Abstrakt

Ścieki po-oksydacyjne z produkcji asfaltów naftowych, charakteryzują się wysokim stopniem złowonności oraz eko-toksyczności, głównie przez znaczną zawartość szerokiego spektrum lotnych i średnio-lotnych związków organicznych, w tym związków tleno-, siarko- i azoto-organicznych, a także węglowodorów alifatycznych i aromatycznych. Obecność większości z nich, wpływa negatywnie na bakterie zawarte w osadzie czynnym, w biologicznej części rafineryjnej oczyszczalni ścieków. Dlatego, ścieki te należy wcześniej poddać wstępnemu oczyszczaniu, a efektywność oczyszczania powinna być monitorowana. Obecnie, w kontroli procesowej oczyszczania ścieków, stosuje się przede wszystkim normowane parametry, które nie dostarczają informacji o zawartości poszczególnych związków chemicznych w strumieniach ścieków. Jednak, dotychczas wykonane badania dowiodły, że często, pomimo znacznego obniżenia sumarycznych parametrów opisujących stopień zanieczyszczenia ścieków, po zastosowaniu różnych metod oczyszczania, może dochodzić do powstawania wtórnych zanieczyszczeń, w tym związków szczególnie niebezpiecznych, toksycznych dla osadu czynnego i trudnych w degradacji. Dlatego, aby uzyskać obiektywną informację o skuteczności stosowanych metod, koniecznym jest opracowanie nowych metodyk kontroli procesowej oczyszczania ścieków, opartych na zastosowaniu tzw. zaawansowanych technik analitycznych. W ramach badań do niniejszej rozprawy doktorskiej opracowano kilka nowych, prostych metodyk monitorowania procesu oczyszczania ścieków po-oksydacyjnych, w zakresie wybranych grup związków chemicznych. W badaniach zastosowano tzw. „zielone techniki ekstrakcyjne” na etapie przygotowania próbki do badań, w tym głównie technikę dyspersyjnej mikroekstrakcji w układzie ciecz-ciecz oraz dynamiczną analizę fazy nadpowierzchniowej. Do oznaczenia analitów wykorzystano chromatografię gazową w sprzężeniu z detektorami uniwersalnymi i selektywnymi. W celu opracowania wszystkich opisanych metodyk, wykonano szereg badań nad doborem optymalnych parametrów ekstrakcji, wykonano kalibrację dla poszczególnych analitów i wyznaczono podstawowe parametry walidacyjne. Następnie, procedury wdrożono do badań nad procesami oczyszczania ścieków.

Autor (1)