Abstrakt

Degradacja wieloletniej zmarzliny oraz recesja lodowców są czynnikami modyfikującymi skład chemiczny wód powierzchniowych na wybranych obszarach peryglacjalnych o znikomym wpływie antropopresji na środowisko. Do badań zostały wybrane dwa obszary: (1) Dolina Jezior (Mongolia) oraz (2) zachodnie wybrzeże Zatoki Admiralicji (Wyspa Króla Jerzego). Badania próbek wód obejmowały analizy chemiczne związków organicznych i nieorganicznych (w tym zanieczyszczeń) oraz parametrów fizykochemicznych. Na podstawie wyników badań stwierdzono, że degradacja wieloletniej zmarzliny w Mongolii wywiera wpływ na skład chemiczny badanych wód. Z kolei na Wyspie Króla Jerzego nie zaobserwowano zjawiska reemisji zanieczyszczeń z pokrywy lodowej. Stwierdzono jednak, że recesja lodowców wpływa na modyfikację składu chemicznego wód przez wzmożoną denudację chemiczną. Wykryte w próbkach wód zanieczyszczenia mogą pochodzić ze źródeł globalnych (np. związki z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, WWA) i lokalnych (np. związki z grupy n-alkanów). Stwierdza się także udział globalnych naturalnych źródeł emisji związków z grupy WWA. Nie mniej bez względu na źródło pochodzenia obecność zanieczyszczeń na wybranych obszarach może stanowić przyczynę zaburzenia homeostazy ekosystemów. Podsumowując, można stwierdzić, że przeprowadzone badania: (1) umożliwiają obserwację skutków wpływu obecnego trendu globalnych zmian klimatu na środowisko, który najszybciej widoczny jest w strefach kriosfery oraz (2) pozwalają śledzić los środowiskowy zanieczyszczeń na obszarach o znikomej działalności człowieka.

Autor (1)