Abstrakt

Celem artykułu jest zbadanie wpływu sektora bankowego na sferę realną gospodarki w Indiach i określenie, w jakim stopniu oddziałuje pozytywnie, a w jakim stanowi barierę rozwojową. W pierwszej części tekstu omówione zostały teoretyczne propozycje dotyczące zależności między działalnością banków a sferą realną. Cztery podstawowe funkcje banków to zwiększanie efektywności alokacji zasobów, mobilizacja oszczędności, ograniczanie ryzyka oraz zmniejszanie kosztów transakcyjnych. Następna część artykułu poświęcona jest historii i obecnej sytuacji sektora w Indiach. Mimo przeprowadzanej od początku lat 90. XX w. liberalizacji branży, zakres kontroli państwowej jest nadal szeroki i przejawia się przede wszystkim w nakładaniu minimalnych limitów kredytów, które muszą być kierowane do tzw. sektorów priorytetowych. Stanowi to istotny problem dla banków, ponieważ portfel tego typu kredytów jest niskiej jakości i znaczący ich odsetek jest klasyfikowany jako kredyty zagrożone. Sektor bankowy jako całość jest słabo rozwinięty w stosunku do krajów bogatszych, zarówno pod względem rozmiarów, jak i dostępności i jakości oferowanych usług. O zacofaniu świadczy również niska wartość udzielanych kredytów w odniesieniu do depozytów, nie tylko znacznie niższa niż w krajach wysoko rozwiniętych, ale też niż w pozostałych krajach grupy BRIC, do której zaliczane są Indie. Banki indyjskie udzielały kredytów głównie przedsiębiorstwom z sektora przemysłowego (45% łącznej wartości) oraz z sektora usługowego (ok. 24%). Pozytywnie, biorąc pod uwagę istotne bariery rozwoju Indii, należy ocenić wysoki odsetek kredytów udzielonych przedsiębiorstwom infrastrukturalnym, zwłaszcza w branży produkcji i dystrybucji energii elektrycznej. Na podstawie wymienionych i innych danych dotyczących różnych aspektów funkcjonowania banków w Indiach, należy stwierdzić, że spełnia on swoje funkcje makroekonomiczne w ograniczonym zakresie. Funkcje mobilizacyjna i zmniejszania kosztów transakcji nie są realizowane w dostatecznym stopniu z powodu niskiego stopnia nasycenia usługami bankowymi. Funkcja alokacyjna, związana z poprawą efektywności alokacji kapitału, a także funkcja ograniczania ryzyka, również są wypełniane w niewielkim stopniu głównie z powodu rządowego programu wsparcia dla wybranych sektorów i związanego z nim wysokiego odsetka kredytów zagrożonych.

Autor (1)