Abstract

Białka cytochromu P450 to najważniejsze enzymy biorące udział w metabolizmie większości stosowanych w klinice leków, odpowiedzialne za ich aktywację lub detoksykację. Niektóre z dróg metabolizmu leku mogą być jednak odpowiedzialne za jego podwyższoną toksyczność. Nowe systemy ekspresyjne białek cytochromu P450 w komórkach ssaków, w tym człowieka, projektowane są w celu poznania roli metabolizmu w mechanizmie działania potencjalnych, jak i stosowanych w klinice leków, zarówno na poziomie molekularnym, jak i komórkowym. Mogą też służyć do badania wpływu badanych związków na aktywność i ekspresję enzymów metabolizujących. Szczególne znaczenie, zwłaszcza w badaniach potencjalnych chemioterapeutyków, mają ludzkie nowotworowe linie komórkowe wykazujące nadekspresję izoenzymów cytochromu P450. W badaniach nad metabolizmem i toksycznością leków najczęściej stosowaną linią komórkową jest ludzka linia HepG2 wyprowadzona z nowotworu wątroby. Ze względu jednak na niski poziom enzymów metabolizujących w tych komórkach, opracowano linię komórkową Hep3A4, która charakteryzowała się podwyższoną ekspresją izoenzymu CYP3A4. Stabilną nadekspresję izoenzymów cytochromu P450 uzyskano również w komórkach kolejnej linii wyprowadzonej z ludzkiego nowotworu wątroby, HepaRG oraz w komórkach linii IGROV-1, wywodzących się z nowotworu jajnika, a także dwóch linii wyprowadzonych z nowotworu okrężnicy: Caco-2 i LS180. W pracy przedstawiono dotychczas opracowane systemy ekspresyjne białek cytochromu P450 - modele: bakteryjny, drożdżowy, owadzi i ssaczy, w tym ludzki, z uwzględnieniem ich zalet i wad pod kątem przydatności do badań podstawowych, jak i wykorzystania na skalę komercyjną.

Authors (2)