Filters
total: 303
filtered: 242
Search results for: bazy wiedzy
-
A Distributed Description of Facts in a Distributed Semantic Web Ontology
PublicationInicjatywa Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web) zakłada tworzenie w Internecie ontologii zawierających semantyczny opis dużych dziedzin wiedzy. Okazało się jednak, że przekroczenie pewnej wielkości ontologii powoduje szereg negatywnych zjawisk. Aby tym zjawiskom zapobiec, wiele prac koncentruje się na dzieleniu baz wiedzy. Celem tego opracowania jest zaprezentowanie problemów związanych z modularyzacją oraz przedstawienie kilku...
-
Cartometric: semantic ontology evaluation with cartographic methods
PublicationW ostatnich latach, głównie dzięki rozwojowi inicjatywy Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web), staliśmy się świadkami powstawania coraz większej liczby gwałtownie ewoluujących ontologii. W takiej sytuacji zarówno użytkownicy Sieci, jak i komputerowe agenty potrzebują metody oceny właściwości ontologii, w szczególności takiej, która uwzględni jej cechy semantyczne, czyli kształt przestrzeni dozwolonych modeli. Niniejsza praca prezentuje...
-
CartoMetric: Ocena semantycznych właściwości ontologii za pomocą metody kartograficznej
PublicationW ostatnich latach, głównie dzięki rozwojowi inicjatywy Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web), staliśmy się świadkami powstawania coraz większej liczby gwałtownie ewoluujących ontologii. W takiej sytuacji zarówno użytkownicy Sieci, jak i komputerowe agenty potrzebują metody oceny właściwości ontologii, w szczególności takiej, która uwzględni jej cechy semantyczne, czyli kształt przestrzeni dozwolonych modeli. Niniejsza praca prezentuje...
-
Techniki modularyzacji ontologii
PublicationW ciągu ostatnich kilku lat tematem wielu prac naukowych stała się modularyzacja ontologii. Istnieje kilka przyczyn dużego zainteresowania tym kierunkiem prac. Z jednej strony ontologie wykazały swoją przydatność w różnego rodzaju przedsięwzięciach związanych z inicjatywą Semantic Web. Z drugiej strony okazało się, że po przekroczeniu pewnej granicy wielkości ontologii inżynierowie wiedzy natykają się na problemy, z którymi inżynieria...
-
Definicja zadań inteligentnych agentów do oceny technologii informatycznych
PublicationCelem pracy jest prezentacja definicji zadań agentów dla potrzeb systemu agentowego do oceny technologii informatycznych.
-
Ocena technologii informatycznych z wykorzystaniem prototypu funkcjonalnego systemu agentowego
PublicationW artykule zaprezentowano stan prac nad systemem agentowym służącym ocenie technologii informatycznych. Na obecnym etapie jest to prototyp funkcjonalny obejmujący agenty, bazę wiedzy oraz ontologię, zaś domeną objętą oceną - technologie zarządzania przedsięwzięciami, ze szczególnym uwzględnieniem tych nakierowanych na projekty IT. W tekście, poza wskazaniem oczekiwanych funkcjonalności, główny nacisk położono na weryfikację poprawności...
-
Supporting Management Decisions with Intelligent Mechanisms of Obtaining and Processing Knowledge
PublicationThis paper is a summary of the authors' work on a model of support for decision processes in organisation management. Key decisions in organisations are often made without sufficient knowledge and by people lacking the proper qualifications and experience. Without full support in decision processes, true threats to organisations are created. Therefore, to support decision processes in numerous organisations, apart from experts...
-
Application of algorithms for reasoning from imperfect knowledge in it evaluation environment
PublicationThe paper describes concept of building multi-agent system dedicated for information technology evaluation or selection for IT enterprises management (IT_MAS). Authors present the model of Knowledge Processing Environment, which is one of main components of the solution. Either facts or rules will be based on IT specialists' experience. However, knowledge which is being acquisited from IT domain is mostly imperfect - uncertain...
-
Weryfikacja struktur baz wiedzy systemu agentowego do oceny technologii informatycznych
PublicationRozdział dokumentuje przebieg i wyniki weryfikacji opracowywanego w Zakładzie Zarządzania Technologiami Informatycznymi modelu systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych. Wykorzystanie tego modelu (zaprojektowanego w oparciu o ontologie i zasoby baz wiedzy) ma docelowo wspomagać procesy decyzyjne z zakresu doboru technologii informatycznych dla danej organizacji. Dla potrzeb jego weryfikacji wykorzystano dane...
-
Algebra of ontology modules for semantic agents
PublicationW środowisku Sieci Semantycznej problem precyzyjnego manipulowania jednostkami wiedzy nabiera szczególnego znaczenia. W tej publikacji dyskutujemy możliwość zaadaptowania do tego celu elastycznego aparatu algebry relacyjnej. Na bazie dysksji szkicujemy pewną szczególną analogię pomiędzy bazami danych a bazami wiedzy i używamy tej analogii do wprowadzenia algebry modułów semantycznych.
-
A Semantic Algebra for Modularized Description Logics Knowledge Bases
PublicationPublikacja wprowadza pojęcia modularyzacji ontologii opartej na tzw. modułach semantycznych (s-modułach) oraz algebry s-modułów. W pracy zawarto szereg twierdzeń opisujących właściwości algebry, jej związku z klasą algebr cylindrycznych oraz przedyskutowano możliwości zastosowania prezentowanych idei.
-
Wytwarzanie architektury korporacyjnej środowiskiem weryfikacji struktur baz wiedzy systemu wieloagentowego
PublicationRozdział dokumentuje przebieg i wyniki weryfikacji opracowywanego w Zakładzie Zarządzania Technologiami Informatycznymi modelu systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych. Wykorzystanie tego modelu (zaprojektowanego w oparciu o ontologie i zasoby baz wiedzy) ma docelowo wspomagać procesy decyzyjne z zakresu doboru technologii informatycznych dla danej organizacji. Dla potrzeb weryfikacji rozwiązania w zakresie...
-
Metody akwizycji wiedzy niepewnej i niepełnej w środowisku przetwarzania wiedzy
PublicationArtykuł prezentuje koncepcję środowiska do pozyskiwania i przetwarzania wiedzy o technologiach informatycznych. Rozwiązanie to jest częścią projektu opracowania systemu do oceny narzędzi i metodologii IT. Autorzy skupili się na budowie środowiska do jej akwizycji, zwracając uwagę zarówno na sam algorytm pozyskiwania jak też na procesy współpracy pomiędzy ekspertami a inżynierami wiedzy. Praca jest jednocześnie dokumentacją eksperymentu...
-
Definiowanie wiarygodności w Sieci Semantycznej metodą ontologicznego opisu asercji
PublicationW rozdziale została zaprezentowana metoda definiowania wiarygodności w Sieci Semantycznej oraz wnioskowania z wiedzy opisanej w kontekście wiarygodności. Przedstawiona w rozdziale metoda opisuje zasadę budowania opisu wiarygodności dla części asercjonalnej ontologii. Definiowanie wiarygodności metodą ontologicznego opisu asercji jest rozumiane jako przypisanie asercjom unarnym i binarnym zbioru cech i ich wartości. W rozdziale...
-
Wnioskowanie z danych zapisanych w zewnętrznych źródłach w systemie zarządzania wiedzą
PublicationRozdział prezentuje proces wnioskowania z danych przechowywanych w zewnętrznych źródłach. W procesie tym wykorzystywane są dwie nowe metody: metoda semantycznego wzbogacania źródeł - SED (Semantic Enrichment of Data) oraz wykorzystująca ją metoda wnioskowania z danych zewnętrznych - RED (Reasoning over External Data). Obie te metody zostały w niniejszym rozdziale przedstawione. Metoda SED służy do opisania zewnętrznych źródeł danych...
-
Wnioskowanie z dziedzin konkretnych w podejściu kartograficznym
PublicationWiele zjawisk w świecie rzeczywistym opisujemy, korzystając z liczb i symboli. W logice opisowej służą do tego tzw. dziedziny konkretne, w których możemy wyróżniać zakresy wartości, posługując się predykatami wykorzystującymi predefiniowane funkcje i relacje. W ramach naszej pracy jako punkt wyjścia traktujemy podejście kartograficzne opracowane na potrzeby wnioskowania z ontologii opartych na logice opisowej i pozwalające na efektywne...
-
Ontologie OWL i ich wykorzystanie.
PublicationPrzedstawiono zarys idei sieci semantycznej i rolę języka OWL w tej inicjatywie. Omówiono pojęcie ontologii i jej budowę przyjętą w OWL. Opisano trzy wersje języka wraz ze wskazaniem różnic i odmiennych zastosowań. Szczegółowo przedstawiono sposób definiowania klas i ich instancji, a także metody tworzenia relacji między klasami za pomocą właściwości. Na przykładach omówiono rodzaje właściwości oferowanych przez specyfikację OWL....
-
Opis zasobów za pomocą RDF.
PublicationPrzedstawiono zarys idei sieci semantycznej i rolę języka OWL w tej inicjatywie. Omówiono pojęcie ontologii i jej budowę przyjętą w OWL. Opisano trzy wersje języka wraz ze wskazaniem różnic i odmiennych zastosowań. Szczegółowo przedstawiono sposób definiowania klas i ich instancji, a także metody tworzenia relacji między klasami za pomocą właściwości. Na przykładach omówiono rodzaje właściwości oferowanych przez specyfikację OWL....
-
Systemy ekspertowe jako narzędzie do wspomagania procesów zarządzania - doświadzcenia autora w ich budowie i nauczaniu.
PublicationW artykule przedstawiono kilkuletnie doświadczenia autora w budowie i nauczaniu systemów ekspertowych. Scharakteryzowano opracowaną metodę budowy oraz przedstawiono odpowiednie przykłady. Pracę podzielono na trzy części. W pierwszej, przedstawiono metodę budowy rozważanych przez autora systemów ekspertowych, bazującą na logice klasycznej jak i rozmytej. W drugiej, omówiono przykłady (stworzonych w oparciu o opracowaną metodę) systemów...
-
Ontologie w systemach informatycznych
PublicationZakres monografii obejmuje wybór majważniejszych zagadnień inżynierii wiedzy opartej na podejściu ontologicznym. Omawiane są ramy Minsky'ego, sieci semantyczne, standardy RDF, OWL i SPARQL. Prezentowane są też podstawy teoretyczne nowoczesnych technologii semantycznych, w szczególności rozstrzygalny fragment logiki pierwszego rzędu zwany logiką opisową (ang. Description Logics, DL). Omawia sie algorytmy wnioskowania z ontologii...
-
Model transformacji organizacji informatycznej
PublicationW obecnych realiach przedsiębiorstw zmienia się rola informatyki. Tradycyjnie pojmowany dział informatyki był dostawcą technologii i systemów informatycznych. Tak pojmowana organizacja informatyczna dostarczała swojemu macierzystemu przedsiębiorstwu komponentów technologicznych: np. infrastruktury informatycznej: sieci lokalnych, łączy do sieci Internet, systemów klasy ERP (systemy zarządzania przedsiębiorstwem, ang. Enterprise...
-
Advances in soft modelling techniques and decision support
PublicationPostępy w technikach miękkiego modelowania i wspomagania decyzji. W edytorialu przybliżono najnowsze osiągnięcia w zakresie miękkiego modelowania opartego na teorii zbiorów rozmytych i systemów z bazami wiedzy. Omówiono postępy teoretyczne w tej dziedzinie, jak również obszary obecnych i przyszłych zastosowań.
-
Intelligent integration for autonomous manufacturing systems
PublicationW artykule zaproponowano inteligentną platformę integracyjną dla autonomicznych systemów produkcyjnych. Autonomie zdefiniowano w pracy jako samowystarczalne zamkniecie informacyjne. Inteligencje natomiast zdefiniowana jako umiejętność podejmowania właściwych decyzji w zmiennym otoczenie. Platformę integracyjną oparto na technice systemów ekspertowych.
-
Evaluation of information technology projects
PublicationOcena projektów IT. W artykule zaproponowano nową platformę oceny projektów badawczych związanych z technologiami informacyjnymi. Metodę oceny oparto na bazie wiedzy historycznej związanej z projektami sponsorowanymi przez Unię Europejską. Jako główny element aparatu oceny zaproponowano bazę wiedzy w postaci zasad produkcji i wnioskowanie oparte na teorii zbiorów rozmytych.
-
Soft modelling support for information management
PublicationW artykule zaproponowano trzystopniowy proces modelowania przepływów informacji. Zaproponowane stopnie obejmują dekompozycje, reprezentacje i integracje. Przedyskutowano możliwości wspomagania każdego z powyższych stopni przypomocy systemów opartych na bazie wiedzy, głównie inteligentnego przeszuki-wania, systemów ekspertowych i sieci neuronowych.
-
Applications of soft modelling and intelligent techniques
PublicationW edytorialu omówiono szeroko obecne praktyczne zastosowania modelowania miękkiego oraz technik inteligentnych, rozumianych jako takie techniki, które potrafią wspomagać podejmowanie decyzji w zmiennych warunkach otoczenia.
-
Review of intelligent software architectures for the development of an intelligent decision support system for design process planning in concurrent engineering
PublicationW artykule poddano dogłębnej analizie szereg inteligentnych technik miękkie-go modelowania pod katem ich przydatności w obszarze wspomagania procesówplanowania dla inżynierii współzadaniowej. Skoncentrowano się na wspomaganiujednego z najważniejszych obszarów inżynierii współzadaniowej, a mianowicieprocesu projektowania. W wyniku analizy zaproponowano architekturę wspomaga-nia opartą na tablicowej bazie wiedzy modelującej wnioskowanie...
-
Zastosowanie komputerowego wspomagania decyzji w procesach wytwarzania.
PublicationReferat wprowadza zagadnienia związane z wdrażaniem internetu w procesach wytwarzania i działaniach okołoprodukcyjnych. Omówiono czynniki skłaniające producentów ku informatyzacji przedsiębiorstw, sposób analizy funkcjonalnej.Przedstawiono również nowe koncepcje zarządzania wiedzą i informacją.
-
Conceptual system development in a concurrent environment
PublicationW artykule omówiono możliwości wspomagania jednego z najważniejszych obszarów projektowania, a mianowicie projektowania koncepcyjnego. Rozważania te odniesiono do otoczenia inżynierii wspozadaniowej, co dodatkowo skomplikowano problemy decyzyjne podejmowane na tym etapie projektowania. Zaproponowano szereg elementów wspomagania projektowania koncepcyjnego ze szczególnym uwzględnieniem możliwości praktycznej implementacji takiego...
-
Integracja modeli ocenowych rozwoju organizacji IT w modelu pozyskiwania i przetwarzania wiedzy
PublicationCelem rozdziału jest prezentacja Modelu Pozyskiwania i Przetwarzania wiedzy (MPPW) wspomagającego rozwój organizacji IT oraz pokazanie możliwości wprowadzenia do opracowanego rozwiązania różnych modeli ocenowych.
-
Developing Prognostic Models of Organization Evolution
PublicationThe work focuses on the problem of measuring evolution of IT organizations. Changes in business influence functioning of the IT organization. IT departments or companies must ensure that the needs of their parent company/customers will be met. Therefore they must constantly evolve. Following question can be raised: is it possible to support process of changes the IT organization to run it smoother, faster, easier but with reduced...
-
Measurement of the Development of a Learning IT Organization Supported by a Model of Knowledge Acquisition and Processing
PublicationThe paper presents a model of knowledge acquisition and processing for the development of learning organizations. The theory of a learning organization provides neither metrics nor tools to measure its development The authors' studies in this field are based on their experience gathered after projects realized in real IT organizations. The authors have described the construction of the model and the methods of its verification...
-
Ideologiczny i praktyczny model metaontologii
PublicationRozwój inicjatywy Semantic Web spowodował rozwój różnych języków definiowania wiedzy i manipulowania nią. W ramach tych języków istotnym elementem jest zaprojektowanie rozkazów terminologicznych. W artykule przedstawiono sposób realizacji zapytań terminologicznych w języku KQL (Knowledge Query Language) - języku dostępu do systemu zarządzania wiedzą RKaSeA.
-
KQL - język dostępu do konglomeratowych baz wiedzy
PublicationJednym z kierunków rozwoju systemów informatycznych w ostatnich latach jest ewolucja systemów opartych na danych do systemów opartych na wiedzy. W ramach tego procesu są prowadzone prace między innymi nad nowymi reprezentacjami wiedzy i językami dostępu do wiedzy. Języki dostępu do baz wiedzy są w dużej mierze uzależnione od metod reprezentacji wiedzy, ponieważ operują na jej elementach. Wraz z zaproponowaniem konglomeratowej reprezentacji...
-
Wnioskowanie z różnych źródeł osobników w systemie RKaSeA
PublicationNiniejszy artykuł prezentuje koncepcję zarządzania wiedzą asercjonalną zastosowaną w systemie zarządzania wiedzą RKaSeA. Koncepcja ta traktuje opis świata jako zbiór osobników. Dzięki temu udało się objąć nią również mechanizmy obsługi reguł oraz mechanizm pozyskiwania wiedzy z zewnętrznych źródeł danych. Mechanizmy te sa traktowane jako dodatkowe typy źródeł osobników.
-
An Analysis of Contextual Aspects of Conceptualization: A Case Study and Prospects
PublicationIn this chapter we present a new approach to development of modularized knowledge bases. We argue that modularization should start from the very beginning of modeling, i.e. from the conceptualization stage. To make this feasible, we propose to exploit a context-oriented, semantic approach to modularization. This approach is based on the Structural Interpretation Model (SIM) presented earlier elsewhere. In the first part of thischapter...
-
Reasoning with Projection in Multimodular Description Logics Knowledge Bases
PublicationWe present an approach to reasoning with projection, i.e. reasoning in which it is possible to focus on a selected part of knowledge (by neglecting some non-interesting fragments). Projection is most useful for modular knowledge bases in which only parts of knowledge have to be exchanged or imported to other modules. In this paper we present an optimized method of reasoning over results of projection. The tests indicate that the...
-
S-Pellet jako implementacja zdaniowej reprezentacji modułów algebry konglomeratów
PublicationW artykule przedstawiono zdaniową reprezentację konglomeratów (semantycznych modułów ontologiczych) oraz zaprezentowano system S-Pellet wykorzystujący tę reprezentację do wnioskowania z modularnych baz wiedzy.
-
The concept of knowledge bases supporting the it systems integration model
PublicationThis paper presents main concepts regarding the design of a knowledge base in order to support IT systems integration. The main goal of the research is to develop a universal method of integration of various systems concerning any possible area of interest. The concept is based on creating a generic mechanism which would support the decision regarding the choice of the integration model. The most important tasks include: key factors...
-
Modularized Knowledge Bases Using Contexts, Conglomerates and a Query Language
PublicationArtykuł prezentuje nowatorskie podejście do projektowania i budowy baz wiedzy, zorientowane na wyróżnianie kontekstów i ich implementację za pomocą semantycznych modułów wiedzy zwanych konglomeratami.
-
Odwzorowania międzyontologiczne w algebrze konglomeratów
PublicationModularyzacja i integracja ontologii to dziedziny, które w ostatnim okresie są obiektem intensywnego rozwoju. Rozwój nowych idei spowodował konieczność wprowadzenia ich systematyzacji i klasyfikacji. W niniejszym artykule przeanalizowano możliwość wyrażenia odwzorowań i złączeń za pomocą algebry konglomeratów oraz przedyskutowano możliwość wykorzystania roli algebry jako ujednoliconego medium opisu metod integracji i modularyzacji.
-
O semantyce kontekstowych baz wiedzy
PublicationW artykule omawiany jest problem poprawnego projektowania kontekstowych baz wiedzy. Rozszerzamy w nim definicje pojęć wprowadzonych przez metodę OntoClean - jedną z najbardziej znanych metod oceny jakości ontologii niekontekstowych. Pozwala nam to na sformułowanie wymagań jakościowych dla porjektów uwzględniających semantykę kontekstów. Następnie analizujemy pod kątem tych wymagań metodę projektowania kontekstowych baz wiedzy SIM.