Materiały do poznania ważek (Odonata) Pojezierza Litewskiego (Polska północno-wschodnia), ze szczególnym uwzględnieniem Suwalskiego Parku Krajobrazowego, zebrane przy okazji XIX Sympozjum Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego w 2023 r.
Abstract
From 6-9 July 2023, the participants of the 19th Symposium of the Odonatological Section of the Polish Entomological Society carried out fieldwork on the dragonflies in and around the Suwałki Landscape Park (SPK) (NE Poland). The symposium was preceded by a field reconnaissance (8-10 June). The results of this fieldwork, which yielded 45 species at 22 sites, are presented and discussed. Three species new to the SPK were found: Aeshna affinis, Orthetrum albistylum and Leucorrhinia dubia, along with five legally protected species: Cordulegaster boltonii, Somatochlora arctica, Leucorrhinia albifrons, L. caudalis and L. pectoralis. The most interesting species from the environmental conservation, faunistic and zoogeographic perspectives are Cordulegaster boltonii and the five Leucorrhinia species. Especially valuable is the finding of a reproduction site of C. boltonii in the Czarna Hańcza River, which indicates that this site is in good ecological condition. The new records raise the total number of dragonfly species ever recorded in the SPK to 56 (75.7% of the Polish fauna). Characterised by highly diverse habitats, the SPK is the oldest landscape park in the country. In terms of dragonfly species richness and diversity, it is ecologically very valuable. Nevertheless, since the available data have almost certainlybeen underestimated, further wide-ranging studies are needed for a better understanding of odonate distributions and to render conservation strategies for these insects more effective.
Authors (25)
Cite as
Full text
- Publication version
- Accepted or Published Version
- License
- open in new tab
Keywords
Details
- Category:
- Magazine publication
- Type:
- Magazine publication
- Published in:
-
ODONATRIX
no. 20,
edition 3,
pages 1 - 21,
ISSN: 1733-8239 - Publication year:
- 2024
- Bibliography: test
-
- BERNARD R. 2000. Stan wiedzy o występowaniu i biologii Cordulegaster boltonii (DONOVAN, 1807) w Polsce (Odonata: Cordulegastridae). Rocznik naukowy Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody "Salamandra" 4: 55-87.
- BERNARD R., BUCZYŃSKI P., TOŃCZYK G. 2002. Present state, threats and conservation of dragonflies (Odonata) in Poland. Nature Conservation 59(2): 53-71.
- BERNARD R., BUCZYŃSKI P., TOŃCZYK G., WENDZONKA J. 2009. Atlas rozmieszczenia ważek (Odonata) w Polsce. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, 257 s.
- BIOMAP DIVERSITY. 2009. Internet: https://gis.biomap.pl/. (dostęp: 5.01.2024). open in new tab
- BOROWIAK D., NOWIŃSKI K. 2017. Charakterystyka morfometryczna Suwalskiego Parku Krajobrazowego. [w:] M. RANT-TANAJEWSKA, T. ŚWIERUBSKA (red.). Suwalski Park Krajobrazowy. 40 lat Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Materiały konferencyjne Stan i ochrona wód Suwalskiego Parku Krajobrazowego, Wigry, 15-16 września 2016 roku. Suwalski Park Krajobrazowy, Malesowizna: 42-53.
- BOUDOT J.-P., HOLUŠA O. 2015. Cordulegaster boltonii (DONOVAN, 1807). [In:] BOUDOT J.-P., V.J. KALKMAN V.J. (eds.), Atlas of the European dragonflies and damselflies. KNNV publishing, the Netherlands: 213-215.
- BOUDOT J.-P., MARTIN M., BERNARD R. 2015. Coenagrion hastulatum (CHARPENTIER, 1825). [In:] BOUDOT J.-P., KALKMAN V.J. (eds.), Atlas of the European dragonflies and damselflies. KNNV publishing, the Netherlands: 99-101.
- BOWLER D.E., EICHENBERG D., CONZE K.-J., SUHLING F., BAUMANN K., BENKEN T., BÖNSEL A., BITTNER T., DREWS A., GÜNTHER A., ISAAC N.J.B., PETZOLD F., SEYRING M., SPENGLER T., TROCKUR B., WILLIGALLA C., BRUELHEIDE H., JANSEN F., BONN A. 2021. Winners and losers over 35 years of dragonfly and damselfly distributional change in Germany. Diversity and Distributions 27(8): 1353-1366. open in new tab
- BUCZYŃSKI P. 2006. Uwagi o występowaniu Aeshna affinis Vander L. w województwie lubelskim. Odonatrix 2(2): 33-36.
- BUCZYŃSKI P. 2015. Dragonflies (Odonata) of anthropogenic water bodies in middle-eastern Poland. Wydawnictwo Mantis, Olsztyn, 272 s. open in new tab
- BUCZYŃSKI, P., BOJAR, P., BUCZYŃSKA, E., GÓRAL, N., TAŃCZUK, A., TARKOWSKI, A. 2020. Ważki (Odonata) rezerwatu przyrody "Nowiny" (Roztocze, Polska południowo-wschodnia). Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Przyroda 26: 1-14. open in new tab
- BUCZYŃSKI P., BUCZYŃSKA E. 2014. Aeshna affinis VANDER L. i Crocothemis erythraea (BRULLÉ) (Odonata: Aeshnidae, Libellulidae) stwierdzone koło Suwałk (Polska północno-wschodnia). Wiadomości Entomologiczne 33(4): 280-281. open in new tab
- BUCZYŃSKI P., KARASEK T. 2017. Ważki (Odonata) Suwalskiego Parku Krajobrazowego -występowanie, zagrożenia i perspektywy. [w:] M. RANT-TANAJEWSKA, T. ŚWIERUBSKA (red.). Suwalski Park Krajobrazowy. 40 lat Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Materiały konferencyjne Stan i ochrona wód Suwalskiego Parku Krajobrazowego, Wigry, 15-16 września 2016 roku. Suwalski Park Krajobrazowy, Malesowizna: 73-79.
- BUCZYŃSKI P., BUCZYŃSKA E., MICHALCZUK W. 2019a. From Southern Balkans to Western Russia: Do First Polish Records of Pantala flavescens (FABRICIUS, 1798) (Odonata: Libellulidae) Indicate a Migration Route? Journal of the Entomological Research Society 21(1): 11-16.
- BUCZYŃSKI P., BUCZYŃSKA E., SAWICKA K., TARKOWSKI A. 2019b. Wielka różnorodność biologiczna w małych, sztucznych zbiornikach: ważki (Odonata) piaskowni w Polsce środkowowschodniej. [w:] XXVI Ogólnopolskie Warsztaty Bentologiczne, Spała, 23-25 maja 2019. Program, Streszczenia posterów. Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Spała: 4.
- BUCZYŃSKI P., CZACHOROWSKI S., LECHOWSKI L. 2001. Niektóre grupy owadów wodnych (Odonata, Heteroptera, Coleoptera, Trichoptera) projektowanego rezerwatu "Torfowiska wiszące nad jeziorem Jaczno" i okolic: wyniki wstępnych nadań. Rocznik naukowy Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody "Salamandra" 5: 27-42.
- BUCZYŃSKI P., GÓRAL N., KUŚNIERZ A., POLAK M., TARKOWSKI A., WRÓBEL A. 2019c. Materiały do znajomości ważek (Odonata) Suwalszczyzny i Podlasia (Polska północno-wschodnia). Odonatrix 15(10): 1-7.
- BUCZYŃSKI P., KUSAL K., TOŃCZYK G., MIKOŁAJCZUK P., BOBREK M., BOBREK R., CZECHOWSKI P., DŁUGOSZ I., DŁUGOSZ M., DUBICKA A., DUMNICKA E., GOC M., GOŁĄB M.J., GÓRAL N., HADWICZAK M., HOLNICKI-SZULC F., JĘDRO G., JIRAK- LESZCZYŃSKA A., KUSAL B., MIŁACZEWSKA E., MISZTA A., MORAWSKI M., RACZYŃSKI M., ŚNIEGULA S., ŚWITAŁA M., TARKOWSKI A., WOŹNIAK S. 2019d. Ważki (Odonata) stwierdzone w Puszczy Niepołomickiej i dolinie Raby podczas XVI Ogólnopolskiego Sympozjum Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego (20-23.06.2019 r.). Odonatrix 15(8): 1-16.
- BUCZYŃSKI P., MARCZAK D., TOŃCZYK G., MIKOŁAJCZUK P., HORABIK G., LIBERSKI J., MISZTA A., RYCHŁA A., BRODACKI M., BUCZYŃSKA E., DARAŻ B., GRZEDZICKA E., JANKOWSKA B., KOWALEWCZANY D., KRAKOWSKA K., LIS Ł., MIŁACZEWSKA E., OSTALSKA A., PEPŁOWSKA-MARCZAK D., SZUBERT M., SZUBERT P., SIEKIERZYŃSKA J., SZYMAŃSKI J., TARKOWSKI A., TYBURSKI Ł., WENDZONKA J., WIERZBIENIEC G. 2014. Ważki (Odonata) stwierdzone podczas X Ogólnopolskiego Sympozjum Odonatologicznego PTE "Ważki Rezerwatu Biosfery «Puszcza Kampinoska»" (Izabelin, 28-30 VI 2013 r.). Odonatrix 10(2): 33-51.
- BUCZYŃSKI P., RYCHŁA A., WENDZONKA J., BRODACKI M., GOŁĄB M., GRZĘDZICKA E., JANKOWSKA B., HOLNICKI-SZULC F., JĘDRO G., KUCHARSKI A., KUSAL B., MIKOŁAJCZUK P., MIŁACZEWSKA E., MISZTA A., ORZECHOWSKI R., PACIORA K., ŚNIEGULA S., SZYMAŃSKI J., TARKOWSKI A., TOŃCZYK G. 2018. Ważki (Odonata) stwierdzone w Pienińskim Parku Narodowym i jego okolicach podczas XIV Ogólnopolskiego Sympozjum Odonatologicznego PTE (Krościenko nad Dunajcem, 6-9 VII 2017). Odonatrix 14(5): 1-16.
- BUCZYŃSKI P., TARKOWSKI A., CZECHOWSKI P., DARAŻ B., DUBICKA A., DUMAŃSKI J., GOC M., GÓRKA J., GÓRKA M., GÓRKA W., JĘDRO G., JĘDRO M., MISZTA A., ORZECHOWSKI R., RAUNER-BUŁCZYŃSKA E., RYCHŁA A., TAŃCZUK A., TOŃCZYK G. 2022. Ważki (Odonata) stwierdzone w Przemkowskim Parku Krajobrazowym podczas XVIII Sympozjum Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego (16-19.06.2022 r.). Odonatrix 18(9): 1-17.
- DE KNIJF G., TERMAAT T., OTT J. 2015. Conservation. [In:] BOUDOT, J.-P. & V.J. KALKMAN (eds.), Atlas of the European dragonflies and damselflies. KNNV publishing, the Netherlands: 27-36.
- DYREKTYWA RADY 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej OJ L 206, 22.7.1992. open in new tab
- DZIEDZIC J., DYNOWSKI P., ŹRÓBEK-SOKOLNIK A. 2016. Long-term changes in the flora and vegetation of Olecko Wielkie Lake, Ełk Lake District, Poland. Polish Journal of Natural Science 31(4): 599-620.
- GÓRNIAK A., WIĘCKO A., EJSMONT-KARABIN J., KARPOWICZ M. 2017. Wieloletnie zmiany żyzności jezior Suwalskiego Parku Krajobrazowego. [w:] M. RANT-TANAJEWSKA, T. ŚWIERUBSKA (red.). Suwalski Park Krajobrazowy. 40 lat Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Materiały konferencyjne Stan i ochrona wód Suwalskiego Parku Krajobrazowego, Wigry, 15-16 września 2016 roku. Suwalski Park Krajobrazowy, Malesowizna: 42-53.
- GUTOWSKI J.M., KUBISZ D., SUĆKO K., KOMOSIŃSKI K., MAZUR M.A., PACUK B., GREŃ C. 2020. Chrząszcze (Coleoptera) Suwalskiego Parku Krajobrazowego -monografia. Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, 391 s.
- HANČÍKOVÁ B. 2014. Local dispersal of Golden-ringed dragonfly Cordulegaster boltonii. Diplomová práce, vedoucí Černý, Martin. Univerzita Karlova, Přírodovědecká fakulta, Katedra ekologie, 47s.
- JĘDRO G., JĘDRO M., GOC M. 2020. Aktualne obserwacje "południowych" gatunków owadów w Słowińskim Parku Narodowym -ważek (Odonata) i prostoskrzydłych (Orthoptera). Odonatrix 16(19): 1-13.
- KALKMAN V.J., BOUDOT J.-P., BERNARD R., CONZE K.-J., DE KNIJF G., DYATLOVA E., FERREIRA S., JOVIĆ M., OTT J., RISERVATO E., SAHLÉN G. 2010. European Red List of Dragonflies. Publications Office of the European Union, Luxembourg, 28 s. open in new tab
- KALKMAN V.J., AMBRUS A. 2015 Orthetrum albistylum (SELYS, 1848). [In:] BOUDOT J.-P., KALKMAN V.J. (eds.), Atlas of the European dragonflies and damselflies. KNNV publishing, the Netherlands: 272-274. open in new tab
- KALKMAN V.J., DYATLOVA E. 2015 Aeshna affinis (VANDER LINDEN, 1820). [In:] BOUDOT J.-P., KALKMAN V.J. (eds.), Atlas of the European dragonflies and damselflies. KNNV publishing, the Netherlands: 148-149. open in new tab
- KALKMAN V.J., LOHR M. 2015. Leucorrhinia rubicunda (LINNAEUS, 1758). [In:] BOUDOT J.-P., KALKMAN V.J. (eds.), Atlas of the European dragonflies and damselflies. KNNV publishing, the Netherlands: 265-267. open in new tab
- KALKMAN V.J., MAUERSBERGER R. 2015. Sympecma paedisca (BRAUER, 1877). [In:] BOUDOT J.-P., KALKMAN V.J. (eds.), Atlas of the European dragonflies and damselflies. KNNV publishing, the Netherlands: 65-67. open in new tab
- LEWOŃ R., PIROŻNIKOW E., DYDERSKI M. K. 2022. Specyfika muraw kserotermicznych Suwalskiego Parku Krajobra- zowego. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody 41(1): 15-30.
- MACKIEWICZ K., TOŃCZYK G. 2019. Obserwacje ważek (Odonata) w okolicach Sejn (Polska północno-wschodnia) w latach 2016-2017. Odonatrix 15(9): 1-28.
- MISZTA A., BOROŃ M., CUBER P., DOLNÝ A. 2007. Pojawienie się Aeshna affinis VANDER LINDEN, 1820 i Crocothemis erythraea (BRULLÉ, 1832) w 2006 roku na zbiornikach pokopalnianych województwa śląskiego (Odonata: Aeshnidae, Libellulidae). Odonatrix 3(2): 42-46.
- RICHLING A., SOLON J., MACIAS A., BALON J., BORZYSZKOWSKI J., KISTOWSKI M. (red.). 2021. Regionalna geografia fizyczna Polski. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, 608 s.
- ROZPORZĄDZENIE Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Dziennik Ustaw 2016 poz. 2183. open in new tab
- RYCHŁA A. 2017. Die Libellenfauna des Tongrubengebiets bei Gozdnica (SW Polen) mit besonderer Berücksichtigung von Leucorrhinia caudalis (CHARPENTIER, 1840). International Dragonfly Fund Report 109: 1-16.
- RYCHŁA A., BUCZYŃSKI P., ORZECHOWSKI R., BERNARD R., BUCZYŃSKA E., DARAŻ B., DOBRZAŃSKA J., GOŁĄB M., GÓRKA M., GUSTA D., JANKOWSKA B., KARASEK T., LIBERSKI J., MIKOŁAJCZUK P., MIŁACZEWSKA E., MISZTA A., TARKOWSKI A., TOŃCZYK G., WENDZONKA J., WOLNY M., ZABŁOCKI P. 2015. Dane o ważkach (Odonata) Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego i okolic (Polska środkowo-zachodnia) zebrane podczas XII Ogólnopolskiego Sympozjum Odonatologicznego PTE (Gryżyna, 21-23.08.2015). Odonatrix 11(2): 45-58.
- RZESZYŃSKI K., ŚWIERUBSKA T., SIWAK P. 2007. Suwalski Park Krajobrazowy. [w:] W. FAŁTYNOWICZ, M. RANT- TANAJEWSKA, T. ŚWIERUBSKA (red.). Kraina Hańczy. XXX lat Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Materiały konferencyjne "Parki krajobrazowe w krajowym systemie ochrony obszarowej" (Szelment, 28-29 września 2006). Stowarzyszenie Miłośników Suwalskiego Parku Krajobrazowego, Malesowizna-Turtul: 67-73.
- SHAPOVAL N.A., SHAPOVAL G.N., SHAPOVAL A.P. 2022. New, rare and vagrant damselflies and dragonflies (Insecta: Odonata) in the Kaliningrad Oblast, north-western Russia. Acta Biologica Sibirica 8: 261-279. open in new tab
- ŚNIEGULA S., RYCHŁA A., GOŁĄB M.J., ANTOŁ A.J., BERNARD R., CZECHOWSKI P., DARAŻ B., DUBICKA A., DUMAŃSKI J., GOC M., GÓRAL N., JĘDRO G., JĘDRO M., MIKOŁAJCZUK P., MISZTA A., ORZECHOWSKI R., RACZYŃSKI M., SZYMAŃSKI J., TAŃCZUK A. TOŃCZYK G. 2022. Ważki (Odonata) byłego poligonu radzieckiego Borne Sulinowo oraz 21. Centralnego Poligonu Lotniczego w Nadarzycach, stwierdzone podczas XVII Ogólnopolskiego Sympozjum Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego (10-13.06.2021 r.). Odonatrix 18(2): 1-12.
- ŚWIERUBSKA T., MACIEJEWSKI S., RACIS S. 2015. Szlakami Suwalskiego Parku Krajobrazowego przewodnik turystyczny. Stowarzyszenie Miłośników Suwalskiego Parku Krajobrazowego, Malesowizna-Turtul, 114 s.
- TAŃCZUK A., BOJAR P. 2022. Potwierdzenie rozrodu Cordulegaster boltonii (DONOVAN, 1807) (Odonata: Cordulegastridae) w Czarnej Hańczy (Suwalski Park Krajobrazowy). Wiadomości Entomologiczne 41(1), online 1N: 1-3.
- TERMAAT T., KETELAAR R., VAN KLEEF H. H., VERBERK W. C., VAN GRUNSVEN, R. H., WALLISDEVRIES M. F. 2023. Spearhead blues: How threats to the damselfly Coenagrion hastulatum changed over time. Journal of Insect Conserva- tion: 1-14. open in new tab
- VAN GRUNSVEN R., BOS G., POOT M. 2020. Strong changes in Dutch dragonfly fauna. Agrion 24(2): 134-138.
- Verified by:
- No verification
seen 30 times
Recommended for you
Distribution and extent of benthic habitats in Puck Bay (Gulf of Gdańsk, southern Baltic Sea)
- A. Sokołowski,
- E. Jankowska,
- P. Bałazy
- + 1 authors
Distribution and extent of benthic habitats in Puck Bay (Gulf of Gdańsk, southern Baltic Sea)
- A. Sokołowski,
- E. Jankowska,
- P. Bałazy
- + 1 authors