Publikacje
Filtry
wszystkich: 384
Katalog Publikacji
-
Miasto otwarte na morze - 'gorący' problem Gdyni
PublikacjaGdynia od samego początku powstawała jako miasto otwarte na morze. Nie tylko dlatego, że u jej podstaw leżała rozpoczęta w 1920 r. budowa portu, ale również dlatego, że właściwie od razu stała się polska "bramą na świat" także w sensie kulturowym i społecznym. Wizerunek ten zrodził się w latach międzywojennych, w inspirujących projektach Dzielnicy Reprezentacyjnej Gdyni. Obejmowała ona zespół urbanistyczny Mola Południowego oraz...
-
Potencjał Wrzeszcza
PublikacjaKrótka analiza potencjału rozwojowego gdańskiej dzielnicy Wrzeszcz wynikającego jej historii i walorów architektonicznych i przyrodniczych.
-
Wędrówki gdańskich cmentarzy. Przemiany miejsc pochówków w metropolii od średniowiecza do czasów współczesnych
PublikacjaCelem artykułu było syntetyczne prześledzenie przemian gdańskich nekropolii na tle rozwoju zespołu osadniczego i wskazanie, jak badania nad cemtarzami mogą być wykorzystane do poszerzenia wiedzy na temat historii urbanizacji Gdańska od średniowiecza do współczesności.
-
Dzielnica Reprezentacyjna Gdyni i jej powojenne oraz współczesne interpretacje
PublikacjaThe concept of the Premiere District in Gdynia was first conceived in the 1920s and from that time on it constantly accompanied the history of the city. It derivated from the idea of creating a symbol of Poland's regaining independence after the first World War and the successful creation of the new port and city on the Baltic coast. As the result of that development, Gdynia was named the maritime capital of Poland and was treated...
-
Wpływ ustroju politycznego i nastrojów społecznych na przemiany funkcjonalno-przestrzenne założeń pałacowo-parkowych dawnych Prus Wschodnich po 1944 roku
PublikacjaZałożenia pałacowo-parkowe zawsze stanowiły ważny element krajobrazu kulturowego regionu. II wojna światowa jednak nieodwracalnie zmieniła ich funkcję. Skutkiem tego m.in. założenia w dawnych Prusach Wschodnich utraciły swoich właścicieli i przestały odgrywać dotychczasową rolę rezydencji rodowych.Niektóre z tych obiektów zostały spalone przez Armię Czerwoną w 1945r. (Słobity) lub ograbione przez miejscową ludność i w rezultacie...
-
Modernistyczne centrum miasta - ewolucja idei Dzielnicy Reprezentacyjnej Gdyni 1926-2007
PublikacjaModernistyczne centrum miasta jako zagadnienie urbanistyczne nieczęsto było w okresie międzywojennym przedmiotem prac realizacynych. W porównaniu bowiem do podejmowanych na wielką skalę zarówno w Polsce jak i w całej Europie zadań mieszkaniowych, budowa nowych zespołów śródmiejskich należała do rzadkości. W tym kontekście ciekawym problemem jest geneza i rozwój idei Dzielnicy Reprezentacyjnej Gdyni. W sensie projektowym w skali...
-
Kościoły Wrzeszcza
PublikacjaHistoria i architektura budowli sakralnych w Gdańsku-Wrzeszczu.
-
Ćwierćwiecze polskich nadań architektonicznych, prac budowlanych i konserwatorskich w dawnych założeniach cysterskich
PublikacjaArtykuł stanowi podsumowanie dotychczasowych wyników badań w kościołach i klasztorach pocysterskich. Przedstawiono także podjęte i wykonane po II wojnie światowej prace konserwatorsko budowlane, ich zakres i znaczenie.
-
Problemy konserwatorskie w oliwskiej katedrze : dublowanie obiektów
PublikacjaW katedrze oliwskiej znajdują się dzieła, które z uwagi na swoją wartość były ponawiane w ciągu wieków. W ten sposób powstały obiekty o podobnej treści i to niekiedy w tym samym miejscu. Obecnie stwarza to problemy konserwatorskie związane z ich zachowaniem i ekspozycją.
-
Dzielnica Reprezentacyjna Gdyni i jej współczesne interpretacje
PublikacjaKoncepcja gdyńskiej Dzielnicy Reprezentacyjnej zrodziła się w okresie międzywojennym i od tego czasu stale towarzyszy dziejom miasta. Kreowana wysiłkiem całego państwa morska stolica II Rzeczypospolitej miała stanowić jej "morską fasadę", znak wizualnej identyfikacji z morzem. Znak ten zawierał w sobie - zarówno w przenośni jak i dosłownie - element "otwarcia na morze" jako najważniejszy wyróżnik architektoniczno urbanistyczny...
-
Nienasycenie w architekturze - pragmatyczne i ideologiczne przyczyny wznoszenia drapaczy chmur na przykładzie Gdańska
PublikacjaArtkuł w syntetyczny sposób omawia przyczyny, dla których na przestrzeni wieków ludzie decydowali się budować obiekty skierowane ku niebu. Dzieli te przyczyny na dwie główne grupy: ideologiczne (religigne, prestiżowe, kulturowe, itp) oraz pragmatyczne (ekonomiczne, polityczne, ale inne niż prestiżowe, itp), ilustrując je przykładami z Gdańska.
-
Zewnętrzna stolarka drzwiowa Gdańska-Wrzeszcza na przełomie XIX i XX wieku
PublikacjaDzielnica Gdańska Wrzeszcz ukształtowała się na przełomie XIX i XX w. Liczba mieszkańców Wrzeszcza wzrosła z około 2500 w 1884 r. do około 35 000 w 1914 r. W tym czasie powstało kilkaset jednorodzinnych i wielorodzinnych budynków mieszkalnych oraz najważniejsze obiekty użyteczności publicznej, jak zespół Politechniki, szkoły, szpitale i kościoły. Wrzeszcz – w odróżnieniu od śródmieścia Gdańska – w niewielkim tylko stopniu ucierpiał...
-
Re:Brick, czyli budowanie z małych elementów
PublikacjaArtukuł opisuje problematykę aktywizowania działań łaczacych różne podmioty (studenci architektury i innych kierunków, praktykujący architekci, organizacje społeczne, administracja) mających przyczynić się podniesienia walorów architektonicznych i standardu zamieszkiwania w historycznych dzielnicach Gdańska (Dolne Miasto, Nowy Port, Biskupia Górka, Dolny Wrzeszcz).
-
Gdzie w Kolibkach stał dwór Królowej Marysieńki
PublikacjaArtykuł wskazuje przypuszczalną lokalizację nieistniejącego już XVII-wiecznego dworu w Kolibkach, związanego m.in. z rodziną Sobieskich. Zawiera wskazówki gdzie w pracach archeologicznych należy szukać jego reliktów
-
Przeniesienie zabytkowej Świątyni z Bożego Pola do skansenu we Wdzydzach Kiszewskich
PublikacjaPrzenosząc świątynię z Bożegopola Wielkiego do skansenu napotkano na problemy historyczne, konserwatorskie i budowlane. Istotne dla jej przenosin stało się poznanie przeszłości zabytku gdyż jego dzieje wpłynęły znacznie na wnętrze. Konieczność zapewnienia dobrego stanu technicznego wymusiło wymianę znacznej części oryginalnej substancji. Stąd poza wieżą zachowano głównie tylko formę obiektu. Jak z tego wynika przy przenoszeniu...
-
Architektura opactw powiązanych filiacyjnie. Esrom-Kołbacz-Oliwa
PublikacjaPomorska linia opactw cysterskich Esröm - Kołbacz – Oliwa pozwala prześledzić podobieństwa i różnice, jakie zachodziły między opactwem macierzystym a jego filiami. W okresie średniowiecza, w którym związki między opactwami były silne, widoczne są nawiązania architektoniczne. Nie były one powtórzeniem starszych wzorców, ale stanowiły ich transformację, wynikającą z czasu powstania i możliwości warsztatu budowlanego. Można stwierdzić,...
-
Ochrona i konserwacja architektury modernistycznej Gdyni
PublikacjaW tekście omówiono praktyczne działania związane z zachowaniem historycznej architektury modernistycznej w Gdyni w ciągu ostatnich 10 lat.
-
Stanowisko Towaryzstwa Przyjaciół Orłowa w sprawie planu sytuacyjnego przebudowy ul. Zacisznej w Gdyni Orłowie
PublikacjaEkspertyza dotyczy planu przebudpwy ul. Zacisznej w Gdyni, opracowanego przez Biuro Projektów Budownictwa Komunaknego w Gdańsku w sierpniu 2014 r.
-
Orłowo: Dzieje, krajobraz, architektura : Perła międzywojennej Gdyni
PublikacjaKsiążka przedstawia bogato ilustrowaną historię trzech obecnych dzielnic Gdyni: Orłowa, Kolibek i Małego Kacka. Ukazuje dzieje tych miejscowości od czasów najdawniejszych (archeologia), poprzez średniowiecze, nowożytność, aż do 1 połowy XX wieku. Ważnym aspektem monografii jest całościowe przedstawienie architektury i urbanistyki tego terenu, jak również jego unikalnych walorów krajobrazowych.
-
Średniowieczny szczyt południowej części transeptu kościoła pocysterskiego w Oliwie
PublikacjaTransept kościoła pocysterskiego w Oliwie zawiera jedno z najciekawszych średniowiecznych zdobień architektonicznych. Występuje ono w południowym szczycie. Można wyróżnić jego trzy koncepcje. Szczyt I (po 1226 – przed 1234) ma cegły ułożone w wątek opus spicatum oraz wystające przed ścianę długie walki. Został on zniszczony w czasie napadu Prusów (1234 lub 1236). Ocalałe części przystosowano do nowego rozplanowania (szczyt II)....
-
Gdyński modernizm lat międzywojennych. Oblicze stylowe epoki
PublikacjaRozdział przedstawia kierunki stylowe gdyńskiego modernizmu lat międzywojennych (1926-1939). Wymienia realizacje i autorów gdyńskiej architektury umiarkowanie modernistycznej, takich jak Art Deco i nowy monumentalizm oraz architektury formacji awangardowych modernizmu, takich jak funkcjonalizm i Streamline Moderne.
-
Młyn papierniczy na rzece Kaczej - dziej i układ przestrzenny. Ekspertyza na zamówienie Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdyni
PublikacjaEkspertyza wskazuje na lokalizację nieistniejącego już dziś młyna na rzece Kaczej, przedstawia obiekty, któłre do niego należały i ich architekturę. Przedstawia także czas jego budowy, dzieje i właścicieli.
-
Tynki elewacyjne w architekturze modernistycznej Gdyni i ich konserwacja
PublikacjaW tekście przedstawiono główne rodzaje tynków ozdobnych stosowanych w architekturze modernistycznej Gdyni w okresie międzywojennym oraz problematykę ich zachowania i konserwacji
-
Osada młyńsko-letniskowa w dolinie rzeki Kaczej przy ulicach Zapotocznej i Spacerowej w Orłowie-Kolibkach
PublikacjaEkspertyza przedstawia dzieje osady w XIX i XX wieku oraz zawiera proponowaną formułę zapisu w "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gdyni" (2014)
-
Relikt ściany południowej wczesnogotyckiego budynku klasztornego dominikanów w Tczewie
PublikacjaArtykuł dotyczy rozpoznania i analizy architektoniczno-historycznej odkrytego reliktu wolnostojącego klasztoru dominikanów w Tczewie (koniec XIII w.), który wraz z rozbudową kościoła (XIV w.) został wchłonięty przez obecną nawę. Obiekt obok kościoła św. Krzyża jest najstarszym rozpoznanym obiektem murowanym na terenie Tczewa.
-
Burmistrzowie Młodego Miasta Gdańska w latach 1380-1454
Publikacjarozdział dotyczy kształtowania ustroju Młodego Miasta Gdańska w okresie krzyżackim i zawiera biogramy jego znanych burmistrzów z tego okresu
-
Burmistrzowie Starego Miasta Gdańska w latach 1377-1454
Publikacjarozdział dotyczy kształtowania ustroju Starego Miasta Gdańska w okresie krzyżackim i zawiera biogramy jego znanych burmistrzów z tego okresu
-
Prussian Star Forts in the 18th Century
PublikacjaTekst omawia grupę tzw. ''fortów gwiaździstych'', charakterystycznych budowli obronnych, budowanych w pruskich twierdzach w XVIII w.
-
Inspiracje międzywojenne we współczesnej architekturze Gdyni
PublikacjaWspółczesna architektura Gdyni ma swą wyraźną specyfikę. Wynika to w dużym stopniu z faktu, że jest ona w sposób dość czytelny inspirowana architekturą dwudziestolecia międzywojennego. Od czasu gdy na początku lat 90-tych XX w. etos lat międzywojennych został "odzyskany" i ponownie odkryty w świadomości społecznej, realizacje architektoniczne tamtego okresu zaczęły funkcjonować jako swoiste wzory.W artykule pokazano współczesne...
-
Przestrzeń publiczna a przestrzeń prywatna w strukturze gdyńskiej kamienicy okresu międzywojennego
PublikacjaKamienica jest jednym z najbardziej charakterystycznych typów zabudowy miejskiej. Stanowi ona ten rodzaj domu mieszkalnego, który -będąc w sensie własnościowym elementem przestrzeni prywatnej - jest jednocześnie w sensie wizualnym i funkcjonalnym elementem przestrzeni publicznej. Dzieje się tak przede wszystkim z uwagi na jej rolę w strukturze miasta - rolę elementu pozostającego na styku obu tych stref. Przedstawienie interakcji...
-
Produkcja zabytków jako problem konserwatorski (przykład Gdańska)
PublikacjaTekst omawia zjawisko wciągania do rejestru zabytków obiektów budowanych współcześnie oraz jego skutki dla zasobu zabytkowego w Polsce.
-
Awarie budowlane w dawnych kościołach dominikańskich w Chełmnie, Elblągu i Tczewie
PublikacjaArtykuł analizuje odkryte w trakcie badań architektonicznych ślady awarii budowlanych jakim ulegały w przeszłości obiekty podominikańskie w Chełmnie, Elblągu i Tczewie.
-
Fortyfikacje na obszarze Prus Królewskich i Warmii (1454-1772)
PublikacjaPraca przedstawia syntetyczny obraz architektury obronnej w Prusach Królewskich i na Warmii wraz z uwarunkowaniami jej powstawania i przemian w okresie pozostawania tego regionu w granicach Rzeczpospolitej.
-
Drewniane więźby dachowe średniowiecznych kościołów Gdańska
Publikacja -
Trzecia międzynarodowa konferencja ''Modernizm w Europie - modernizm w Gdyni'' zakończona
PublikacjaTekst podsumowuje międzynarodową konferencję na temat ochrony i konserwacji architektury modernizmu, zorganizowaną w Gdyni we wrześniu 2012 r.
-
Fragen und Beobachtungen zur Erhaltung der architektonischen Nachkriegsmoderne bis 1980 in Polen
PublikacjaRozdział w książce będącej przeglądem architektury powojennej w Europie. Książka dotyczy walorów i problemów ochrony budownictwa z lat powojennych w różnych krajach - głównie Niemczech, ale także w Europie Wschodniej. W rozdziale omówiono stan i problemy ochrony architektury do lat 80. XX w. w Polsce w tym w Gdyni i w Gdańsku. Wskazano na kontrowersje pojawiające się przy obejmowaniu ochroną budynków z lat 50. i 60. w Polsce.
-
Fortyfikacje Gdańska i ujścia Wisły 1454-1793 : Studium z dziejów nowożytnej architektury militarnej
PublikacjaPraca przedstawia rozwój architektury obronnej Gdańskaw latach 1454-1793. Rekonstruuje procesy projektowania, budowy i przekształceń zespołów i budowli fortecznych oraz zawiera ich szczegółowe opisy.
-
Prawna ochrona XX-wiecznych układów urbanistycznych na przykładzie Gdyni
PublikacjaTekst dotyczy możliwości ochrony historycznych zespołów urbanistycznych na przykładzie śródmieścia Gdyni, które w 2007 r. uznano za zabytek. Omówiono przygotowania do objęcia zespołu ochroną, proces wprowadzania ochrony oraz konsekwencje i perspektywy.
-
Praktyczne zastosowanie wartościowania zabytków czyli kategorie ochrony konserwatorskiej budynków w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego
PublikacjaRozdział dotyczy systemu waloryzacji zabytków architektury, opracowanego i wdrożonego w Gdyni na potrzeby ochrony w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
-
Gdynia otwarta na morze
PublikacjaTradycję przestrzenną Gdyni stworzyły lata międzywojenne. To one ukształtowały ją w sensie urbanistycznym i architektonicznym oraz wykreowały główną ideę przestrzenną, którą jest otwarcie miasta na morze. Idea ta jest w pewnym sensie oczywista, gdyż nadmorskie położenie Gdyni wyraźnie do tego predestynowało. Dzięki konsekwentnej działalności zarówno projektanta portu - inżyniera Tadeusza Wendy, jak i głównego projektanta miasta...
-
Zabytki architektury jako sfera działania samorządów terytorialnych - wybrane problemy
PublikacjaTekst dotyczy działań w zakresie ochrony zabytków realizowanych przez samorząd terytorialny Gdyni
-
Trudne kompromisy: Prace konserwatorskie przy płytach nagrobnych w prezbiterium i transepcie kościoła św. Jana w latach 1996-2000
PublikacjaInterdyscyplinarna publikacja dotycząca gdańskiego kościoła jako obiektu sepulkralnej, zawierająca m.in. artykuły z dziedzin: historii, historii sztuki, konserwacji zabytków, archeologii, historii kultury materialnej,. historii literatury.
-
Kościół św. Jana pamięcią miasta
PublikacjaArtykuł dotyczący zagadnienia pamięci zbiorowej wyrażanej przez dzieła kultury materialnej gromadzone prze wieki w gdańskim kościele.
-
Nieznane projekty Dzielnicy Reprezentacyjnej Gdyni (1938-1960)
PublikacjaIdea budowy Dzielnicy Reprezentacyjnej Gdyni ma tak długą historię jak samo miasto i towarzyszy mu praktycznie do dzisiaj. Jest też ciekawym probierzem nie tylko ewolucji myśli estetycznej w urbanistyce XX wieku, ale i koncepcji dotyczących kreowania roli morza w przestrzennym wizerunku miasta. Taka perspektywa określała rozmach z jakim w latach trzydziestych projektowano część reprezentacyjną zespołu. Miała on wówczas pełnić rolę...
-
Morska fasada Gdyni - legendarna idea i jej współczesne interpretacje
PublikacjaWizja morskiej fasady Gdyni stworzona została w latach trzydziestych XX wieku, w legendarnych projektach Dzielnicy Reprezentacyjnej. Realizację tej koncepcji przerwał jednak w 1939 r. wybuch wojny. Dziś temet morskiej fasady Gdyni podjęty został przez współczesnych urbanistów, lecz wizja którą przed nami roztaczają budzi wiele wątpliwości. Nastawione na dużą intensywność i gęstość zabudowy współczesne koncepcje w niewystarczającym...
-
Dworzec Morski - gdyńskie okno na świat
PublikacjaArtykuł przedstawia zabytkowy Dworzec Morski w Gdyni i ideę urządzenia w nim Muzeum Emigracji. Mówi o powstaniu i dziejach tego budynku, o jego zabytkowych wnętrzach oraz o jego wartości dla gdyńskiej architektury. Podkreśla, że to właśnie sam ten budynek jest najbardziej wartościowym świadectwem ruchu emigracyjnego, jaki w okresie międzywojennym odbywał się przez Gdynię. Dlatego też najważniejszym etapem urządzania gdyńskiego...
-
Monumental Art -sztuka humanizująca wielką płytę
PublikacjaW powszechnej ocenie osiedla z wielkiej płyty to szarość i anonimowość schedy po socjalizmie. Zaspa jednak zdaje się z wielu powodów być osiedlem szczególnym. Jednym z nich jest festiwal Monumental Art. Fenomen tego wydarzenia polega na tym, że to sztuka postanowiła się upomnieć o swoje miejsce w architekturze, nadając jej nie tylko nowy estetyczny wymiar, ale uzupełniając ją o bieżacy, zaangażowany komantarz rzeczywistości społecznej.
-
Jaka mogła by Gdynia morska
PublikacjaW artykule przedstawiono projekty międzywojenne morskiej fasady miasta jaką miała być strefa nadmorska i Dzielnica Reprezentacyjna Gdyni. Podkreślono aktualność wypracowanej w latach międzywojennych idei otwarcia miasta na morze, która powinna być kontynuowana we współczesnych projektach sporządzanych dla gdyńskiej strefy nadmorskiej. Obecna praktyka urbanistyczna nie zawsze jednak spełnia te wymagania.
-
Opinia dotycząca projektu konserwacji i rekonstrukcji grodziska w Tumie pod Łęczycą
PublikacjaOpinia wykonana przez rzeczoznawcę SKZ na zamówienie Narodowego Instytutu Dziedzictwa
-
W harmonii z przyrodą. Architektura małych elektrowni wodnych na Pomorzu
PublikacjaPomorze dzięki swej geograficznej specyfice jest miejscem gdzie wykorzystanie energetyczne rzek na przełomie XIX i XX przeżywało szczególny rozkwit. Proces ten zaowocował niezwykłym dziedzictwem kultury technicznej, które obecnie przeżywa swoisty renesans. Współcześnie bowiem elektrownie te, będące żywą ilustracją ewolucji myśli technicznej, nie tylko dają energię elektryczną (sa wciąż czynne mimo swej z górą wiekowej metryki),...