Search
Department of Building Structures and Material Engineering
Publications
Filters
total: 554
Catalog Publications
Year 2003
-
Dynamiczne badania nośności pali wierconych.
PublicationPrzedstawiono charakterystykę badań dynamicznych (DLT) dla wierconych pali wielkośrednicowych. Na przykładzie kilku obiektów mostowych w Polsce omówiono zależność miedzy wynikami próbnych obciążeń statycznych oraz wynikami badań dynamicznych.
-
Efektywna metoda redukcji efektów dynamicznych w silosach.
PublicationPrzedstawiono efektywną metodę redukcji nadmiernych efektów dynamicznych w silosach w wyniku rezonansu. Metoda okazała się skuteczna w małych i dużych silosach. Zastosowano blachy ryflowane w celu zwiększenia szorstkości ścian.
-
Effect of boundary conditions in shear testers on properties of bulk solids.
PublicationPrzedstawiono wpływ warunków brzegowych w dwóch różnych aparatach ścinania na wielkość odkształceń i naprężeń. Obliczenia wykonano przy zastosowaniu metody elementów skończonych i mikropolarnego prawa hipoplastycznego.
-
Effect of cyclic deformations on the evolution of localizations in granularbodies
PublicationArtykuł omawia wpływ cyklicznych odkształceń na lokalizacje odkształceń stycznych w materiałach granulowanych. Obliczenia wykonano metodą elementów skończonych na bazie mikropolarnego hipoplastycznego prawa konstytutywnego. Obliczenia wykonano dla dużej amplitudy odkształceń cyklicznych i materiału zagęszczonego.
-
Effect of cyclic shearing on the evolution of localisation of deformationsin granular bodies.
PublicationOmówiono wpływ cyklicznego ścinania na lokalizację odkształceń stycznych w materiałach granulowanych. Obliczenia wykonano metodą elementów skończonych na bazie mikropolarnego prawa hipoplastycznego dla wąskiej warstwy piasku. Obliczenia wykonano dla różnych amplitud ścinania i różnych początkowych zagęszczeń piasku.
Year 2005
-
Dziedzictwo techniki - spojrzenie z Gdańska
PublicationWe ''Wprowadzeniu'' omówiono proces wyłaniania się współczesnej doktryny dziedzictwa techniki, przywołując pojęcia: środowisko zbudowane, materialne i niematerilane dziedzictwo kultury, dziedzictwo inżynierii, archeologia przemysłu, rynek dziedzictwa, ochrona autentyczności zabytków. Wskazano współczesne zjawiska: fasadyzm, niebezpieczeństwo dewaloryzacji, lekceważenie wartości kulturowych, zanik różnorodności krajobrazu kulturowego...
Year 2008
-
Dziedzictwo techniki w kontekście rozwoju zrównoważonego
PublicationOmówiono genezę pojęcia ''dziedzictwo techniki'' oraz wskazano jego związki z ideą rozwoju zrównoważonego w czasach deindustrializacji. Wskazano potrzebę nowego podejścia do waloryzacji zasobów tego dziedzictwa oraz przedstawiono szczegłowo interpretację wartości tożsamości społecznej oraz autentyczności i integralności. Wskazano niedostatki w kształceniu konserwatorskim, które pomija zagadnienie zabytków techniki, tak różnych...
-
Effect of outlet velocity of bulk solids on loads in silos
PublicationArtykuł pokazuje wyniki do świadczeń w silosach cylindrycznych z kontrolowanym wypływem. Doświadczenia wykonano z piaskiem. Pokazano wpływ prędkości wypływu na wielkość naporu pomierzonego na ścianie oraz wielkość amplitud.
-
Elektryczna tomografia pojemnościowa (ECT) w diagnostyce przepływów grawitacyjnych
PublicationW artykule przedstawiono wyniki pomiarów zmian koncentacji materiału sypkiego przy zastosowaniu tomografii pojemnościowej podczas opróżniania silosu. Przeprowadzono analizę zmiany środka ciężkości kanału (rdzenia) przpeływu oraz oszacowano wartość współczynnika kształtu kanału (rdzenia) przeływu.
-
Experimental and theoretical investigations of silo music during granular flow
PublicationPraca dotyczy analizy efektów dynamicznych w silosach podczas przeływu materiałów sypkich.
Year 2009
-
Dziedzictwo techniki w rozwoju zrównoważonym
PublicationNa podstawie międzynarodowych dokumentów oraz ustawodawstwa polskiego omówiono pojęcie rozowju zrównoważonego w odniesieniu do zasobów dziedzictwa kultury. Przedstawiono metodykę zabytkoznawczej analizy wartościującej - waloryzacji technicznego dobra kultury. Wartości tworzą dwa zbiory: w. kulturalne: tożsamość społeczna, autentyczność, integralność, w. historyczna, w. artystyczna, unikatowość; w. społeczno-ekonomiczne: potencjał...
Year 2006
-
Dzieła inżynierii w krajobrazie delty Wisły
PublicationOmówiono przeobrażenia historyczne układu hydrologicznego delty Wisły od Cypla Mątowskiego do kolejnych ujść: pierwotnie naturalnego w Wisłoujściu później w Gdańsku - Nowym Porcie, naturalnego w Gdańsku Górkach z 1840 r. oraz sztucznego w Gdańsku - Świbnie z 1895 r. Zaprezentowano budowle hydrotechniczne w Białej Górze, Piekle (relikt), Gdańskiej Głowie, Gdańsku-Przegalinie oraz przepompownie i przepusty wałowe na Nizinie Walichnowskiej....
-
Edukacja kulturalna inżynierów - doświadczenia gdańskie = Cultural education of engineers - Gdańsk experiences
PublicationWe wstępie przywołano konsyliencję, rozwój zrównoważony, krajobraz kulturowy, memetykę, technikę informacyjną i komunikacyjną, komunikację lekcyjną i kreatywność jako argumenty dalszych rozważań o wizji kulturalnej edukacji inżynierów oraz misji temu służącej, podjętej przez autora na Politechnice Gdańskiej w 1993 r. Jako przesłanki metodyczne omówiono slogany lekcyjne: ''otwieracz do oczu'', ''zwierciadło wartości'', ''skarbnica...
-
Effect of fluctuation of current void ratio on the shear zone formation in granular bodies within micro-polar hypoplasticity
PublicationW artykule przedstawiono wyniki numerycznej analizy wpływu fluktuacji wskaźnika porowatości w materiałach granulowanych na powstawanie lokalizacji odkształceń. Obliczenia wykonano dla ściskania dwuosiowego stosując metodę elementów skończonych na bazie mikropolarnego prawa hipoplastycznego
Year 2020
-
Early prediction of macrocrack location in concrete and other granular composite materials
PublicationHeterogeniczne kruche kompozyty, takie jak beton, ceramika i skały składają się z ziaren połączonych wiązaniami. Pytanie, czy ścieżka pęknięcia, która prowadzi do zniszczenia może być przewidziania na podstawie znanych cech mikrostrukturalnych, a mianowicie łączności wiązań, rozmiaru, energii pękania, wytrzymałości pozostają otwarte. Istnieje wiele kryteriów pęknięć. Najczęściej używane są oparte na postulowanym ekstremum naprężenia...
Year 2018
-
ECONOMICAL AND SAFE METHOD OF GRANULAR MATERIAL STORAGE IN SILOS IN OFFSHORE PORT TERMINALS
PublicationThe article discusses issues related with storage of granular materials in silos made of corrugated sheets and reinforced with vertical ribs. Advantages and disadvantages of these structures are named, and typical technological solutions used by largest silo producers are presented. Moreover, basic assumptions of Eurocode 3 are discussed in the context of determining the buckling load capacity of a ribbed jacket. Alternative methods...
-
Ekspertyza techniczna określająca przyczyny wystąpienia zarysowań w strefach dylatacji na ekranach zapory czołowej i bocznej zbiornika wodnego Nysa na rzece Nysa Kłodzka
PublicationCelem ekspertyzy technicznej jest określenie przyczyn wystąpienia zarysowań i pęknięć przy dylatacjach płyt żelbetowych, tworzących ekran zapory czołowej i bocznej zbiornika wodnego Nysa oraz prezentacja koncepcji naprawy.
-
Electronic structure and rovibrational predissociation of the 2^1Π state in KLi
PublicationAdiabatic potential energy curves of the 3^1Σ^+, 3^3Σ^+, 2^1Π and 2^3Π states correlating for large internuclear distance with the K(4s) + Li(2p) atomic asymptote were calculated. Very good agreement between the calculated and the experimental curve of the 2^1Π state allowed for a reliable description of the dissociation process through a small (∼20 cm−1 for J = 0) potential energy barrier. The barrier supports several rovibrational...
-
Experimental and numerical investigations of concrete behaviour at meso-level during quasi-static splitting tension.
PublicationArtykuł omawia wyniki numeryczne dotyczące pękania betonu uzyskane stosując metodę elementów dyskretnych. Dwuwymiarowe obliczenia wykonano dla próbek betonowych podczas rozłupywania. Beton został opisany jako model 4-fazowy. Mikrostruktura betonu odpowiadała zdjęciom tomograficznym. Zbadano wpływ warunków brzegowych na proces pękania. W obliczeniach zwrócono uwagę na porzebieg zjawisk mikrostrukturalnych przebieg pękania. Wyniki...
Year 2012
-
ECT image analysis methods for shear zone measurements during silo discharging process
PublicationW pracy przedstawiono wyniki pomiarów zmian koncentracji piasku bezkohezyjnego zachodzących w cylindrycznym modelu silosu opróżnianym grawitacyjnie, w którym występowały silne efekty dynamiczne. Pomiary wykonano z zastosowaniem tomografii pojemnościowej. Badania przeprowadzono dla zróżnicowanego zagęszczenia początkowego piasku oraz różnego stopnia szorstkości ścian. Szczegółowej analizie poddano zmianę koncentracji materiału sypkiego...
-
Effect of grain roughness on strength, volume changes, elastic and dissipated energies during quasi-static homogeneous triaxial compression using DEM
PublicationArtykuł omawia wpływ szorstkości ziaren na wytrzymałość, zmiany objętościowe, sprężyste i dysypywane energie podczas jednorodnego quasi-statycznego trójosiowego ściskania. Obliczenia wykonano stosując metodę elementów dyskretnych. W obliczeniach zastosowano różne szorstkości ziaren.
-
Effect of grain roughness on strength, volume changes, elastic and dissipated energies during quasi-static triaxial and biaxial compression using DEM
PublicationArtykuł omawia wpływ szorstkości ziaren na wytrzymałość, zmiany objętościowe, sprężyste i dysypywane energie podczas jednorodnego quasi-statycznego trójosiowego i dwuosiowego ściskania. Obliczenia wykonano stosując metodę elementów dyskretnych. W obliczeniach zastosowano różne szorstkości ziaren. Zbadano różne zjawiska na poziomie ziarna w strefie ścinania.
-
Ekspertyza techniczna dotycząca oceny stanu technicznego płyty lądowiska dla helikopterów przy Regionalnym Szpitalu Specjalistycznym im dr Władysława Biegańskiego zlokalizowanego w Grudziądzu przy ulicy Rydygiera 15/17
PublicationZakres prac obejmował wykrycie awarii i sposób naprawy płyty lądowiska spowodowanej wpływem warunków atmosferycznych.
-
Enhanced coupled elasto-plastic-damage models to describe concrete behaviour in cyclic laboratory tests: comparison and improvement.
PublicationArtykuł omawia różne modele połączone sprężysto-plastyczne z degradacją sztywności do opisu zachowania się betonu pod obciążeniem cyklicznym. Modele zostały rozszerzone o długość charakterystyczną mikrostruktury w do opisu lokalizacji odkształceń. Wykonano obliczenia MES dla ściskania i zginania. Zaproponowano własny ulepszony model.
Year 2007
-
Effect of a characteristic length on crack spacing in a reinforced concrete bar under tension.
PublicationW artykule przedstawiono wyniki numerycznej obliczenia rozstawu rys w pręcie żelbetowym poddanemu rozciąganiu. Obliczenia wykonano przy zastosowaniu sprężysto-plastycznego modelu rozszerzonego o długość charakterystyczna mikrostruktury przy pomocy teorii nielokalnej.
-
Effect of aggregate structure on fracture process in concrete using 2D lattice model
PublicationArtykuł przedstawia symulacje rys w betonie przy zastosowaniu nowego modelu siatkowego. Zbadano wpływ rozkładu i wielkości kruszywa oraz wpływ strefy kontaktu na nośność i propagacje rys. Obliczenia były dwuwymiarowe.
-
Effect of different ventilation systems on air quality, heat consumption and psycho-physical comfort in modern residential buildings
PublicationArtykuł omawia wpływ różnych systemów wentylacji na jakość powietrza, zużycie ciepła i komfort psychiczno-fizyczny w nowoczesnych domach mieszkalnych na terenie Niemiec. Badania wykonano na kompleksie domków jednorodzinnych. Zbadano wpływ 4 systemów wentylacji.
-
Effect of fabric anisotropy on shear localization in sand during plane strain compression
PublicationW artykule przedstawiono wyniki numerycznej wpływu anizotropii strukturalnej w materiałach granulowanych na powstawanie lokalizacji odkształceń. Obliczenia wykonano dla ściskania w płaskim stanie odkształcenia stosując metodę elementów skończonych na bazie mikropolarnego modelu hipoplastycznego.
Year 2010
-
Effect of boundary, shear rate and grain crushing on shear localization in granular materials within micro-polar hypoplasticity
PublicationW artykule przedstawiono wpływ 3 efektów na zachowanie się materiałów granulowanych: warunku brzegowego, prędkości ścinania oraz miażdżenia ziaren. Obliczenia wykonano przy pomocy mikropolarnego prawa hipoplastycznego rozszerzonego o efekt prędkości ścinania i miażdżenia ziaren w oparciu o teorię mechaniki zniszczenia. Szczególna uwagę zwrócono na rozkład lokalizacji odkształceń stycznych.
-
Effect of grain crushing on shear localization in granular bodies within micro-polar hypoplasticity
PublicationW artykule przedstawiono efekt miażdżenia ziaren na zachowanie się materiału granulowanego podczas ścinania nieskończenie długiej warstwy piasku. Obliczenia wykonano przy pomocy mikropolarnego prawa hipoplastycznego rozszerzonego o efekt miażdżenia ziaren w oparciu o teorię mechaniki zniszczenia. Zbadano wpływ wstępnego zagęszczenia i poziomu naprężeń na strefy lokalizacji.
-
Effect of steel fibres on concrete behavior in 2D and 3D simulations using lattice model.
PublicationW artykule przedstawiono wyniki numerycznej symulacji betonu zbrojonego włóknami stalowymi. Beton został opisany w skali mezo jako materiał 3-fazowy przy zastosowaniu modelu sieciowego. Obliczenia wykonano dla rozciągania jednoosiowego. Porównano ze sobą wyniki dwu- i trójwymiarowe.
-
Experimental and theoretical investigations of silo music
PublicationW artykule przedstawiono wyniki doświadczalne i teoretyczne badania zjawiska muzyki silosowej podczas przepływów materiałów granulowanych w silosach. Badania dynamiczne i tomograficzne wykonane w modelu silosu napełnionego piaskiem. Obliczenia numeryczne wykonano przy zastosowaniu metody elementów skończonych i mikropolarnego modelu hipoplastycznego z uwzględnieniem dynamicznej interakcji ściany z piaskiem.
Year 2015
-
Effect of bulk solid on strength of cylindrical corrugated silos during filling.
PublicationW artykule przedstawiono wyniki MES dla metalowych silosów z blachy falistej o kształcie cylindrycznym. Obliczenia wykonano podczas stanu napełnienia silosów z uwzględnieniem materiału sypkiego. Materiały sypki został opisany hipoplastycznym modelem konstytutywnym. W obliczeniach wzięto pod uwagę wstępne imperfekcje geometryczne. Wyniki porównano dla silosów pustych. Zaobserwowano pozytywny efekt obecności materiału sypkiego.
-
Effect of mean grain diameter on vortices, force chains and local volume changes in granular shear zones
PublicationW artykule pokazano rozwój różnych zjawisk mikrostrukturalnych na poziomie ziarna materiału granulowanego podczas parcia pasywnego piasku na sztywną ściankę przemieszczającą się poziomo. Obliczenia wykonano stosując metodę DEM. Wyniki na poziomie globalnym porównano z wynikami MES. Szczególna uwagę zwrócono na rozwój wirów i łańcuchów sił miedzy ziarnami.
-
Ekspertyza techniczna dotycząca koncepcji demontażu i ponownego montażu mozaiki Kina Neptun w Gdańsku
PublicationPrzedmiotem ekspertyzy było opracowanie koncepcji demontażu i ponownego montażu mozaiki Kina Neptun znajdującej się na jego zewnętrznej stronie od ulicy Lektykarskiej.
-
Ekspertyza techniczna dotycząca wpływu drgań na kolumny betonowe wykonywane w ramach budowy drogi ekspresowej S19 Lubartów-Kraśnik
PublicationCelem ekspertyzy było określenie wpływu drgań generowanych w trakcie wytwarzania nowej kolumny betonowej na już istniejące, które zostały wykonane wcześniej.
Year 2024
-
Effect of free water on the quasi‑static compression behavior of partially‑saturated concrete with a fully coupled DEM/CFD approach.
PublicationThe work aims to numerically investigate the quasi-static response of partially fluid-saturated concrete under two-dimensional uniaxial compression at the mesoscale. We investigated how the impact of free pore fluid content (water and gas) affected the quasi-static strength of concrete. The totally and partially fluid-saturated concrete behavior was simulated using an improved pore-scale hydro-mechanical model based on DEM/CFD....
-
Enhanced cellulose extraction from agave plant (Agave americana Species) for synthesis of magnetic/cellulose nanocomposite for defluoridation of water
PublicationResearch on fluoride removal from water is currently focusing on the development of innovative materials for defluoridation water. The current study extracted and used enhanced cellulose from Agave americana species to synthesize a magnetic/cellulose nanocomposite for water defluoridation. Strong and light binary acids (H2SO4 and CH3COOH) were utilized to pretreat raw material to enhance cellulose extraction. Central composite...
Year 2021
-
Effect of gas content in macropores on hydraulic fracturing in rocks using a fully coupled DEM/CFD approach
PublicationW pracy skupiono się na wpływie zawartości gazu w makroporach skał na proces szczelinowania hydraulicznego. Proces został zasymulowany przez połączenie metody elementów dyskretnych (DEM) z obliczeniową dynamiką płynów (CFD) w ramach dwuwymiarowych (2D) warunków izotermicznych. Mechaniczne zachowanie skały zostało zasymulowane za pomocą DEM, a CFD została wykorzystana do opisu zachowanie przepływu laminarnego, dwufazowego płynu...
Year 2011
-
Effect of grain crushing on shear localization in granular bodies during plane strain compression. Int. J. Numerical and Analytical Methods in Geomechanics
PublicationArtykuł omawia wpływ miażdżenia ziaren na lokalizacje odkształceń stycznych w materiałach granulowanych podczas ściskania dwuosiowego. Obliczenia MES wykonano przy zastosowaniu mikropolarnego prawa hipoplastycznego uwzględniającego zmianę średniej średnicy ziarna pod wpływem ciśnienia i ścinania. Obliczenia pokazały wpływ miażdżenia ziaren na szerokość lokalizacji.
-
Experimental analysis of shear zone patterns in sand for earth pressure problems using Particle Image Velocimetry
PublicationWykonano doświadczenia modelowe nad rozkładem stref ścinania w piasku za ścianką szczelną przy zastosowaniu metody PIV. Doświadczenia wykonano dla naporu i odporu piasku dla translacji, obrotu wokół punktu górnego i obrotu wokół punktu dolnego ścianki szczelnej. Zbadano wpływ początkowego zagęszczenia piasku na rozkład stref ścinania.
Year 2002
-
Effects of wall inclinations and wall imperfections on pressures duringgranular flow in silos
PublicationPraca omawia wpływ nachylenia ściany silosu oraz imperfekcji na ścianach na początku wypływu materiału granulowanego z silosu. W analizie zastosowano metodę elementów skończonych i mikropolarne hypoplastyczne prawo konstytutywne. Obliczenia wykonano dla silosu ze ścianami równoległymi lekko zbieżnymi, lekko rozbieżnymi oraz ze ścianami równoległymi i zbieżnymi. Wykonano także obliczenia dla imperfekcji skierowanej do środka i skierowanej...
-
Evolution of shear localisation in earth pressure problems of a retaining wall
PublicationPrzedstawiono wyniki numerycznej analizy formacji stref ścinania w materiale sypkim podczas problemów parcia i odporu gruntu za ścianą oporową. Zachowanie suchego piasku podczas testów ściskania w płaskim stanie odkształcenia było analizowane stosując metodę elementów skończonych i mikropolarne hypoplastyczne prawo konstytutywne. Podczas obliczeń numerycznych zwrócono szczególną uwagę na wpływ różnych przemieszczeń ściany na lokalizację...
Year 2013
-
Ekspertyza techniczna posadzki budynku Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego położonego przy ul. Wita Stwosza w Gdańsku.
PublicationPrzedmiotem opracowania była posadzka wielowarstwowa wykonana w częściach komunikacyjnych – hole i korytarze, budynku nowej siedziby Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego. Ekspertyza ma na celu określenie stanu technicznego posadzki, zarówno warstwy wykończeniowej jak i podbudowy.
-
Ekspertyza techniczna posadzki budynku Wydziału Chemii Uniwersytety Gdańskiego położonego przy ul. Wita Stwosza w Gdańsku
PublicationPrzedmiotem opracowania jest posadzka z jastrychu wykonana w częściach komunikacyjnych – hole i korytarze, budynku nowej siedziby Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego. Ekspertyza ma na celu określenie stanu technicznego posadzki, zarówno warstwy wykończeniowej jak i podbudowy, ocenę powstałych uszkodzeń oraz określenie przyczyny ich powstania. Ocenie podlegają założenia projektowe, technologia wykonania, jakość wykorzystanych...
-
Experimental and numerical investigations of size effects in reinforced concrete beams with steel or basalt bars.
PublicationW artykule przedstawiono wyniki obliczeń efektów skali w belkach betonowych zbrojonych prętami stalowymi i bazaltowymi podczas zginania. Zastosowano model sprężysto-plastyczny z nielokalnym osłabieniem. Rozkład wytrzymałości na rozciąganie był stochastyczny – przestrzennie skorelowany. Belki były geometrycznie podobne. Wyniki porównano z modelem efektu skali Bazanta
Year 2014
-
Evaluation of strength, deformability and failure mode of composite structural insulated panels
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań wytrzymałościowych na zginanie i ściskanie paneli kompozytowych CSIP. Panele składają się z 2 sztywnych okładzin cementowo-magnezjowych zbrojonych włóknem szklanym oraz miękkiego rdzenia ze styropianu. Panele charakteryzują się m.in. niskim ciężarem, szybkim i łatwym montażem oraz wysoką wytrzymałością, ognioodpornością, odpornością na korozję i izolacyjnością cieplną.
Year 2017
-
Experimental and numerical assessment of size effect in geometrically similar slender concrete beams with basalt reinforcement
PublicationW artykule przedstawiono doświadczalne i numeryczne wyniki badań efektu skali w geometrycznie podobnych smukłych belkach betonowych ze zbrojeniem bazaltowym. Doświadczenia zostały symulowane stosując metodę elementów skończonych w oparciu o model sprężysto-plastyczny z degradacją sztywności i nielokalnym osłabieniem. Otrzymano dobrą zgodność wyników doświadczalnych z numerycznymi.
-
EXPERIMENTAL AND NUMERICAL INVESTIGATIONS OF CONCRETE BEHAVIOUR AT MESO-LEVEL DURING QUASI-STATIC SPLITTING TENSION
PublicationThe paper describes experimental and numerical results of quasi-static splitting tensile tests on concrete specimens at meso-scale level. The loading strip was made of plywood or steel. Fracture in concrete was detected at the aggregate level by means of three non-destructive methods: 3D x-ray micro-computed tomography, 2D scanning electron microscope and manual 2D digital microscope. The discrete element method was used to directly...
Year 2022
-
Experimental and numerical investigations on RC beams with stirrups scaled along height or length.
PublicationBelki żelbetowe (RC) ze zbrojeniem poprzecznym (strzemiona) poddane czteropunktowemu zginaniu zostały zbadane eksperymentalnie i numerycznie. Belki były skalowane wzdłuż wysokości lub długości. Były przezbrojone, aby uniknąć płynięcia zbrojenia podłużnego. W pierwszej kolejności przeprowadzono badania laboratoryjne na belkach żelbetowych ze strzemionami. Ze względu na brak podobieństwa geometrycznego zaobserwowano dwa odrębne tryby...