Filters
total: 398
filtered: 139
Search results for: ANTOLOGIA
-
Wykorzystanie ontologii wzbogaconych o reguły logiczne w systemach integracji danych.
PublicationCelem systemów integracji danych jest dostarczenie jednolitego interfejsu do wielu, dostępnych w sieci heterogenicznychźródeł informacji. Wraz z rozwojem Internetu opracowanie metodologii zarządzania wiedzą poprzez systemy integracji danych stało się jednym z fundamentalnych problemów zarządzania informacją. W ramach inicjatywy semantic Web powstał język OWL (Web Ontology Language) umożliwiający opisywanie semantyki różnych danych....
-
Metody rozwiązywania problemu zapisu norm prawnych w postaci ontologii OWL
PublicationArtykuł dotyczy problemu zapisu norm prawnych w postaci umożliwiającej systemom komputerowym automatyczne przetwarzanie treści tych norm i ich interpretowanie. Artykuł przedstawia możliwości wykorzystania komputerów do podawania bieżącego stanu prawnego oraz pełnienia funkcji doradczej. W artykule opisana jest realizacja tego zagadnienia opierająca się na zapisie norm prawnych w postaci ontologii wyrażonych w języku OWL. Zapis...
-
Developing an Ontology from Set of Experience KnowledgeStructure
PublicationWhen referring to knowledge forms,collecting for all decision eventsin a knowledge-explicit way becomes a significant ask for any company. Set of experience knowledge structure can assis in accomplishing this purpose.However,after collecting,distributing and sharing that knowledge as adecisional DNA is even a more important advance.Distributing and sharing companies' decisional DNA through an efficient development of Ontologies...
-
Rozpoznanie ról użytkowników usługi e-mail z wykorzystaniem metody opartej na ontologii
PublicationSieci społeczne jako struktury ukazujące społeczne powiązania pomiędzy osobami lub całymi organizacjami poddawane są często analizie w celu rozpoznania ról, jakie pełnią poszczególni aktorzy w danej sieci. Taka klasyfikacja ról odgrywanych przez aktorów może dostarczać wielu cennych informacji o danej sieci, gdyż daje nam całościowy obraz danej sieci pozwalając na zrozumienie, w jaki sposób sieć jest zorganizowana, i w jaki sposób...
-
Problemy odwzorowywania ontologii opartych na logice opisowej w schemat relacyjnej bazy danych.
PublicationArtkuł prezentuje ogólną koncepcję odwzorowywania ontologii opartych na logice opisowej na schemat relacyjnej bazy danych i dane zapisane zgodnie z tym schematem. przedstawia również istniejące podejścia wykorzystujące metody powiązań słabych i powiązań silnych. Prezentuje zalety i wady opisywanych metod, jak również pojawiające się w nich problemy i ograniczenia.
-
Ontology Visualization
PublicationOntologie bardzo często są reprezentowane w postaci grafu, którego wierzchołkami są obiekty występujące w prezentowanej ontologii a krawędziami relacje i powiązania pomiędzy tymi obiektami. Grafy reprezentujące ontologie mogą być złożone już dla średniego rozmiaru ontologii. Stąd niezbędna jest pełna i czytelna reprezentacja elementów takiego grafu. Dostępne rozwiązania zazwyczaj nie oferują reprezentacji pełnego zbioru elementów...
-
Metody opisu ontologii: Opis wiedzy niepewnej przy pomocy sieci Bayesowskich i logiki MEBN
PublicationArtykuł wprowadza czytelnika w problematykę przedstawiania wiedzy niepewnej w systemach eksperckich. Na przykładzie diagnostyki problemów komunikacyjnych w prostej sieci osiedlowej przedstawiona jest w artykule metodologia wnioskowania w sieciach bayesowskich. W jego dalszej części podano przykład prezentujący logikę MEBN jako sposób na wyrażenie w zwięzły sposób wiedzy probabilistycznej o całej klasie problemów o podobnych właściwościach...
-
Ontologie vs. reguły — porównanie metod reprezentacji wiedzy na przykładzie dziedziny zarządzania usługami informatycznymi
PublicationTekst stanowi krótki przegląd wybranych konstrukcji służących reprezentacji wiedzy w postaci ontologii opartych na logice opisowej i porównanie ich z odpowiednikami opartymi na zapisie regułowym. Z powodu ograniczonej liczby stron pokazano tylko elementy związane z reprezentacją konceptów, bez uwzględniania ról. Do zapisu ontologii wykorzystano formalizmy języka OWL, zaś reguły wyrażono w Prologu. Dla lepszego zilustrowania tych...
-
Editorial: Knowledge management and ontologies. Part 2
PublicationPrzedstawiono najnowsze kierunki badań w zakresie obszaru zarządzania wiedzą i ontologicznej reprezentacji wiedzy.
-
Editorial: Knowledge management and ontologies. Part 1
PublicationPrzedstawiono najnowsze kierunki badań w zakresie obszaru zarządzania wiedzą i ontologicznej reprezentacji wiedzy.
-
Cartometric: semantic ontology evaluation with cartographic methods
PublicationW ostatnich latach, głównie dzięki rozwojowi inicjatywy Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web), staliśmy się świadkami powstawania coraz większej liczby gwałtownie ewoluujących ontologii. W takiej sytuacji zarówno użytkownicy Sieci, jak i komputerowe agenty potrzebują metody oceny właściwości ontologii, w szczególności takiej, która uwzględni jej cechy semantyczne, czyli kształt przestrzeni dozwolonych modeli. Niniejsza praca prezentuje...
-
Response to abiotic and organic substances stimulation belongs to ontologic groups significantly up-regulated in porcine immature oocytes
Publication -
Przetwarzanie zapytań do terminologii ontologiiniepewnych opartych na logice opisowej
PublicationSystemy informatyczne oparte na bazach wiedzy stają się coraz bardziej popularne. Znacząca ilość istniejących systemów do opisu wiedzy wykorzystuje ontologie. Budując ontologie, bardzo często zakłada się, że informacje w nich przechowywane są pewne. W niektórych jednak zastosowaniach takie założenie może nie być do końca prawdziwe. Niniejszy Rozdział wprowadza w tematykę ontologii niepewnych oraz prezentuje propozycje rozszerzenia...
-
Model zarządzania ontologiami w środowisku oceny technologii informatycznych
PublicationW tekście zaprezentowano wczesny prototyp ontologii zbudowanej z myślą o wykorzystaniu w wieloagentowym systemie służącym ocenie technologii informatycznych (MAS_IT). Jako przykład wybrano aplikacje służące zarządzaniu projektami, w szczególności informatycznymi. Główny problem tu podniesiony dotyczy zarządzania procesem tworzenia i rozbudowy ontologii. Jako że nie ma jednej słusznej metody działania, inżynier wiedzy staje przed...
-
Potential applicability of ontologies for the evaluation of information technology
PublicationIn this article we present the possibilities of using ontologies as a part of a multi-agent system (MAS) designed for the evaluation of information technologies. This is a part of a broader idea devel-oped by the team of researchers at Gdańsk University of Technology. The article deals with defining ontologies, presenting main technologies for their design and implementation and proposes, initially, domains of the ontologies' interest...
-
Creating and application of maps of concepts for dl ontologies
PublicationW poprzednich pracach wprowadzono metodę reprezentacji wiedzy, zwaną Kartografią Wiedzy. Metoda ta pozwala na zapisanie, w formie tzw. map konceptów, zależności pomiędzy konceptami wyróżnionymi w terminologii, a następnie stopniowe (wraz ze wzrostem naszej wiedzy) przypisywanie indywidualnym obiektom tych konceptów. Efektywność budowy map konceptów jest kluczowym czynnikiem wpływającym na możliwość użycia metody. Niniejsza praca...
-
Processing and querying description logic ontologies using cartographic approach
PublicationLogika opisowa jest formalizmem reprezentowania wiedzy, który ostatnio zyskuje na znaczeniu wśród inżynierów. Niniejszy rozdział, po krótkim wprowadzeniu do logiki opisowej, prezentuje silnik wnioskujący opracowany na Politechnice Gdańskiej. Silnik ten, o nazwie KaSeA, opiera się na oryginalnej idei kartografii wiedzy. Niniejszy rozdział pokazuje podstawy kartografii wiedzy, jej ograniczenia i potencjał rozwoju, a także porównuje...
-
The knowledge cartography - a new approach to reasoning over description logics ontologies
PublicationArtykuł prezentuje nową metodę reprezentacji i przetwarzania wiedzy ontologicznej - Kartografię wiedzy. Ta metodapozwala na wnisokowanie z części terminologicznej i asercjonalnej ontologii. Artykuł opisuje metodę oraz jej podstawy teoretyczne. Kartografia wiedzy prechowuje i przetwarza w terminach sygnatur binarnych, które umożliwiają efektywne przetwarzanie ontologii zawierających dużą liczbę osobników. Kartografia wiedzy została...
-
Defining trustworthiness in Semantic Web by ontological assertions
PublicationW artykule opisano model systemu zarządzania wiedzą z uwzględnieniem aspektów wiarygodności. Zaproponowano również metodę definiowania wiarygodności w Sieci Semantycznej i wnioskowania z wiedzy wzbogaconej o opis jej wiarygodności. Opisana metoda dostarcza sposobu wzbogacenia ontologii o opis wiarygodności asercji zdefiniowanych w tej ontologii. Definiowanie wiarygodności jest rozumiane jako przypisanie zbioru cech do asercji binarnych...
-
Wydobywanie wiedzy z Wikipedii
PublicationWikipedia jest olbrzymim źródłem wiedzy encyklopedycznej gromadzonej przez ludzi i przeznaczonej dla ludzi. W systemach informatycznych odpowiednikiem takiego źródła wiedzy są ontologie. Ten rozdział pokazuje, w jaki sposób Wikipedia jest transformowana w ontologię i jak wydobywać z niej pojęcia, ich właściwości i relacje między nimi.
-
Koncepcja zastosowania systemów agentowych do oceny technologii informatycznych
PublicationW pracy przedstawiono koncepcję wykorzystania systemów agentowych do oceny technologii informatycznych. Praca zawiera opis koncepcji oraz przedstawia możliwości wykorzystania narzędzi informatycznych mogących znaleźć zastosowanie do implementacji i weryfikacji proponowanego rozwiązania. Praca jest częścią wspólnych badań nad tworzeniem rozwiązań do oceny technologii informatycznych, które obejmują wykorzystanie ocen eksperckich...
-
Logika opisowa jako język modelowania oprogramowania
PublicationW referacie pokazano zastosowanie logiki opisowej do opisu wybranych ontologii pojawiajcych si w inynierii oprogramowania, wymagajcych wsparcia ze strony inynierii wiedzy. Omówione zagadnienia to: inynieria wymaga, opis architektury oprogramowania wysokiego poziomu, opis projektu systemu i ontologia kodu programu. Wskazano zastosowanie systemów wnioskujcych (ang. knowledge reasoner) do automatycznego odkrywania wiedzy w systemach...
-
Metody reprezentacji i przetwarzania wiedzy w warunkach niepewności w ontologiach opartych na logice opisowej
PublicationW rozprawie przeanalizowano różne istniejące podejścia do problemu zaufania do ontologii, a zwłaszcza te dotyczące wiarygodności źródeł i informacji w nich zawartych. Omówione rozwiązania stosują podejście numeryczne do problemu zaufania, które przysparza jednak mnóstwa problemów związanych z modelowaniem procesu przetwarzania zapytań, jak również z samą interpretacją uzyskanych wyników.W pracy zaprezentowano model systemu zarządzania...
-
Measures for Evaluation of Structure and Semantics of Ontologies
PublicationArtykuł przedstawia zagadnienie miar jakości ontologii ze szczególnym uwzględnieniem ich podziału na syntaktyczne (strukturalne) i semantyczne. Na tym tle przedstawione jest nowe podejście do pomiaru właściwości semantycznych ontologii bazujące na kartografii wiedzy.
-
Semantic memory architecture for knowledge acquisition and management
PublicationRozumienie informacji zawartej w tekście przez komputer wymaga wiedzy stojacej za systemem informatycznym. Wiedza ta nie jest implicite zapisanej w analizowanym tekscie. Zapisana może być ona w postaci ontologii badanej dziedziny. Zasadniczym zagadnieniem jest konstrukcja takiej ontologii. Artykuł przedstawia podeście oparte na grze 20 pytań do budowy przestrzeni semantycznej dla wybranej dziedziny.
-
A Distributed Description of Facts in a Distributed Semantic Web Ontology
PublicationInicjatywa Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web) zakłada tworzenie w Internecie ontologii zawierających semantyczny opis dużych dziedzin wiedzy. Okazało się jednak, że przekroczenie pewnej wielkości ontologii powoduje szereg negatywnych zjawisk. Aby tym zjawiskom zapobiec, wiele prac koncentruje się na dzieleniu baz wiedzy. Celem tego opracowania jest zaprezentowanie problemów związanych z modularyzacją oraz przedstawienie kilku...
-
Zarządzanie wiedzą ontologiczną w środowisku semantycznego internetu
PublicationW rozdziale zaprezentowano wyniki grupy badawczej Knowledge Management Group at Gdańsk University of Technology (KMG@GUT) w zakresie nowych metod reprezentacji i przetwarzania wiedzy sformułowanej w formie ontologii. Metody te wpisują się w aktualne kierunki rozwojowe inicjatywy Semantic Web: wykorzystują do zapisu ontologii logikę opisową (a więc są zgodne ze standardem OWL-DL), biorą pod uwagę rozproszenie wiedzy pomiędzy różne...
-
Enhancing the set of experience knowledge structure as a reflexive ontology
PublicationPrzedstawiono mechanizm wspomagania reprezentacji wiedzy wyrażonej w postaci zbioru doświadczeń przy pomocy ontologii.
-
The cartographer algorithm for processing and querying description logics ontologies
PublicationLogika opisowa jest jednym z najbardziej popularnych formalizmów opisu wiedzy. Jej popularność jeszcze wzrosła kiedy pojawił się standard języka OWL. W artykule zaprezentowano nowy algorytm wnioskowania - algorytm kartograficzny - umożliwiający wnioskowanie niejawnie podanej wiedzy z terminologii (TBox) i opisu świata (ABox). Opisano sposób przetwarzania ontologii w terminach sygnatur binarnych i efektywny sposób odpytywania ontologii...
-
Interakcyjna baza danych - Internetowa Biblioteka Etyki Informatycznej
PublicationArtykuł przedstawia opis zrealizowanej internetowo dostępnej biblioteki etyki komputerowej. Omówiono rodzaje przechowywanych danych, ontologie, funkcje dostępu i wyszukiwania oraz przyjęte rozwiązania technologiczne konstrukcji.
-
Model systemu zarządzania wiedzą z uwzględnieniem aspektów wiarygodności
PublicationW rozdziale przedstawiony został model systemu zarządzania wiedzą, w którym uwzględniono aspekty wiarygodności. Dla zaprezentowanego modelu opisane zostały również metody definiowania wiarygodności w Sieci Semantycznej oraz wnioskowania względem wiedzy wzbogaconej o informacje na temat wiarygodności. Na początku model definiuje "ontologię wiarygodności" - ontologię, która pozwala przypisać pewne zbiory cech do konkretnych asercji....
-
Opis zasobów za pomocą RDF.
PublicationPrzedstawiono zarys idei sieci semantycznej i rolę języka OWL w tej inicjatywie. Omówiono pojęcie ontologii i jej budowę przyjętą w OWL. Opisano trzy wersje języka wraz ze wskazaniem różnic i odmiennych zastosowań. Szczegółowo przedstawiono sposób definiowania klas i ich instancji, a także metody tworzenia relacji między klasami za pomocą właściwości. Na przykładach omówiono rodzaje właściwości oferowanych przez specyfikację OWL....
-
A Semantic Algebra for Modularized Description Logics Knowledge Bases
PublicationPublikacja wprowadza pojęcia modularyzacji ontologii opartej na tzw. modułach semantycznych (s-modułach) oraz algebry s-modułów. W pracy zawarto szereg twierdzeń opisujących właściwości algebry, jej związku z klasą algebr cylindrycznych oraz przedyskutowano możliwości zastosowania prezentowanych idei.
-
A model of an Ontology Oriented Threat Detection System (OOTDS)
PublicationArtykuł omawia projekt zorientowanego na ontologię systemu wykrywania zagrożeń (OOTDS) dla środowiska opisywalnego przez ontologię Bayesowską pierwszego rzędu wyrażoną w języku PR-OWL. Zakłada się, że środowisko monitorowane jest przez zbiór czujników dostarczających nieustannie systemowi OOTDS zdarzenia odzwierciedlające zmiany środowiska, wyrażone w specyficzny dla czujników sposób. Dedykowane moduły obsługi zdarzeń konwertują...
-
Aplikacje i środowiska kontekstowe: Semantyczny model realizacji ludzkich przedsięwzięć
PublicationPrzedstawiono usystematyzowane podejście do opisu przedsięwzięć ludzkich i usług informacyjnych. Zaprezentowano środowisko WIKI jako platformę wspomagającą przetwarzanie zespołowe oraz zasygnalizowano dalsze trendy jej rozwoju. Wykazano potrzebę uwzględnienia kontekstu związanego z zespołem, realizowanym przedsięwzięciem oraz dziedziną, której ono dotyczy. Podano sposób budowy ontologii dla opisu wymaganych kontekstów.
-
Rozwój środowiska szkieletowego do uruchamiania kontekstowej aplikacji przetwarzania wszechobecnego
PublicationPrzedstawiono koncepcje przetwarzania wszechobecnego orazinteraktywnej aplikacji wykorzystuj¡cej kontekst. Przeanalizowano kluczowe składowe tego typu aplikacji. Opisano znaczenie i architekturę szkieletowego środowiska uruchomieniowego dla takich aplikacji. Środowisko to integruje usługi sieciowe, konteksty, scenariusze i ontologie w czasie działania. Na bazieeksperymentów, scharakteryzowano kolejne etapy jego budowy i metodologię...
-
O semantyce kontekstowych baz wiedzy
PublicationW artykule omawiany jest problem poprawnego projektowania kontekstowych baz wiedzy. Rozszerzamy w nim definicje pojęć wprowadzonych przez metodę OntoClean - jedną z najbardziej znanych metod oceny jakości ontologii niekontekstowych. Pozwala nam to na sformułowanie wymagań jakościowych dla porjektów uwzględniających semantykę kontekstów. Następnie analizujemy pod kątem tych wymagań metodę projektowania kontekstowych baz wiedzy SIM.
-
Odwzorowania międzyontologiczne w algebrze konglomeratów
PublicationModularyzacja i integracja ontologii to dziedziny, które w ostatnim okresie są obiektem intensywnego rozwoju. Rozwój nowych idei spowodował konieczność wprowadzenia ich systematyzacji i klasyfikacji. W niniejszym artykule przeanalizowano możliwość wyrażenia odwzorowań i złączeń za pomocą algebry konglomeratów oraz przedyskutowano możliwość wykorzystania roli algebry jako ujednoliconego medium opisu metod integracji i modularyzacji.
-
Metoda wyznaczania kontekstu dla aplikacji sterowania zdarzeniami
PublicationPrzedstawiono metodę rozszerzenia aplikacji poprzez wprowadzenie elementów kontekstu środowiska działania. Definicja kontekstu jest oparta na ogólnej ontologii kontekstu. dane poczodzace ze środowiska są przetwarzane przez okreslone warunki. Jako algorytm przetwarzania została wykorzystana śieć Petriego, dzieki czemu aplikacja może we właściwy sposób reagować na zdarzenia zachodzące w otoczeniu. W taki sposób są zbudowane aplikacje...
-
Intelligent Resources Search in Virtual Libraries.
PublicationZostała zaprezentowana koncepcja bibliotek cyfrowych oraz temat wyszukiwania zasobów. W celu poprawy jakości procesu wyszukiwania, zostało zaproponowane użycie koncepcji sieci semantycznej zamiast klasycznego sposóbu opisu zasobów bibliograficznych. Została opisana prosta ontologia oparta o Dublin Core meta-data. Zostało przedyskutowane zastosowanie algorytmu przetważania połączeń semantycznych w celu szukania. Zastosowany w Wirtualnej...
-
Przetwarzanie i wnioskowanie z wiedzy o różnym poziomie zaufania
PublicationOntologie i bazy wiedzy wykorzystuje się w wielu zastosowaniach, takŜe takich, w których wnioskowanie ma charakter krytyczny, jak np. w przypadku systemów medycznych. W rozdziale przedstawione zostały kwestie zaufania do danych przechowywanych w bazach wiedzy i pobieranych z zewnętrznych źródeł. Opisane zostały przykłady uwzględnienia aspektów zaufania wykorzystujące kartograficzną reprezentację wiedzy - nowe podejście opracowane...
-
LanroNET, a non-interventional, prospective study to assess the resource utilization and cost of lanreotide autogel 120 mg in Polish patients with neuroendocrine tumors – results of interim analysis
Publication -
Physical activity, life satisfaction and adjustment to illness in women after treatment of breast cancer
Publication -
Notch signalling pathway as an oncogenic factor involved in cancer development
Publication -
Psychological adjustment of women after oncological surgery and at the end of treatment
Publication -
The role of Snail1 transcription factor in colorectal cancer progression and metastasis
Publication -
Reviews Palliative care in patients with lung cancer
Publication -
Dejection and self-assessment of quality of life in patients with lung cancer subjected to palliative care
Publication -
Selected aspects of palliative care and quality of life at the terminal stage of neoplastic disease
Publication -
Sense of coherence and acceptance of the disease in patients with lung cancer during palliative chemotherapy
Publication