Obiekty o silnie zindywidualizowanej funkcji posiadają swe odrębne wymagania formalne. Projektowanie ich wymaga od architekta fantazji i wiedzy. Forma inaczej jest kształtowana w krajach nadmorskich o klimacie gorącym inaczej w krajach strefy umiarkowanej. Można to prześledzić na przykładach.

Architektura może być rozumiana jako sztuka komunikowania się poprzez określony nastrój, bowiem obiekt architektoniczny jest zarówno materialnym środowiskiem, dziełem sztuki, jak i efektem działań technicznych. Zgodnie z przedstawionym schematem, komunikowanie się twórcy/architekta z odbiorcą odbywa się za pośrednictwem obiektu architektonicznego.

W publikacji zawarto interpretację nowych zjawisk i tendencji w architekturze jako efektu poszukiwania architektonicznych odniesień do natury. Wskazano na nowy sposób widzenia natury jako efektu przewartościowań w naukach przyrodniczych i sztuce. Wskazano na realizację tych inspiracji w nurtach architektury płynnej, architektury zespolonej ze środowiskiem na wzór sztuki minimalizmu, adaptacyjnej architektury inteligentnej...

Przedstawiono krytykę obecnej edukacji architektonicznej oraz dyskusję nad kierunkami jej zmian. Omówiono dokumenty międzynarodowych organizacji zajmujących się teoria i praktyką edukacji architektonicznej ze szczególnym uwzględnieniem edukacji w zakresie projektowania środowiskowego oraz systemów samoksztalcenia (learning to learn) i kształcenia ustawicznego.

Poszerzanie wiedzy na temat kosmosu oraz rozwój technologiczny pozwalaja na coraz śmielszą eksplorację przestrzeni pozaziemskiej przez ludzi. Ze względu na planowanie założenia baz planetarnych w przyszłości, opracowuje się koncepcje architektoniczne dotyczące wyglądu takich habitatów. Wykonuje się je na podstawie danych dotyczących ekstremalnych warunków panujacych na innych planetach, przeprowadzaniu badań i symulacji.