Abstrakt

Zlewnia Rzeki Kłodnicy położona jest na terenie charakteryzującym się występowaniem różnorodnych przejawów działalności człowieka (górnictwo podziemne węgla kamiennego; hutnictwo; elektrownie i elektrociepłownie; zrzuty ścieków odprowadzane bezpośrednio do rzeki). Wpływ gospodarki przemysłowej oraz komunalnej na ten ekosystem obserwowany jest jako zmiany powierzchniowej sieci hydrograficznej rzeki oraz jakości jej wód. Ponadto zanieczyszczenia (m.in. związki organiczne oraz produkty ich metabolizmu, metale ciężkie) wprowadzane są do rzeki wraz z opadami atmosferycznymi, które spadając na obszar silnie zurbanizowany, spływają do sieci kanalizacyjnej i dalej do sieci rzecznej. Powyższe aspekty powodują konieczność prowadzenia badań w celu oceny stopnia zanieczyszczenia ekosystemu Rzeki Kłodnicy poprzez różnego typu ksenobiotyki. Jednocześnie należy zaznaczyć, iż do tej pory na tym terenie nie były prowadzone badania określające poziomy stężeń analitów z grupy związków powierzchniowo-czynnych (surfaktanty, ZPC). Cząsteczki surfaktantów posiadają specyficzną budowę chemiczną określaną jako amfifilową, co powoduje występowanie różnorodnych właściwości fizykochemicznych (możliwość stosowania w różnych obszarach) tej grupy związków i ich swobodną migrację w środowisku. Stąd istotne staje się monitorowanie poziomów ich zawartości w różnych ekosystemach, by chronić różnorodne organizmy żywe. Szczególnym typem zanieczyszczeń są kationowe ZPC, gdyż charakteryzują się one podatnością na akumulację na powierzchni ciał stałych (w tym bioakumulację) oraz wykazują silne działanie toksyczne względem organizmów żywych. W niniejszym projekcie zaplanowano uzyskanie informacji na temat stopnia zanieczyszczenia wybranych ekosystemów związkami z grupy kationowych surfaktantów w wyniku działalności człowieka. W czasie prowadzonych badań potwierdzono obecności kationowych surfaktantów w ciekłych oraz stałych próbkach środowiskowych pobranych na terenie zlewni Rzeki Kłodnicy.

Autorzy (3)