Search
Search results for: PREFABRYKACJA BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE
-
Prawo budowlane 2023/2024
e-Learning CoursesPrzedmiot prowadzony na WILIŚ, na kierunku Budownictwo, 1 stopień (inżynierskie), semestr 7. Przedmiot ma na celu zapoznanie studentów z podstawowymi przepisami prawa obowiązującymi w budownictwie: prawo budowlane, kodeks postępownia administracyjnego, planowanie przestrzenne, przygotowanie inwestycji, wykonawstwo budowlane, eksploatacja obiektów budowlanych.
-
Stateczność konstrukcji - 2021/22
e-Learning CoursesKategoria kursu: Budownictwo, Profil: Modelowanie konstrukcji inżynierskich (WILiŚ), II stopnia, stacjonarne, zimowy Streszczenie: Stateczność konstrukcji - semestr zimowy, prowadzący: Wykład: dr hab. inż. Agnieszka Tomaszewska, prof. PG Laboratorium: dr inż. Mateusz Sondej
-
Stateczność konstrukcji - 2023/24
e-Learning CoursesKategoria kursu: Budownictwo, Profil: Modelowanie konstrukcji inżynierskich (WILiŚ), II stopnia, stacjonarne, zimowy Streszczenie: Stateczność konstrukcji - semestr zimowy, prowadzący: Wykład: dr hab. inż. Agnieszka Tomaszewska, prof. PG Laboratorium: dr inż. Mateusz Sondej
-
Podstawy Metod Komputerowych - 2022/23
e-Learning CoursesPodstawy metod komputerowych Kategoria kursu: Budownictwo ogólne (WILiŚ), I stopnia - inżynierskie, niestacjonarne, zimowy prowadzący: Wykład: dr inż. Mateusz Sondej Laboratorium/Ćwiczenia: dr inż. Marcin Krajewski, mgr inż. Łukasz Żmuda-Trzebiatowski.
-
Komputerowa Analiza Konstrukcji 2022/2023
e-Learning CoursesBudownictwo, rok 3, sem 6 Celem kursu jest zapoznanie się z podstawami metod komputerowej analizy konstrukcji od strony teoretycznej oraz praktycznej, poprzez pracę w środowisku obliczeniowym metody elementów skończonych na przykładzie programu Autodesk Robot Structural Analysis Professional.
-
Konsultacje w semestrze zimowym 2023/2024 - dr inż. Beata Grzyl, prof. PG
e-Learning CoursesOsoba odpowiedzialna za konsultacje: dr inż. Beata Grzyl, profesor PG; beata.grzyl@pg.edu.pl Kurs służy do realizacji konsultacji dla studentów kierunku budownictwo studiów stacjonarnych (VII sem. inż., II sem, mgr) WILiŚ PG zaplanowanych w formie zdalnej
-
Seminarium dyplomowe (gr. TOB) - sem. zimowy 2022/2023
e-Learning CoursesKurs na e-nauczaniu wspierający zajęcia stacjonarne Kurs jest przeznaczony dla Studentów VII semestru studiów stacjonarnych inżynierskich kierunku budownictwo, WILiŚ, specjalności Technologia i Organizacja Budownictwa Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Beata Grzyl, prof. uczelni: beata.grzyl@pg.edu.pl
-
Komputerowa Analiza Konstrukcji 2023/2024
e-Learning CoursesBudownictwo, rok 3, sem 6 Celem kursu jest zapoznanie się z podstawami metod komputerowej analizy konstrukcji od strony teoretycznej oraz praktycznej, poprzez pracę w środowisku obliczeniowym metody elementów skończonych na przykładzie programu Autodesk Robot Structural Analysis Professional.
-
Podstawy Metod Komputerowych sem. 5 2023/24
e-Learning CoursesPodstawy metod komputerowych Kategoria kursu: Budownictwo ogólne (WILiŚ), I stopnia - inżynierskie, niestacjonarne, zimowy prowadzący: Wykład: dr inż. Mateusz Sondej Laboratorium/Ćwiczenia: dr inż. Marcin Krajewski, mgr inż. Łukasz Żmuda-Trzebiatowski.
-
Seminarium TiZwB - sem. zimowy 2022/2023
e-Learning CoursesKurs na e-nauczaniu wspierający zajęcia stacjonarne Kurs jest przeznaczony dla Studentów II semestru studiów stacjonarnych magisterskich kierunku budownictwo, WILIŚ, specjalności Technologia i Zarządzanie w Budownictwie Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Beata Grzyl, prof. uczelni: beata.grzyl@pg.edu.pl
-
Kosztorysowanie robót specjalnych - sem. zimowy 2021/2022
e-Learning CoursesKurs jest przeznaczony dla Studentów II semestru studiów stacjonarnych magisterskich kierunku budownictwo, WILIŚ, specjalności Technologia i Zarządzanie w Budownictwie Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Beata Grzyl, prof. uczelni beata.grzyl@pg.edu.pl
-
Fundamentowanie - niestacjonarne - 22_23
e-Learning CoursesKurs przeznaczony dla studentów kierunku Budownictwo, studia niestacjonarne I stopnia, sem. V. W kursie zamieszczone są materiały i pomoce dydaktyczne dotyczące wykładów, ćwiczeń i zajęć projektowe z przedmiotu.Za pośrednictwem kursu odbywać się będzie komunikacja informacyjna pomiędzy prowadzącymi i studentami.
-
Mechanika Ogólna (SN) 2022 - Nowy
e-Learning CoursesKurs przedstawia podstawy Mechaniki Teoretycznej i Mechaniki Konstrukcji i jest skierowany do Studentów I roku (II semestru) studiów niestacjonarnych inżynierskich prowadzonych na kierunku Budownictwo oraz na kierunku Inżynieria Środowiska, prowadzonych na Wydziale Inżynierii Lądowej i Środowiska PG.
-
PROJEKTOWANIE NAWIERZCHNI2022-23
e-Learning CoursesKurs przewidziany dla studentów VII semestru studiów inżynierskich kierunku budownictwo specjalności drogowej. Podczas kursu omawiane są podstawowe metody projektowania konstrukcji nawierzchni drogowych, lotniskowych i portowych w technologii asfaltowej, betonu cementowego oraz kostek brukowych. Kurs obejmuje również wstęp i zarys zaawansowanego projektowania mechanistyczno-empirycznego.
-
PROJEKTOWANIE NAWIERZCHNI2023-24
e-Learning CoursesKurs przewidziany dla studentów VII semestru studiów inżynierskich kierunku budownictwo specjalności drogowej. Podczas kursu omawiane są podstawowe metody projektowania konstrukcji nawierzchni drogowych, lotniskowych i portowych w technologii asfaltowej, betonu cementowego oraz kostek brukowych. Kurs obejmuje również wstęp i zarys zaawansowanego projektowania mechanistyczno-empirycznego.
-
Kontrakty w budowlanym procesie inwestycyjnym - sem. zimowy 2022/2023
e-Learning CoursesKurs na e-nauczaniu wspierający zajęcia stacjonarne Kurs jest przeznaczony dla Studentów II semestru studiów stacjonarnych magisterskich kierunku budownictwo, WILIŚ, specjalności Technologia i Zarządzanie w Budownictwie Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Beata Grzyl, prof. uczelni: beata.grzyl@pg.edu.pl
-
Mechanika Ogólna (SN) 2023
e-Learning CoursesKurs przedstawia podstawy Mechaniki Teoretycznej i Mechaniki Konstrukcji i jest skierowany do Studentów I roku (II semestru) studiów niestacjonarnych inżynierskich prowadzonych na kierunku Budownictwo oraz na kierunku Inżynieria Sanitarna, prowadzonych na Wydziale Inżynierii Lądowej i Środowiska PG.
-
Mechanika Ogólna (SN) 2024
e-Learning CoursesKurs przedstawia podstawy Mechaniki Teoretycznej i Mechaniki Konstrukcji i jest skierowany do Studentów I roku (II semestru) studiów niestacjonarnych inżynierskich prowadzonych na kierunku Budownictwo oraz na kierunku Inżynieria Sanitarna, prowadzonych na Wydziale Inżynierii Lądowej i Środowiska PG.
-
Fundamentowanie - niestacjonarne - 23_24
e-Learning CoursesKurs przeznaczony dla studentów kierunku Budownictwo, studia niestacjonarne I stopnia, sem. V. W kursie zamieszczone są materiały i pomoce dydaktyczne dotyczące wykładów, ćwiczeń i zajęć projektowych z przedmiotu.Za pośrednictwem kursu odbywać się będzie komunikacja informacyjna pomiędzy prowadzącymi i studentami.
-
Dominika Wróblewska dr inż. arch.
PeopleDr. Eng. arch. Dominika Wróblewska, university professor, obtained the title of doctor of technical sciences in 2000. In 2002, she started working at the Faculty of Hydro and Environmental Engineering at the Gdańsk University of Technology (currently the Faculty of Civil and Environmental Engineering) as an assistant professor. Since 2019, he has been working as a university professor. The areas of interest are changes, introducing...
-
Mechanika ogólna 2021/2022
e-Learning CoursesMechanika Ogólna jest przedmiotem obowiązkowym na 2-gim semestrze studiów I-go stopnia na kierunku Budownictwo. Program Mechaniki Ogólnej uwzględnia podstawowe elementy Mechaniki Teoretycznej, niezbędne do wprowadzenia podstawowych pojęć, które są wykorzystywane w analizie konstrukcji. Głowna część Mechaniki Ogólnej to Analiza statyczna układów statycznie wyznaczalnych.
-
Kosztorysowanie robót specjalnych - sem. zimowy 2022/2023
e-Learning CoursesKurs na e-nauczaniu wspierający zajęcia stacjonarne Kurs jest przeznaczony dla Studentów II semestru studiów stacjonarnych magisterskich kierunku budownictwo, WILIŚ, specjalności Technologia i Zarządzanie w Budownictwie Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Beata Grzyl, prof. uczelni: beata.grzyl@pg.edu.pl
-
Komputerowe wspomaganie zarządzania przedsięwzięciami budowlanymi - sem. zimowy 2022/2023
e-Learning CoursesKurs na e-nauczaniu wspierający zajęcia stacjonarne Kurs jest przeznaczony dla Studentów VII semestru studiów stacjonarnych inżynierskich kierunku budownictwo, WILiŚ, specjalności Technologia i Organizacja Budownictwa Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Beata Grzyl, prof. uczelni: beata.grzyl@pg.edu.pl
-
Ochrona Antykorozyjna Konstrukcji Metalowych - 2022/2023
e-Learning CoursesPrzedmiot: Ochrona antykorozyjna Konstrukcji Metalowych Przedmiot dla studentów studiów stacjonarnych II stopnia na kierunku Budownictwo w roku akademickim 2022/23. Specjalność dyplomowania: Konstrukcje Metalowe Prowadzący / autor kursu: dr inż. Dariusz Kowalski
-
Ochrona Antykorozyjna Konstrukcji Metalowych
e-Learning CoursesPrzedmiot: Ochrona antykorozyjna Konstrukcji Metalowych Przedmiot dla studentów studiów stacjonarnych II stopnia na kierunku Budownictwo w roku akademickim 2021/22. Specjalność dyplomowania: Konstrukcje Metalowe Prowadzący / autor kursu: dr inż. Dariusz Kowalski
-
Fundamenty Specjalne - Niestacjonarne - 23_24
e-Learning CoursesKurs przeznaczony jest dla studentów kierunku Budownictwo, studiów niestacjonarnych II stopnia.W kursie zamieszczone są materiały pomocnicze do zajęć wykładowych i ćwiczeniowych oraz prowadzone będą ewentualne zajęcia zdalne (webinaria, czaty, konsultacje itp.)Kurs będzie również służył do wzajemnej komunikacji między prowadzącymi i studentami.
-
Dynamika 23'24 mgr nst
e-Learning CoursesDynamika mgr nst 2023/2024 (lato),kurs wspierający przedmiot:Dynamika budowli, PG_00048222,przeznaczony dla studentów - Budownictwo mgr nst rocznik 2022 Kierunek studiów: BudownictwoPoziom kształcenia: 2 stopnia - magisterskieRok akademicki realizacji przedmiotu: 2023/2024Forma studiów: niestacjonarne Rok studiów: 2Semestr studiów: 4 (2, letni) id=38655
-
Podstawy Programowania Inżynierskiego
e-Learning CoursesNazwa i kod przedmiotu: Podstawy Programowania Inżynierskiego Prowadzący: dr inż. Łukasz Pachocki Kierunek studiów: Budownictwo Poziom kształcenia: I stopnia - inżynierskie Rok akademicki realizacji przedmiotu: 2023 Forma studiów: stacjonarne Rok studiów: 1 Semestr: 2 (letni)
-
Seminarium z konstrukcji metalowych - Nowy
e-Learning CoursesSeminarium z konstrukcji metalowych przeznaczone jest dla studentów II stopnia kierunku BUDOWNICTWO specjalności KBI KONSTRUKCJE METALOWE Na seminarium studenci analizowane są aktualne problemy badawcze dotyczące konstrukcji metalowych. Omawiane są zagadnienia związane z pracami dyplomowymi, doktorskimi lub ciekawymi zagadnieniami konstrukcyjnymi. Omawiane są programy do wymiarowania i analiz konstrukcji.
-
Konsultacje w semestrze letnim 2021/2022 - dr inż. Beata Grzyl, prof. PG
e-Learning CoursesOsoba odpowiedzialna za konsultacje: dr inż. Beata Grzyl, profesor PG; beata.grzyl@pg.edu.pl Kurs służy do realizacji konsultacji dla studentów kierunku budownictwo studiów stacjonarnych (VI sem. inż., I sem, mgr, III sem. mgr) oraz niestacjonarnych (VIII sem. inż.) WILiŚ PG zaplanowanych w formie zdalnej
-
Ekonomia i przedsiębiorczość_2024
e-Learning CoursesKurs przeznaczony jest dla studentów kierunków: Budownictwo oraz Inżynieria Środowiska (studia stacjonarne i niestacjonarne) z przedmiotów: - HES, - Ekonomia, - Przedsiębiorczość i ekonomia. Prowadzący: dr inż. Adam Kristowski, profesor uczelni Prowadzący ćwiczenia: mgr inż. Agata Siemaszko
-
Podstawy Programowania Inżynierskiego 2024
e-Learning CoursesNazwa i kod przedmiotu: Podstawy Programowania Inżynierskiego Prowadzący: dr inż. Łukasz Pachocki Kierunek studiów: Budownictwo Poziom kształcenia: I stopnia - inżynierskie Rok akademicki realizacji przedmiotu: 2024 Forma studiów: stacjonarne Rok studiów: 1 Semestr: 2 (letni)
-
Obsługa geodezyjna na budowie budynku XVII Konferencja Katedr i Zakładów Geodezji na Wydziałach Niegeodezyjnych.Cz. 1 Geodezja w budowlanym procesie inwestycyjnym.
PublicationOd 2002/2003 roku akademickiego studenci Wydziału Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej rozpoczną naukę w nowym, przestronnym budynku zlokalizowanym przy ulicy Traugutta 79 w Gdańsku-Wrzeszczu. Budynek, którego inwestorem była Politechnika Gdańska został zaprojektowany przez pracowników Wydziału Architektury PG dr inż. arch. Andrzeja Prusiewicza i dr inż. arch.Elżbietę Ratajczyk-Piątkowską, a zbudowany przez Mostostal...
-
Organiczne ogniwa fotowoltaiczne
PublicationReferat przedstawia innowacyjny kierunek rozwoju fotowoltaiki - ogniwa fotowoltaiczne na bazie materiałów organicznych. Aktualnie w wielu ośrodkach badawczych prowadzone są badania podstawowe nad poprawą wydajności i trwałości organicznych ogniw fotowoltaicznych. Ze względu na ich niezwykłe właściwości, takie jak sprężystość, lekkość oraz niski koszt wytwarzania w porównaniu z ogniwami nieorganicznymi, zostały one już zastosowane...
-
Ogniwa fotowoltaiczne jako generatory energii i elementy architektury
PublicationReferat zawiera opis podstawowych typów ogniw zbudowanych zarówno z materiałów organicznych, jak i nieorganicznych oraz przykłady zastosowania ich w budownictwie. Ze szczególnym uwzględnieniem zostały przedstawione zalety organicznych ogniw fotowoltaicznych, których właściwości znacznie ułatwiają ich integrację z architekturą budynków poprzez możliwość dobrania odpowiedniego kształtu i koloru.
-
Eksperymentalna analiza modalna konstrukcji stadionu w Zielonej Górze
PublicationW artykule przedstawiono badania eksperymentalne trybuny stadionu żużlowego w Zielonej Górze. Dynamiczne badania trybuny wykonano pod kątem określenia stref rezonansu i eksperymentalnej identyfikacji postaci drgań. W wyniku badań zidentyfikowano funkcje przejścia w domenie częstotliwości, wyznaczono częstotliwości rezonansowe oraz dokonano oceny wpływu obciążeń dynamicznych na konstrukcję trybun.
-
Analiza numeryczna i badania doświadczalne kratownicy ze stężeniami
PublicationW niniejszej pracy przedstawione są wyniki badań eksperymentalnych i analiz numerycznych typowej kratownicy. Przeprowadzono analizę stateczności i nieliniową analizę statyczną dla modelu prętowego konstrukcji. Przedstawione zostały zależności między sztywnością stężeń, a siłą normalną w pasie ściskanym kratownicy odpowiadającą obciążeniu wyboczeniowemu. Wyznaczone zostały również siły w stężeniu powstające na skutek przyrostu obciążenia...
-
Organizacja badań poligonowych budowy wybranych systemów deskowań
PublicationW artykule przedstawiono wybrane aspekty prowadzenia badań poligonowych dotyczących technologii i organizacji robót montażowych deskowań inwentaryzowanych. Wyniki badań posłużą do opracowania katalogów nakładów rzeczowych niedeterministycznych i opracowania programu komputerowego wspomagania montażu deskowań.
-
Przekrycie stadionu piłkarskiego na EURO 2012 w Gdańsku Letnicy
PublicationW artykule omówiono budowę konstrukcji stalowej zadaszenia stadionu oraz używany do obliczeń model numeryczny. Przedstawiono wybrane problemy z jakimi zetknięto się w procesie projektowania, wytwarzania i budowy obietku.
-
Wpływ warunków brzegowych na naprężenia stalowych okładzin kasetonowych
PublicationNiniejszy artykuł porusza temat wpływu warunków brzegowych na nośność i sztywność okładzin kasetonowych. Stalowe okładziny kasetonowe to prostokątne płyty z krawędziami giętymi na zimno. Ilość zagięć na krawędziach poziomych i pionowych jest różna, co powoduje, że warunki brzegowe różnią również się różnią. W odniesieniu do kierunku przyłożonego obciążenia warunki brzegowe są całkowicie różne- wynkia to z charakterystyki konstrukcji....
-
Naukowe podstawy projektowania geotechnicznego : między teorią, a praktyką
PublicationW artykule przedstawiono problemy, przed jakimi stoi współczesny inżynier geotechnik, zaangażowany w proces projektowania bezpiecznych, a jednocześnie ekonomicznych posadowień. Zaakcentowano najważniejsze aspekty dyscypliny, którą literatura anglojęzyczna określa jako geomechanika obliczeniowa (computational geomechanics). Przedstawiono również współczesne metody badawcze, niezbędne przy efektywnym projektowaniu oraz zakres ich...
-
Badania eksperymentalne na stole sejsmicznym dotyczące odporności dynamicznej odłącznika wysokiego napięcia
PublicationSprawność elementów sieci energetycznej po wstrząsach sejsmicznych jest istotnym elementem zapewnienia bezpieczeństwa na terenie dotkniętym trzęsieniem ziemi. Istotnym elementem systemu energetycznego są tzw. odłączniki wysokiego napięcia służące dogalwanicznego oddzielania obwodów w stanie otwarcia (np. podczas remontów) i tworzącebezpieczną przerwę izolacyjną. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wyników dynamicznych...
-
Kładka przez Wisłę w Krakowie. Cechy dynamiczne i ich wpływ na ostateczną formę konstrukcyjną obiektu
PublicationW artykule przedstawiono ogólną charakterystykę obiektu i projekty: pierwotny oraz zamienny. Omówiono kształtowanie konstrukcji obciążonej dynamicznie oraz symulacje potoku pieszych oraz przysiadów.
-
Mosty kolejowe małych rozpiętości - obliczenia i badania
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań i analiz obliczeniowych mostów kolejowych ma-łych rozpiętości. Przedstawiono sposoby modelowania w celu wiernego odzwierciedlenia rzeczywistej pracy konstrukcji. Podano zakres i metodykę prowadzonych badań in situ. Wy-niki analiz teoretycznych porównano z wynikami badań. Przedstawiono wnioski dotyczące sposobów modelowania tego typu konstrukcji i konieczności badań in situ oraz stosowania zaawansowanych...
-
Eksperymentalne badanie efektywności sprężenia monolitycznych i prefabrykowanych wsporników o średniej smukłości ścinania
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych sprężanych prętami bez przyczepności krótkich wsporników słupa o średniej smukłości ścinania (aF/d = 0,6) z zakresu morfologii zarysowania, wytężenia betonu i stali zbrojeniowej oraz nośności. Efektywność zastosowania prętów sprężających jako zbrojenia głównego określano dla elementów monolitycznych oraz w przypadku łączenia wsporników i słupa za pomocą sprężania, w dwuetapowej...
-
Analiza elementarna i potencjał energetyczny osadów ściekowych z oczyszczalni ścieków w Gdańsku, Lęborku oraz Swarzewie
PublicationPrzedmiotem pracy jest przedstawienie wyników analizy elementarnej osadów ściekowych z wybranych oczyszczalni ścieków w woj. pomorskim. W artykule przedstawiono również wyniki pomiaru ciepła spalania oraz obliczone wartości opałowe wg normy PN-93/Z-15008, uwzględniające zawartość wody, osadów na różnych etapach przeróbki w obu obiektach. Wyniki przedstawione w treści uzyskano na podstawie próbek pobranych w okresie od sierpnia...
-
Łukowa kładka dla pieszych podczas próbnego obciążenia
PublicationPraca zawiera wybrane charakterystyki łukowej kładki dla pieszych, w tym opis badań podczas próbnego obciążenia, reprezentatywne wyniki pomiarów i analizy MES. Szczególną uwagę zwrócono na problem dynamiczny. Ten bardzo efektowny od strony estetycznej obiekt, ze względu na przyjęty schemat statyczny oraz niewielki ciężar, tak jak większość lekkich mostów dla pieszych, w łatwy sposób ulega znacznym wzbudzeniom. W wyniku badań stwierdzono,...
-
Badania eksperymentalne parametrów dynamicznych modeli zbiorników stalowych na stole sejsmicznym
PublicationStalowe zbiorniki walcowe są niezwykle popularnymi konstrukcjami używanymi przy magazynowaniu produktów przemysłu naftowego i chemicznego. Ich bezpieczeństwo i niezawodność są kluczowe, ponieważ jakiekolwiek uszkodzenie może nieść za sobą poważne konsekwencje. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie rezultatów badań eksperymentalnych na stole sejsmicznym dotyczących wyznaczenia parametrów dynamicznych modeli zbiorników stalowych...
-
Analiza stateczności i nośności granicznej kratownicy ze stężeniami
PublicationW niniejszej pracy przedstawione są wyniki badań eksperymentalnych i analiz nume-rycznych modelu typowej kratownicy w skali 1/4. Przeprowadzono analizę stateczności i nie-liniową analizę statyczną dla modelu powłokowego konstrukcji. Analiza stateczności została również przeprowadzona dla modelu prętowego. W analizie nieliniowej uwzględniono nieli-niowość geometryczną i materiałową. Przedstawione zostały zależności między sztywnością...
-
Wpływ ograniczeń technologicznych na dobór parametrów przekroju kształtownika giętego
PublicationW artykule szczegółowo przedstawiono analizę ograniczeń technologicznych, na przykładzie giętego na zimno kształtownika systemowego, którego kształt jest chroniony zgłoszeniem patentowym. Ograniczenia te wpływają w istotny sposób na koszty wytwarzania każdego kształtownika. Dopiero po uwzględnieniu wszystkich możliwych ograniczeń technologicznych można funkcję celu sformułować jako minimum masy elementu. Przedstawiono również analizę...