Search
Department of Marine Electronic Systems
Publications
Filters
total: 206
Catalog Publications
Year 2013
-
Source-related Wavefields in Fluids and Dielectrics: A new way of Thinking about Medium Dynamics
PublicationAcoustic and electromagnetic wave phenomena may seem to have a proper formal representation in field theory dating from the 19th century, founded on the mathematics of complex functions. This paper shows, however, that when replacing the classical spectrum-domain approach related to the assumption of harmonic timeform of signals, with a time-domain approach imposingnorestrictionastotheclassoftimeevolutionofsourceandfieldsignals,...
-
Switched-capacitor DC-DC converters in arbitrary switching mode - topologically derived resistive models based on incremental graph approach.
PublicationIn the preceding paper we reviewed some of modeling approaches aimed at systematic formulation and solution of switched capacitor DC-DC converters. In our review, special attention was paid to computationally efficient and mathematically elegant methods. In so doing we had tried to demonstrate the virtues of unified Incremental Graph (IG) approach. Incremental Graph is, in concept, a tool originally created for analysis and synthesis...
-
Testing OFDM Transmission Schemes for Shallow Water Acoustic Communications
PublicationLarge variability of communication properties of underwater acoustic channels, and especially strongly varying instantaneous conditions in shallow waters, is a tough challenge for the designers of underwater acoustics communication (UAC system. There is a need for developing adaptive signaling schemes that would dynamically optimize signal parameters in both physical and link layers of communication protocols. The orthogonal frequency...
-
Time-domine Dipole Fields in acoustic and Elektromagnetics
PublicationThe ultrawideband (UWB) radio technique presents a challenge not just for technology. The UWB carrier-free pulses act at a close distance, their electromagnetic fields being very different from classic monochromatic plane wave. The author proposes to adapt a time-domian approach to analysis of broadband spherical fields, both acoustic and electromagnetic, in fundamental cases of quasi-point physical sources.
Year 2012
-
Acoustic Processor of the Mine Countermeasure Sonar
PublicationThis paper presents the concept of an acoustic processor of the mine countermeasure sonar. Developed at the Department of Marine Electronics Systems, Gdansk University of Technology, the acoustic processor is an element of the MG-89, an underwater acoustic station. The focus of the article is on the modules of the processor. They are responsible for sampling analogue signals and implementing the algorithms controlling the measurement...
-
Application of Maximum Lenght Sequence in Silent Sonar
PublicationSilent sonars are designed to reduce the distance over which their sounding pulses can be detected by intercept sonars. In order to meet this objective, we can use periodical sounding signals that have low power, a very long duration and wide spectrum. If used in the silent sonar's receiver, matched filtration ensures very good detection of motionless or slow moving targets. However, it is more difficult to detect echo signals...
-
Distance measurement errors in silent FM-CW sonar with matched filtering
PublicationThe secretiveness of sonar operation can be achieved by using continuous frequency-modulated sounding signalswith reduced power and significantly prolonged repeat time. The application of matched filtration in the sonarreceiver provides optimal conditions for detection against the background of white noise and reverberation, and avery good resolution of distance measurements of motionless targets. The article shows that target...
-
Efekt dopplera w systemach hydrolokacyjnych
PublicationReferat zawiera przegląd problematyki zjawiska Dopplera w systemach hydrolokacyjnych. Przegląd poprzedzony jest omówieniem efektu Dopplera w kategorii kompresji czasu. Następnie przedstawiono metody wykorzystania zjawiska Dopplera do pomiaru prędkości ruchu i położeniaobserwowanych obiektów oraz wykorzystanie tego zjawiska w sonarach z syntetyczną aperturą. W drugiej części referatu omówiono negatywne skutki zjawiska Dopplera i...
-
Measurements of transmission properties of Acoustic Communication Channels
PublicationTough transmission properties of shallow water acoustic channels (SWAC) highly limit the use of underwater acoustic communication (UAC) systems. An adaptive matching of modulation and signaling schemes to instantaneous channel conditions is needed for reliabledata communications. This creates, however, unique challenges for designers when compared to radio transmission systems. When communication system elements are in move, the...
-
Multifrequency Wideband Sonar Array
PublicationThis paper describes of new approach to Multifrequency Wideband Arrays (MWA),applied piezocomposite technologies of the array elements. MWA operating in transmitting(Tx) and receiving (Rx) mode on two or three bands, requires state-of-the-art technology andefficient array designing than conventional array in which separate arrays for every band oreven separate Tx and Rx transducers/arrays are used. The new piezocomposite elements...
-
Time-domain description of point-source acoustic wavefields as a useful approach in ultrasonic techniques
PublicationIn traditional acoustics, field problems are usually treated in the frequency domain, broadband fields being reduced to superposition of harmonic spectrum components. However, this approach is inherently acausal and it is known that in case of arbitrary signals, the distribution-based, time-domain description can be more effective. The present paper is an attempt to expand the time-domain linear systems formalism onto space problems...
-
Właściwości transmisyjne podwodnego kanału akustycznego
PublicationWłaściwości transmisyjne podwodnego kanału akustycznego są silnie uwarunkowane specyfiką jego geograficznej lokalizacji i zmieniają się w czasie. Istnieje potrzeba, by w systemie niezawodnej komunikacji dopasowywać do nich parametry warstwy fizycznej protokołu transmisji danych. Do realizacji tego celu niezbędny jest sparametryzowany opis podwodnego kanału komunikacyjnego. W artykule przedstawiono wyniki pomiarów odpowiedzi impulsowych...
Year 2011
-
A spice equivalent circuit for modeling the performance of dual frequency echo-sounder
PublicationThe paper presents novel network equivalent circuit of piezoceramic circular disc transducers that takes into account thickness and radial mode of vibrations. The starting point of the analysis is 4-port description of circular disc element representing the solution of wave equation set in radial and thickness directions. The approximate solution for harmonic case is represented in the form of 4x4 matrix, which is synthesised and...
-
Action-reaction based synthesis of acoustic wavefield equations
PublicationThe analysis of acoustic fields is usually based on the well-known mathematics of second order partial differential equations called wave equations. The author explores the duality and symmetry of linear fluid mechanics and develops two distinct equations of acoustics on the basis of a causal approach to local small-scale phenomena. Wavefields that are solutions of these equations have different composition, the spherical pressure...
-
Application of OFDM technique to underwater acoustic data transmission
PublicationPerformances of underwater acoustic communication (UAC) digital systems are strongly related to specific transmission properties of the underwater channel. Depending on the characteristics of the channel, an architecture and modulation techniques are usually implemented that are known as reliable solutions for data transmission in difficult radio channels. The OFDM technique seems to be the most promising nowadays. The parameters...
-
Dobór sygnałów w cichym sonarze z filtracją dopasowaną
PublicationSkrytość działania jest pożądaną cechą sonarów w niektórych zastosowaniach militarnych. Można ją uzyskać poprzez emisję sygnałów szerokopasmowych o małej mocy i długim cyklu powtarzania. Głównym problemem w takich cichych sonarach jest negatywny wpływ efektu Dopplera na warunki detekcji i dokładność określania odległości wykrytych celów. W referacie dokonano porównania pod tym kątem trzech rodzajów sygnałów sondujących, a mianowicie...
-
Doppler effect in the CW FM sonar
PublicationWhen sonars are used for military purposes they have to ensure unobtrusive operation, a feature that can be potentially secured by 'silent sonar' or continuous wave frequency modulation sonars (CW FM sonars). The article presents how these sonars operate and identifies the relations between their parameters. The Doppler effect and its impact on the CW FM sonar are studied to identify how it affects the sonar's parameters. The results...
-
Scalar and Vector acoustic fields and sources: a new look
PublicationA study of fundamental problems of the wavefields that are the reaction of fluid continuum on two kinds of primary actions in fluid, then on two kinds of elementary point sources, is presented in this paper, based on the assumption of the physical duality of linear fluid mechanics and the formal symmetry of mathematical description. The two fundamental wavefields generated in fluid by physical point sources are discussed in detail,...
-
Silent Sonar with matched filtration
PublicationRadars with continuous wave frequency (CW FM sonars) are used in radiolocation as 'silent sonars'. They determine the distance to target by measuring the difference between the frequency of the sounding signal and echo signal. The article presents the principle of operation and parameters of silent CW FM sonars. Target distance determined by these sonars is based on the signal at the output of the matched filter. The Doppler effect...
-
Technika adaptacyjnej OFDM w akustycznej komunikacji podwodnej
PublicationPostęp w bezprzewodowej komunikacji szerokopasmowej jest rezultatem rozwoju cyfrowych technik modulacji i kodowania, coraz lepiej wykorzystujących możliwości kanałów radiowych i przezwyciężających ich fizyczne ograniczenia. Adaptacja metod transmisji danych do komunikacji podwodnej na falach akustycznych wymaga uwzględnienia specyficznych cech kanału hydroakustycznego, który łączy w sobie najtrudniejsze właściwości kanałów telekomunikacyjnych....
-
Time-Domain Description of Point-Source Acoustic Wavefields as a Useful Approach in Ultrasonic Techniques
PublicationIn traditional acoustics, field problems are usually treated in the frequency domain, broadband fields being reduced to superposition of harmonic spectrum components. However, this approach is inherently acausal and it is known that in case of arbitrary signals, the distribution-based, time-domain description can be more effective. The present paper is an attempt to expand the time-domain linear systems formalism onto space problems...
-
Transmission parameters of underwater communication channels
PublicationThe underwater environment is tough and demanding as a communication channel for ultrasonic signals. The channel transmission characteristics in marine and inland waters depend much on local bathymetry and changing weather conditions. The architecture and performance of a reliable underwater acoustic communication (UAC) system should allow real-time adaptation of its transmission parameters to a large variety of possible channel...
Year 2010
-
Application of hydroacoustic system of distance measurement for estimating the cod codends shape at the model research station in Insko
PublicationPraca przedstawia wyniki pomiarów kształtu worków dorszowych w stacji badań modelowych Politechniki Szczecińskiej w Ińsku. Badane worki dorszowe są workamispecjalnie zaprojektowanymi do połowów selektywnych. W celu precyzyjnego pomiaru parametrów geometrycznych worków został opracowany nowy hydroakustyczny system do precyzyjnych pomiarów odległości. Zapewnia on równoczesny pomiar maksymalnie 100 różnych wymiarów w zakresie od 0.1m...
-
Broadband LFM signal source for a module-based diver detection sonar
PublicationPraca przedstawia koncepcję źródła impulsów sondujących sonaru DDS, dla pogrupowanych po stronie nadawczej elementarnych sekcji przetwornika w moduły 8 lub 16 elementowe. Na podstawie oszacowania teoretycznego i pomiarów czwórnikowych określono potrzebną moc wyjściową i topologię tych nadajników. Przedstawione są też uzyskane na drodze pomiarów charakterystyki częstotliwościowe modułów przetwornika, razem z zastosowanym układem...
-
Doppler estimation method for moving target location
PublicationArtykuł opisuje nowy algorytm lokalizacji obiektów ruchomych bazujących na analizie odchyłek dopplerowskich sygnałów odebranych z sieci hydrofonów rozmieszczonych równomiernie w obserwowanym akwenie. Źródłem analizowanych sygnałów są fale ciągłe o niskim natężeniu odbite od obiektu ruchomego. W artykule została przedstawiona postać algorytmu oraz wyniki symulacji komputerowych.
-
Multistatic sonar for man-made lakes and water-power plants antiterrroristic protection
PublicationArtykuł opisuje nową koncepcję dopplerowskiego sonaru multistatycznego opracowanego w Katedrze Systemów Elektroniki Morskiej Politechniki Gdańskiej. System składa się z sieci hydrofonów rozmieszczonych równomiernie w obserwowanym akwenie oraz ze źródła dźwięku w postaci fali ciągłej o stałej częstotliwości i bardzo niskim natężeniu. Dzięki zastosowaniu specjalnie opracowanych algorytmów przetwarzania sygnałów uzyskuje się poprawną...
-
Visualisation forms in MCM Side Scan Sonar
PublicationArtykuł dotyczy organizacji zobrazowań na monitorach zmodernizowanych w Katedrze Systemów Elektroniki Morskiej a przeznaczonych do poszukiwania min sonarów bocznych z holowanymi nośnikami anten. We wprowadzeniu opisano strukturę takiego sonaru oraz sposób pozyskiwania i charakter odbieranych sygnałów jako podstawę organizowania zobrazowań efektów nasłuchu. Dalej opisano inne czynniki wpływające na organizację obrazów na monitorach...
Year 2009
-
An experimental study on transducer for the dds technology demonstrator
PublicationPrzedmiotem artykułu jest cylindryczny wieloelementowy przetwornik ultradźwiękowy wykonany w technologii DDS - demonstratora. Opisane zostały własności szerokopasmowego promieniowania przetwornika którego elementy zostały wykonane z piezokompozytowego materiału. W artykule zamieszczono wyniki badań wycinka próbnego - wykonanego z trzech elementów piezokompozytowych.
-
Bearing errors passive sonar stationary target location
PublicationPrzedstawiono metodę wyznaczania współrzędnych nieruchomego celu na podstawie namiarów wykonywanych w sonarze pasywnym. Określono wymagania odnośnie ruchu sonaru, przy których błędy wyznaczania współrzędnych są minimalne. Podano zależności umożliwiające analityczne wyznaczanie błędów współrzędnych. Poprawność wyników analizy potwierdzono eksperymentami numerycznymi.
-
Hydroacoustic signals simulations in workstation for training asw helicopter navigators
PublicationPolska Marynarka Wojenna użytkuje śmigłowce wyposażone w systemy pokładowe zmoderni-zowane w ostatnich latach a przeznaczone do wykrywania i śledzenia okrętów podwodnych: sonary z opuszczaną anteną, odbiorniki do nasłuchu i analizy sygnałów z radiohydroboi oraz magnetometry. W artykule przedstawiono pokrótce strukturę trenażera nawigatorów - operatorów tych systemów, wykorzystywanego również jako stanowisko do analizy danych zebranych...
-
Method for improving multibeam sonar bearing accuracy
PublicationPrzedstawiono prostą metodę poprawy dokładności namiarów w sonarach wielowiązkowych. Zasada zaproponowanej metoda jest zbliżona do metody monopulsowej stosowanej powszechnie w radarach i sonarach. Nie wymaga jednak ręcznego lub automatycznego obracania wiązek, co wydatnie zmniejsza potrzebne nakłady obliczeniowe procesorów sonaru Stosowanie metody daje znaczne zmniejszenie błędów namiarów przy względnie dużym wyjściowym stosunku...
-
Scalar- and vector-source wave equations
PublicationW analizie zjawisk akustyki liniowej i obliczeniach pola, powszechnie stosowane są równania falowe skalarne dotyczące ciśnienia akustycznego lub potencjału prędkości, natomiast rzadko są choćby tylko wspominane równania wektorowe operujące prędkością cząstek. Jest to przejaw asymetrii w traktowaniu skalarnych i wektorowych wielkości akustycznych. Artykuł przypomina dwa zestawy dualnych równań falowych, jednorodnych i niejednorodnych,...
-
Search for the fundamental solution to the vector acoustic wave equations
PublicationCzasowo-przestrzenna funkcja Greena pola swobodnego jest dobrze znanym rozwiązaniem podsta-wowym skalarnego niejednorodnego równania falowego. Wyraża ona odpowiedź ośrodka płynnego na punktowe zaburzenie o symetrii sferycznej. Odpowiedź ośrodka na zaburzenie wektorowe nie jest tak oczywista. Artykuł przedstawia oryginalne podejście do problemu, polegające na systematycznej, szcze-gółowej weryfikacji hipotetycznych rozwiązań skalarnych...
-
Selected problems of high-power sonar sources
PublicationSpecyfika pracy współczesnych sonarów aktywnych wymaga cyklicznego wypełnienia energią szerokiego sektora sondowania. W przypadku użycia płaskich anten nadawczych oznacza to zwykle konieczność skupienia energii akustycznego impulsu nadawczego na stosunkowo małej powierzchni czynnej przetwornika elektroakustycznego (kluczowe znaczenie odgrywa tu częstotliwość pracy systemu). Zjawiska towarzyszące dużym poziomom źródła mogą powodować...
-
Workstation for training asw helicopter navigators and analysis real flight data
PublicationW artykule opisane zostało stanowisko szkoleniowo-diagnostyczne i analizy danych skonstruowane z przeznaczeniem dla nawigatorów śmigłowców ASW eksploatowanych w polskiej Marynarce Wojennej i zainstalowane w bazie śmigłowców. Umożliwia ono prowadzanie szkoleń i treningów w zakresie eksploatacji oraz wykonywanie analiz informacji zebranych przez nawigatorów podczas lotów z pokładowego sonaru ASW, odbiornika sygnałów z sonoboi i...
Year 2008
-
Accoustic verification of onomatopoeic sets in contrastive approach
PublicationPraca relacjonuje efekty prób wykorzystania technik cyfrowego przetwarzania sygnału mowy dla zaspokojenia specyficznych potrzeb nauk humanistycznych, które, ograniczając się wyłącznie do tra-dycyjnie stosowanego warsztatu badawczego, napotykają współcześnie na bariery znacznie blokują-ce oczekiwany postęp. Omówiono proces badawczy, który służyć ma językoznawcom dokonującym porównań wyrażeń dźwiękonaśladowczych odnajdywanych w odmiennych...
-
Acoustic signal processing in passive sonar system with towed array
PublicationW referacie opisano przetwarzanie sygnałów akustycznych w pasywnym systemie hydrolokacyjnym. W pojęciu ''przetwarzanie sygnałów akustycznych'' mieszczą się wszelkie operacje wykonywane na sygnałach analogowych tj. wzmacnianie, filtracja i próbkowanie, jak również operacje na sygnałach cyfrowych uzyskanych w procesie próbkowania. Do operacji cyfrowych wykonywanych w systemie zalicza się synchronizację, konwersję, sortowanie, wytwarzanie...
-
Broadband interference in speech reinforcement systems
PublicationArtykuł podejmuje niedoceniany problem wpływu liczby i rozkładu głośników w systemach nagłośnienia, na jakość przekazu głosowego, czyli na zrozumiałość mowy w audytoriach. Superpozycji przesuniętych w czasie szerokopasmowych sygnałów o tym samym kształcie i lekko różnych wielkościach, które docierają do słuchacza z licznych spójnych źródeł, towarzyszy zjawisko interferencji prowadzące do głębokiej modyfikacji odbieranych sygnałów...
-
High accuracy hydroacoustic system to study codend model parameters
PublicationWażnym zadaniem projektantów narzędzi połowowych jest stworzenie efektywnych narzędzi połowowych działających selektywnie poprzez optymalizacje ich geometrii. Hydroakustyczny system pomiaru geometrii modeli worków dorszowych opisany w artykule został zaprojektowany dla opracowania konstrukcji worka dorszowego na potrzeby rybołówstwa na Morzu Bałtyckim.System składa się z 10 par przetworników ultradźwiękowych, mikroprocesorowego...
-
High accuracy multisensor hydroacoustic system for models of trawl geometry measurements
PublicationW pracy przedstawiono wieloelementowy hydroakustyczny system do pomiaru modeli włoków. System został zaprojektowany dla Akademii Rolniczej w Szczecinie i umożliwia precyzyjny pomiar geometrii projektowanych tam narzędzi połowowych w tym selektywnych worków dorszowych. Zastosowanie małych hydrofonów o wysokiej częstotliwości pracy oraz cyfrowego przetwarzania sygnałów z analizą korelacyjną umożliwiło uzyskanie bardzo dużej dokładności...
-
Interferencja szerokopasmowa w wieloźródłowych systemach akustycznych
PublicationW akustycznych systemach wieloźródłowych pobudzanych wspólnym szerokopasmowym sygnałem dźwiękowym występuje zjawisko interferencji powodujące znaczne zniekształcenia liniowe. W artykule do badania tego zjawiska zastosowano metodę odpowiedzi impulsowych, traktując system wieloźródłowy, jako wielokanałowy liniowy system komunikacyjny. Przestudiowano mechanizm formowania się pola akustycznego dla szczególnego przypadku liniowego szyku...
-
Modelowanie i pomiary nagłośnienia audytorium
PublicationUwaga projektantów systemów nagłośnieniowych zogniskowana jest na tzw. akustyce pomieszczenia, w którym realizowany jest przekaz słowny. Zjawiska pogłosowe związane z geometrią sali audytoryjnej, wynikające z wielokrotnych odbić fali dźwiękowej uznawane są za dominujące. Artykuł podejmuje niedoceniany problem wpływu liczby i rozmieszczenia głośników w sali na jakość przekazu. Superpozycji sygnałów dochodzących do słuchacza z wielu...
-
On performance limits of switched-capacitor multi-phase charge pump circuits. Remarks on papers of Starzyk et al.
PublicationW pracy zweryfikowano hipotezę Starzyka nt. maksymalnego, osiągalnego wzmocnienia napięciowego w wielotaktowym konwerterze napięcia stałego typu C-przełączane (w tzw. pompie ładunkowej). W konwerterze zbudowanym z k kondensatorów maksymalne wzmocnienie określone jest przez odpowiednią potęgę liczby 2 tj. 2^(k-1) przy czym warunek podany przez Starzyka jest konieczny lecz nie jest dostateczny. Podano warunki konieczne i dostateczne...
-
Przetwarzanie sygnałów akustycznych w pasywnym systemie hydrolokacyjnym
PublicationW niniejszym rozdziale omówiono ogólną budowę, zasadę działania oraz przedstawiono przetwarzanie sygnałów akustycznych w pasywnym systemie hydrolokacyjnym z holowaną anteną hydroakustyczną. W pojęciu ''przetwarzanie sygnałów akustycznych'' zawarto wszelkie operacje na sygnałach analogowych, takich jak wzmacnianie, filtracja próbkowanie, a przede wszystkim - na sygnałach cyfrowych pozyskanych w procesie próbkowania. Cyfrowe operacje...
Year 2007
-
Analiza możliwości wykorzystania współczesnych metod transmisji danych w systemach komunikacji podwodnej.
PublicationPostęp w telekomunikacji szerokopasmowej jest rezultatem rozwoju cyfrowych technik modulacji i kodowania, coraz lepiej wykorzystujących możliwości i przezwyciężających fizyczne ograniczenia przewodowych torów transmisyjnych i kanałów radiowych. Adaptacja metod transmisji danych do komunikacji podwodnej na falach akustycznych wymaga uwzględnienia specyficznych cech kanału hydroakustycznego, który łączy w sobie najtrudniejsze cechy...
-
Application of Maximum-Length Sequences to impulse response measurement of hydroacoustic communications systems
PublicationThere is a growing interest in digital transmission of telemetry data on ultrasonic waves. The dependence of signal attenuation on squared frequency, specific to the hy-droacoustic systems, induces problems that do not exist in monochromatic, narrowband radio communications systems. For adapting the transmission parameters to current propagation conditions, a precise knowledge of instantaneous changes of channel performances is...
-
Cifrovaâ reprezentaciâ leksem russkogo âzyka
PublicationKonfrontowanie zasobów leksyki pokrewnych systemów języka etnicznego w celu określenia stopnia zbieżności przynależnych im homonimik wymaga stosowania wysublimowanych procedur językoznawczych mających na celu oszacowanie wspólnoty akustycznej zawartej w paralelnych parlacjach użytkowników owych języków. Ewidentne zróżnicowanie nawyków aktu artykulacji a zwłaszcza, co szczególnie istotne, nieświadomego procesu intelektualnej percepcji...
-
Comments on unified analysis of switched-capacitor resonant converters
PublicationW pracy przedyskutowano możliwości regulacji napięcia wyjściowego w powielaczu typu c-przełączane, wpływ na sprawność energetyczną, użycie dodatkowych induktorów.
-
Formy zobrazowań w sonarze dalekiego zasięgu z cylindryczną anteną
PublicationW artykule zaprezentowane są formy zobrazowań zastosowanych w dalekosiężnym, pasywnym sonarze z holowaną anteną, zmodernizowanym w Katedrze Systemów Elektroniki Morskiej. We wstępie pokazano strukturę sonaru po modernizacji oraz formy sygnałów nasłuchu, ich przetwarzania i transmisji z anteny do zespołów pokładowych. W dalszych częściach pokazano organizację przepływu informacji wewnątrz sonaru i przy komunikacji z zewnętrznymi...
-
Sravnitel'no-sopostavitel'nyj analiz cifrovoj reprezentacii leksem s differencirovannoj akcentuaciej
PublicationArtykuł poświęcony jest językoznawczej analizie kontrastywnej dźwięków mowy systemów języka cechujących się "płynnym" akcentowaniem homograficznych leksemów. Język rosyjski jest na wskroś reprezentatywnym przykładem takiego właśnie systemu. W prezentowanej tu metodzie analizy materiałem wyjściowym są cyfrowe nagrania mowy żywej artykułowanej przez lektorów języka rosyjskiego. Akustyczna (cyfrowa) reprezentacja leksemów o tożsamej...