Architektura kościoła podominikańskiego pw. św. św. Piotra i Pawła w Chełmnie w świetle badań z lat 2010–2013
Abstract
Kościół dominikański w Chełmnie (Kulm) cieszy się zainteresowaniem badaczy od lat 80-tych XIX wieku, a jego architektura była już przedmiotem kilku opracowań. Jednak dopiero prowadzone od 2010 r. badania architektoniczne świątyni pozwoliły ustalić szereg nieznanych dotąd średniowiecznych etapów i faz jej budowy. Dominikanie zostali sprowadzeni do Chełmna ok. 1236 r. W tym okresie miasto leżało najprawdopodobniej w innej lokalizacji niż obecnie (Starogród Chełmiński) i tam właśnie zakon braci kaznodziejów otrzymał pierwotną parcelę. Obecną świątynie zaczęli wznosić dopiero w IV ćw. XIII w. Od końca XIV w. nie podejmowano w kościele większych prac budowlanych (poza położeniem ceramicznej posadzki). W pocz. XV w. wykonano malarskie dekoracje wnętrza świątyni – najlepiej zachowane malowidła to „Golgota” (we wnęce w ścianie północnej, ok. 1400 r.) i „Rzeź niewiniątek” (na południowej ścianie, I poł. XV w.). Analiza rozwarstwień architektonicznych kościoła św. św. Piotra i Pawła w Chełmnie wskazała korelację wzniesienia oratorium i przebudowy prezbiterium z podobnymi akcjami budowlanymi podejmowanymi przez konwent dominikanów w Toruniu. Brak śladów przebudów z II poł. XV i pocz. XVI w. można tłumaczyć postępującym w tym okresie spadkiem znaczenia politycznego i gospodarczego Chełmna, które przypieczętowała ponad dwudziestoletnia okupacja miasta przez wojska zaciężne Bernarda Szumborskiego (1457-1479). Poważniejsze prace budowlane w kościele (przebudowa korpusu nawowego na bazylikę) podjęto dopiero w okresie kontrreformacji.
Author (1)
Cite as
Full text
full text is not available in portal
Keywords
Details
- Category:
- Monographic publication
- Type:
- rozdział, artykuł w książce - dziele zbiorowym /podręczniku o zasięgu krajowym
- Title of issue:
- W : Średniowieczna architektura sakralna w Polsce w świetle najnowszych badań strony 191 - 204
- Language:
- Polish
- Publication year:
- 2014
- Bibliographic description:
- Samól P.: Architektura kościoła podominikańskiego pw. św. św. Piotra i Pawła w Chełmnie w świetle badań z lat 2010–2013// W : Średniowieczna architektura sakralna w Polsce w świetle najnowszych badań/ ed. T. Janiak, D. Stryniak Gniezno: Muzeum Początków Państwa Polskiego, 2014, s.191-204
- Verified by:
- Gdańsk University of Technology
seen 124 times