OF ARCHITECTS' EDUCATION ON THE EXAMPLE OF DESCRIPTIVE GEOMETRY TEACHING
PublikacjaThe new theory at the time was descriptive geometry, quickly reached the Polish lands. Her first lecture was held at the Warsaw School of Artillery and Engineering in 1809-1812, by a French teacher Jan Joachim Livet (1809-12). The new discipline was quickly adopted in all major centers of Polish science at that time, which include university cities - Warsaw, Krakow, Vilnius and the Krzemienieckie High School, which represent high...
-
Gdyńskie chłodnie portowe - studium przypadku przemysłowej architektury portowej okresu modernizmu
PublikacjaArtykuł podejmuje tematykę obiektów monumentalnej architektury przemysłowej portu gdyńskiego, o funkcji chłodni. Rozwój technologii chłodzenia spowodował, że od połowy XIX w. obiekty takie budowano w dużych, zazwyczaj międzynarodowych ośrodkach dla zapewnienia wysokiego poziomu obsługi handlu produktami łatwo psującymi się. Dynamiczny rozwój portowego zaplecza Gdyni w okresie międzywojennym zaowocował powstaniem aż trzech budowli...
-
Grzebowiska dla zwierząt w Polsce
PublikacjaW niniejszym artykule podjęto tematykę miejsc pochówku zwierząt. Problem został omówiony w odniesieniu do terenu Polski na tle przykładów z zagranicy. Współczesne grzebowiska dla zwierząt powstają w naszym kraju od niedawna i mimo że cmentarze dla zwierząt są u nas stosunkowo nowym zjawiskiem, to już teraz można dostrzec ich typowe cechy przestrzenne. Autorka, na co dzień zajmująca się zagadnieniami z dziedziny architektury, starała...
-
In Search of Naval Beauty. Historical Study of Ship Architecture
PublikacjaDesigning ships is no mean achievement. In the old days, constructors focused on making their ships visually appealing, while paying scant regard to the living conditions of the crew. Such an approach reflected the state of the art in ship building at the time as well as the social order prevalent in those days. A breakthrough came no earlier than at the turn of the 19th / 20th centuries. The industrial revolution brought along...
-
Influence of the local building tradition on Renaissance architecture in Royal Prussia
PublikacjaContrary to the southern Europe the first signs of Renaissance in northern parts of the Holy Roman Empire as well as in Poland and Lithuania might be observed only at the beginning of the 16th century. Initially, they were created by Italian teams which came from Florence, Rome and the region of Como. One of the most recognizable marks of that process was the transfer of the Italian craftsmen and architectural solutions, e.g....
-
Młode Miasto Gdańsk (1380-1455) i jego patrymonium
PublikacjaW monografii ustalono m.in.: 1) położenie strefy osadniczej Młodego Miasta i zasięg jego patrymonium, 2) liczbę i (w miarę możliwości) lokalizację obiektów sakralnych w tym ośrodku, 3) zmiany w statusie parafialnym kościoła św Bartłomieja, 4) przemiany demograficzne ośrodka młodomiejskiego, 5) związki elity politycznej Młodego Miasta z Głównym Miastem oraz ich kontakty z Zakonem, 6) rolę portu Młodego Miasta jako ośrodka pomocniczego...
-
Pavilion Hospitals Of West Prussia In The 19th Century – Evolution Of The Idea
PublikacjaIn the 19th century a number of modern curative and healthcare hospitals with complex functional and spatial layout were erected in the territory of the West Prussia. The largest of them were specialist centers treating physical and mental illnesses and disabilities: institutions for mentally ill patients (including addicts), epileptics and disabled people. Apart from the medical treatment section, there were administrative, social...