Artykuł przedstawia opis zjawiska twardnienia fizycznego asfaltów i mieszanek mineralno-asfaltowych oraz jego prawdopodobne przyczyny. Omawia wpływ tego zjawiska na spękania niskotemperaturowe nawierzchni. Krótko przedstawia badania przeprowadzone w tym zakresie na Politechnice Gdańskiej.

Artykuł przedstawia badania twardnienia fizycznego w czasie izotermicznego przechowywania betonu asfaltowego AC i mieszanki SMA w temperaturze -20st.C. Stwierdzono wyraźny wzrost modułu sztywności i brak zmian wytrzymałości na pośrednie rozciąganie w przypadku obu mieszanek. Proces twardnienia fizycznego różnił się dla AC i SMA.

Badania wykazały, że możliwe jest uzyskanie tak wysokich wytrzymałości wczesnych betonów, że całkowicie zbędna staje się ich obróbka termiczna. Stosując odpowiedni cement klasy 42,5R i prawidłowo dobrana mieszankę upłynniającą można uzyskać już po 12 godz. wytrzymałość betonu około 35MPaa przy klasie cementu 52,5R nawet około 50MPa i to przy ilości cementu nie przekraczającej 400 kg/m3 betonu.

Charakterystyczną cechą betonów stosowanych w prefabrykatach jest ich wymagane szybkie twardnienie, umożliwiające skrócenie cyklu produkcyjnego i możliwie najszybszy transport elementów do odbiorcy. Do niedawna większość zakładów prefabrykacji stosowała w omawianym przypadku obróbkę hydrotermiczną betonu. Wprowadzenie do praktyki różnego rodzaju domieszek i dodatków umożliwiło wyeliminowanie z zakładów procesów termicznych.

Omówiono największe zagrożenia środowiska naturalnego zwiazane z dzialalnością człowieka. Szczególną uwagę poświęcono problemom zwiazanym z prognozowaniem długotermonowych skutków niewłaściwych decyzji. Przedstawiono również fizyczne metody stosowane do rejestracji i usuwania zagrożeń środowiska.