Słowa kluczowe

Informacje szczegółowe

Kategoria:

Publikacja w czasopiśmie

Typ:

Publikacja w czasopiśmie

Opublikowano w:

BMC Medical Ethics nr 24,
ISSN: 1472-6939

Rok wydania:

2023

DOI:

Cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego (otwiera się w nowej karcie) https://doi.org/10.1186/s12910-023-00930-z

Bibliografia: test

1. Hewitt R, Watson P. Defining biobank. Biopreserv Biobank. 2013;11(5):309-15. otwiera się w nowej karcie
2. Annaratone L, De Palma G, Bonizzi G, Sapino A, Botti G, Berrino E, Man- nelli C, Arcella P, Di Martino S, Steffan A, Daidone MG, Canzonieri V, Parodi B, Paradiso AV, Barberis M, Marchiò C, Alleanza Contro il Cancro (ACC) Pathology and Biobanking Working Group. Basic principles of biobank- ing: from biological samples to precision medicine for patients. Virchows Arch. 2021;479(2):233-46. otwiera się w nowej karcie
3. Argudo-Portal V, Domènech M. The reconfiguration of biobanks in Europe under the BBMRI-ERIC framework: towards global shar- ing nodes? Life Sci Soc Policy. 2020;16:9. https:// doi. org/ 10. 1186/ s40504-020-00105-3. otwiera się w nowej karcie
4. De Souza YG, Greenspan JS. Biobanking past, present and future: respon- sibilities and benefits. AIDS. 2013;27(3):303-12.
5. Olson JE, Bielinski SJ, Ryu E, Winkler EM, Takahashi PY, Pathak J, Cerhan JR. Biobanks and personalized medicine. Clin Genet. 2014;86(1):50-5. otwiera się w nowej karcie
6. Kinkorová J. Biobanks in the era of personalized medicine: objectives, challenges, and innovation. EPMA J. 2016;7(1):4. https:// doi. org/ 10. 1186/ s13167-016-0053-7. otwiera się w nowej karcie
7. Coppola L, Cianflone A, Grimaldi AM, Incoronato M, Bevilacqua P, Messina F, Baselice S, Soricelli A, Mirabelli P, Salvatore M. Biobanking in health care: evolution and future directions. J Transl Med. 2019;17(1):172. https:// doi. org/ 10. 1186/ s12967-019-1922-3. otwiera się w nowej karcie
8. Hartman V, Matzke L, Watson PH. Biospecimen complexity and the evolu- tion of biobanks. Biopreserv Biobank. 2019;17(3):264-70. otwiera się w nowej karcie
9. Yaghoobi H, Hosseini SA. History of the largest global biobanks, ethical challenges, registration, and biological samples ownership. J Public Health (Berlin). 2021. https:// doi. org/ 10. 1007/ s10389-021-01504-2. otwiera się w nowej karcie
10. Park A. 10 ideas changing the world right now. Time Magazine; 2009. http:// conte nt. time. com/ time/ speci als/ packa ges/ artic le/ 0,28804 ,18847 79_ 18847 82_ 18847 66,00. html. Accessed 15 Dec 2022. otwiera się w nowej karcie
11. Pandya J. Biobanking is changing the world. Forbes; 2019. https:// www. forbes. com/ sites/ cogni tivew orld/ 2019/ 08/ 12/ bioba nking-is-chang ing- the-world/. Accessed 15 Dec 2022. otwiera się w nowej karcie
12. Strawbridge RJ, Ward J, Cullen B, Tunbridge EM, Hartz S, Bierut L, Horton A, Bailey MES, Graham N, Ferguson A, Lyall DM, Mackay D, Pidgeon LM, Cavanagh J, Pell JP, O'Donovan M, Escott-Price V, Harrison PJ, Smith DJ. otwiera się w nowej karcie
13. Genome-wide analysis of self-reported risk-taking behaviour and cross- disorder genetic correlations in the UK Biobank cohort. Transl Psychiatry. 2018;8:39. https:// doi. org/ 10. 1038/ s41398-017-0079-1. otwiera się w nowej karcie
14. Dennison CA, Legge SE, Bracher-Smith M, Menzies G, Escott-Price V, Smith DJ, Doherty AR, Owen MJ, O'Donovan MC, Walters JTR. Association of genetic liability for psychiatric disorders with accelerometer-assessed physical activity in the UK Biobank. PLoS One. 2021;16(3):e0249189. https:// doi. org/ 10. 1371/ journ al. pone. 02491 89. otwiera się w nowej karcie
15. Sewell MDE, Jiménez-Sánchez L, Shen X, Edmondson-Stait AJ, Green C, Adams MJ, Rifai OM, McIntosh AM, Lyall DM, Whalley HC, Lawrie SM. Associations between major psychiatric disorder polygenic risk scores and blood-based markers in UK biobank. Brain Behav Immun. 2021;97:32-41. otwiera się w nowej karcie
16. Matera-Witkiewicz A, Gleńska-Olender J, Uhrynowska-Tyszkiewicz I, Witoń M, Zagórska K, Ferdyn K, Laskowski M, Sitek P, Marciniak B, Pawlikowski J, Strapagiel D. Manual of Biobank quality management. Wrocław: Domaradzki et al. BMC Medical Ethics (2023) 24:53 otwiera się w nowej karcie
17. Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich; 2023. https:// doi. org/ 10. 1007/ 978-3-031-12559-1. otwiera się w nowej karcie
18. International Society for Biological and Environmental Repositories. http:// www. isber. org/. Accessed 17 June 2023. otwiera się w nowej karcie
19. Kinkorová J. Education for future biobankers -the state-of-the-art and outlook. EPMA J. 2021;12(1):15-25. https:// doi. org/ 10. 1007/ s13167-021-00234-5. otwiera się w nowej karcie
20. Litton JE. Launch of an infrastructure for health research: BBMRI-ERIC. Biopreserv Biobank. 2018;16(3):233-41. https:// doi. org/ 10. 1089/ bio. 2018. 0027. otwiera się w nowej karcie
21. Henderson MK, Matharoo-Ball B, Schacter B, Kozlakidis Z, Smits E, Törnwall O, Litton JE. Global biobank week: toward harmonization in biobanking. otwiera się w nowej karcie
22. Biopreserv Biobank. 2017;15(6):491-3. https:// doi. org/ 10. 1089/ bio. 2017. 29030. mkh. otwiera się w nowej karcie
23. European Biotech Week. https:// biote chweek. org/ events/. Accessed 18 June 2023.
24. Baldo C, Casareto L, Renieri A, Merla G, Garavaglia B, Goldwurm S, Pegoraro E, Moggio M, Mora M, Politano L, Sangiorgi L, Mazzotti R, Viotti V, Meloni I, Pellico MT, Barzaghi C, Wang CM, Monaco L, Filocamo M. The alliance between genetic biobanks and patient organisations: the experi- ence of the telethon network of genetic biobanks. Orphanet J Rare Dis. 2016;11(1):142. https:// doi. org/ 10. 1186/ s13023-016-0527-7. otwiera się w nowej karcie
25. Luna Puerta L, Kendall W, Davies B, Day S, Ward H. The reported impact of public involvement in biobanks: a scoping review. Health Expect. 2020;23(4):759-88. https:// doi. org/ 10. 1111/ hex. 13067. otwiera się w nowej karcie
26. Castellanos-Uribe M, Gormally E, Zhou H, Matzke E, Watson PH. Biobank- ing education. Biopreserv Biobank. 2020;18(1):1-3. https:// doi. org/ 10. 1089/ bio. 2019. 29062. mjc. otwiera się w nowej karcie
27. O'Donoghue S, Byrne JA, Green C, Hill K, Kozlakidis Z, De Wilde A, Mullins P, Wiles KR. The experts speak on biobank education. Biopreserv Biobank. 2020;18(1):14-7. https:// doi. org/ 10. 1089/ bio. 2020. 29064. sod. otwiera się w nowej karcie
28. Polska Sieć Biobanków. https:// polsk asiec bioba nkow. pl/ EN/ home. Accessed 16 Dec 2022.
29. Witoń M, Strapagiel D, Gleńska-Olender J, Chróścicka A, Ferdyn K, Skokowski J, Kalinowski L, Pawlikowski J, Marciniak B, Pasterk M, Matera- Witkiewicz A, Kozera Ł. Organization of BBMRI.pl: the Polish biobanking network. Biopreserv Biobank. 2017;15(3):264-9. otwiera się w nowej karcie
30. Kozera Ł, Strapagiel D, Gleńska-Olender J, Chrościcka A, Ferdyn K, Skokowski J, Kalinowski L, Pawlikowski J, Marciniak B, Pasterk M, Matera- Witkiewicz A, Lewandowska-Szumieł M, Piast M, Witoń M. Biobankowanie ludzkiego materiału biologicznego dla celów naukowych w Polsce i w Europie. Stud Iurid. 2018;73:13-28.
31. Chróścicka A, Paluch A, Kozera Ł, Lewandowska-Szumieł M. The land- scape of biobanks in Poland -characteristics of Polish biobanking units at the beginning of BBMRI.pl organization. J Tran Med. 2021;19(1):267. https:// doi. org/ 10. 1186/ s12967-021-02926-y. otwiera się w nowej karcie
32. Krekora-Zając D. Legal aspects of biobanking HBS for scientific purposes in Poland. Stud Prawnicze. 2019;4(220):165-84. otwiera się w nowej karcie
33. Pawlikowski J. Biobankowanie ludzkiego materiału biologicznego do celów badań naukowych -aspekty organizacyjne, etyczne, prawne i społeczne. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego w Lublinie; 2013.
34. Pawlikowski J, Wiechetek M, Majchrowska A. Associations between the willingness to donate samples to biobanks and selected psychological variables. Int J Env Res Public Health. 2022;19(5):2552. https:// doi. org/ 10. 3390/ ijerp h1905 2552. otwiera się w nowej karcie
35. Majchrowska A, Wiechetek M, Domaradzki J, Pawlikowski J. Social dif- ferentiation of the perception and human tissues donation for research purposes. Front Genet. 2022;13:989252. https:// doi. org/ 10. 3389/ fgene. 2022. 989252. otwiera się w nowej karcie
36. Domaradzki J, Pawlikowski J. Public attitudes toward biobanking of human biological material for research purposes: a literature review. Int J Environ Res Public Health. 2019;16(12):2209. https:// doi. org/ 10. 3390/ ijerp h1612 2209. otwiera się w nowej karcie
37. Tomlinson T. Respecting donors to biobank research. Hastings Cent Rep. 2013;43(1):41-7. otwiera się w nowej karcie
38. Mitchell D, et al. Biobanking from the patient perspective. Res Involv Engagem. 2015;1:4. https:// doi. org/ 10. 1186/ s40900-015-0001-z. otwiera się w nowej karcie
39. Sanner J, Yu E, Nomie K. Nursing and biobanking. Adv Exp Med Biol. 2015;864:157-63. otwiera się w nowej karcie
40. Caixeiro N, Byun H, Descallar J, Levesque J, de Souza P, Lee CS. Health pro- fessionals' opinions on supporting a cancer biobank: identification of bar- riers to combat biobanking pitfalls. Eur J Hum Genet. 2016;24(5):626-32. otwiera się w nowej karcie
41. Persaud A, Bonham VL. The role of the health care provider in building trust between patients and precision medicine research programs. Am J Bioeth. 2018;18(4):26-8. otwiera się w nowej karcie
42. Lhousni S, Boulouiz R, Abda N, Tajir M, Bellaoui M, Ouarzane M. Assess- ment of knowledge, attitudes and support of health professionals towards biobanks in eastern Morocco. Open J Epidemiol. 2019;9:191-201. otwiera się w nowej karcie
43. Miller L, Rosenzweig M. Biobanking: how oncology nurses can contribute to its use. Clin J Oncol Nurs. 2021;25(6):637-9. otwiera się w nowej karcie
44. Chróścicka A, Paluch A, Kalaszczyńska I, Szabłowska-Gadomska I. Biobank personnel -the key to its success. Alternat Lab Anim. 2022;50(4):275-81. otwiera się w nowej karcie
45. Leiman DA, Lorenzi NM, Wyatt JC, Doney AS, Rosenbloom ST. US and Scottish health professionals' attitudes toward DNA biobanking. J Am Med Inform Assoc. 2008;15:357-62. otwiera się w nowej karcie
46. Kintossou AK, et al. Study of laboratory staff' knowledge of biobanking in Côte d'Ivoire. BMC Med Ethics. 2020;21(1):88. https:// doi. org/ 10. 1186/ s12910-020-00533-y. otwiera się w nowej karcie
47. Abdelhafiz AS, Sultan EA, Ziady HH, Sayed DM, Khairy WA. Knowledge, perceptions and attitude of Egyptian physicians towards biobanking issues. PLoS One. 2021;16(3):e0248401. https:// doi. org/ 10. 1371/ journ al. pone. 02484 01. otwiera się w nowej karcie
48. Krajewska-Kułak E, Kułak W, Van Damme-Ostapowicz K, Rozwadowska E, Lewko J. Students opinions on DNA banking. Preliminary report. Prog Health Sci. 2011;1(2):102-5. otwiera się w nowej karcie
49. Tozzo P, Fassina A, Caenazzo L. Young people's awareness on biobank- ing and DNA profiling: results of a questionnaire administered to Italian university students. Life Sci Soc Policy. 2017;13:9. https:// doi. org/ 10. 1186/ s40504-017-0055-9. otwiera się w nowej karcie
50. Ziady H, El Zeiny N, Sultan EA, El Sharef Y. Assessment of medical students' knowledge and attitude towards biobanks and biospecimens donation. J Int Med Res. 2017;38(1):1-9. otwiera się w nowej karcie
51. Khatib F, Jibrin D, Al-Majali J, Elhussieni M, Almasaid S, Ahram M. Views of university students in Jordan towards biobanking. BMC Med Ethics. 2021;22(1):152. https:// doi. org/ 10. 1186/ s12910-021-00719-y. otwiera się w nowej karcie
52. Eurostat, Brancato G, Macchia S, Murgia M, Signore M, Simeoni G, Blanke K, Körner T, Nimmergut A, Lima P, Paulino R, Hoffmeyer-Zlotnik JHP. The handbook of recommended practices for questionnaire development and testing in the European statistical system. 2005. https:// unsta ts. un. org/ unsd/ EconS tatKB/ Knowl edgeb aseAr ticle 10364. aspx. Accessed 15 Dec 2022.
53. Lipworth W, Forsyth R, Kerridge I. Tissue donation to biobanks: a review of sociological studies. Sociol Health Illn. 2011;33(5):792-811. https:// doi. org/ 10. 1111/j. 1467-9566. 2011. 01342.x. otwiera się w nowej karcie
54. Nobile H, Vermeulen E, Thys K, Bergmann MM, Borry P. Why do par- ticipants enroll in population biobank studies? A systematic literature review. Expert Rev Mol Diagn. 2013;13(1):35-47. https:// doi. org/ 10. 1586/ erm. 12. 116. otwiera się w nowej karcie
55. Shabani M, Bezuidenhout L, Borry P. Attitudes of research participants and the general public towards genomic data sharing: a systematic literature review. Expert Rev Mol Diagn. 2014;14(8):1053-65. https:// doi. org/ 10. 1586/ 14737 159. 2014. 961917. otwiera się w nowej karcie
56. D' Abramo F, Schildmann J, Vollmann J. Research participants' perceptions and views on consent for biobank research: a review of empirical data and ethical analysis. BMC Med Ethics. 2015;16:60. https:// doi. org/ 10. 1186/ s12910-015-0053-5. otwiera się w nowej karcie
57. Sawicka-Gutaj N, Gruszczyński D, Guzik P, Mostowska A, Walkowiak J. Publication ethics of human studies in the light of the Declaration of Helsinki -a mini-review. JMS. 2022;91:e700. https:// doi. org/ 10. 20883/ medic al. e700. otwiera się w nowej karcie
58. Pawlikowski J, Sak J, Marczewski K. The analysis of the ethical, organiza- tional and legal aspects of Polish biobanks activity. Eur J Public Health. 2010;20(6):707-10. otwiera się w nowej karcie
59. Pawlikowski J, Sak J, Marczewski K. Biobank research and ethics: the problem of informed consent in Polish biobanks. Arch Med Sci. 2011;7(5):896-901. otwiera się w nowej karcie
60. Matera-Witkiewicz A, Krupińska M, Sitek P, Laskowski M, Zagórska K, Gleńska-Olender J. Quality Management in Polish Biobanking Network -current status before the implementation of unified and harmonized • fast, convenient online submission • thorough peer review by experienced researchers in your field • rapid publication on acceptance • support for research data, including large and complex data types • gold Open Access which fosters wider collaboration and increased citations maximum visibility for your research: over 100M website views per year submit your research ? Choose BMC and benefit from: ? Choose BMC and benefit from: integrated quality management system. Front Med. 2022;8:780294. https:// doi. org/ 10. 3389/ fmed. 2021. 780294. otwiera się w nowej karcie
61. Hoeyer KL. Size matters: the ethical, legal and social issues surround- ing large-scale genetic biobank initiatives. Norsk Epidemiologi. 2012;21(2):211-20. otwiera się w nowej karcie
62. Bledsoe MJ. Ethical, legal and social issues of biobanking: past, present, and future. Biopreserv Biobank. 2017;15(2):142-7. otwiera się w nowej karcie
63. Caulfield T, Murdoch B. Genes, cells, and biobanks: yes, there's still a con- sent problem. PLoS Biol. 2017;15(7):e2002654. https:// doi. org/ 10. 1371/ journ al. pbio. 20026 54. otwiera się w nowej karcie
64. Domaradzki J. Geneticization and biobanking. Pol Sociol Rev. 2019;1(205):103-17.
65. Ministerstwo Edukacji i Nauki, Biobanki łączą się w sieć. 2020. https:// www. gov. pl/ web/ eduka cja-i-nauka/ bioba nki-lacza-sie-w-siec. Accessed 15 Dec 2022.
66. Ahsan M, Rana ZA, Ali M, Anwer K. Assessment of knowledge, concerns and support of physicians towards biobanks in Pakistan, and their willing- ness to donate. Sci Prog Res. 2021;1(4):206-68. https:// doi. org/ 10. 52152/ spr/ 2021. 152. otwiera się w nowej karcie
67. Buhmeida A, Assidi M, Alyazidi O, Olwi DI, Althuwaylimi A, Yahya FM, Arfaoui L, Merdad L, Abuzenadah AM. Assessment of biobanking knowledge and attitudes towards biospecimen donation among healthcare providers in Saudi Arabia. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(19):11872. https:// doi. org/ 10. 3390/ ijerp h1919 11872. otwiera się w nowej karcie
68. Serrano NC, Guio-Mahecha E, Becerra-Bayona S, Luna-González ML, Quin- tero-Lesmes DC. The perception of different social agents in Colombia regarding biobanks for research purposes. Biomedica. 2018;38(4):569-76. otwiera się w nowej karcie
69. Wyld L, Smith S, Hawkins NJ, Long J, Ward RL. Introducing research initiatives into healthcare: what do doctors think? Biopreserv Biobank. 2014;12(2):91-8. otwiera się w nowej karcie
70. Barazzetti G, Cavalli S, Benaroyo L, Kaufmann A. "Still rather hazy at present": citizens' and physicians' views on returning results from biobank research using broad consent. Genet Test Mol Biomarkers. 2017;21(3):159-65. otwiera się w nowej karcie
71. Gaskell G, Gottweis H. Biobanks need publicity. Nature. 2011;471(7337):159-60. https:// doi. org/ 10. 1038/ 47115 9a. otwiera się w nowej karcie
72. Gaskell G, Gottweis H, Starkbaum J, Gerber MM, Broerse J, Gottweis U, Hobbs A, Helén I, Paschou M, Snell K, Soulier A. Publics and biobanks: Pan-European diversity and the challenge of responsible innovation. Eur J Hum Genet. 2013;21(1):14-20. https:// doi. org/ 10. 1038/ ejhg. 2012. 104. otwiera się w nowej karcie
73. Dagher G. Quality matters: International standards for biobanking. Cell Prolif. 2022;55(8):e13282. https:// doi. org/ 10. 1111/ cpr. 13282. otwiera się w nowej karcie
74. Goisauf M, Martin G, Bentzen HB, Budin-Ljøsne I, Ursin L, Durnová A, Leitsalu L, Smith K, Casati S, Lavitrano M, Mascalzoni D, Boeckhout M, Mayrhofer MT. Data in question: a survey of European biobank profes- sionals on ethical, legal and societal challenges of biobank research. PLoS One. 2019;14(9):e0221496. https:// doi. org/ 10. 1371/ journ al. pone. 02261 49. Publisher's Note otwiera się w nowej karcie
75. Springer Nature remains neutral with regard to jurisdictional claims in pub- lished maps and institutional affiliations. otwiera się w nowej karcie

więcej (75) mniej

Weryfikacja:

Brak weryfikacji