Publikacje
Filtry
wszystkich: 465
Katalog Publikacji
Rok 2006
-
Corrosion behaviour of Cr coatings deposited from Cr(III) formate - urea electrolytes
PublikacjaPowłoki chromowe były otrzymane z elektrolitów Cr(III) zawierających odpowiednie ligandy, zapewniające ich dobry wygląd. Zbadano wpływ hydrazyny oraz hydrohylo aminofosfatu na właściwości korozyjne Cr otrzymanego z kąpieli mocznikowo-formaldehydowych Cr(III). Właściwości warstw testowano przy pomocy metody EIS rejestrując widma impedancyjne dla próbek o różnych czasach ekspozycji w zakwaszonym roztworze siarczanowym ( pH 2,6) stosując...
-
Effect of cyclodextrins on coupling of o-ethoxybenzenediazonium salt with pyrrole, imidazole and 2-methylimidazole
PublikacjaBadano wpływ B-cyklodekstryny na reakcje sprzęgania soli o-etoksybenzenodiazoniowych z pirolem, imidazolem i 2-metyloimidazolem. Porównano wydajności produktów sprzęgania wyizolowanych w poszczególnych reakcjach. W przypadku reakcji z pirolem i imidazolem prowadzonych z udziałem cyklodekstryny zaobserwowano spadek wydajności produktów sprzęgania, podczas gdy w reakcji z 2-metyloimidazolem obecność cyklodekstryny stymulowała powstawanie...
-
Esters of p-nitrophenol in synthesis of 1-N-monoamide and 1,7-bis-N,N-amide derivatives of 1,4,7,10-tetraazacyclododecane
PublikacjaW artykule opisana została synteza acylowych pochodnych 1,4,7,10-tetraazacyklododekanu przy pomocy estrów aktywnych. W bezpośredniej reakcji estrów 4-nitrofenylowych z cyklenem prowadzonej w bardzo łagodnych warunkach otrzymano pochodne mono i dipodstawienia z bardzo dobrymi wydajnościami. Zbadano również wpływ różnych parametrów na dystrybucję produktów.
-
Eter dimetylowy paliwem XXI wieku?
PublikacjaPrzez wiele dziesięcioleci technologie przerobu ropy naftowej optymalizowano pod kątem uzyskania maksymalnych ilości benzyn i oleju napędowego z cięższych frakcji ropy naftowej, które traktowano jako odpady lub produkty uboczne.
-
High yield synthesis and preliminary spectroscopic study of mono-N-alkylated cyclen derivatives of salicylic acid
PublikacjaW artykule przedstawiono reakcję bezpośredniego alkilowania cyklenu bromopochodnymi kwasu salicylowego. Otrzymane związki wykorzystano do badań spektroskopowych. Stwierdzono, że tworzą one wybiórczo kompleksy z jonami metali grupy II. Wyznaczono stałe tworzących się kompleksów.
-
Hydrophilicity of TiO2 exposed to UV and VIS radiation
PublikacjaPo raz pierwszy cienka warstwa TiO2 znajdująca się na powierzchni Pilkington Glass AktivTM została poddana modyfikacji za pomocą amoniaku, tiomocznika i mocznika w celu przesunięcia widma absorpcji w kierunku światła widzialnego. Kąty zwilżania dla wody płytek szklanych Pilkington zostały zmierzone dla próbki niezmodyfikowanej i zmodyfikowanej, która odznaczała się zauważalnym przesunięciem spektrum absorpcyjnego w kierunku VIS.
-
Impact of roughness on hydrophobicity of particles measured by the Washburn method
PublikacjaZwilżalność powierzchni jest ważną własnością w wielu aplikacjach, włączając flotację i wymywanie. Z przeprowadzonych badań wynika, że szorstkość powierzchni ma znaczący wpływ na kinetykę penetracji cieczy przez cząstki, natomiast nie ma wpływu na wartości kątów zwilżania. Wyniki wskazują na fakt, że hydrofobowość w przypadku flotacji w przeciwieństwie do kinetyki flotacji nie powinna mieć związku z szorstkościa powierzchni.
-
Influence of beta-cyclodextrin on coupling reactions of o-nitrobenzenediazonium salt with pyrrole
PublikacjaW artykule opisano syntezę azobenzopochodnych pirolu oraz wpływ beta-cyklodekstryn (beta-CD) na te reakcje. W bezpośredniej reakcji prowadzonej bez udziału cyklodekstryny, otrzymano przede wszystkim związek będący monopodstawioną azopochodną pirolu. Przy użyciu większych ilości beta cyklodekstryny w reakcji, tzn. 1 i 2 milimole przypadające na 1 milimol pirolu, otrzymano, oprócz niewielkich ilości innych związków, przede wszystkim...
-
Ionophores in polymeric membranes for selective ion recognition:impedance studies
PublikacjaW pracy badano dwa typy elektrod: membranowe elektrody jonoselektywne (ISE) oraz elektrody nowego typu all-solid-state (AAS). Elektrody AAS zawierają przewodzącą warstwę polimerową na węglu szklistym lub platynie, na który nałożona jest membrana zawierająca jonofor. Do badań użyto dwa jonofory: p-tert-butylokaliks[4]aren-korona-4 (L1) selektywnie kompleksująca jony Na+ oraz kaliks[4]aren-korona-6 (L2) selektywnie kompleksująca...
-
Lower rim substituted p-tert-Butylcalix[4]arenes: Part XI. New ester derivatives of calix[4]arene, their ionophoric properties and x-ray structure studies
PublikacjaPrzedstawiono syntezę 6-ciu nowych estrowych pochodnych kaliks[4]arenuw konformacji stożkowej. Pierwsze badania kompleksowania jonów metali przeprowadzone w membranach elektrod jonoselektywnych (ISE) potwierdziły kompleksowanie jonów sodu w sposób selektywny. Zaprezentowano strukturę rentgenowską monokryształów związku 6.
-
Lower rim substituted tert-butylcalix[4]arenes. Part 10. New Pb(II)-selective electrodes based on tetrasubstituted calix[4]arenes amides
PublikacjaOpracowano elektrody selektywne na jony Pb(II) oparte na lipofilowych tetrapodstawionych amidowych pochodnych kaliks[4] arenu. Charakterystyki elektrod mają nachylenie nernstowskie w szerokim zakresie stężeń 10 (-1.3) do 10 (-7.2).
-
Lower-rim-substituted tert-butylcalix[4]arenes. Part IX: one-pot synthesis of calix[4]arene-hydroxamates and calix[4]arene-amides
PublikacjaZaprezentowano prostą metodę selektywnej acylacji podstawionych i niepodstawionych hydroksyloamin za pomocą di i tetra podstawionych kaliks{4]aren-kwasów. Pokazano pierwszą strukturę krystalograficzną kaliks-hydroksyamidu.
-
Metallochromic azocrown ethers incorporating azole residues
PublikacjaZwiązki o charakterze odczynników metalochromowych są szeroko stosowane w chemii analitycznej. Reagenty te zbudowane są zazwyczaj z grupy fenolowej połączonej z ugrupowaniem azowym. Włączenie takiego podstawnika do związków makrocyklicznych spowodowało utworzenie nowej grupy reagentów o charakterze chromojonoforów. Zsyntezowane zostały nowe makrocykliczne chromojonofory zawierające w makropierścieniu grupę fenolową lub azolową....
-
Metallochromic azole azomacrocyclic reagents
PublikacjaW artykule opisano syntezę makrocyklicznych azozwiązków zawierających resztę pirolową lub imidazolową. Zbadano zdolność kompleksowania jonów metali w acetonitrylu (spektroskopia UV-Vis). Otrzymane związki przetestowano jako jonofory w membranowych elektrodach jonoselektywnych.
-
Oczyszczanie ścieków zawierających ciecz jonową osadem czynnym
PublikacjaZbadano możliwość biologicznego oczyszczania ścieków syntetycznych zawierających tetrafluoroboran 1-butylo-3-metyloimidazoliowy w laboratoryjnym bioreaktorze z osadem czynnym.
-
Osady denne, ściekowe i przemysłowe. II Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Techniczna ''Gospodarka osadami OSAD2006''
PublikacjaPrzedstawiono relację z II Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Technicznej ''Gospodarka osadami OSAD2006'', która uwzględniała problematykę osadów, od mechanizmów powstawania osadów do rozwiązań procesowych ich zagospodarowania lub unieszkodliwiania.
-
Polymer membranes loaded with lipids for taste sensing: electrochemical impedance spedance spectroscopy studies
PublikacjaZcharakteryzowano metodą impedancyjnej spektroskopii elektrochemicznej membrany polichlorku winilu z lipidami zanurzone w roztworze kwasu cytrynowego. Badano membrany elektrod dodatnio naładowanych (heksadecyloamina, chlorek, benzyloheksadecylodimetyloamoniowy) i ujemne naładowanych (kwas elaidynowy, cholesterol, l-dodekonol). Badania impedacyjne pozwoliły na rozróznienie czterech stałych czasowych: rezystancja wysokiej częstotliwości,...
-
Pyrrole azocrown ethers. Synthesis, complexation, selective lead transport and ion-selective membrane electrode studies
PublikacjaOtrzymano nowe, 21-członowe, lipofilowe etery koronowe z jednostką pirolową i dwoma grupami azowymi jako składowymi makrocyklu. Właściwości kompleksujące tych nowych oraz dwóch wcześniej otrzymanych makrocykli zbadano w acetonitrylu. Ligandy te zostały użyte jako jonofory w badaniach konkurencyjnego transportu równomolowej mieszaniny jonów metali: Co2+, Ni2+, Cu2+, Zn2+, Cd2+, Ag2+, Pb2+ w układzie woda(pH 4.9)/chloroform/woda(pH...
-
Separation of CO2 from flue gas in air-sparged hydrocyclone (ash) reactor
PublikacjaPrzedmiotem badań była absorpcja dwutlenku węgla w wodnym roztworze wodorotlenku sodu, z fazy gazowej w skali laboratoryjnej i technologicznej z wykorzystaniem reaktora typu ash. Natężenie przepływu powietrza wynosiło 900 dm3/min a wodnego roztworu NaOH 15 dm3/min w skali technologicznej. Zbadano stężenie CO2, pH w fazie ciekłej, wpływ natężenia przepływu fazy gazowej i fazy ciekłej na efektywność absorpcji
-
Synteza i właściwości nowych pochodnych 1,4,7,10-tetraazacyklododekanu
PublikacjaCelem pracy była synteza i zbadanie właściwości pochodych 1,4,7,10-tetraazacyklododekanu (cyklenu). Otrzymano trzy grupy związków: alkilowe pochodne cyklenu, acylowe pochodne cyklenu i pochodne posiadające w swojej budowie ugrupowanie azowe. Acylowe pochodne zostały zsyntezowane w reakcji z wykorzystaniem p-nitrofenylowych estrów aktywnych, co nie było do tej pory stosowane w chemii cyklenu. Jest to jednoetapowa reakcja w wyniku...
-
Synthesis and electrode properties of 19-membered azo- and azoxycrown ethers. Structure of dibenzo-19-azocrown-7
PublikacjaW artykule opisano syntezę 19-członowych azo i azoksykoron oraz strukturę dibenzo-19-azokorony-7. Przedstawiono badania elektrodowe niektórych otrzymanych związków. Stwierdzono, że związki są czułe na jony talu (I).
-
Transesterification of postfrying oils and utilization of the glycerol phase
PublikacjaPrzedstawiono metodę wytwarzania biodiesla z oleju posmażalniczego oraz zaproponowano sposób zagospodarowania gliceryny, powstającej jako produkt uboczny tego procesu. Wykazano, że odpadowy olej jadalny może stanowić substrat reakcji transestryfikacji prowadzącej do otrzymania EMKT. Przeprowadzono proces transestryfikacji zasadowej I i II- stopniowej oraz estryfikację kwaśną. Właściwości fizykochemiczne otrzymanego paliwa porównano...
-
Usuwanie struwitu z rurociągów w oczyszczalni ścieków komunalnych = Struvite removal from pipelines in municipal wastewater treatment plant
PublikacjaStruwit MgNH4PO4 .6H2O jest minerałem występującym w przyrodzie. Minerał ten może powstawać również w organizmie człowieka oraz zwierząt jako kamień nerkowy. W wielu oczyszczalniach ścieków struwit wytrąca się m.in. podczas odprowadzania cieczy nadosadowej z komór fermentacyjnych. Powoduje to szybkie zmniejszanie się przekroju czynnego rurociągów i konieczność ich wymiany lub usuwania powstałego osadu. Ponadto, powstający osad...
-
UV/VIS light-enhanced photocatalysis for water treatment and protection
PublikacjaPraca zawiera wyniki badań nad zaawansowanymi metodami fotokatalitycznymi w aspekcie degradacji zanieczyszczeń w fazie ciekłej. Fenol i chlorowane pestycydy zostały zastosowane jako związki modelowe. Równocześnie prowadzono badania dotyczące ścieków pestycydowych. Rozważane układy: UV/TiO2 w zawiesinie lub osadzony na szklanych mikrosferach oraz UV/H2O2/powietrze. Poprzez modyfikację tlenku tytanu(IV) pierwiastkami niemetalicznymi...
-
Visible light-enhanced degradation of phenol in the presence of modified TiO2
PublikacjaOpracowano metody otrzymywania katalizatora na bazie tlenku tytanu (IV) aktywowanego światłem widzialnym do fotokatalitycznego utleniania zanieczyszczeń. Tlenek tytanu (IV) modyfikowano wybranymi organicznymi i nieorganicznymi domieszkami. Aktywność fotokatalityczną otrzymanych próbek katalizatorów zbadano w reakcji degradacji fenolu (co= 0,21 mmol/dm3) w roztworze wodnym, w obecności światła widzialnego (l>400). Wybrane katalizatory...
-
Wpływ procesu suszenia osadów ściekowych na wybrane parametry fizykochemiczne = Influence of the drying process on selected physical and chemical properties od sewage sludge
PublikacjaCelem pracy było porównanie zmian właściwości fizykochemicznych w wyniku zastosowanego procesu suszenia osadów ściekowych. W badaniach wykorzystano osady ściekowe: odwodniony mechanicznie w prasach komorowych oraz wysuszony w suszarce bębnowej w spalarni osadów ściekowych GOŚ Gdynia-Dębogórze
Rok 2005
-
Anion recognition by α-arylazo-N-confused calix[4]pyrroles
PublikacjaZsyntezowano nowe azowe pochodne N-odwróconych kaliks[4]piroli na drodze sprzęgania z różnymi solami arylodiazoniowymi. Zbadano zdolność kompleksowania anionów w chlorku metylenu oraz w acetonitrylu przez otrzymane związki z zastosowaniem spektrofotometrii UV-Vis.
-
Ionophores in polymeric membranes for selective ion recognition; impedance studies
PublikacjaBadania impedancyjne membran zawierających jonofory selektywne na kation Na+ (L1) i Cs+(L2) wykazały, ze stala dielektryczna materiału membrany zależy od typu uzytego plastyfikatora i zmienia się w zakresie od 28 do 60. Rezystancja membran zawierających ligand L1 i L2 wynosi 0.15 -1.4 Mohm w zależności od stężenia elektrolitu zewnnetrznego. Testowona dwa typy elektrod jonoselektywnych: elektrody typu ASS z polimerem przewodzącym...
-
Lower rim substituted tert-butyl calix[4]arene (part VII): ionophoric properties of calix[4]arene-crown-6 derivatives in plasticized PVC-membrane electrodes and in solution.
PublikacjaW pracy przedstawiono syntezę i charakterystykę otrzymanych produktów (2-9), pochodnych p-tert-butylokaliks[4]-korony-6. Zdolności kompleksujące tych związków badano w elektrodach jonoselektywnych, stosując te związki jako jonofory w plastyfikowanej membranie PCW.Wyznaczono wartości stałych trwałości kompleksów z jonami metali I grupy. Stwierdzono, że selektywność kompleksowania zależy od rozmiaru i natury podstawnika wprowadzonego...
-
Metallochromic crown ether analogs bearing aromatic residues and azo groupings
PublikacjaPraca zawiera przegląd syntezowanych, różnych chromogenicznych związków koronowych, zawierających oprócz dwóch grup azowych i łańcucha polieterowego fragmenty heterocykliczne. Porównano właściwości otrzymanych związków w zależności od obecności heteroatomów w pierścieniu makrocyklicznym oraz różnego podstawienia cząsteczki heterocykliczej.
-
Synthesis and properties of azobenzocrown ethers with pi-electron donor, or pi-electron donor and pi-electron acceptor group(s) on benzene rings
PublikacjaZsyntezowano nowe etery azobenzokoronowe o różnej wielkości makropierścienia i z różnymi podstawnikami w resztach benzenowych. Korony te posiadają w pierścieniach benzenowych, w pozycji para do grupy azo grupy funkcyjne o charakterze π-elektronodonorowym lub π-elektronoakceptorowym. Zbadano zdolność kompleksowania jonów metali przez te korony, w roztworze, metodą spektrofotometrii UV-vis. Ustalono strukturę 19-członowego eteru...
Rok 2004
-
Air sparged hydrocyclone (ASH) technology for cyanide recovery
PublikacjaMobilna instalacja reaktora cyklonowego została przetestowana do procesu odzysku cyjanków ze ścieków pochodzących z obróbki złota. HCN był usuwany z fazy gazowej podczas pojedynczego 1-sekundowego cyklu z efektywnością ponad 99%.
-
Azo macrocyclic compounds.
PublikacjaArtykuł przeglądowy omawiający głównie syntezę i właściwości związków makrocyklicznych takich jak: etery koronowe, kryptandy, kaliksareny i inne, które połączono z fragmentem zawierającym resztę azobenzenową lub jej analogi. Artykuł napisany został w oparciu o prace własne autorów z lat 1992-2001 oraz na podstawie literatury obcej zebranej na podstawie Chemical Abstracts z lat 1990-2001.
-
Azo macrocyclic compounds
PublikacjaArtykuł przeglądowy dotyczący azozwiązków makrocyklicznych
-
Badania osadu czynnego jako sorbentu oleju.
PublikacjaPrzeprowadzono badania właściwości sorpcyjnych wysuszonego osadu czynnego względem ciekłych węglowodorów. Zastosowano dwie techniki eksperymentalne:metodę wzniesienia kapilarnego i dynamiczną sorpcję oleju z dyspersji typu olej w wodzie. Sorbent uzyskany z osadu flokulowanego za pomocą polimeru organicznego był lepiej zwilżany niż sorbent otrzymany z osadu zagęszczanego bez dodatków chemicznych.
-
Emulsion cleaning of metal surfaces contaminated with fresh and oxidized printing ink.
PublikacjaWykonano badania usuwania farby drukarskiej, stosowanej do druku offsetowego za pomocą emulsji terpentyny i hexanu w wodzie.
Rok 2003
-
A Chemical Recognition Element for Lithium Ions Based on Optical Electronic Absorption.
PublikacjaOtrzymano próbki kserożeli techniką zol-żel. Otrzymane materiały zastosowano do konstrukcji czujników optycznych. Rolę elementu rozpoznającego w uzyskanych próbkach pełnią chromogeniczne etery koronowe zawierające w makro pierścieniu dwie grupy azowe oraz resztę fenolu. W obecności soli metali I grupy układ u okresowego obserwowano zmiany w widmach absorpcyjnych. Dla matrycy zawierającej jako materiał czujnikowy 21-członową...
-
A dithiocarbamate/thiuram disulfide redox system. The electrochemical, strutructural and chemical characteristics.Zesz. Nauk. P. Gdań.2003 Chemia z.51[Rozprawa habilitacyjna]
PublikacjaKolokwium habilitacyjne 03.03.2004 r.
-
Biodegradation of organic compounds by activated sludge
PublikacjaBadano biodegradalność pestycydów zawartych w ściekach z zakładów syntezy organicznej przez osad czynny z oczyszczalni komunalnej i przemysłowej. Zbadano również odporność mikroorganizmów osadu czynnego na syntetyczne związki organiczne zawarte w ściekach farmaceutycznych. W trakcie badań prowadzona była kontrola mikroskopowa osadu czynnego. Badania prowadzone były na modelu laboratoryjnym oczyszczalni ścieków. Największą odporność...
-
Calculation of the standard potentials of the dithiocarbamate/thiuram disulfide redox system via thermochemical cycles and computational electrochemistry .
Publikacja.
-
Characterization of Small Azocrown Ether Stereoisomers.
PublikacjaWyizolowano i zbadano metodą X-ray, 1H NMR i UV-Vis trwałe izomery E i Z 10-członowej azokorony. Ich struktura w stanie stałym świadczy o naprężonej konformacji w przypadku izomeru trans i nie naprężonej dla izomeru cis. Jest to efektem sprzężenia p grupy azowej z benzenem i naprężenia sterycznego konformacji cząsteczki.
-
Charakterystyka i możliwości zagospodarowania popiołów i żużli ze spalania odpadów.
PublikacjaSpośród kilku sposobów postępowania z odpadami, termiczne unieszkodliwianie generuje znacznie mniejszą pozostałość w porównaniu z ilością materiału wyjściowego. Pozostałościami są popioły, żużle i niepalne składniki odpadów o większych gabarytach.
-
Emulsion cleaning of metal surfaces contaminated with fresh and oxidizedprinting ink
PublikacjaWykonano badania usuwania farby drukarskiej, stosowanej do druku offsetowego, za pomocą emulsji terpentyny i hexanu w wodzie. Wyznaczono kinetykę procesu i wytypowano najkorzystniejszy skład emulsji.
-
Flue gas treatment for SO2 removal with air-sparged hydrocyclone technology
PublikacjaOpisano wstępne wyniki badań laboratoryjnych usuwania SO2 z mieszaniny gazów z zastosowaniem reaktora cyklonowego (ASH). Do absorpcji stosowano wodę wodociągową oraz roztwór alkaliów. Zbadano wpływ natężenia przepływu gazu, natężenia przepływu wody oraz długość elementów ASH. Stwierdzono, że efektywność absorpcji SO2 z powietrza stosując technologię ASH jest porównywalna z efektywnością metod konwencjonalnych.
-
Importance of time evaluation in capillary rise method
PublikacjaBadano zwilżalność układu porowatego przez wodę i węglowodany, mierząc zmianę masy rurki wypełnionej szklanymi kulkami. Wskazano na różny czas i szybkość penetracji cieczy przez złoże.
-
Influence of surfactants on interaction forces between polyethylene surfaces in a hydrocarbon solvent.
PublikacjaPrzeprowadzono bezpośrednie pomiary oddziaływań międzyfazowych pomiędzy cząstkami polietylenowymi w środowisku n-tetradekanu z dodatkiem surfaktantów(kwasu larynowego i dodecyloaminy). Dodatek surfaktantów wpłynął na wzrost oddziaływań odpychających pomiędzy powierzchniami polietylenowymi, szczególnie w przypadku dodecyloaminy. Zaobserwowano obecność wzrostu sferycznych sił odpychających ze wzrostem temperatury.
-
Investigation of oleophilic nature of straw sorbent conditioned in water.
PublikacjaPrzedyskutowany został potencjał absorpcyjny słomy jęczmiennej kondycjonowanej w wodzie. W odniesieniu do właściwości powierzchni zewnętrznej oraz wewnętrznej łodygi i liści zostały zmierzone kąty zwilżania dla wody i dekanu zarówno dla słomy suchej, jak i mokrej.
-
Lower Rim Substituted tert-Butyl Calix[4]arenes (Part IV). Calix[4]arene-Crown Ethers as Ionophores in Plasticized PVC-membrane electrodes.
PublikacjaPrzedstawiono syntezę i charakterystykę trzech p-tert-butylokaliks[4]aren-koron-4, -5, -6 (związki 2 - 4 o różnej długości łańcucha polyoksaetylenowego łączącego distalne grupy OH). Syntezowane związki wykazują wysoką selektywność na kationy sodu, potasu lub cezu. Badano zależność pomiędzy stereochemiczną strukturą tych ligandów, a wyznaczonymi potencjometrycznie współczynnikami selektywności oraz wyznaczonymi stałymi trwałości...
-
Photochemical degradation of xylene.
PublikacjaBadano degradację ksylenu w układzie UV/H2O2 z wykorzystaniem 500ppm emulsji ksylen-woda oraz 100ppm roztworu ksylenu. Zbadano wpływ ilości H2O2 na efektywność degradacji. Najkorzystniejsza dawka wynosiła 0,01%v/v powodując 66%degradację ksylenu w emulsji oraz 100% degradację ksylenu w roztworze wodnym po 30 min. naświetlania.
-
Rheological properties and stability of water in Canola oil ethyl esteremulsion.
PublikacjaWyznaczono krzywe płynięcia i podatność na rozdział dla emulsji fazy wodnej w estrze etylowym oleju Canola. Właściwości te stanowią o podatności tej emulsji jako symulanta ropy naftowej w badaniach terenowych rozlewów olejowych.