Wyszukiwarka
dr hab. inż. Kazimierz Jamroz
Zatrudnienie
- Profesor uczelni w Katedra Inżynierii Transportowej
Publikacje
Filtry
wszystkich: 255
Katalog Publikacji
Rok 2015
-
Systemy wykrywania zdarzeń niepożądanych na autostradach i drogach ekspresowych
PublikacjaPierwsze systemy automatycznego wykrywania zdarzeń niebezpiecznych pojawiały się na amerykańskich drogach już w drugiej połowie ubiegłego wieku. Obecnie obserwujemy wiele przykładów wdrożeń metod Inteligentnych Systemów Transportu w Polsce, które także stwarzają szanse na zarządzanie zdarzeniami niebezpiecznymi i ich wykrywanie zarówno na drogach zamiejskich, jak i w sieciach ulicznych obszarów zurbanizowanych. W artykule przedstawiono...
-
Transport w badaniach i kształceniu w Politechnice Gdańskiej
PublikacjaW ciągu 111 lat istnienia Politechniki Gdańskiej można wyróżnić kilka okresów jej funkcjonowania: pod panowaniem pruskim, Wolnego Miasta Gdańsk, PRL-u i okres RP. W czasie swojego istnienia uczelnia powiększyła wielokrotnie liczbę studentów i pracowników naukowo-dydaktycznych, poszerzyła kierunki badań. W ciągu całego okresu jej istnienia mury uczelni opuściło ponad 110 tysięcy absolwentów. Transport to jedna ze specjalności, która...
-
Widoczność na przejściach dla pieszych
PublikacjaPrzyczyną powstawania większości wypadków drogowych z udziałem pieszych są w Polsce błędy popełniane przez użytkowników dróg, a także błędy planistyczne i projektowe oraz bardzo często źle utrzymana infrastruktura drogowa. Jednym z istotnych czynników wpływających na wypadki z pieszymi przekraczającymi jezdnię są ograniczenia obszarów dobrej widoczności pieszych i pojazdów na przejściach dla pieszych. W Polsce ten problem jest...
-
Wielkopowierzchniowe obiekty handlowe - zwykłe generatory ruchu czy źródła problemów transportowych?
PublikacjaW artykule zaprezentowano dane na temat funkcjonowania dużych centrów handlowych w miastach, uzyskane z polskich i obcojęzycznych źródeł literatury oraz badań realizowanych w Polsce i za granicą. Przedstawione zagadnienia pozwalają na zapoznanie się z podstawową wiedzą na temat zachowań klientów oraz poznanie uwarunkowań określania oferty parkingowej wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. Przedstawiono także charakterystyki...
-
Wyniki badań parkingowych w obszarze Śródmieścia Gdyni.
PublikacjaW referacie przedstawiono metodykę i wyniki badań parkingowych, które przeprowadzono w obszarze Strefy Płatnego Parkowania w Gdyni w ramach projektu CIVITAS DYN@MO. Badania prowadzone były w celu możliwości określenia wpływu graniczenia/zamknięcia ruchu na wybranych ciągach ulic.
-
Zagrożenia dla uczestników ruchu drogowego stwarzane przez reklamy widziane z drogi
PublikacjaNa podstawie przeprowadzonych audytów i ocen planowanych reklam w pobliżu miejsc krzyżowania się dużych potoków pojazdów zidentyfikowano problemy, które mają rozwiązywać zarządcy dróg. Scharakteryzowano podstawowe cechy fizyczne i psychomotoryczne oka ludzkiego i wskazano występujące reakcje bezwarunkowe pod wpływem ekspozycji otoczenia. Badania treści i parametrów świetlnych reklam dynamicznych LED w Gdańsku wskazują, że spoty...
-
Zastosowanie analiz i prognoz ruchu w programowaniu, planowaniu i projektowaniu inwestycji transportowych
PublikacjaW artykule zostanie przedstawiona charakterystyka procesu planowania i realizacji inwestycji transportowych ze szczególnym uwzględnieniem roli analiz i prognoz ruchu. Przedstawione fazy planowania, projektowania i realizacji inwestycji transportowych omówiono na przykładach wielu inwestycji prowadzonych w ostatnich latach na obszarze miasta Gdańska i województwa pomorskiego. Szczególną uwagę poświęcono roli analiz i prognoz ruchu...
Rok 2014
-
Analiza możliwości wzrostu udziału transportu zbiorowego w wojewódzkich przewozach pasażerskich na przykładzie województwa pomorskiego
PublikacjaPodział zadań przewozowych pomiędzy dostępne środki transportu jest jednym z kluczowych wyzwań przy opracowaniu Planów Transportowych w regionach. Stan aktualny i prognozy prowadzone na obszarze Unii Europejskiej wskazują, że w najbliższych latach dominującym środkiem transportu pasażerskiego będzie samochód osobowy z zarysowującą się tendencją wzrostową. Dlatego bardzo istotnym działaniem przy budowie zintegrowanego systemu transportu...
-
Identyfikacja obszarów o najsłabszym poziomie oferty publicznego transportu zbiorowego na przykładzie województwa pomorskiego
PublikacjaProjektowanie sieci transportu zbiorowego wymaga od projektanta wiedzy dotyczącej obecnej oferty przewozowej oraz umiejętności wyznaczenia efektu ewentualnych zmian. Obecnie wyzwanie to stoi także przed autorami planów transportowych, którzy zobowiązani są do opracowania zmian w sieci transportu zbiorowego na kilka najbliższych lat. Szczególnie istotnym etapem analizy oferty przewozowej jest identyfikacja obszarów o najsłabszej...
-
Koncepcja systemu automatycznego nadzoru nad niebezpiecznymi zachowaniami uczestników ruchu drogowego
PublikacjaIstotnym czynnikiem wpływającym na powstanie zdarzeń niebezpiecznych (kolizji i wypadków) na drogach są niebezpieczne zachowania kierowców: jazda z prędkością niedozwoloną, wjazd pojazdu na skrzyżowanie przy czerwonym sygnale, wymuszenie pierwszeństwa przejazdu, wymuszenie pierwszeństwa wobec pieszych, wyprzedzanie w miejscach niedozwolonych, niestosowanie zabezpieczeń w pojazdach (kasków, pasów bezpieczeństwa), używanie telefonów...
-
Metody oceny zagrożeń pieszych
PublikacjaZarządzanie bezpieczeństwem pieszych uczestników ruchu drogowego. Identyfikacja najbardziej niebezpiecznych miejsc dla pieszych na podstawie analizy wypadków. Identyfikacja źródeł zagrożeń w miejscach najbardziej niebezpiecznych na podstawie wyników badań pośrednich miar brd.
-
Multi-level models of transport systems for traffic management
PublikacjaThe region of Pomorskie uses a variety of tools for forecasting and analysing transport. They can be operated, calibrated and updated with data that will be collected and stored in the TRISTAR system. An initiative of the Department of Highway Engineering of the Gdansk University of Technology is designed to develop and implement an integrated and hierarchical system for forecasting and analysing transport called MST (Multilevel...
-
Przejścia dla pieszych
PublikacjaCharakterystyka przejść dla pieszych. Zasady lokalizacji przejść dla pieszych. Zasady wyboru rodzaju przejścia dla pieszych. Wymagania techniczne dla przejść dla pieszych. Oznakowanie przejść dla pieszych.
-
Systematyka działań na rzecz ochrony pieszych
PublikacjaPotrzeba usystematyzowania działań na rzecz bezpieczeństwa ruchu pieszych wynika z ich różnorodności co do celów stosowania, obszarów stosowania oraz osiąganych efektów. Działania te łączą różne środki fizyczne i narzędzia (plany, procedury) w celu redukcji prawdopodobieństwa i konsekwencji wypadków z pieszymi. Dla celów niniejszego podręcznika przyjęto, że systematyka działań obejmować będzie: -kierunki działań, -sposoby działania, -środki...
-
Tools for road infrastructure safety management – Polish experiences
PublikacjaThe objective of road safety infrastructure management is to ensure that when roads are planned, designed, built and used road risks can be systematically identified, assessed, removed and mitigated. There are a number of approaches to road safety management. European Union Directive 2008/96/EC requires EU member states to use four basic tools of road safety infrastructure management. An overview of the methods in these countries...
-
Travel Time of Public Transport Vehicles Estimation
PublikacjaEffective prediction of speed is central to advanced traveler information and transportation management systems. The speed of public transport vehicles is affected by many external factors including traffic volume, organization and infrastructure. The literature presents methods for estimating travel time on sections of a transport network and vehicle arrival at stops, often making use of the AVL (automatic vehicle location). The...
-
Trójmiejski Inteligentny System Transportu Aglomeracyjnego TRISTAR
PublikacjaPodstawowe informacje dotyczące struktury funkcjonalnej i sprzętowej systemu TRISTAR, wdrażanego obecnie w Trójmieście.
-
Urządzenia i działania dla poprawy bezpieczeństwa pieszych poruszających się wzdłuż drogi
PublikacjaW niniejszym rozdziale przedstawiono charakterystykę grupy urządzeń dla pieszych poruszających się wzdłuż drogi wraz z wymaganiami i standardami bezpieczeństwa ruchu drogowego, jakie te urządzenia powinny spełniać.
-
Wstęp: charakterystyka problemu
PublikacjaCharakterystyka problemu. Cel i zakres podręcznika.
-
Wybór działań i urządzeń zmniejszających zagrożenie pieszych
PublikacjaProcedura wyboru urządzeń i działań. Ocena ryzyka i oszacowanie potencjału redukcji ryzyka wypadków z pieszymi. Wstępny dobór interwencji i działań redukujących zagrożenie pieszych. Wybór działań i urządzeń redukujących zagrożenie pieszych. Wdrażanie i monitorowanie wybranych działań redukujących ryzyko wypadków z pieszymi.
-
Wybrane wyniki badań potrzeb transportowych mieszkańców województwa pomorskiego
PublikacjaNa potrzeby opracowania Planu Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego Województwa Pomorskiego w czwartym kwartale 2013 roku konsorcjum Fundacji Rozwoju Inżynierii Lądowej oraz z Politechniki Gdańskiej wykonało badania potrzeb transportowych mieszkańców województwa pomorskiego oraz wielkości popytu na usługi przewozowe. Uzyskane wyniki były podstawą do budowy transportowego modelu symulacyjnego podróży realizowanych...
-
Zagrożenia pieszych użytkowników dróg
PublikacjaPieszy jako uczestnik ruchu drogowego i jego oczekiwania. Prawne uwarunkowania uczestnictwa pieszych w ruchu drogowym. Zagrożenia pieszych użytkowników dróg.
-
Załącznik. Katalog wybranych urządzeń ochrony pieszych (przykłady dobrej praktyki)
PublikacjaW katalogu przedstawiono zestaw wybranych urządzeń ochrony pieszych. Wyspecyfikowano 24 urządzenia dla pieszych, które scharakteryzowano i opisano w syntetyczny sposób, przedstawiając następujące charakterystyki: schemat rysunkowy urządzenia, warunki stosowania, przykłady zastosowania, poziom kosztów realizacji oraz aspekty pozytywne i negatywne stosowania.
-
Zarządzanie bezpieczeństwem istniejącej sieci drogowej
PublikacjaZarządzanie bezpieczeństwem infrastruktury drogowej jest to stosowanie w planowaniu, projektowaniu, budowie i użytkowaniu dróg procedur polegających na systematycznej identyfikacji zagrożeń na drodze, szacowaniu ich ewentualnych skutków dla uczestników ruchu drogowego oraz stosowaniu działań eliminujących zidentyfikowane zagrożenia lub zmniejszających skutki ich występowania mierzone liczbą wypadków, liczbą ofiar rannych i śmiertelnych...
-
Zasady organizacji działań na rzecz ochrony pieszych
PublikacjaZakres działań na rzecz ochrony pieszych. Instrumenty organizacji działań. Proces wdrażania środków bezpieczeństwa pieszych. Kompleksowe podejście do stosowania drogowych środków ochrony pieszych.
Rok 2013
-
Aktualny stan prawny w zakresie reklam widzianych z drogi i rekomendacje do zmian
PublikacjaW artykule zostały omówione regulacje składające się na aktualny stan prawny dotyczący umiejscawiania reklam widzianych z drogi. Obowiązujące przepisy prawa nie zawierają wyczerpującej regulacji na temat umiejscawiania reklam w kontekście brd, przez co interesy użytkowników dróg nie są należycie chronione. Uwagi nt. obowiązujących norm uzupełnione zostały o przegląd wybranych orzeczeń sądów administracyjnych oraz przedstawienie...
-
Analiza czynników wpływających na prędkość pojazdów transportu zbiorowego na przykładzie Gdańska
PublikacjaW referacie przedstawiono istotę problemu szacowania prędkości pojazdów transportu zbiorowego w szczególności w zakresie modelowania ruchu. Przedstawiono i omówiono wyniki przeprowadzonych w maju ubiegłego roku pomiarów czasu przejazdu pojazdów transportu zbiorowego na obszarze Gdańska w ramach budowy systemu sterowania ruchem TRISTAR. Otrzymane wyniki zestawiono w celu zaprezentowania statystyki oraz zidentyfikowania czynników...
-
Analiza możliwości realizacji celów strategicznych bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce
PublikacjaW ciągu ostatniego ćwierćwiecza w Polsce widocznie zmniejszyła się liczba ofiar śmiertelnych wypadków drogowych. Istotnie do tego przyczynił się program bezpieczeństwa ruchu opracowany przez naukowców z Politechniki Gdańskiej i ich Partnerów. Podstawowym pytaniem stawianym obecnie jest czy istnieją możliwości osiągnięcia głównych celów strategicznych w latach 2013 i 2020? Korzystając z własnego, wielopoziomowego modelu, oszacowano...
-
Analiza potrzeb transportowych mieszkańców województwa pomorskiego w celu wskazania niezbędnych do realizacji inwestycji kolejowych w perspektywie finansowej 2014-2020 wraz z częścią badawczą
PublikacjaW czteroetapowym opracowaniu przedstawiono kompleksowe badania nad oczekiwaniami transportowymi mieszkańców województwa pomorskiego
-
Driver Fatigue and Road Safety on Poland's National Roads
PublikacjaThis paper presents an overview of factors causing driver fatigue as described in the literature. Next, a traffic crash database for 2003–2007 is used to identify the causes, circumstances and consequences of accidents caused by driver fatigue on Poland’s national roads. The results of the study were used to build a model showing the relationship between the concentration of road accidents and casualties, and the time of day. Finally,...
-
Koncepcje kształtowania bezpieczeństwa ruchu drogowego. Część 2. Możliwości zastosowania koncepcji trzech er w Polsce.
PublikacjaOdpowiadając na zalecenia ONZ i Unii Europejskiej, Polska przystąpiła do opracowania strategicznego programu brd na lata 2013-2020. Jednym z podejśc do opracowania tego programu powinna być koncepcja trzech er. W artykule przedstawiono propozycję wdrożenia koncepcji trzech er na sieci dróg w Polsce.
-
Krajowe strategie bezpieczeństwa ruchu drogowego realizujące założenia Dekady ONZ 2011-2020
PublikacjaW artykule opisano założenia, jakie dla państw członkowskich opracowała Organizacja Narodów Zjednoczonych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego na lata 2011-2020, w tzw. Dekadzie BRD.W dokumencie ONZ pt. "Plan Globalny" wskazano na 5 filarów programów bezpieczeństwa ruchu, dotyczących: zarządzania brd, uczestnika ruchu, pojazdu, infrastruktury oraz ratownictwa, w oparciu o które kraje powinny konstruować swoje narodowe rezolucje....
-
MACRO MODEL OF SEAT BELT USE BY CAR DRIVERS AND PASSENGERS
PublikacjaThe article presents some problems of seat belt use by car drivers and passengers. It looks in particular at seat belt use and effectiveness in selected countries. Next, factors of seat belt use are presented and methodology of model development. A macro model of seat belt use is presented based on data from around fifty countries from different continents.
-
Makro modele przebiegu pojazdów
PublikacjaWśród wielu miar transportowych praca przewozowa pojazdów jest bardzo często wykorzystywana na poziomie makro (dla obszaru kraju) i używana do szacowania: przewidywanej wielkości zużytego paliwa, potencjalnej liczby pojazdów, wielkości i rodzaju emitowanych spalin, a także liczby wypadków i liczby ofiar wypadków drogowych. W referacie przedstawiono makro modele pracy przewozowej pojazdów zbudowane na bazie danych z kilkudziesięciu...
-
Prognozy ruchu w tunelu pod Martwą Wisłą w ciągu Trasy Słowackiego w Gdańsku
PublikacjaPrzeprawa tunelowa bądź mostowa przez Martwą Wisłę w planowaniu rozwoju sieci ulicznej Gdańska była od wielu lat traktowana jako element warunkujący jakościową zmianę funkcjonowania tej sieci. Obecnie, budowa tunelu pod Martwą Wisłą, stwarza nowe perspektywy nie tylko dla obsługi transportowej terenów przemysłowo-portowych, ale także dla przejęcia części ogólnomiejskiego ruchu z przeciążonych tras obszarów śródmiejskich. Świadczą...
-
ROAD SAFETY MANAGEMENT TOOLS FOR COUNTRY STRATEGIC LEVEL
PublikacjaStrategic road safety programmes setting out long-term visions and road infrastructure development plans must be based on road safety forecasts and an understanding of the long-term impact of different measures on road safety. The objective of this paper is to discuss a concept of road safety management for an area of a selected country because there are no simple tools of road safety management for the development and implementation...
-
ROAD SAFETY WITHIN THE "INTEGRATED SYSTEM OF TRANSPORT SAFETY"
PublikacjaThe concept of the “Integrated System of Transport Safety” in Poland is a novel solution, built upon the best practices available from only a handful of countries in the world. In the last few decades, the extent of applying integrated transport safety systems to improve transport safety systems has varied; nevertheless, studying the experience of the safest countries in the world we can say that enormous progress has been achieved...
-
Rozwój układu drogowego w Gdańsku
PublikacjaPlany rozwoju układu drogowego w Gdańsku wykonywane w ostatnich trzech dekadach różnią się kształtem układu w południowo-wschodniej części miasta, każdy jednak zakładał budowę nowej przeprawy przez Martwą Wisłę. Analizy wskazują, że obecna budowa tunelu pod Martwą Wisłą zapowiada nową jakość w funkcjonowaniu całego układu i poprawę dostępności obszarów portowych.
-
System Informacji Parkingowej w zintegrowanym systemie zarządzania ruchem TRISTAR
PublikacjaTechnologie korzystające z telematyki transportu oferują narzędzia służące wzmocnieniu systemów transportowych w miastach poprzez racjonalizację wykorzystania istniejącej infrastruktury, zwiększenie jej niezawodności oraz oddziaływanie na zmiany zachowań transportowych mieszkańców przy jednoczesnej redukcji kosztów funkcjonowania transportu. Główną przyczyną stosowania inteligentnych systemów zarządzania transportem jest konieczność...
-
UN DECADE OF ACTION FOR ROAD SAFETY IN THE NATIONAL ROAD SAFETY STRATEGY UNTIL 2020 – POLISH APPROACH
PublikacjaPoland continues to have the highest number of road deaths per one million population in the European Union, according to a 2012 European Commission report – in 2011 the rate in Poland was 109 fatalities compared to the EU average of 61 killed. Adopted by the government in 2005 Poland’s National Road Safety Programme GAMBIT 2005 was the response to the EU’s 3rd Road Safety Action Programme. Despite extensive road safety efforts,...
-
Zarządzanie bezpieczeństwem ruchu drogowego w miastach
PublikacjaW artykule przedstawiono charakterystykę stanu brd wraz z identyfikacją głównych problemów i grup ryzyka w miastach. Scharakteryzowano systemy zarządzania brd, które obejmują struktury organizacyjne, planowanie, odpowiedzialność, zasady i procedury postępowania oraz zasoby (osobowe i finansowe) niezbędne do opracowania, wdrażania, realizowania i monitorowania przyjętej wizji i celów strategicznych w zakresie brd. Na tym tle zaproponowano...
Rok 2012
-
Koncepcje kształtowania bezpieczeństwa ruchu drogowego. Część 1. Przegląd koncepcji kształtowania bezpieczeństwa ruchu drogowego
PublikacjaPoziom bezpieczeństwa ruchu drogowego (brd) w Polsce mierzony liczbą ofiar śmiertelnych i wskaźnikami śmiertelności w wypadkach drogowych jest najgorszy w porównaniu do pozostałych krajów Unii Europejskiej. Mimo opracowania programów bezpieczeństwa ruchu drogowego krajowego i wojewódzkich oraz przyjęcia ich do realizacji przez Rząd RP i władze samorządowe, brakuje właściwej ich realizacji. W artykule przedstawiono przegląd koncepcji...
-
Macro models of casualties in road transport. Modelowanie strat osobowych w transporcie drogowym.
PublikacjaW referacie przedstawiono propozycję makro modelu strat osobowych ponoszonych w wypadkach drogowych. Zaproponowano modele liczby ofiar śmiertelnych wypadków drogowych zbudowanych na bazie danych z kilkudziesięciu krajów całego świata. Przedstawione koncepcje budowy modeli mogą posłużyć do opracowania modeli czynnikowych opisujących strategiczne ryzyko społeczne na sieci dróg wybranych krajów z całego świata. jedną z koncepcji...
-
Modelowanie ryzyka strategicznego w inżynierii drogowej
PublikacjaModelowanie ryzyka strategicznego w inżynierii drogowej. Koncepcja modeli społecznego ryzyka strategicznego na sieci dróg.
-
Modelowanie wskaźnika motoryzacji na poziomie krajowym
PublikacjaWskaźnik motoryzacji jest jedną z najczęściej używanych miar rozwoju motoryzacji w analizowanym kraju. Poziom motoryzacji zależy od wielu czynników: ekonomicznych, społecznych, przestrzennych, transportowych. W artykule przedstawiono procedurę modelowania zmian wskaźnika motoryzacji w zależności od wybranych czynników na poziomie makro. Przedstawiono także prognozę wskaźnika motoryzacji dla Polski do roku 2050.
-
Niezawodność systemu transportowego dla dróg krajowych w Polsce w aspekcie wpływu kierowców
PublikacjaCzynniki powodujące zmęczenie kierowców. Analiza wypadków związanych ze zmęczeniem kierowców. Wpływ pory dnia na ryzyko wypadków drogowych spowodowanych przez zmęczonych kierowców.
-
Ocena realizacji Krajowego Programu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego GAMBIT 2005
PublikacjaW 2013 r. kończy się okres planowany na realizację Krajowego Programu BRD GAMBIT 2005, przyjęty przez Radę Ministrów w roku 2005, niespełna 12 miesięcy po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Był on reakcją na cel postawiony w III Programie Poprawy BRD, który zobowiązał kraje UE do zmniejszenia liczby ofiar śmiertelnych wypadków drogowych o 50% w ciągu dekady 2001-2010. Obecnie, po ponad 7 latach od rozpoczęcia działań w...
-
Problemy modelowania liczby podróży generowanych i absorbowanych na przykładzie Gdańska
PublikacjaJedną z podstawowych danych niezbędnych do planowania elementów systemu transportowego jest informacja o liczbie podróży odbywanych na analizowanym obszarze. Dane te uzyskiwane są najczęściej za pomocą symulacyjnych modeli transportowych. Jednym z istotnych elementów i pierwszym etapem najczęściej stosowanego, klasycznego modelu czterostopniowego jest modelowanie liczby podróży generowanych i absorbowanych, podczas którego to...
-
Problemy modelowania liczby podróży generowanych i absorbowanych na przykładzie Gdańska
PublikacjaCelem artykułu jest przedstawienie podejścia do modelowania podróży generowanych i absorbowanych zastosowanego przy budowie Transportowego modelu symulacyjnego dla miasta Gdańska. W zastosowanych modelach uwzględniono wpływ dodatkowych zmiennych demograficznych, społeczno-ekonomicznych oraz zmiennych charakteryzujących rejony transportowe, pozwalających na uwzględnienie różnic w zagospodarowaniu przestrzennym tych rejonów.
-
Rola platformy informacyjnej w zarządzaniu transportem podczas imprez masowych
PublikacjaPlatforma informacyjna, wspomagana przez technologie inteligentnych systemów transportu, jest narzędziem służącym do prezentacji służbom miejskim informacji o funkcjonowaniu transportu zbiorowego i indywidualnego na wybranych odcinkach sieci transportowej obszaru, w którym odbywa się ruch pojazdów i podróżujących pieszo lub transportem zbiorowym, związanym z organizacją imprez masowych. W referacie przedstawiono strukturę organizacyjną...
wyświetlono 8528 razy