Abstract
Dzielnica Gdańska Wrzeszcz ukształtowała się na przełomie XIX i XX w. Liczba mieszkańców Wrzeszcza wzrosła z około 2500 w 1884 r. do około 35 000 w 1914 r. W tym czasie powstało kilkaset jednorodzinnych i wielorodzinnych budynków mieszkalnych oraz najważniejsze obiekty użyteczności publicznej, jak zespół Politechniki, szkoły, szpitale i kościoły. Wrzeszcz – w odróżnieniu od śródmieścia Gdańska – w niewielkim tylko stopniu ucierpiał w czasie II wojny światowej. Większość zabytkowych budynków z przełomu XIX i XX w. istnieje do dzisiaj, w wielu zachowała się oryginalna stolarka drzwiowa. Formy drzwi we Wrzeszczu zmieniały się na przełomie XIX i XX wieku. Do około 1902 r. drzwi budynków mieszkalnych były dekorowane detalami neorenesansowymi i neobarokowymi, rzadziej neoromańskimi i neogotyckimi. Najczęściej stosowano drzwi dwuskrzydłowe, płycinowe, z mniejszą płyciną o kształcie zbliżonym do kwadratu u dołu i z większą płyciną lub prostokątnym okienkiem z ozdobną kratą w górnej części. Od około 1902 r. formy drzwi stają się bardziej różnorodne. Oprócz motywów historyzujących pojawiają się wzory secesyjne. Zaczęto stosować małe okienka o różnorodnych kształtach. Po 1912 r. detal drzwi ulega uproszczeniu. W budynkach użyteczności publicznej, podobnie jak w budynkach mieszkalnych, formy drzwi były dostosowane do stylistyki elewacji. Wyjątkiem jest zespół Politechniki, gdzie secesyjne drzwi umieszczono w elewacjach w formach renesansu północnego.
Author (1)
Cite as
Full text
full text is not available in portal
Keywords
Details
- Category:
- Monographic publication
- Type:
- rozdział, artykuł w książce - dziele zbiorowym /podręczniku o zasięgu krajowym
- Title of issue:
- Dziedzictwo na nowo odkrywane: Detal architektoniczny 1850-1939 strony 60 - 86
- Language:
- Polish
- Publication year:
- 2014
- Bibliographic description:
- Szczepański J.: Zewnętrzna stolarka drzwiowa Gdańska-Wrzeszcza na przełomie XIX i XX wieku// Dziedzictwo na nowo odkrywane: Detal architektoniczny 1850-1939/ ed. prof. dr hab. inż. Jadwiga Roguska Warszawa: Fundacja Hereditas, 2014, s.60-86
- Verified by:
- Gdańsk University of Technology
Referenced datasets
seen 152 times