Ocena jakości zdrowotnej poszczególnych części warzyw kapustowatych oraz poszczególnych faz ich rozwoju jako źródła bioaktywnych fitozwiązków przy projektowaniu żywności funkcjonalnej w tym suplementów diety.
Rośliny kapustowate wytwarzają - glukozynolany (GLs), które pod wpływem enzymu mirozynazy ulegają rozpadowi do pochodnych, z których najważniejsze w profilaktyce chorób cywilizacyjnych są izotiocyjaniany (ITC) i związki indolowe. Związki te w różnym składzie i ilości występują we wszystkich częściach tych roślin. Z tego względu fragmenty roślin, które uważane były za rolny produkt uboczny znajdują zastosowanie m.in. w produkcji suplementów diety. Istnieją jednak różnice nie tylko w składzie GLs, ale także aktywności enzymów odpowiedzialnych za ich degradację zarówno w obrębie różnych części danej rośliny, jak również w poszczególnych fazach jej rozwoju. Ma to wpływ na poziom powstawania pożądanych, bioaktywnych fitozwiązków. Niestety surowce te, np. kiełki, nie są poddawane obecnie ocenie toksykologicznej. Na taką potrzebę wskazują wyniki badań z ostatnich lat pokazujące, że niektóre GLs, zwłaszcza indolowe, mogą wykazywać właściwości genotoksyczne oraz mutagenne. Przedkładany projekt ma na celu określenie wybranych parametrów świadczących o prozdrowotnym bądź niekorzystnym dla zdrowia działaniu innych, niż powszechnie uważane za jadalne części warzyw z rodziny Brassicaceae, a także poszczególnych ich form rozwoju.
W celu realizacji projektu jako materiał roślinny zostaną wykorzystane części takich roślin jak: rzodkiewka, brukselka, kapustya włoska i kapusta biała. We wszystkich próbkach roślinnych zostanie określony skład GLs i stopień ich konwersji do ITC i indoli. Określona zostanie ponadto cytotoksyczność, zdolność do modyfikacji DNA, oraz mutagenność.
Rezultatem projektu będzie określenie zależności pomiędzy składem GLs i stopniem ich konwersji do bioaktywnych ITC i indoli, a aktywnością biologiczną badanego materiału roślinnego. Wyniki projektu dostarczą w szczególności wiedzy co do jakości zdrowotnej badanych surowców roślinnych i możliwość ich wykorzystania w projektowaniu żywności funkcjonalnej, w tym suplementów diety. Ocenie zostaną poddane parametry wskazujące na potencjalne zagrożenie wynikające ze spożywania takich preparatów o różnym składzie i dawkach, jak również wyizolowanych z nich związków. Dodatkowo, podjęta zostanie próba selektywnego wyciszania aktywności dodatkowych białek obecnych w materiale roślinnym, katalizujących powstawanie niepożądanych pochodnych, w celu wyeliminowanie ich wpływu na przebieg hydrolizy GLs w kierunku innym niż powstawanie wspomnianych bioaktywnych fitozwiązków.
Informacje szczegółowe
- Program finansujący:
- PRELUDIUM
- Instytucja:
- Narodowe Centrum Nauki (NCN) (National Science Centre)
- Porozumienie:
- UMO-2013/09/N/NZ9/01275 z dnia 2014-03-13
- Okres realizacji:
- 2014-03-13 - 2016-03-12
- Kierownik projektu:
- Dominik Kołodziejski
- Realizowany w:
- Katedra Chemii,Technologii i Biotechnologii Żywności
- Wartość projektu:
- 99 059.00 PLN
- Typ zgłoszenia:
- Krajowy Program Badawczy
- Pochodzenie:
- Projekt krajowy
- Weryfikacja:
- Politechnika Gdańska
wyświetlono 162 razy