Search
Abstract
Thomas Paine napisał Sprawiedliwość agrarną we Francji w roku 1796 w szczycie posttermidoriańskiego zamętu, krótko po wprowadzeniu Konstytucji Roku III. W swoim ostatnim wielkim pamflecie domaga się opodatkowania wielkich właścicieli ziemskich i pomoc biednym oraz wywłaszczonym. Artykuł krótko omawia propozycję Paine i analizuje jego strukturę argumentacyjną. Stawiam w niej tezę, że Paine nie do końca świadomie przechodzi od dowodu prawnonaturalnego (sprawiedliwość agrarna jako odszkodowanie za naruszenie niezbywalnego prawa każdego człowieka do części ziemi uprawnej, które wywodzi się z pierwotnej wspólnoty własności ziemi danej nam od Boga) do argumentacji deontologicznej (bezwarunkowa renta gruntowa jako akt sprawiedliwości odszkodowawczej dla ofiar postępu cywilizacyjnego, nie akt dobroczynności), wspartej argumentacją utylitarną (ulżenie nędzy mas, stworzenie bufora ochronnego dla bogatych przez spacyfikowanie nastrojów anarchicznych). W artykule zostanie też krótko nakreślona geneza filozoficznego stanowiska Paine’a (tradycja angielskiego radykalizmu i kwakierskiego egalitaryzmu, liberalizm Locke’a). W części końcowej omówiona zostanie krótko droga recepcji idei Paine’a (zwłaszcza w kontekście bezwarunkowej renty gruntowej oraz wspólnego użytkowania ziemi i jej zasobów).
Citations
-
0
CrossRef
-
0
Web of Science
-
0
Scopus
Cite as
Full text
- Publication version
- Accepted or Published Version
- DOI:
- Digital Object Identifier (open in new tab) 10.37240/AHFiMS.2019.64.18
- License
-
open in new tab
Keywords
Details
- Category:
- Articles
- Type:
- artykuły w czasopismach
- Published in:
-
Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej
no. 64,
pages 327 - 346,
ISSN: 0066-6874 - Language:
- Polish
- Publication year:
- 2019
- Bibliographic description:
- Karalus A.: Sprawiedliwość agrarna Thomasa Paine’a i narodziny dyskursu egalitarnego// Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej -Vol. 64, (2019), s.327-346
- DOI:
- Digital Object Identifier (open in new tab) 10.37240/ahfims.2019.64.18
- Verified by:
- Gdańsk University of Technology
seen 150 times