Search
Search results for: MODULARYZACJA ONTOLOGII
-
Techniki modularyzacji ontologii
PublicationW ciągu ostatnich kilku lat tematem wielu prac naukowych stała się modularyzacja ontologii. Istnieje kilka przyczyn dużego zainteresowania tym kierunkiem prac. Z jednej strony ontologie wykazały swoją przydatność w różnego rodzaju przedsięwzięciach związanych z inicjatywą Semantic Web. Z drugiej strony okazało się, że po przekroczeniu pewnej granicy wielkości ontologii inżynierowie wiedzy natykają się na problemy, z którymi inżynieria...
-
Krzysztof Goczyła prof. dr hab. inż.
PeopleKrzysztof Goczyła, full professor of Gdańsk University of Technology, computer scientist, a specialist in software engineering, knowledge engineering and databases. He graduated from the Faculty of Electronics Technical University of Gdansk in 1976 with a degree in electronic engineering, specializing in automation. Since then he has been working at Gdańsk University of Technology. In 1982 he obtained a doctorate in computer science...
-
Portal ontologii: Portal do kooperacyjnej pracy nad ontologiami dziedzinowymi
PublicationPrzedstawiono metodę reprezentacji wiedzy użytą do składowania ontologii w relacyjnej bazie danych. Opracowany na jej podstawie system umozliwia kooperacyjną pracę nad ontologiami dziedzinowymi w środowisku rozproszonym. Uzyte struktury danych pozwalają na zamianę reprezentacji wiedzy w zalżności od potrzeb przetwarzania danych oraz śledzenie dynamiki procesu uzgadniania wspólnej warstwy konceptualnej między specjalistami. Zawarto...
-
Zależności między ontologiami i ich wpływ na problem integracji ontologii
PublicationZarządzanie wiedzą w środowisku rozproszonym wymaga opracowania efektywnej metody integracji ontologii. W tym celu w ramach różnych prac zaproponowano wykorzystanie różnorodnych algorytmów. Między innymi zaproponowano pewne algorytmy wspomagające proces integracji ontologii oparty na metodzie kartograficznej, której główną cechą jest wykorzystanie sygnaturowej reprezentacji terminów zdefiniowanych w ontologii. Dobór odpowiednich...
-
Zastosowania ontologii: Zastosowanie ontologii w mikroekonomii
PublicationZarysowano problematykę zastosowania dziedzinowo zorientowanych ontologii dla konkretnej rzeczywistej grupy zagadnień. Przedstawiono znaczenie ontologii jako formy reprezentacji wiedzy oraz podkreślono jej przewagę nad innymi sposabami przechowywania informacji w aspekcie dynamicznym. zarysowano merytoryczną problematyke zagadnień ekonomicznych w zakresie analizy wskaźnikowej dla firm rynkowych. Dokonano dziedzinowego przedstawienia...
-
Metody opisu ontologii: Ocena jakości ontologii dziedzinowych
PublicationOntologia, jak każdy inny produkt myśli ludzkiej, powinien podlegać ocenie jakości. Stwierdzenie to nabiera szczególnego znaczenia wówczas, gdy ontologia staje się podstawą dla innych działań. Ocena ontologii może być przeprowadzona zasadniczo na dwa sposoby - w sposób subiektywny, w oparciu o rozumowanie, oraz w sposób obiektywny. Jeśli podstawą oceny ontologii jest rozumowanie, wiedza i doświadczenie ludzi, to ocena taka jest...
-
Metody opisu ontologii: Inżynieria ontologii i jej zastosowania
PublicationPrzedstawiono rozwój języków opisu technologii i wskazano mozliwości ich zastosowania w różnych dziedzinach, a zwłaszcza do integracji i automatycznego uruchamiania usług sieciowych.
-
Zastosowania ontologii: Organizacja ontologii bazy treści i zajęć dydaktycznych
PublicationPrzedstawiono koncepcję organizacji ontologii nauczania wiedzy informatycznej, według aktualnie obowiązujacego raportu CC 2005 i jego części dziedzinowych. Wyodrębniono struktury hierarchiczne porządkujące bazę treści dydaktycznych oraz organizację toku studiów. Wskazano na zalety rozwiązań zawartych w raporcie oraz zaproponowano modyfikacje struktur organizacyjnych ontologii w celu ich większej elastyczności. Opisano strategię...
-
Jakość w inżynierii ontologii
PublicationW artykule podjęto rozważania na temat tego, czy metodologie w inżynierii ontologii są potrzebne i jak tworzyć ontologie wysokiej jakości. Dokonano przeglądu istniejących metod inżynierii ontologii, jakimi są OntoClean, Methontology i NeOn. Przedstawiono praktyczne wykorzystanie tych metod przy tworzeniu prostej ontologii opisującej świat uczelni wyższych. Podjęto próbę porównania i oceny wspomnianych metodologii w kontekście budowy...
-
PROBLEMY OCENY JAKOŚCI ONTOLOGII
PublicationW artykule podjęto rozważania na temat tego, czym jest jakość ontologii, jak zmierzyć jakość istniejących ontologii i jak tworzyć ontologie wysokiej jakości. Dokonano przeglądu istniejących metryk ontologii, które mogą posłużyć do oceny jakości ontologii. Przedstawiono problem zapewniania i oceny jakości ontologii modularnych jako ważny problem badawczy w obliczu pojawiania się skom¬plikowanych, trudnych do użycia i modyfikacji...
-
Odwzorowania międzyontologiczne w algebrze konglomeratów
PublicationModularyzacja i integracja ontologii to dziedziny, które w ostatnim okresie są obiektem intensywnego rozwoju. Rozwój nowych idei spowodował konieczność wprowadzenia ich systematyzacji i klasyfikacji. W niniejszym artykule przeanalizowano możliwość wyrażenia odwzorowań i złączeń za pomocą algebry konglomeratów oraz przedyskutowano możliwość wykorzystania roli algebry jako ujednoliconego medium opisu metod integracji i modularyzacji.
-
Onkologie
Journals -
ONCOLOGIE
Journals -
Onkologie
Journals -
Voprosy Onkologii
Journals -
Portal ontologii: Zarządzanie bezpieczeństwem portalu
Publicationprzedstawiono wybrane problemy zarządzania bezpieczeństwem portalu. Opisano zasady tworzenia polityki bezpieczeństwa portalu. Zwrócono uwagę na zarzadzanie uzytkownikami, a w tym na sposoby autoryzacji i kontroli dostępu. Omówiono także zachowanie spójności danych portalu oraz wiarygodności dostarczanych i publikowanych informacji.
-
Portal ontologii: Architektura portalu dziedzinowego
Publicationzaprezentowano koncepcję architektury i funkcjonalności dziedzinowego portalu tworzenia ontologii realizowanego przez Katedrę KASK. Portal podzielony został na niezależne komponenty, które z powodzeniem mozna realizować odrębnie a następnie połączyć za pomocą ich interfejsów. W dalszej części pracy omówione zostaną poszczególne elemnty systemu i ich zadania. następnie przedstawiona będzie sugerowana metodologia wytwarzania systemu....
-
Zastosowania ontologii: Charakterystyczne cechy agentów semantycznych
PublicationNa podstawie reprezentatywnych przykładów podjeto próbę zilustrowania spektrum zastosowań agentów programowych. Wskazano główne cechy wyrózniajace poszczególne rodzaje agentów oraz ich atrybuty niezbędne dla omawianych zastosowań.
-
Problemy wnioskowania z ontologii Semantic Web
PublicationIdea Semantic Web (Semantycznego Internetu) opiera się m.in. na ogłaszaniu w Internecie ontologii stanowiących opis pewnego fragmentu rzeczywistości. Aby miało to sens, ontologie te muszą być sformułowane w jednym, powszechnie akceptowanym języku. Takim językiem jest OWL-DL, promowany i standaryzowany przez konsorcjum W3C. Jest to język opary na formalizmie logicznym zwanym logiką opisową. W tym artykule, po krótkim i nieformalnym...
-
Hierarchiczny podział przestrzeni ontologii na konteksty
PublicationSemantyka języka OWL wprowadza pojęcie przestrzeni ontologicznej, w której współistnieje wiele ontologii w różnym stopniu ze sobą powiązanych. Wielkość i jednolitość tej przestrzeni jest przyczyną trudności w interpretacji i wnioskowaniu. Zaproponowana w wielu pracach kontekstualizacja przestrzeni ontologii wniosła pewien porządek do opisu zależności między ontologiami i wprowadziła pojęcie interpretacji lokalnych. W tym rozdziale...
-
Budowa ontologii usług dla potrzeb wyszukiwania
PublicationOntologie, dzięki zapewnieniu formalnego opisu przy zachowaniu czytelności dla człowieka, są coraz powszechniej stosowaną metodą opisu usług sieciowych. Zaprezentowano słownik WordNet i jego zastosowanie jako meta ontologia do opisów usług podobnych różnych dostawców. Zaproponowano algorytm oparty o ten słownik umożliwiający integrację ontologii usług w celu zapewnienia interoperacyjności rozwiązań dostępnych w sieci Internet.
-
Topologiczna analiza ontologii opartych na logiceopisowej
PublicationRozwój Internetu i technologii internetowych powoduje rosnące zapotrzebowanie na zaawansowane metody zarządzania informacją. Niniejszy rozdział opisuje nową metodę reprezentacji wiedzy oraz zestaw algorytmów wykorzystujących tę reprezentację, nazwane wspólnie podejściem kartograficznym. Podejście to bazuje na logice opisowej, zdobywającej ostatnio coraz większą popularność, dzięki zastosowaniu w ramach inicjatywy Semantic Web....
-
Procedury odwzorowania i łączenia ontologii dziedzinowych
PublicationW trakcie prac nad rozprawą opracowano oryginalną metodę integracji ontologii na podstawie analizy leksykalnej jej elementów. Zaproponowany algorytm został zaimplementowany w postaci biblioteki w języku Java oraz włączony do systemu OCS. Opracowano również procedury i narzędzia pomocnicze wspierające proces integracji wiedzy, w tym autorską bibliotekę wizualizacji ontologii SOVA.Zaprojektowano i zaimplementowano ontologię bezpieczeństwa...
-
Inżynieria ontologii dla potrzeb integracji systemów
PublicationInżynieria ontologii to gałąź inżynierii wiedzy, która zajmuje się metodami i metodologiami budowy ontologii. Zajmuje się m. in. procesem wytwarzania, cyklem życia oraz narzędziami wspomagającymi wytwarzanie ontologii. W publikacji przedstawiono różne metodologie wytwarzania ontologii oraz wspierające te metodologie narzędzia. Omówiono edytor ontologii OCS, opracowany przez Katedrę ASK Wydziału ETI PG, oraz wykorzystaną w nim,...
-
Ontologie w systemach informatycznych
PublicationZakres monografii obejmuje wybór majważniejszych zagadnień inżynierii wiedzy opartej na podejściu ontologicznym. Omawiane są ramy Minsky'ego, sieci semantyczne, standardy RDF, OWL i SPARQL. Prezentowane są też podstawy teoretyczne nowoczesnych technologii semantycznych, w szczególności rozstrzygalny fragment logiki pierwszego rzędu zwany logiką opisową (ang. Description Logics, DL). Omawia sie algorytmy wnioskowania z ontologii...
-
Ontologie w Sieci Semantycznej
PublicationWraz z nastaniem ery Internetu i jego gwałtownym rozwojem, zasadniczym problemem dla współczesnej informatyki stała się automatyzacja pozyskiwania olbrzymich zasobów wiedzy ludzkiej w nim zgromadzonych. Wiedza ta ma bardzo zróżnicowany charakter z uwagi na wielość formatów zapisu danych, a przede wszystkim z uwagi na różny stopień jej ustrukturalizowania. Jedną z najbardziej popularnych idei dążących do systematycznego podejścia...
-
Metoda ELPAR Łączenia ontologii oparta na ich kartograficznej reprezentacji
PublicationJednym z głównych problemów związanych z integracją wiedzy z różnych źródeł jest opracowanie metody integracji ontologii. Źródła wiedzy są opisane różnymi ontologiami, zazwyczaj tworzonymi niezależnie od siebie. Integracja wiedzy z tych źródeł wymaga zdefiniowania jednej ontologii nadrzędnej "rozumiejącej" wszystkie terminy pojawiające się w ontologiach opisujących źródła. W artykule zostały przedstawione podstawy metody ELPAR...
-
Contemporary Oncology/Współczesna Onkologia
Journals -
Możliwości zastosowania ontologii do oceny technologii informatycznych
PublicationW artykule zaprezentowano możliwości zastosowania ontologii w wieloagentowym systemie przeznaczonym do oceny technologii informatycznych. Jest to fragment nowej koncepcji powstałej w Zakładzie Zarządzania Technologiami Informatycznymi na Wydziale Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej. Pokazano, czym są ontologie oraz technologie stosowane w ich projektowaniu i implementacji oraz zaproponowano wstępnie dziedziny, które powinny...
-
Wykorzystanie ontologii przy ocenie złożoności projektu informatycznego
PublicationRozdział dotyczy systemu do oceny technologii informatycznych. System ten ma korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, takich jak systemy ekspertowe oraz sztuczne sieci neuronowe, a także z ontologii. Elementy te spinać ma architektura agentowa. Celem działania proponowanego systemu ma być z jednej strony gromadzenie wiedzy o technologiach informatycznych, zdobywanej głównie od ekspertów, a z drugiej - udostępnianie tej wiedzy...
-
System do prognozowania zanieczyszczeń środowiskiem weryfikacji ontologii
PublicationW rozdziale zaprezentowano stan badań prowadzonych nad zastosowaniem ontologii w modelu wieloagentowego systemu wspomagania decyzji. Przedstawiono model systemu, dobór środowiska weryfikacji ontologii oraz procesy weryfikacji z wykorzystaniem danych opisujących środowisko zanieczyszczeń powietrza w Gdańsku. Dobór środowiska weryfikacji wynikał z potrzeby wykorzystania powtarzalnych danych oraz ilościowej ich reprezentacji. Procesy...
-
Zespołowa budowa ontologii z wykorzystaniem systemu OCS oraz edytora Protégé
PublicationKonstruowanie ontologii wymaga współpracy wielu osób. W idealnej sytuacji nad pojedynczą ontologią pracować będzie duża, rozproszona społeczność tworząca tym samym wspólną reprezentację wiedzy z danej dziedziny. W publikacji zaprezentowano propozycję modelu pracy grupowej nad ontologią. Zdefiniowano model zarządzania wersjami ontologii. Przedstawiono system Ontology Creation System (OCS) oraz architekturę i implementację rozszerzenia...
-
Uspehi Molekularnoj Onkologii
Journals -
Nuova antologia
Journals -
Onkologia Polska
Journals -
Onkologia Info
Journals -
Libri Oncologici
Journals -
Arkhiv Patologii
Journals -
Klinicka Onkologie
Journals -
Magyar Onkologia
Journals -
PSYCHO-ONCOLOGIE
Journals -
Ontology clustering by directions algorithm to expand ontology queries
PublicationThis paper concerns formulating ontology queries. It describes existing languages in which ontologies can be queried. It focuses on languages which are intended to be easily understood by users who are willing to retrieve information from ontologies. Such a language can be, for example, a type of controlled natural language (CNL). In this paper a novel algorithm called Ontology Clustering by Directions is presented. The algorithm...
-
Ontologia ekonomii i ''niewidzialna ręka''.
PublicationArtykuł przedstawia umiejscowioną w niemieckiej tradycji refleksji nad moralnym wymairem gospodarowania koncepcją ''etycznej ekonomii'' P. Koslowskiego. W zamysle analizowanego autora obejmuje ona trzy dziedziny: teorię etycznych przesłanek ekonomii, koncepcję etyki sprofilowanej pod katem potrzeb ekonomii i etyczno-ekonomiczną teorię dóbr i wartości kulturowych.
-
Ontologia usług sieciowych OWL-S.
PublicationRozwijająca się dziedzina agentów i usług sieciowych dojrzała do wypracowania standardów zapewniających wspólny sposób opisu, wywoływania i nadzoru wykonania tych serwisów. Propozycja takiego standardu jest opisywana w rozdziale ontologia OWL-S, bazująca na założeniach sieci sematycznej i będąca rozwinięciem oraz uporządkowaniem wcześniejszej propozycji znanej pod nazwą DAML+OIL oraz DAML-S.
-
Ontologie OWL i ich wykorzystanie.
PublicationPrzedstawiono zarys idei sieci semantycznej i rolę języka OWL w tej inicjatywie. Omówiono pojęcie ontologii i jej budowę przyjętą w OWL. Opisano trzy wersje języka wraz ze wskazaniem różnic i odmiennych zastosowań. Szczegółowo przedstawiono sposób definiowania klas i ich instancji, a także metody tworzenia relacji między klasami za pomocą właściwości. Na przykładach omówiono rodzaje właściwości oferowanych przez specyfikację OWL....
-
Ontologie jako metoda reprezentacji wiedzy
PublicationLogika opisowa (ang. Description Logic - DL) jest aktualnie jednym z najsilniej rozwijanych formalizmów stosowanych w ontologicznych metodach reprezentacji wiedzy. Jednym z powodów jest to, że język OWL-DL, promowany przez W3C jako język do reprezentacji ontologii internetowych, opary jest właśnie na logice opisowej. W tym artykule zaprezentowano logikę opisową jako sposób precyzyjnego formułowania i przetwarzania wiedzy. Podano...
-
Ontology Visualization
PublicationOntologie bardzo często są reprezentowane w postaci grafu, którego wierzchołkami są obiekty występujące w prezentowanej ontologii a krawędziami relacje i powiązania pomiędzy tymi obiektami. Grafy reprezentujące ontologie mogą być złożone już dla średniego rozmiaru ontologii. Stąd niezbędna jest pełna i czytelna reprezentacja elementów takiego grafu. Dostępne rozwiązania zazwyczaj nie oferują reprezentacji pełnego zbioru elementów...
-
Applied Ontology
Journals -
Increasing the Efficiency of Ontology Alignment by Tracking Changes in Ontology Evolution
PublicationIn this paper we present a development of our ontology alignment framework based on varying semantics of attributes. Emphasising the analysis of explicitly given descriptions of how attributes change meanings they entail while being included within different concepts have been proved useful. Moreover, we claim that it is consistent with the intuitive way how people see the real world and how they find similarities and correspondences...
-
Metody strukturalnej analizy ontologii opartych na logice opisowej
PublicationW rozprawie przedstawiono opracowaną przez autora metodę wewnętrznej reprezentacji ontologii opartych na logice opisowej: kartografię wiedzy. Metoda ta służy przede wszystkim zwiększeniu efektywności wnioskowania dla baz wiedzy zawierających dużą liczbę asercji. W pracy przedstawiono formalizm opracowanej metody oraz towarzyszące jej algorytmy. Kartografię wiedzy wykorzystano w ramach projektu PIPS (6. Program Ramowy UE), a testy...