Search
prof. dr hab. inż. arch. Aleksander Piwek
Publications
Filters
total: 41
Catalog Publications
Year 2022
-
Chapel at St. Joseph's Church in Gdańsk
PublicationThe subject of this article is the chapel located in the former Gdańsk Carmelite monastery complex. The results of the architectural research carried out in it in 2014–2015 are presented. As a result, the time and purpose of the building’s construction were established. The original appearance and traces of later alterations were also recognised. The recesses found on the longitudinal walls, of similar dimensions, not reaching...
Year 2021
-
The room above the porte cochere of the Kwidzyn castle in the times of Pomesanian chapter
PublicationArtykuł przedstawia historię budowlaną pomieszczenia nad przejazdem bramnym w skrzydle północnym zamku w Kwidzynie w czasach kapituły pomezańskiej. Prezentowane ustalenia uzyskano na podstawie wyników badań architektonicznych, stratygraficznych oraz analizy materiałów archiwalnych, które przeprowadzono w 2017 roku. Według nich pomieszczenie powstało w pierwszym etapie wznoszenia zamku. W kolejnych wiekach podlegało architektonicznym...
Year 2020
-
Geographical and chronological knowledge in teaching the history of architecture
PublicationThe subject of this article is the analysis of examination results from the course, the History of Polish Architecture. These Bachelor studies present the political, economic and cultural issues of medieval and early modern architecture, and their changes over time. Basic knowledge of the administrative division and historical regions is needed for a proper understanding of the regional diversity of cultural heritage monuments...
-
Supporting study tours in the teaching of architectural heritage
PublicationStudy tours are a highly effective way to acquire knowledge. They improve students’ understanding of issues that otherwise may seem partly abstract to them. Presented in this article is the unique way in Poland in which support is given to the teaching of architectural heritage. It has been carried out continuously for almost 50 years in the Faculty of Architecture at Gdańsk University of Technology (FA-UT), Gdańsk, Poland, in...
Year 2019
-
Tytuły kościoła pocysterskiego w Oliwie
PublicationKościół pocysterski w Oliwie obecnie ma trzy tytuły: Trójcy Świętej, Najświętszej Panny Marii i św. Bernarda. Z dokonanych badań wynika, że zestaw ten nie jest pierwotny lecz powstał z biegiem czasu. Na najstarszego patrona, jeszcze małej kaplicy z pocz. XIII wieku, wybrano NPMarię. Kolejny, św. Bernard został dodany po zakończeniu prac w 3 ćw. XIII wieku. Powstał wtedy pierwszy w pełni ukończony oliwski kościół. Ostatniego patrona...
-
Ubodzy, chorzy, sieroty. Szpitale dawnego Gdańska w okresie średniowiecza i nowożytności
PublicationW książce starano się zarysować historię rozwoju i architekturę gdańskich instytucji dobroczynnych od XIV do XVIII w., a także wskazać problemy do rozwiązania w toku przyszłych badań. Zebrano spory, niepublikowany dotychczas materiał badawczy, oparty na wieloletnich studiach prowadzonych przez autorów. Książka składa się z 6 rozdziałów - dwa pierwsze dotyczą ogólnie historii i architektury szpitalnej w okresie średniowiecza i nowożytności,...
Year 2018
-
Study on 19th-century cast iron columns from the former financial office building in Kwidzyn
PublicationThe article presents the results for cast iron columns used as floor supports in the former financial office building in Kwidzyn (Poland).The stocktaking drawings provided the general and detailed data about the 19th century designer’s decisions. During the research, architectural and structural analysis was carried out. The graphics were used as a starting material for preparing 3D calculation models. The FEM-based numerical simulations...
-
Sundials of St Mary’s Church in Gdańsk / Zegary słoneczne kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii w Gdańsku
PublicationThe paper presents contemporary research evidence of form, function and history of the sundials of St Mary’s Church in Gdańsk. The discussed sundials are located on the southern wall of the church transept. The sundial, which is believed to be made by Lorenzo Zachau in 1533, is placed on the west side of the western window, at the edge of the wall. The face of this sundial is separated by a horizontal line into two parts. The upper...
-
Urbanistyka i architektura dawnego garnizonu w Gdańsku Strzyży
PublicationPrzedstawione zostały dzieje budowy i rozwoju urbanistycznego dawnych koszar w Gdańsku-Strzyży. Scharakteryzowano także architekturę poszczególnych obiektów z podaniem ich pierwotnych jak i późniejszych funkcji. Opisano szczegółowo d. koszary jednostki taborów, I. i 2. Regimentu Huzarów Przybocznych, późniejsze uzupełnienia zespołu koszar, zabudowę składu wozowni, także zabudowę wojskową pozostającą poza obrębem koszar.
Year 2017
-
Cast iron in the 19th-century building equipment
PublicationCast iron is a material, characteristics of which enable to receive extremely artistic elements. It maintains good strength properties at the same time. That combination of these seemingly contrary traits makes it a commodity that was widely used in the 19th century industry and architecture. These usages were not only as decorative elements, technical and structural ones. The production of new household utilities started, which...
Year 2016
-
Cast Iron Staircase in Aleksandrów Kujawski (Poland) - History, Construction, Architectural Form
PublicationThe text presents historic cast iron staircase, which is situated inside the railway station building in Aleksandrów Kujawski. Since the moment of creation in the 19th century for a long time that station, located at the border of Prussia and Kingdom of Poland, was an important transit point. Nowadays it is situated in the central of Poland. The staircase was built in 1870’s as a result of an extension of the railway station building...
-
Flora i fauna w sztuce cystersów Pomorza Gdańskiego. Flora and fauna in the art of Pomerelian Cistercians.
PublicationW sztuce cystersów pomorskich bardzo często spotyka się motywy odnoszące się do flory i fauny. W okresie średniowiecza miały one najczęściej znaczenie symboliczne, związane ze Starym i Nowym Testamentem. Ich głównym zadaniem było przypomnienie zakonnikom o miłosierdziu Pańskim oraz treści związanych z tymi fragmentami życia Jezusa, które są wskazówkami jak powinni żyć chrześcijanie. Sygnalizowano też konieczność wykazywania stałej...
-
Lightweight glass and metal roof structures in the 19th century. Architecture and construction.
PublicationThe 19th century brought new construction possibilities. The usage of metal elements in mesh structures, filled in with glass, resulted in creating entirely new types of objects. They have distinguished themselves in architecture and technical solutions. The envelope structures giving spatial interiors were arising very quickly. They have been enabling large light penetration, triggering them extremely bright. Thus these building...
-
Przebudowy gdańskich kościołów
PublicationW historii architektury świątyń gdańskich wystąpiły działania budowlane mające na celu zmodernizowanie ich bryły. Polegały one na: powiększeniu planu, dobudowie kaplic, translokacji. Inne działania polegały na dostawieniu wieży, ich nadbudowie, a także zmianie układu przestrzennego naw. Do radykalnych przedsięwzięć należała zmiana funkcji sakralnej na świecką wraz z niezbędnymi przekształceniami architektonicznymi.
-
Przypadki zapóźnień w gdańskiej architekturze sakralnej
PublicationNajczęściej powstające w danym stylu obiekty zawierają charakterystyczne dla niego formy. Jak wykazały badania gdańskich świątyń zasada ta nie zawsze była stosowana. Wzory gotyckie wykorzystane zostały w XVII w. w kościołach św. Bartłomieja, św. Brygidy, św. Józefa, św. Jakuba i Bożego Ciała. Jeszcze starsze zapożyczenia znalazły się w dawnym kościele cystersów oliwskich. Tam, w okresie gotyckim kontynuowano rozwiązania jeszcze...
-
Szczyt północny transeptu dawnego kościoła pocysterskiego w Oliwie
PublicationDotychczasowy wystrój architektoniczny północnego szczytu transeptu jest efektem wcześniejszych rozwiązań artystycznych. Do romańskiego szczytu należała obecna czwórlistna wnęka, która zdobiła jego zwieńczenie. Okres gotycki spowodował podwyższenie ściany i wykucie w jej partii górnej obecnego okna oraz wnęki. W artykule dokonano rekonstrukcji szczytów z okresów: romańskiego, gotyckiego i nowożytnego.
-
Variability of Pomeranian-German_danish Ornamental Forms in the Cistercian Church in Gdańsk Pomerania
PublicationArtykuł dotyczy powiązań między architekturą Zakonu Cystersów na Pomorzu Gdańskim, a budownictwem ceglanym północnych Niemiec i Danii. Wykazano szereg analogii do odnalezionych pierwowzorów udowadniając ciągłość związków między filiacją oliwską, a romańskimi założeniami sakralnymi w zachodniej części basenu Morza Bałtyckiego.
Year 2015
Year 2014
-
Architektura opactw powiązanych filiacyjnie. Esrom-Kołbacz-Oliwa
PublicationPomorska linia opactw cysterskich Esröm - Kołbacz – Oliwa pozwala prześledzić podobieństwa i różnice, jakie zachodziły między opactwem macierzystym a jego filiami. W okresie średniowiecza, w którym związki między opactwami były silne, widoczne są nawiązania architektoniczne. Nie były one powtórzeniem starszych wzorców, ale stanowiły ich transformację, wynikającą z czasu powstania i możliwości warsztatu budowlanego. Można stwierdzić,...
-
Przeniesienie zabytkowej Świątyni z Bożego Pola do skansenu we Wdzydzach Kiszewskich
PublicationPrzenosząc świątynię z Bożegopola Wielkiego do skansenu napotkano na problemy historyczne, konserwatorskie i budowlane. Istotne dla jej przenosin stało się poznanie przeszłości zabytku gdyż jego dzieje wpłynęły znacznie na wnętrze. Konieczność zapewnienia dobrego stanu technicznego wymusiło wymianę znacznej części oryginalnej substancji. Stąd poza wieżą zachowano głównie tylko formę obiektu. Jak z tego wynika przy przenoszeniu...
-
Średniowieczny szczyt południowej części transeptu kościoła pocysterskiego w Oliwie
PublicationTransept kościoła pocysterskiego w Oliwie zawiera jedno z najciekawszych średniowiecznych zdobień architektonicznych. Występuje ono w południowym szczycie. Można wyróżnić jego trzy koncepcje. Szczyt I (po 1226 – przed 1234) ma cegły ułożone w wątek opus spicatum oraz wystające przed ścianę długie walki. Został on zniszczony w czasie napadu Prusów (1234 lub 1236). Ocalałe części przystosowano do nowego rozplanowania (szczyt II)....
Year 2013
-
Dawny browar cystersów oliwskich
PublicationW artykule przedstawiono dzieje browaru zakonnego od czasu jego powstania szacowanego na pocz. XIV w., aż po prawie całkowitą rozbiórkę w 1833 r. W rezultacie rozwarstwienia zachowanej partii budynku jak i dokumentacji z XIX w. ustalono trzy zasadnicze zmiany architektoniczne i funkcjonalne.
-
Ekspertyza techniczna dotycząca oceny stanu zachowania wraz z określeniem sposobu remintu zabytkowego mostu kolejowego na rzece Boruji w Bytowie
PublicationOceniono obecny stan zachowania kamienno-ceglanego łukowego zabytkowego mostu kolejowego w Bytowie. Przedstawiono propozycje przyszłych prac naprawczych.
-
Opinia techniczna dotycząca stanu zachowania konstrukcji pomnika stojącego na placu Szymona Krofeya w Bytowie
PublicationAnalizie poddanno zaobserwowane uszkodzenia konstrukcji betonowego pomnika zrealizowanego w latach 1960-61 w Bytowie. Przedstawiono także uwagi dotyczące ewentualnych prac remontowych.
-
Opinia techniczna dotycząca stanu zachowania reliktów archeologicznych dawnego kościoła pw. św. Katarzyny w Bytowie
PublicationAnaliza dotychczasowego stanu ekspozycji fundamentów dawnego kościoła w Bytowie wykazała znaczne zniszczenia murów ceglanych. Ustalono przyczyny powstania uszkodzeń i przedstawiono propozycje prac kkonserwatorskich.
-
Wystroje artystyczne kościoła pocysterskiego w Oliwie
PublicationW pracy przedstawiono na tle dziejów architektury kościoła pocysterskiego rozwój wystroju malarskiego i rzeźbiarskiego. Zmiany były wynikiem pojawiania się i zanikania różnych tendencji artystycznych. Ich wpływ na sztukę Oliwy zawarto w odniesieniu do poszczególnych epok. W wynikach uwzględniono dotychczasowe jak i najnowsze odkrycia.
Year 2011
-
Ćwierćwiecze polskich nadań architektonicznych, prac budowlanych i konserwatorskich w dawnych założeniach cysterskich
PublicationArtykuł stanowi podsumowanie dotychczasowych wyników badań w kościołach i klasztorach pocysterskich. Przedstawiono także podjęte i wykonane po II wojnie światowej prace konserwatorsko budowlane, ich zakres i znaczenie.
-
Problemy konserwatorskie w oliwskiej katedrze : dublowanie obiektów
PublicationW katedrze oliwskiej znajdują się dzieła, które z uwagi na swoją wartość były ponawiane w ciągu wieków. W ten sposób powstały obiekty o podobnej treści i to niekiedy w tym samym miejscu. Obecnie stwarza to problemy konserwatorskie związane z ich zachowaniem i ekspozycją.
Year 2010
-
Dawna biblioteka i scriptorium cysterskie w Oliwie
PublicationW wyniku badań ustalono, że dawne pomieszczenie zwane pokojem oliwskim stanowi średniowieczną bibliotekę zakonną, która została przekształcona w okresie renesansu, a następnie w 1 wszej połowie XIX wieku.
-
Opinia dotycząca projektu konserwacji i rekonstrukcji grodziska w Tumie pod Łęczycą
PublicationOpinia wykonana przez rzeczoznawcę SKZ na zamówienie Narodowego Instytutu Dziedzictwa
Year 2009
-
Architektura kościoła i szpitala św. Jakuba w Gdańsku
PublicationW artykułe przedstawiono dzieje i historie zespółu kościelno-szpitalnego św. Jakuba w Gdańsku, położonego na terenie Starego Miasta w Gdańsku.
-
Jadwiga Habela ( 1924-2007)
PublicationŻyciorys Jadwigi Habeli z wykazem bibliograficznym prac.
Year 2005
-
Construction work on the vaults of the Green Gate in Gdańsk
PublicationW ARTYKULE OPISANO NIEKTÓRE PRACE REMONTOWO-BUDOWLANE W ZIELONEJ BRAMIE, PRZEPROWADZONE W LATACH 2001-2002.DOTYCZYŁY ONE SPOSOBU ODBUDOWY I REKONSTRUKCJI SKLEPIENIA ORAZ FILARA, ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W PIERWSZYM OD POŁUDNIA PRZEJEŹDZIE.
-
Poszukiwanie metody odbudowy oficyn gdańskich kamienic
PublicationNa przykładzie wybranego kwartału zabudowy Głównego Miasta w Gdańsku, przedstawiona została metoda tworzenia nowej zabudowy w historycznym mieście. W dotychczasowych koncepcjach odbudowy Gdańska była ona pomijana, gdyż wchodziła w głąb kwartału. W artykule przedstawiono także główne założenia proponowanej metody.
-
Wartości kulturowe w mieście (na przykładzie Gdańska)
PublicationOpisano wartości kulturowe tkwiące w mieście zabytkowym rozpatrując je z uwagi na urbanistykę założenia oraz jego architekturę. Za przykład do analizy wybrano Główne Miasto w Gdańsku.
-
Zagrożenia i zabezpieczenia zabytkowych więźb dachowych (na przykładzie kościoła p.w. św.Jakuba w Lęborku
PublicationNa przykładzie więźb dachowych kościoła p.w. św. Jakuba w Lęborku, przeanalizowano zagrożenia ich stanu związane z oddziaływaniem przyrody i działalności człowieka. Pod uwagę wzięto także użyty materiał budowlany i konstrukcję oraz skażenia biologiczne. W artykule opisano także sposoby zabezpieczenia strat.
Year 2004
-
Budowa i przebudowy Zielonej Bramy w Gdańsku.
PublicationJak wykazały przeprowadzone badania, Zielona Brama w Gdańsku nie jest założeniem jednorodnym. W pracy przedstawiono zakres występowania trzech głównych etapów budowlanych, szczególnie w odniesieniu do piwnic, przyziemia i piętra budynku. Znalezione w trakcie prac nieznane dotąd fragmenty dawnej architektury pozwoliły, bardziej aniżeli dotąd, poznać historyczny wystrój niektórych pomieszczeń.
-
Przekrycia kościoła św. Jakuba w Lęborku.
PublicationObecnie występujące sklepienia w kościele za wyjątkiem tych, które znajduja sie w zakrystii pochodzą z początku XX wieku. Z znajdujących sie na poddaszu naw i prezbiterium śladów zrekonstruowano wcześniejsze przekrycia tych części kościoła. Były one wykonane z belek drewnianych oraz desek.
-
Z przeszłości gmachu Wydziału Elektrotechniki i Automatyki.
PublicationW wyniku badań konserwatorsko - architektonicznych przeprowadzonych w latach 2002-2003 uzyskano wiele wiadomości o architekturze i stanie wyposażenia gmachu Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej. Najwięcej danych zebrano odnośnie dużej sali audytoryjnej (E-41). Stwierdzono, że jej obecne wnetrze nie stanowi pierwotnego rozwiazamia. Zamieszczono rekonstrukcje stanu I fazy a także stopień zachowania wystroju...
Year 2003
-
Architektura kościoła pocysterskiego w Oliwie od XII do XX wieku
PublicationPraca zawiera opracowanie dziejów jednego z najstarszych obiektów architektury sakralnej na Pomorzu. W pracy uwzględniono najnowsze wyniki badań. Poprzez porównanie z obiektami Europy Zachodniej uzyskano tło historyczne i architektoniczne innych założeń mających wpływ artystyczny na Oliwę.
Year 2002
-
Trzy miasta Gdańska w zderzeniu ze współczesnością.
PublicationGdańsk składa się z 3 zlokalizowanych dotąd ośrodków miejskich - Głównego Miasta, Starego Miasta i Dolnego Miasta. Ostatnia wojna światowa w różnym stopniu obeszła się z znajdującą się tam zabudową. Wpłynęło to, jak i wartość zachowanej substancji na rodzaj przyjętych później prac badawczo-konserwatorskich a w szczególności strukturę zabudowy kwartałów i ogólne zagospodarowanie przestrzeni.
seen 2572 times