Search
dr Andrzej Karalus
Employment
- Deputy Head of Department at Department of Philosophy and Science Methodology
- Assistant professor at Department of Philosophy and Science Methodology
Publications
Filters
total: 24
Catalog Publications
Year 2023
-
Der Begriff des Mythos bei Cassirer: zwischen UIdealismus, Ethnologie, politischer Philosophie und allgemeine Kulturphilosophie
PublicationDer Mythos war eines der bevorzugten Forschungsobjekte Cassirers, denen er zwei Bücher, zahlreiche Artikel und wichtige längere Aufsätze widmete. In diesem Artikel versuche ich Cassirers Mythendeutung kurz zu rekapitulieren, um ihre Position in der Gesamtheit seines philosophischen Systems festzulegen und ihr Erklärungspotenzial zu gewinnen. In erstem Teil handle ich das allgemeine Problem des mythischen Denkens hauptsächlich aufgrund...
-
Mark Fisher. Dziwaczne i osobliwe. Przekład i posłowie: Andrzej Karalus i Tymon Adamczewski
PublicationDziwaczne i osobliwe to zbiór esejów, w których autor dowodzi, że wiele spośród znanych dzieł kultury można opisać kategoriami dziwaczności lub osobliwości. Pojęcia te, choć bardzo do siebie zbliżone, nie są tożsame. Oba kojarzone są z horrorem lub literaturą sceince fiction, ale wykraczają poza jego ramy. Dotykają tego, co zewnętrzne i nieznane, niepokojące, ale niekoniecznie przerażające. Kategorie dziwaczności i osobliwości...
-
Mark Fisher: od hauntologii do estetyki zewnętrzności
PublicationW artykule zrekapitulowany zostaje projekt estetyki zewnętrza Marka Fishera, tak jak został zarysowany w artykułach i książce Dziwaczne i osobliwe. Artykuł osadza poszukiwania Fishera w szerszej ramie pojęciowej (w kontekście tzw. brytyjskiej teorii spekulatywno-kulturowej), jak i na tle wątków akceleracjonistycznych.
-
Nick Srnicek. Kapitalizm platform.Przekład i opracowanie naukowe: Janusz Grygieńć i Andrzej Karalus
PublicationAutor książki dowodzi, że aby zrozumieć współczesną gospodarką należy analizować największe spółki technologiczne, traktując je jako aktorów ekonomiczni w ramach kapitalistycznego systemu produkcji. Punktem wyjścia jest diagnoza, iż w wyniku długotrwałego spadku rentowności produkcji przemysłowej kapitalizm zaczął wykorzystywać dane do tego, żeby utrzymać wzrost gospodarczy oraz witalność, których nie mógł zapewnić sektor produkcyjny....
-
The relevance of Cassirer
PublicationThe article disscusses the topicality of Cassirer's philosophy and its influence on contemporary humanities.
Year 2022
-
Cassier E. Filozofia form symbolicznych tom 3. Fenomenologia poznania.Przekład, wstęp i opracowanie : Przemysław Parszutowicz i Andrzej Karalus.Wydaw. Marek Derewiecki, 2022
PublicationTrzeci tom opus magnum Cassirera zawiera szczegółową prezentację teoretycznego szkieletu całej koncepcji Filozofii form symbolicznych Cassirera oraz jej głównych pojęć (takich jak symboliczna pregnancja), wraz z opisem funkcji świadomości i poziomów jej obiektywizacji. Naczelnym przedmiotem badań tomu jest ogólnie pojęta świadomość rozumiana jako specyficzna funkcja poznawczo-syntetyzująca, kształtująca różnorodność świata kultury....
-
Some accelerationist remarks on Marcuse’s drives theory and his dialectics of civilization
PublicationMarcuse’s theory of civilization offers a promising Freud-Marx synthesis. His approach, best articulated in Eros and Civilization, aims at a thorough reformulation of the Freudian drive doctrine to render it more historical and concatenate it to the problem of structural violence and the institutionalized (and internalized) mechanism of repression. I claim that the said reformulation provides a cornerstone for Marcuse’s highly...
Year 2021
-
Acid Rider. Idea „komunizmu kwasowego” Marka Fishera a doświadczenie zewnętrzności
PublicationAcid communism pozostaje intrygującym wstępem Marka Fishera do planowanej przezeń historycznej rekonstrukcji radykalnych projektów politycznych wyrosłych na gruncie kultury psychodelicznej. Idea ta nie narodziła się w próżni, lecz stanowi konsekwencję jego poszukiwań teoretycznych. Artykuł próbuje osadzić koncepcję „komunizmu kwasowego” w szerszym kontekście, skupiając się na refleksji poświęconej doświadczeniu psychodelicznemu...
-
Pojęcie ideologii. Między krytyką ekonomii politycznej a hermeneutyką podejrzeń
PublicationMonografia stanowi systematyczne i historyczne opracowanie zagadnienia "ideologii". Pojęcie to narodziło się pierwotnie w kontekście inspirowanej filozofią Hegla krytyki klasycznej ekonomii politycznej (Smith, Ricardo, Say) jako określenie na pewną społecznie reprodukowaną iluzję poznawczą , utrwalającą nierówności władzy i dominację klasową. Uległo ono następnie semantycznym przekształceniom i w drugiej połowie XX wieku stało...
-
Współczesna ekonomia polityczna a ekonomia "głównego nurtu"
Publication.
Year 2020
-
Cassirer E. .Filozofia form symbolicznych. Część Druga: Myślenie Mityczne.Przekład, wstęp i opracowanie Andrzej Karalus i Przemysław Parszutowicz, Kęty: Wydaw.Marek Derewiecki,2020
PublicationTłumaczenie ksiązki: Andrzej Karalus i Przemysław Parszutowicz
-
Koncepcja "Myślenia Mitycznego" Ernsta Cassirera
PublicationArtykuł krótko rekapituluje teorię myślenia mitycznego Ernsta Cassirera, osadzając jego teorię na tle tradycji idealizmu niemieckiego, neokantyzmu i filozofii symbolicznej.
-
Mark Fisher: między krytyką kultury a libidynalną ekonomią polityczną
PublicationArtykuł omawia dorobek Marka Fishera, znanego brytyjskiego krytyka kultury i filozofa, autora głośnej książki Capitalist Realism. Autor artykułu krótko rekapituluje główne tezy jego książki oraz omawia samą koncepcję "realizmu kapitalistycznego", porusza również te zagadnienia, które nie doczekały się teoretycznej artykulacji bądź były analizowane w innych książkach i artykułach Fishera. Zagadnienia te to: libidinalna ekonomia...
-
Realizm kapitalistyczny. Czy nie ma alternatywy? / Mark Fisher; przełożył i posłowiem opatrzył Andrzej Karalus
PublicationPraca rozważa, jak neoliberalna hegemonia instalując „ontologię biznesu” we wszystkich sferach rzeczywistości, formatuje niepostrzeżenie nasze pragnienia, aspiracje i nadzieje. Wbrew triumfalistycznej retoryce „efektywności” i „społecznej odpowiedzialności” realizm kapitalistyczny nie przestaje jednak generować systemowych zaburzeń, które w dłuższej perspektywie go destabilizują. Jest nie tylko przyczyną degradacji środowiska naturalnego...
Year 2019
-
Sprawiedliwość agrarna
Publicationprawiedliwość agrarna została napisana z intencją zreformowania stosunków społeczno-politycznych. Tekst opiera się na założeniu wywodzącym się z tradycji prawnonaturalnej, które brzmi, iż pierwotnie każdy był współwłaścicielem powierzchni Ziemi. Powstanie prywatnej własności ziemskiej (czyli, eo ipso, wywłaszczenie większości ludzi) należy zakwalifikować jako akt bezprawia, kumulujący się w historycznie nawarstwionych nierównościach...
-
Sprawiedliwość agrarna Thomasa Paine’a i narodziny dyskursu egalitarnego
PublicationThomas Paine napisał Sprawiedliwość agrarną we Francji w roku 1796 w szczycie posttermidoriańskiego zamętu, krótko po wprowadzeniu Konstytucji Roku III. W swoim ostatnim wielkim pamflecie domaga się opodatkowania wielkich właścicieli ziemskich i pomoc biednym oraz wywłaszczonym. Artykuł krótko omawia propozycję Paine i analizuje jego strukturę argumentacyjną. Stawiam w niej tezę, że Paine nie do końca świadomie przechodzi od dowodu...
-
Theory of recognition in a historical perspective. Axel Honneth's Anerkennung: Eine europäische Ideengeschichte
PublicationThe article discusses Honneth excursion into the realm of the history of ideas. This time Honneth decides to laser it on the notion of "recognition" in three different cultural areas and three different traditions: French, English, and German. The article discusses Honneth's persepctive and attempts at finding the common thread that would link three aforementioned traditions.
Year 2018
-
Georg Simmel’s The Philosophy of Money and the Modernization Paradigm
PublicationThis article examines Georg Simmel’s contribution to the understanding of how money functions in modern society, mainly scrutinizing his most important work on that topic, The Philosophy of Money, in the context of modernization theories. Modernization theories, as developed (most notably) by Marx, Weber, Durkheim, and Elias, attempted to explain the transition from feudalism and a closed agrarian economy to capitalism and industrial...
Year 2016
-
Kontrowersje wokół zagadnienia sprawiedliwości dystrybutywnej
PublicationArtykuł rekapituluje szkicowo kilka głównych ujęć problemu sprawiedliwości dystrybutywnej, osadzając wybrane stanowiska w kontekście klasycznych debat z filozofii polityki i filozofii społecznej. Sprawiedliwość dystrybutywną należy rozumieć jako normatywną zasadę dotyczącą tego w jaki sposób społeczeństwo rozdziela ograniczoną pulę zasobów wśród swoich członków. Punktem wyjścia dla artykułu jest słynna zasada dyferencji Rawlsa,...
-
Kształtowanie poprzez filozofowanie. Glosa do dyskusji o kryzysie filozofii w kontekście edukacyjnym i dydaktycznym
PublicationArtykuł jest próbą refleksji nad rolą filozofii w obecnym systemie kształcenia uniwersyteckiego. Analizowana jest sytuacja filozofii (czy też szerzej: humanistyki) w neoliberalnym systemie kształcenia, poddanym presji czynników rynkowych oraz biurokratycznych. Autor jest zdania, że myślenie filozoficzne pełni doniosłą funkcję społeczną i polityczną, tym samym kształtując postawę rozważnego krytycyzmu i otwartości, pluralizmu. Niezbywalność...
-
On the Modern and Postmodern Paradigms of Ideology and Social Criticism
PublicationThe article takes on the problem of ideology, critical consciousness and social criticism and distinguishes two ways of thematizing it. The first approach is developed within the post-Hegelian framework. According to this paradigm, critique of ideology is a means of transgressing the antagonistic forms of socialization and emancipating humanity from the false forms of consciousness and corresponding irrational and oppressive social...
Year 2015
-
Archiwum Warszawskiej Szkoły Historii Idei
PublicationArtykuł służy jako wprowadzenie do warszawskiej szkoły historii idei. Autorzy rekapitulują historię tego kręgu akademickiego i krótko opisują jego metodologię. Podkreślone zostają więzi łączące szkołę warszawską z "Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej".
Year 2013
-
The Origins of the Concept of Ideology
PublicationThe concept of "ideology" as, firstly, a term that points at non-epistemological conditioning of cognitive processes, and, secondly, as a term which aimed at disclosing the ancillary role of given ideas in regard to specific political interests of certain groups, has long history. Since Francis Bacon's theory of idols modern philosophy endavoured to create a comprehensive classification of systematic cognitive errors which divert...
-
Zagadnienie ideologii we wczesnych pismach Juergena Habermasa
PublicationArtykuł poświęcony jest rekonstrukcji głównych założeń koncepcji ideologii. którą można znaleźć we wczesnych pismach Juergena Habermasa. Habermas przedefiniował zadanie teorii krytycznej, kiedy przyszło mu zmierzyć się z aporiami teorii krytycznej tzw. pierwszego pokolenia szkoły frankfurckiej. Autor "Strukturalnych przeobrażeń sfery publicznej" odrzucił totalizująca krytykę zachodniego rozumu przedstawioną w "Dialektyce oświecenia"...
seen 3080 times