Publikacje
Filtry
wszystkich: 384
Katalog Publikacji
-
Rewaloryzacja historycznego zajazdu Adlera w Gdyni Orłowie
PublikacjaTekst omawia kompleksowe prace konserwatorskie przy zabytkowym zajeździe położonym w Gdyni Orłowie. Budynek powstał w XIX w. w dwóch etapach. Przeprowadzone w latach 2011-2013 prace obejmowały m.in. wzmocnienie fundamentów, wybudowanie niezależnej konstrukcji stalowej, która odciążyła szkielet z belek drewnianych, termomodernizację oraz prace restauratorskie przy elewacjach.
-
Glossary [Intellectual Output 1] Glossary as a method for reflection on complex research questions
PublikacjaGlobalization and digitization are strongly influencing the process of shaping the built environment. The latter is causing the new design tools to emerge faster than ever before in history, while the former is speeding up not only the development, but also the broad roll-out of more agile and interdisciplinary methodologies and work approaches. The design process is also becoming more and more inter- and trans-disciplinary. This...
-
Physical models in the education of architectural history
PublikacjaIn this article, the authors present the long tradition and common use of physical models in the process of teaching the history of architecture in higher education institutions. The research described in the article is focused on the use of physical models and mock-ups as stimulants during architectural history classes to support lectures and increase the learning capabilities of students. The authors also cover the general use...
-
Powojenny rozdział w historii architektury i zagospodarowania portu gdyńskiego
PublikacjaThe port of Gdynia, considered one of the largest civil construction projects of the 20th century in Europe, was built at an express pace for only a dozen or so years from the mid-1920s to the end of the 1930s. Unusual solutions from the construction period in the port engineering category, as well as outstanding architectural works The industrial area quickly became architectural symbols of economic growth and the general rebirth...
-
Interdisciplinary research as a form of monument protection and preparation for the investment process on the example of the former Gdańsk Shipyard complex
PublikacjaThe multi-layered heritage of many industrial plants operating until the end of the 20th century creates a particular challenge for conservators, designers and investors. In the process of protecting its values, displaying qualities and managing the property, it is necessary to recognize a wider transformation of technology of the entire plant and the individual functions of its buildings, as well as the context of intangible...
-
Płyty przedprożowe z elewacji dawnego budynku jatek mięsnych w Gdańsku?
PublikacjaPodczas badań archeologicznych prowadzonych w latach 2004-2005 na terenie historycznych jatek mięsnych głównomiejskiego cechu rzeźników w Gdańsku, kierujący badaniami Robert Krzywdziński postawił tezę, że fragmenty płaskorzeźbionej dekoracji ściany szczytowej od strony ulicy Mariackiej, zniszczonego w 1945 roku budynku jatek, zostały wykorzystane jako elementy dekoracyjnych płyt przedprożowych podczas powojennej odbudowy kamienicy...
-
Idea urbanistyczna Juliana Rummla i jej wpływ na międzywojenne plany Gdyni = The Urban Idea of Jukiab Rummel and Its Influence on the Interwar Plans of Gdynia
PublikacjaJulian Rummel nie był ani architektem ani urbanistą. Był inżynierem budowy okrętów, działaczem gospodarczym, jednym w wielkich orędowników budowy portu i miasta Gdyni oraz współtwórcą polskiej polityki morskiej II Rzeczypospolitej. W połowie 1924 roku, kiedy rozpoczęto w Gdyni przebudowę otwartego zaledwie rok wcześniej Portu Tymczasowego na wielki, uniwersalny port stały, Julian Rummel był pierwszym którzy zwracali uwagę na pilną...
-
Non-compulsory practical education programme for modernist heritage
PublikacjaA non-compulsory programme for students of architecture that contains more specialised topics beyond the basic subjects is an important educational tool. The advantages include classes in smaller groups, the possibility of practical exercises in real field conditions and the benefits of meeting professional practitioners. This type of programme is particularly useful for teaching architectural heritage of the 20th Century, its...
-
Virtual reality tools in teaching the conservation and history of Polish architecture
PublikacjaVirtual reality and its impact on teaching conservation and architectural history is the subject of this article. During the COVID-19 crisis in 2020, the education of students of architecture was transferred by Gdańsk University of Technology (GUT), Gdańsk, Poland, to distance learning. This method has provided academics an opportunity to examine the impact of virtual reality and remote education on architectural history and conservation....
-
Guest Editorial
PublikacjaArchitectural Education
-
Supporting study tours in the teaching of architectural heritage
PublikacjaStudy tours are a highly effective way to acquire knowledge. They improve students’ understanding of issues that otherwise may seem partly abstract to them. Presented in this article is the unique way in Poland in which support is given to the teaching of architectural heritage. It has been carried out continuously for almost 50 years in the Faculty of Architecture at Gdańsk University of Technology (FA-UT), Gdańsk, Poland, in...
-
Tytuły kościoła pocysterskiego w Oliwie
PublikacjaKościół pocysterski w Oliwie obecnie ma trzy tytuły: Trójcy Świętej, Najświętszej Panny Marii i św. Bernarda. Z dokonanych badań wynika, że zestaw ten nie jest pierwotny lecz powstał z biegiem czasu. Na najstarszego patrona, jeszcze małej kaplicy z pocz. XIII wieku, wybrano NPMarię. Kolejny, św. Bernard został dodany po zakończeniu prac w 3 ćw. XIII wieku. Powstał wtedy pierwszy w pełni ukończony oliwski kościół. Ostatniego patrona...
-
Zespół mieszkaniowo-usługowy ZUS przy ul. Partyzantów w Gdyni, jako przykład nowoczesnego zintegrowania funkcji i formy = / ZUS residential and service complex in Partyzantów St. in Gdynia as an example of modern integration of form and function
PublikacjaArtykuł dotyczy zespołu zabudowy, który powstał w Gdyni pod koniec lat 30. XX w. Ukończenie założenia przerwał wybuch II wojny, ale pomimo tego zrealizowana część dowodzi, że zastosowane rozwiązania przestrzenne i funkcjonalne należały do najnowocześniejszych w ówczesnej Polsce.
-
Pół wieku ochrony architektury modernistycznej Gdyni = Gdynia – half a century of modernist architecture preservaton
PublikacjaArtykuł przedstawia kolejne etapy wprowadzania ochrony architektury modernistycznej Gdyni oraz realizacje związane z jej konserwacją
-
Gdyński modernizm lat międzywojennych. Oblicze stylowe epoki = Modernism of the Interwar Period of Gdynia. A Picture of the Style of the Epoch
PublikacjaLata dwudzieste i trzydzieste XX wieku, a więc czas w którym Gdynia powstawała, nie są w historii architektury okresem homogenicznym. Stylistyka modernizmu lat międzywojennych - wbrew swym uniwersalistycznym założeniom ideowym - nosiła w sobie dużą różnorodność. Widzimy to zarówno w odniesieniu do Gdyni, jak i w ogóle do architektury europejskiej tego okresu. Niniejszy rozdział prezentuje cztery główne oblicza architektury modernistycznej...
-
Opinia historyczno-konserwatorska o projekcie koncepcyjnym przebudowy wnętrz zabytkowego budynku centrali Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie autorstwa przcowni JEMS Architekci z 2020 r. w świetle ochrony modernistycznego dziedzictwa kulturowego
PublikacjaOpinia o projekcie koncepcyjnym przebudowy wnętrz zabytkowego budynku centrali Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie autorstwa pracowni JEMS Architekci z 2020 r została wykonana w świetle ochrony modernistycznego dziedzictwa kulturowego. Opinia zawiera 6 głównych rozdziałów: 1. Informacje wstępne; 2. Główne kierunki i idee modernizmu w architekturze okresu międzywojennego; 3. Historyczne wnętrza gmachu centrali BGK - wybitne...
-
Meeting Modernisms in Gdynia
PublikacjaThe paper focused on the architectural heritage of the city of Gdynia, in Poland, built in 1920s and 1930s. The city was established (founded) on the seaside of the Baltic Sea as the only port of Poland – a country that regained independence after Versailles Treaty. The history of the city, built from scratch is outstanding in Europe. Modernist architecture of the city is represented by buildings built for different purposes: housing,...
-
Monument of History in Gdynia - Problems with Protection of the Main Representative Axis of the City
PublikacjaThe spatial idea of the main representative axis was presented in 1938 in the project of the Representative District of Gdynia and partly realised in 1938-1939. Although the whole area was included in the Gdynia's Monument of History, now its spatial integration is on thread by the controversial current development plans
-
Geographical and chronological knowledge in teaching the history of architecture
PublikacjaThe subject of this article is the analysis of examination results from the course, the History of Polish Architecture. These Bachelor studies present the political, economic and cultural issues of medieval and early modern architecture, and their changes over time. Basic knowledge of the administrative division and historical regions is needed for a proper understanding of the regional diversity of cultural heritage monuments...
-
Teaching architectural history through virtual reality
PublikacjaThe impact of implementing 3D models and virtual reality in teaching the theory of architecture and architectural history is the theme of this article. Virtual reality and easy-to-use 3D tools allow a whole historic object to be visualised. As a result, there is social and economic pressure to modernise present educational methods using this technology. Therefore, the authors have focused their research on an issue of significance...
-
Między klasyką a awangardą. Szpital Morski na Oksywiu projektu Mariana Lalewicza
PublikacjaCelem artykułu jest ukazanie architektonicznego dziedzictwa Szpitala Morskiego w Gdyni, będącego inwestycją wojskową z początku lat 30. XX weku, a powstałego w biurze ważnego i cenionego architekta – Mariana Lalewicza. Ten zasłużony projektant, reprezentant klasycyzmu akademickiego, miał w swym dorobku m.in. kilka gdyńskich obiektów istotnych dla Polskiej Marynarki Wojennej. W 1930 r. podjął się wyzwania szczególnego, jakim była...
-
Klasztor dominikanów przy kościele św. Piotra i Pawła w Chełmnie. Stan zachowania na początku XIX w. i zagospodarowanie terenu po jego rozbiórce
PublikacjaCelem artykułu jest przestrzenna rekonstrukcja zburzonego w latach 30. XIX w. klasztoru dominikanów w Chełmnie. Podstawą studiów są prowadzone przez autora badania architektoniczne oraz szeroka kwerenda archiwalna, która pozwoliła odnaleźć nowe źródła do dziejów obiektu (plany administracji pruskiej w związku z kasatą lat 30. XIX w. oraz akta budowlane gminy protestanckiej osadzonej w kościele po odebraniu go katolikom). W artykule...
-
Wystawa "Tadeusz Jędrzejewski - zaangażowany funkcjonalista/ architekt potrzeb"
PublikacjaJędrzejewski był absolwentem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, który od 1928 roku związał się zawodowo z Gdynią. W swojej praktyce zawodowej dostrzegał, analizował i odpowiadał na potrzeby budującej się Gdyni w zakresie teorii i krytyki architektury. Zaprezentowane na wystawie w liczbie ponad 40 inwestycje, stanowiły przekrój architektury nowoczesnej. Projekt wystawy "Tadeusz Jędrzejewski - zaangażowany funkcjonalista/...
-
Wystawa "Gdynia - Tel Awiw. Odsłona gdyńska"
PublikacjaArchitektoniczny wymiar wystawy ukształtowały będą przede wszystkim znakomite makiety ikonicznych budynków Gdyni i Tel Awiwu. Rytm ich rozstawienia, w sposób intuicyjny prowadzić miał zwiedzających przez prezentowane treści, odwołujące się do różnorodnych form i funkcji architektury modernizmu. Szczególna uwaga poświęcona została podobieństwom i różnicom między oboma miastami, w zakresach: układu urbanistycznego, charakteru zabudowy,...
-
Przemiany przestrzenne w obrębie średniowiecznego założenia klasztornego karmelitów przy kościele św. Józefa w Gdańsku w świetle wykopalisk archeologicznych
PublikacjaArtykuł dotyczy prac archeologicznych prowadzonych w latach 2017-2019 oraz opracowań architektonicznych wykonywanych w latach 2018-2019. Wprowadza nowe ustalenia na temat przekształceń zespołu karmelickiego w późnym średniowieczu tj. dla okresu po 1464 - ok. 1520. Ponadto wskazuje na możliwe usytuowanie zabudowań szpitala św. Jerzego (przed 1335 - przed 1464).
-
Adaptation of Architectural Heritage in the Era of Climate Change. Torpedo Platform in Babie Doły
PublikacjaThe paper provides original insight into the problem of adap¬tation of historical objects in the era of climate change. It conveys a message that in times of climate crisis, there is a need to go beyond an anthropocentric perspective, specifically, that architec¬ture should not only be designed for people, but should also provide a framework for nature. As well as shaping spaces for human beings, the architect is also responsible...
-
Architektura kościołów dominikańskich w średniowiecznych Prusach
PublikacjaBadania architektoniczne kościołów w Chełmnie, Elblągu, Gdańsku i Tczewie oraz próba rozpoznania danych na temat świątyni predykantów w Toruniu pozwoliły zrekonstruować historię budowlaną pięciu z nich. Poszczególne obiekty nigdy nie były realizowane w całości według z góry założonego planu. Proces ich projektowania i budowy to aż do przełomu XIV i XV wieku ciągłe modyfikacje, wpasowywanie się w kontekst przestrzenny miasta, zmiany...
-
Nomination Dossier, The Modernist Centre of Gdynia, Part 2b, History and Development
PublikacjaHistory and development of Gdynia, from Medieval times up until today. The project concerns such chapters as: Introduction; The village of Gdynia; Gdynia as a seaside resort; Construction of the port and the city in the interwar period; The modernist city centre – layout; architecture;Architecture of the city centre; South Pier and Grand District; Post-war development of Śródmieście: a continuation
-
O odkrywaniu historii budowlanej kościoła św. Mikołaja w Gdańsku. Architektura świątyni Dominikanów w świetle badań architektonicznych, archeologicznych i konserwatorskich
PublikacjaRozdział dotyczy prowadzonych prac restauracyjnych, konserwatorskich, archeologicznych i badań architektonicznych w kościele św. Mikołaja w ciągu ostatnich 200 lat i ich wypływu na rozwój wiedzy o historii budowlanej budynku. Autor odnosi się także do najnowszych prowadzonych przez siebie badań terenowych w kościele z lat 2018-2021. Praca stanowi zapowiedź monografii o architekturze kościołów dominikańskich.
-
NOMINATION DOSSIER, The Modernist Centre of Gdynia, parts 4 - 7
PublikacjaThe city of Gdynia is commonly known in Poland as a symbol of the country’s independence and evidence of the foresight of planners and politicians. It is the outcome of the efforts and aspirations of generations of people from all kinds of backgrounds who made Gdynia their home. Document prepared by researchers from Gdansk University of Technology and other experts is the important part of the Nomination Dossier prepared for international...
-
The Modernist Centre of Gdynia. Management Plan for the Nominated Property for the Years 2022-2027. Attachment to: Nomination Dossier on the inscription on the UNESCO World Heritage List of a part of Gdynia City Centre, Poland
PublikacjaThe Management Plan is a document that helps in managing the Nominated Property and follows the Operational Guidelines for the Implementation of the Convention. The Plan is intended as a management tool to ensure the protection and maintenance of the Outstanding Universal Value (OUV) and the features that determine the integrity and authenticity of the place.
-
Ochrona i konserwacja historycznej architektury modernistycznej Gdyni
PublikacjaW książce opisano różnorodne działania związane z ochroną i konserwacją architektury modernistycznej Gdyni na podstawie kilkunastu lat doświadczeń autora. Scharakteryzowano system ochrony, a także problemy konserwacji od skali miasta, aż do różnych detali wykończeniowych. Przedstawiono wiele nieznanych do tej pory rozwiązań estetycznych, związanych z wykańczaniem budynków modernistycznych. Wykazano, że elewacje modernistyczne w...
-
The room above the porte cochere of the Kwidzyn castle in the times of Pomesanian chapter
PublikacjaArtykuł przedstawia historię budowlaną pomieszczenia nad przejazdem bramnym w skrzydle północnym zamku w Kwidzynie w czasach kapituły pomezańskiej. Prezentowane ustalenia uzyskano na podstawie wyników badań architektonicznych, stratygraficznych oraz analizy materiałów archiwalnych, które przeprowadzono w 2017 roku. Według nich pomieszczenie powstało w pierwszym etapie wznoszenia zamku. W kolejnych wiekach podlegało architektonicznym...
-
Problematyka współczesnych ingerencji w historyczną zabudowę przemysłową na przykładzie zespołu portowo-stoczniowego w Gdyni
PublikacjaNa terenach portowo-stoczniowych Gdyni zachowanych jest wiele historycznych obiektów, które ze względu na zmiany w funkcjonowaniu portu oraz przekształcenia użytkowania terenów podlegają określonym zmianom. Najważniejsze z tych budynków są objęte ścisłą ochroną prawną poprzez wpisanie do rejestru zabytków. Zapewnia to ich zachowanie i często także rewaloryzację. Inne, także wartościowe, ale nieobjęte tak ścisłą ochroną – uwzględnione...
-
Gdyńskie perły czyli więcej niż modernizm
PublikacjaMonografia przedstawia różne tendencje stylowe w gdyńskie architekturze, zarówno w okresie międzywojennym jak i w latach powojennych
-
Przed modernizmem - style w gdyńskiej architekturze lat dwudziestych
PublikacjaZarówno w historiografii architektury polskiej jak i europejskiej lata dwudzieste XX wieku omawiane są głównie w kontekście rodzącego się modernizmu. Nic w tym zresztą nie ma dziwnego, bo to właśnie ten nurt wyznaczał nowe trendy i w przyszłości decydować miał o dziejach architektury w całym stuleciu. Odchodziła w przeszłość trwająca od połowy XIX wieku epoka historyzmu, a zaczynała się epoka nowa, modernistyczna. Tak więc oblicze...
-
Wystawa MORZE \ MIASTO \ PORT - koncepcja merytoryczna i projekt aranżacji wystawy
PublikacjaZamysł ideowy wystawy opiera się na stworzeniu narracji o powstaniu i rozwoju portu w Gdyni za pomocą artystycznych wizerunków jego samego. W dwudziestoleciu międzywojennym przestrzeń ta elektryzowała rozmachem inwestycji, skalą przedsięwzięcia, nieznanymi technologiami, nowoczesnością architektury. Odwiedzenie polskiego wybrzeża i wizyta w porcie działały jak magnes na wielu Polaków. Narodowy sen o morskiej potędze dodatkowo podsycał...
-
NA STYKU LĄDU I WODY - GDAŃSK
PublikacjaNa wyjątkowość zasobu kulturowego dawnej Stoczni Gdańskiej składają się różne wartości i czynniki działające na siebie wzajemnie w sposób synergiczny. Obok treści historycznych, związanych z samym zakładem przemysłowym, znajdują się te dotyczące strajków robotniczych i przemian ustrojowych. Dodatkowo, specyfiką krajobrazu przemysłowego, w rozumieniu zabudowy i zagospodarowania, jest pewna „warstwowość”, a dla obserwatora z zewnątrz...
-
Structural analysis as a supporting method for the research of the medieval brick architecture
PublikacjaChronology of brick historical buildings might be established much more precisely than the chronology of stone ones due to the architectural and metrical analysis of bricks, mortars and brickworks. Comparison of historical sources allows to reconstruct the previous stages of constructing monuments. Causations between transformations and developments of monuments are usually interpreted as the results of artistic or ideological...
-
Ad hoc prayer spaces – a challenge of the architecture of the 21th century
PublikacjaThis article considers the problem of arranging places of prayer in the vicinity of universities and dormitories. A survey was conducted among students living in the dormitories of the Gdańsk University of Technology in order to determine if there was a real need to arrange such spaces. Subsequently, examples of temporary chapels designed in the last 20 years in Western European countries were presented. Analysis of the selected...
-
Badania architektoniczne Twierdzy Wisłoujście w Gdańsku. Etap III: wnętrza Wieńca
PublikacjaBadania architektoniczne dotyczyły Wieńca w Twierdzy Wisłoujście. Stanowiły uzupełnienie rozwarstwień Wieńca w zakresie planu budowli.
-
Architektura zespołu Politechniki Gdańskiej 1904-2018
PublikacjaBudynki i układ przestrzenny zespołu Politechniki Gdańskiej są doskonałym dokumentem są przemian architektury w XX wieku. Niezależnie od będącej przedmiotem dyskusji ciągłości lub nieciągłości dziejów uczelni jako instytucji prowadzącej badania naukowe i kształcącej studentów, jej architektura stanowi jednolitą całość. Położony u wylotu malowniczej doliny okolonej zielonymi wzgórzami zespół tworzą obiekty reprezentujące najważniejsze...
-
Study on 19th-century cast iron columns from the former financial office building in Kwidzyn
PublikacjaThe article presents the results for cast iron columns used as floor supports in the former financial office building in Kwidzyn (Poland).The stocktaking drawings provided the general and detailed data about the 19th century designer’s decisions. During the research, architectural and structural analysis was carried out. The graphics were used as a starting material for preparing 3D calculation models. The FEM-based numerical simulations...
-
Fasady zabytkowe
PublikacjaKonserwacja zabytków nie jest zamkniętą księgą niezmiennych praw i zasad. Zmienia się wraz z kolejnymi epokami.I nie jest zbiorem sztywnych reguł, które dają się zastosować bez refleksji i wiedzy. W każdym przypadku prac prowadzonych na konkretnej fasadzie konieczne jest postawienie diagnozy właściwej dla rozpatrywanego przypadku i umiejętne znalezienie środków zaradczych w tej konkretnej jednostkowej sytuacji. Trzeba umieć ocenić...
-
Urbanistyka i architektura dawnego garnizonu w Gdańsku Strzyży
PublikacjaPrzedstawione zostały dzieje budowy i rozwoju urbanistycznego dawnych koszar w Gdańsku-Strzyży. Scharakteryzowano także architekturę poszczególnych obiektów z podaniem ich pierwotnych jak i późniejszych funkcji. Opisano szczegółowo d. koszary jednostki taborów, I. i 2. Regimentu Huzarów Przybocznych, późniejsze uzupełnienia zespołu koszar, zabudowę składu wozowni, także zabudowę wojskową pozostającą poza obrębem koszar.
-
Gdyńskie chłodnie portowe - studium przypadku przemysłowej architektury portowej okresu modernizmu
PublikacjaArtykuł podejmuje tematykę obiektów monumentalnej architektury przemysłowej portu gdyńskiego, o funkcji chłodni. Rozwój technologii chłodzenia spowodował, że od połowy XIX w. obiekty takie budowano w dużych, zazwyczaj międzynarodowych ośrodkach dla zapewnienia wysokiego poziomu obsługi handlu produktami łatwo psującymi się. Dynamiczny rozwój portowego zaplecza Gdyni w okresie międzywojennym zaowocował powstaniem aż trzech budowli...
-
DREWNO i DOM. Drewno w architekturze mieszkalnej dawnego Wejherowa
PublikacjaDrewno jest jednym z podstawowych materiałów budowlanych, który bardzo często był wykorzystywany w budownictwie minionych okresów historycznych. Drewno stosowano zarówno jako materiał konstrukcji budynków lub ich części, jak i tworzywo do kształtowania poszczególnych elementów i detalu architektonicznego. Wystawa przedstawia różne sposoby wykorzystania tego materiału budowlanego w architekturze mieszkaniowej Wejherowa w przeszłości....
-
Kościół grodowy w Gdańsku. Studium z pogranicza historii i architektury
PublikacjaW części pierwszej artykułu przedstawiony został zarys dziejów kościoła grodowego, noszącego wezwanie mariackie. Powstał on ok. poł. XII w. i istniał aż do końca lat dwudziestych XIV w. W XIII w. lokowana była przy nim grupa kanonicka pełniąca pełniąca funkcje kancelaryjne przy księciu Świętopełku II i Warcisławie II. Kościół przetrwał zniszczenie Gdańska przez Krzyżaków i był przez nich użytkowany aż do rozpoczęcia budowy zamku...
-
Architektura gdyńskich kamienic okresu międzywojennego
PublikacjaKamienice gdyńskiego Śródmieścia są świetnym dokumentem epoki dwudziestilecia międzywojennego i świadectwem przełomu, który wówczas dokonał się w architekturze. Ich kształt przestrzenny i przemiany jakim ulegały dobrze wpisują się w ciąg rozwojowy europejskiego domu miejskiego. Ich dzieje związane są też z gdyńskich architektów, budowniczych i rodzin, które domy te wznosiły.
-
Wystąpienie w dyskusji
PublikacjaWystąpienie dotyczy konieczności dokumentowania i upubliczniania wiedzy o czasach planowania przestrzennego PRLu. Okres ten wyraziście wyrył sie w przestrzeni naszych dzisiejszych miast po pierwsze poprzez ''blokowiska'', najpowszechniejszą miejską formę środowiska zamieszkania oraz wciąż trwajacy w praktyce paradygmat modernistycznego planowania przestrzennego.