Wyszukiwarka
Abstrakt
Thomas Paine napisał Sprawiedliwość agrarną we Francji w roku 1796 w szczycie posttermidoriańskiego zamętu, krótko po wprowadzeniu Konstytucji Roku III. W swoim ostatnim wielkim pamflecie domaga się opodatkowania wielkich właścicieli ziemskich i pomoc biednym oraz wywłaszczonym. Artykuł krótko omawia propozycję Paine i analizuje jego strukturę argumentacyjną. Stawiam w niej tezę, że Paine nie do końca świadomie przechodzi od dowodu prawnonaturalnego (sprawiedliwość agrarna jako odszkodowanie za naruszenie niezbywalnego prawa każdego człowieka do części ziemi uprawnej, które wywodzi się z pierwotnej wspólnoty własności ziemi danej nam od Boga) do argumentacji deontologicznej (bezwarunkowa renta gruntowa jako akt sprawiedliwości odszkodowawczej dla ofiar postępu cywilizacyjnego, nie akt dobroczynności), wspartej argumentacją utylitarną (ulżenie nędzy mas, stworzenie bufora ochronnego dla bogatych przez spacyfikowanie nastrojów anarchicznych). W artykule zostanie też krótko nakreślona geneza filozoficznego stanowiska Paine’a (tradycja angielskiego radykalizmu i kwakierskiego egalitaryzmu, liberalizm Locke’a). W części końcowej omówiona zostanie krótko droga recepcji idei Paine’a (zwłaszcza w kontekście bezwarunkowej renty gruntowej oraz wspólnego użytkowania ziemi i jej zasobów).
Cytowania
-
0
CrossRef
-
0
Web of Science
-
0
Scopus
Cytuj jako
Pełna treść
- Wersja publikacji
- Accepted albo Published Version
- DOI:
- Cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego (otwiera się w nowej karcie) 10.37240/AHFiMS.2019.64.18
- Licencja
-
otwiera się w nowej karcie
Słowa kluczowe
Informacje szczegółowe
- Kategoria:
- Publikacja w czasopiśmie
- Typ:
- artykuły w czasopismach
- Opublikowano w:
-
Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej
nr 64,
strony 327 - 346,
ISSN: 0066-6874 - Język:
- polski
- Rok wydania:
- 2019
- Opis bibliograficzny:
- Karalus A.: Sprawiedliwość agrarna Thomasa Paine’a i narodziny dyskursu egalitarnego// Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej -Vol. 64, (2019), s.327-346
- DOI:
- Cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego (otwiera się w nowej karcie) 10.37240/ahfims.2019.64.18
- Weryfikacja:
- Politechnika Gdańska
wyświetlono 149 razy