prof. dr hab. inż. arch. Maria Sołtysik
Publikacje
Filtry
wszystkich: 78
Katalog Publikacji
Rok 2023
-
Gdynia, wczesnomodernistyczne centrum miasta
Publikacja.
Rok 2022
-
Budowa portu w Gdyni 1920-1939: "ksztatł rozwartych palców ręki, władczo wyciągniętej ku morzu"
Publikacja.
-
Ikony architektury portu w Gdyni-styl i struktura
Publikacja.
Rok 2021
-
Evaluating architecture students' knowledge of the history of architecture by tests and by drawings: a comparative analysis
PublikacjaThe methods of evaluating students’ knowledge in architectural education, and in particular in education on history of architecture, are specific in many respects. Apart from checking the general knowledge of history concerning chronology, artistic trends, styles, main objects and architects, it should also check students’ ability to analyse the historic architecture in a drawing form. Such a form of presenting architecture has...
-
Gdyńskie perły czyli więcej niż modernizm
PublikacjaMonografia przedstawia różne tendencje stylowe w gdyńskie architekturze, zarówno w okresie międzywojennym jak i w latach powojennych
-
Nomination Dossier, The Modernist Centre of Gdynia, Part 2b, History and Development
PublikacjaHistory and development of Gdynia, from Medieval times up until today. The project concerns such chapters as: Introduction; The village of Gdynia; Gdynia as a seaside resort; Construction of the port and the city in the interwar period; The modernist city centre – layout; architecture;Architecture of the city centre; South Pier and Grand District; Post-war development of Śródmieście: a continuation
-
NOMINATION DOSSIER, The Modernist Centre of Gdynia, parts 4 - 7
PublikacjaThe city of Gdynia is commonly known in Poland as a symbol of the country’s independence and evidence of the foresight of planners and politicians. It is the outcome of the efforts and aspirations of generations of people from all kinds of backgrounds who made Gdynia their home. Document prepared by researchers from Gdansk University of Technology and other experts is the important part of the Nomination Dossier prepared for international...
-
Przed modernizmem - style w gdyńskiej architekturze lat dwudziestych
PublikacjaZarówno w historiografii architektury polskiej jak i europejskiej lata dwudzieste XX wieku omawiane są głównie w kontekście rodzącego się modernizmu. Nic w tym zresztą nie ma dziwnego, bo to właśnie ten nurt wyznaczał nowe trendy i w przyszłości decydować miał o dziejach architektury w całym stuleciu. Odchodziła w przeszłość trwająca od połowy XIX wieku epoka historyzmu, a zaczynała się epoka nowa, modernistyczna. Tak więc oblicze...
-
The Modernist Centre of Gdynia. Management Plan for the Nominated Property for the Years 2022-2027. Attachment to: Nomination Dossier on the inscription on the UNESCO World Heritage List of a part of Gdynia City Centre, Poland
PublikacjaThe Management Plan is a document that helps in managing the Nominated Property and follows the Operational Guidelines for the Implementation of the Convention. The Plan is intended as a management tool to ensure the protection and maintenance of the Outstanding Universal Value (OUV) and the features that determine the integrity and authenticity of the place.
Rok 2020
-
Developing students' spatial skills and teaching the history of architecture through structural drawing
PublikacjaThe method of “structural drawing" is used in teaching history of architecture in the Architectural Faculty of Gdańsk University of Technology. It is addressed to students of the first semester of study – so to the architectural beginners. There are three main goals of the structural drawing method used in that educational course: (1) developing the students’ spatial skills; (2) training architectural drawing ability; (3) teaching...
-
Gdyński modernizm lat międzywojennych. Oblicze stylowe epoki = Modernism of the Interwar Period of Gdynia. A Picture of the Style of the Epoch
PublikacjaLata dwudzieste i trzydzieste XX wieku, a więc czas w którym Gdynia powstawała, nie są w historii architektury okresem homogenicznym. Stylistyka modernizmu lat międzywojennych - wbrew swym uniwersalistycznym założeniom ideowym - nosiła w sobie dużą różnorodność. Widzimy to zarówno w odniesieniu do Gdyni, jak i w ogóle do architektury europejskiej tego okresu. Niniejszy rozdział prezentuje cztery główne oblicza architektury modernistycznej...
-
Idea urbanistyczna Juliana Rummla i jej wpływ na międzywojenne plany Gdyni = The Urban Idea of Jukiab Rummel and Its Influence on the Interwar Plans of Gdynia
PublikacjaJulian Rummel nie był ani architektem ani urbanistą. Był inżynierem budowy okrętów, działaczem gospodarczym, jednym w wielkich orędowników budowy portu i miasta Gdyni oraz współtwórcą polskiej polityki morskiej II Rzeczypospolitej. W połowie 1924 roku, kiedy rozpoczęto w Gdyni przebudowę otwartego zaledwie rok wcześniej Portu Tymczasowego na wielki, uniwersalny port stały, Julian Rummel był pierwszym którzy zwracali uwagę na pilną...
-
Opinia historyczno-konserwatorska o projekcie koncepcyjnym przebudowy wnętrz zabytkowego budynku centrali Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie autorstwa przcowni JEMS Architekci z 2020 r. w świetle ochrony modernistycznego dziedzictwa kulturowego
PublikacjaOpinia o projekcie koncepcyjnym przebudowy wnętrz zabytkowego budynku centrali Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie autorstwa pracowni JEMS Architekci z 2020 r została wykonana w świetle ochrony modernistycznego dziedzictwa kulturowego. Opinia zawiera 6 głównych rozdziałów: 1. Informacje wstępne; 2. Główne kierunki i idee modernizmu w architekturze okresu międzywojennego; 3. Historyczne wnętrza gmachu centrali BGK - wybitne...
Rok 2019
-
Architektura jako nauka:eksperyment - teoria - historia
PublikacjaAutorka prezentuje architekturę jako dyscyplinę naukową. Ukazuje trzy obszary badawcze architektury: eksperyment, teorię i historię. Przedstawia elementy projektowanie architektonicznego jako pewien typ eksperymentu naukowego. Ukazuje również rolę teorii architektury i historii architektury w problematyce badawczej tej dyscypliny. Przedstawia całe zagadnienie w szerokim kontekście kulturowym - od czasów antycznych po współczesne...
-
Kościoły międzywojennej Gdyni - kontekst urbanistyczny i architektoniczny =The churches of the Interwar Gdynia - the urban and architectural context
PublikacjaArtykuł prezentuje kościoły zbudowane w Gdyni w okresie międzywojennym: dwa w śródmieściu i po jednym w takich dzielnicach jak Witomino, Grabówek, Działki Leśne, Wzgórze Focha, Cisowa i Oksywie. Ukazano dzieje budowy tych obiektów ich architekturę i autorów oraz spoecyficzny kontekst urbanistyczny nowo powstającego miasta.
-
Kwerenda historyczna i opinia na temat wartości historycznej budynku "Śreniawa" przy ul. Ejsmonda 2 w Gdyni
PublikacjaEkspertyza przedstawia nieznane dzieje i rekonstrukcję rozplanowania willi "Śreniawa" oraz analizę wartości zabytkowej obiektu.
-
Monument of History in Gdynia - Problems with Protection of the Main Representative Axis of the City
PublikacjaThe spatial idea of the main representative axis was presented in 1938 in the project of the Representative District of Gdynia and partly realised in 1938-1939. Although the whole area was included in the Gdynia's Monument of History, now its spatial integration is on thread by the controversial current development plans
-
Rewitalizacja historycznego zespołu pałacowo-parkowego w Lokalnym Programie Rewitalizacji Wejherowa (2008-2015). Revitalisation of the Historic Palace and Park in the Local Revitalisation Program of Wejherowo (2008-2015)
PublikacjaW latach 1990. po upadku komunizmu w Polsce, przestrzeń publiczna w Wejherowie - podobnie jak i w innych miastach Polski była w dużym stopniu zdegradowana. W 2008 roku władze miasta Wejherowa opracowały i zatwierdziły "lokalny program rewitalizacji na lata 2008-2015", który dotyczył głównie centrum miasta. Miał on być w dużym stopniu finansowany przez Unię Europejską..Jedną z najbardziej eksponowanych przestrzeni publicznych, które...
Rok 2018
-
Przywrócone dziedzictwo. Od Dworca Morskiego do Muzeum Emigracji
PublikacjaDzieje Dworca Morskiego po 1939 roku, a więc przekształcenie na magazyn Kriegsmarine i zniszczenia wojenne oraz dzieje powojenne. Pomysł urządzenie Muzeum Emigracji, wytyczne konserwatorskie i projekt architektoniczno-budowlany (2011-2012). Realizacja konserwatorska Muzeum Emigracji (2013-2015) - przywrócone dziedzictwo modernizmu.
-
Wiejskie korzenie miasta - dawne wsie w planach międzywojennej Gdyni
PublikacjaTekst ukazuje wpływ jaki wiejska struktura osadnicza Gdyni miała na sporządzone w okresie międzywojennym plany miasta, a w tym głównie takich dzielnic jak dzielnic Gdynia-Śródmieście, Oksywie i Chylonia.
Rok 2017
-
From Creative Thinking Techniques to Innovative Design Solutions - The Educators' Perspective
PublikacjaThe article presents a structure and basic tasks of a new original academic course, which was inaugurated in 2015 at the Faculty of Architecture in Gdańsk University of Technology and organized for the first year students of Spatial Planning.The title of the course was ‘Garden Cities and the Gardens in the Cities. A Course with Elements of Training Creativity’. The aim of the course was to encourage the participants to develop...
-
Orłowo - rozwój letniska do końca lat dwudziestych XX wieku. Między historyzmem a modernizmem
PublikacjaTekst stanowi przedstawienie architektury Orłowa - a więc obecnej dzielnicy willowo-letniskowej Gdyni - od początków istnienia osady letniskowej w 1829 roku aż do końca lat dwudziestych XX wieku. Ukazuje przemiany stylowe w architekturze tego okresu, od nurtów historyzmu, poprzez styl dworkowy do wczesnego modernizmu.
Rok 2015
-
A New Canon of the Modernist Villa of the 1930s - a Villa with a Semicircular Veranda. The Post-War Continuation of the Idea
PublikacjaThe articcle presents a new type of villa, which started to be popular in Gdynia in the 1930s. It was a villa with a semicircular veranda. Villas of that type were continously built also after the II World War
-
Ekspertyza historyczna uzasadniająca wniosek o włączenie budynków przy ul. Orłowskiej 17 i 19 do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków
PublikacjaExpertyza wskazuje na wartości zabytkowe dwóch domów rybacko-letniskowych przy ulicy Orłowskiej 17 i 19, znajdujących się w zespole z pensjonatem "Czerwony Dwór" przy ul. Orłowskiej 15
-
Gdynia's Modernism between the World Wars. The Stylistic Face of the Epoch
PublikacjaThe article presents the styles in the architecture of Gdynia in 1920s and 1930s
-
Modern City Centre: Evolution of the Idea of Gdynia's "Premiere District" 1926-2007
PublikacjaThe article shows the evolution of the concept of the "Premiere District" in Gdynia in the years 1926-1939. It also shows the historical background of these changes and the history of creation the city centre in Gdynia
-
Opinia konserwatorska z programem prac konserwatorskich dla budynku mieszkalnego przy ul. Książąt Pomorskich 12-14 w Sopocie
PublikacjaEkspertza zawiera program prac remontowo-konserwatorskich, ktore nalezy podjac dla zachowania walorow architektonicznych budynku
-
Opinia o konspekcie pracy doktorskiej Agnieszki Januszkiewicz pt. Architektura murowanych cerkwi wojskowych dawnego Królestwa Polskiego i jej przekształcenia 1815-2015
PublikacjaOpinia przedstawia uwagi merytoryczne do tematyki i sposobu sformułowania tezy pracy
-
Opinia o konspekcie pracy doktorskiej Magdaleny Celadyn pt. Wielokryterialna certyfikacja azrównoważone projektowanie architektoniczne wnerz biurowych
PublikacjaOpinia dotycząca sformułowania tematu pracy, tez i zakresu pojęć stosowanych w treści
-
Opinia o konspekcie pracy doktorskiej Natalii Balcerzak pt. Rewitalizacja historycznych obiektów pobrowarnych w Polsce na przykładzie zespołu dawnego browaru w Gdańsku-Wrzeszczu
PublikacjaW opinii przedstawiono wskazówki merytoryczne do sformułowania tez rozprawy w dalszych nad nią pracach
-
Recenzja artykułu Joanny Kucharzewskiej o artykule "Siedziba Urzędu Marszałkowskiego na placu Teatralnym w Toruniu - tradycja miejsca i historia budowy
PublikacjaRecenzja wskazuje konieczne poprawki jakie autorka artykułu musi poczynić przed jego przekazaniem do druku
Rok 2014
-
Gdyński modernizm lat międzywojennych. Oblicze stylowe epoki
PublikacjaRozdział przedstawia kierunki stylowe gdyńskiego modernizmu lat międzywojennych (1926-1939). Wymienia realizacje i autorów gdyńskiej architektury umiarkowanie modernistycznej, takich jak Art Deco i nowy monumentalizm oraz architektury formacji awangardowych modernizmu, takich jak funkcjonalizm i Streamline Moderne.
-
Młyn papierniczy na rzece Kaczej - dziej i układ przestrzenny. Ekspertyza na zamówienie Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdyni
PublikacjaEkspertyza wskazuje na lokalizację nieistniejącego już dziś młyna na rzece Kaczej, przedstawia obiekty, któłre do niego należały i ich architekturę. Przedstawia także czas jego budowy, dzieje i właścicieli.
-
Nowy wzorzec willi modernistycznej lat trzydziestych w Gdyni - willa z półokrągłą werandą. Powojenna kontynuacja idei
PublikacjaNa początku lat trzydziestych pokawił się w architekturze Gdyni nowy typ willi - willa z półokrągłą, parterową werandą Stanowiła ona wyrazisty element plastyczny kompozycji przestrzennej i zyskała dużą popularność w realizacjach do końca 1939 r. Motyw ten był także stosowany często w architekturze powojennejo,, a zaczął zanikać dopiero w latach 60. XX wieku.
-
Orłowo: Dzieje, krajobraz, architektura : Perła międzywojennej Gdyni
PublikacjaKsiążka przedstawia bogato ilustrowaną historię trzech obecnych dzielnic Gdyni: Orłowa, Kolibek i Małego Kacka. Ukazuje dzieje tych miejscowości od czasów najdawniejszych (archeologia), poprzez średniowiecze, nowożytność, aż do 1 połowy XX wieku. Ważnym aspektem monografii jest całościowe przedstawienie architektury i urbanistyki tego terenu, jak również jego unikalnych walorów krajobrazowych.
-
Osada młyńsko-letniskowa w dolinie rzeki Kaczej przy ulicach Zapotocznej i Spacerowej w Orłowie-Kolibkach
PublikacjaEkspertyza przedstawia dzieje osady w XIX i XX wieku oraz zawiera proponowaną formułę zapisu w "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gdyni" (2014)
-
Stanowisko Towaryzstwa Przyjaciół Orłowa w sprawie planu sytuacyjnego przebudowy ul. Zacisznej w Gdyni Orłowie
PublikacjaEkspertyza dotyczy planu przebudpwy ul. Zacisznej w Gdyni, opracowanego przez Biuro Projektów Budownictwa Komunaknego w Gdańsku w sierpniu 2014 r.
Rok 2013
-
Gdzie w Kolibkach stał dwór Królowej Marysieńki
PublikacjaArtykuł wskazuje przypuszczalną lokalizację nieistniejącego już XVII-wiecznego dworu w Kolibkach, związanego m.in. z rodziną Sobieskich. Zawiera wskazówki gdzie w pracach archeologicznych należy szukać jego reliktów
-
Great Villas of Visegrad Four Countries and Slovenia
PublikacjaWystawa zorganizowana w Parlamencie Europejskim w Brukseli w dniach 27-30 maja 2013 przez Agencję Foibos Books Praha na której wystawiono plansze autorstwa Marii Jolanty Sołtysik opartej na książce Great Villas of Poland, oprac zb. pod red. R. Nakoniecznego, Praha : Foibos Books, 2013, ISBN 978-80-87073-58-2.
-
Orłowo-perła międzywojennej Gdyni. Dzieje i architektura. Orłowo - Kolibki - Mały Kack
PublikacjaMonografia przedstawia całościowo dzieje Orłowa, Kolibek i Małego Kacka od czasów najdawniejszych do 1 połowy XX wieku. Bazując na niepublikowanym dotąd, szerokim materiale źródłowym, odkrywa szereg nieznanych faktów historycznych i prezentuje bardzo bogaty materiał ilustracyjny. Jako pierwsza też przedstawia architekturę i urbanistykę Orłowa (wraz z Kolibkami i Małym Kackiem), zapełniając wyraźną lukę w piśmiennictwie naukowym,...
-
Slavne Vily Polska
PublikacjaWystawa zorganizowana przez Foibos Books i prezentowana w Pradze w Pałacu na Hradczanach i w Instytucie Polskim we wrześniu 2013 r., na której wystawiono plansze autorstwa Marii Jolanty Sołtysik, oparte na książce Slavne vily Polska, oprac zbior. pod red. R. Nakoniecznego, Praha: Foibos Book, 2013, ISBN 978-80-87-073-56-7.
-
Słynne wille Polski, wystawa w Bytomiu - październik 2013
PublikacjaWystawa zorganizowana we Wrocławiu w Muzeum Architektury w dniach 28 kwietnia-18 maja 2013 r. przez Foibos Books Praha, na której wystawiono plansze autorstwa Marii Jolanty Sołtysik, oparte na książce Słynne wille Polski, oprac. zbior. R. Nakonieczny, Praha : Foibos Books, 2013, ISBN 978-80-87-073-57-5.
-
Słynne wille Polski, wystawa we Wrocławiu 18.05.2013
PublikacjaWystawa zorganizowana w Bytomiu w Muzeum Górnośląskim w październiku 2013 r. przez Foibos Books Praha, na której wystawiono plansze autorstwa Marii Jolanty Sołtysik, oparte na książce Słynne wille Polski, której współautorką jest Maria Jolanta Sołtysik
-
Villa of Countess Magdalena Łosiowa, Gdynia; Villa of Czesław Antkowiak and Jerzy Prokulski, Gdynia
PublikacjaThe article presents one of the most interesting modern villas of Gdynia, the villa of Czesław Antkowiak and Jerzy Prokulski at 25/25a Korzeniowskiego Street in Kamienna Góra. It refers to the modernistic architecture of the villa as well as the background of its owners and the development of the new residential estate in which it was built in 1938. The author presents the oryginal plans of the building and both the old and contemporary...
Rok 2012
-
Czy to jest gryf, czy straszydło
PublikacjaArtykuł dotyczy prowadzonych w Gdyni-Orłowie prac przy odbudowie i rekonstrukcji willi ''Gryf''. Przedstawia pierwotną architekturę budynku, autora tej realizacji, a także rzeźbiarza, który wykonał detale architektoniczne. Między innymi także piękną rzeźbę gryfa, wieńczącego niegdyś budynek, która to rzeźba zniszczona została podczas wojny. Niestety w trakcie dokonywanej obecnie odbudowy obiektu nie odtworzono jej formy, umieszczając...
-
Dworzec Morski - gdyńskie okno na świat
PublikacjaArtykuł przedstawia zabytkowy Dworzec Morski w Gdyni i ideę urządzenia w nim Muzeum Emigracji. Mówi o powstaniu i dziejach tego budynku, o jego zabytkowych wnętrzach oraz o jego wartości dla gdyńskiej architektury. Podkreśla, że to właśnie sam ten budynek jest najbardziej wartościowym świadectwem ruchu emigracyjnego, jaki w okresie międzywojennym odbywał się przez Gdynię. Dlatego też najważniejszym etapem urządzania gdyńskiego...
-
Gdynia otwarta na morze
PublikacjaTradycję przestrzenną Gdyni stworzyły lata międzywojenne. To one ukształtowały ją w sensie urbanistycznym i architektonicznym oraz wykreowały główną ideę przestrzenną, którą jest otwarcie miasta na morze. Idea ta jest w pewnym sensie oczywista, gdyż nadmorskie położenie Gdyni wyraźnie do tego predestynowało. Dzięki konsekwentnej działalności zarówno projektanta portu - inżyniera Tadeusza Wendy, jak i głównego projektanta miasta...
-
Morska fasada Gdyni - legendarna idea i jej współczesne interpretacje
PublikacjaWizja morskiej fasady Gdyni stworzona została w latach trzydziestych XX wieku, w legendarnych projektach Dzielnicy Reprezentacyjnej. Realizację tej koncepcji przerwał jednak w 1939 r. wybuch wojny. Dziś temet morskiej fasady Gdyni podjęty został przez współczesnych urbanistów, lecz wizja którą przed nami roztaczają budzi wiele wątpliwości. Nastawione na dużą intensywność i gęstość zabudowy współczesne koncepcje w niewystarczającym...
-
Nieznane projekty Dzielnicy Reprezentacyjnej Gdyni (1938-1960)
PublikacjaIdea budowy Dzielnicy Reprezentacyjnej Gdyni ma tak długą historię jak samo miasto i towarzyszy mu praktycznie do dzisiaj. Jest też ciekawym probierzem nie tylko ewolucji myśli estetycznej w urbanistyce XX wieku, ale i koncepcji dotyczących kreowania roli morza w przestrzennym wizerunku miasta. Taka perspektywa określała rozmach z jakim w latach trzydziestych projektowano część reprezentacyjną zespołu. Miała on wówczas pełnić rolę...
-
Opis obiektu, historia i rozwój. - Układ urbanistyczny Śródmieścia Gdyni. Dokumentacja zgłoszenia zabytku do uznania za Pomnik Historii
PublikacjaDokumentacja jest kompleksową ekspertyzą uzasadniającą wniosek o uznanie zespołu urbanistycznego Śródmieścia Gdyni za Pomnik Historii. Opis obiektu przedstawia główną ideę rozplanowania śródmieścia oraz zasadnicze elementy układu, takie jak ciągi urbanistyczne, dominanty, akcenty pierzeje i wnętrza w przestrzeni publicznej. Prezentuje też najciekawsze realizacje architektoniczne, ich twórców i stylistykę. W części dotyczącej...
wyświetlono 2493 razy