Search
Filters
total: 59
filtered: 47
Search results for: fortyfikacje xix i xx-wieczne
-
Modern era fortifications as public places = Fortyfikacje nowożytne jako miejskie przestrzenie publiczne
PublicationFortyfikacje nowożytne tworzyły systemy budowli ziemnych oraz szerokich fos. Ich powierzchnia przekraczała często powierzchnię otoczonego nimi miasta. Utrata znaczenia obronnego oraz tendencje do wzrostu terytorialnego miast spowodowały konieczność zmiany funkcji fortyfikacji. W XIX i XX wieku były one rozbierane, a ich tereny zabudowywane lub przekształcane w przestrzeń publiczną. Zagospodarowanie i konserwacja tych obiektów...
-
Właściwości techniczne stali w budynkach z przełomu XIX i XX wieku
PublicationOmówiono zagadnienia zmian właściwości technicznych stali wyprodukowanych na przełomie XIX i XX wieku. Dokonano tego na podstawie prykładu przebudowy hali elektrowni wybudowanej około 1900 roku na salę filharmonii. Przebudowę wykonano w 2005 roku.
-
Ruch migracyjny w Gdańsku w XIX i na początku XX wieku
PublicationW panoramie ruchów ludnościowych Gdańsk odgrywał znaczącą rolę w XIX i na początku XX w.To okres dominacji emigracji zamorskiej i wewnętrznej.Do Gdańska przybywali urzędnicy i rekruci oraz studenci do utworzonej Politechniki.Okres Wolnego Miasta to czas uchodzców politycznych do Gdańska przybywali Kaszubi "za chlebem".
-
Zewnętrzna stolarka drzwiowa Gdańska-Wrzeszcza na przełomie XIX i XX wieku
PublicationDzielnica Gdańska Wrzeszcz ukształtowała się na przełomie XIX i XX w. Liczba mieszkańców Wrzeszcza wzrosła z około 2500 w 1884 r. do około 35 000 w 1914 r. W tym czasie powstało kilkaset jednorodzinnych i wielorodzinnych budynków mieszkalnych oraz najważniejsze obiekty użyteczności publicznej, jak zespół Politechniki, szkoły, szpitale i kościoły. Wrzeszcz – w odróżnieniu od śródmieścia Gdańska – w niewielkim tylko stopniu ucierpiał...
-
Powrót natury do miasta. Zieleń miejska w gdańsku od końca xix do polowy XX wieku
Publicationartykuł zawiera charakterystykę powstającej na przełomie xix i xx wieku zieleni miejskiej w gdańsku; pokazuje dzieje, zakres działalności i osiągnięcia gdańskiego zarządu zieleni oraz postaci z nim związane.
-
Cmentarz-ogród w urbanistyce XIX i XX wieku
PublicationAutorka artykułu analizuje przyczyny pojawienia się w miastach dziewiętnastowiecznych cmentarzy parkowych; przedstawia ich typologię. Analizuje także zjawisko przekształcania nieużytecznych cmentarzy w parki. Wywód ilustruje przykładami z terenu Francji, Anglii, Niemiec, Ameryki oraz Gdańska.
-
Detal architektury mieszkaniowej Lwowa XIX i XX wieku
PublicationMonografia detalu kamienicy lwowskiej w okresie późnego klasycyzmu, historyzmu, secesji, modernizmu, socrealizmu i czasów współczesnych.
-
Transponowanie tradycji w architekturze synagog XIX i XX wieku na Podlasiu. - Tom 1, 2
PublicationPodlasie należy do obszaru kulturowego pogranicza. Spotykało się tu od wieków wiele różnych kultur, narodów, religii. Jego wielokulturowy krajobraz współtworzyła od XVI w. społeczność żydowska. Praca niniejsza dotyczy badań nad architekturą synagog, zbudowanych w XIX i XX w. na Podlasiu. Jej zamierzeniem głównym jest rejestracja, analiza, kategoryzacja typologiczna i ocena wartości dóbr tej architektury, w odniesieniu do obowiązujących kanonów...
-
Historia otologii. Część II (od schyłku XIX do końca XX wieku)
Publication -
Ocena przekształceń piętrowego, ceglanego domu z dachem półpłaskim z przełomu XIX–XX wieku pod wpływem termomodernizacji na przykładzie gminy Puck, woj. pomorskie.
PublicationCeglane budynki mieszkalne z przełomu XIX i XX wieku, które stanowiły charakterystyczny element krajobrazu wsi pomorskiej, obecnie powszechnie poddawane są modernizacji w celu poprawy warunków cieplnych. Przedmiotem badania jest stan zachowania najmłodszego, historycznego typu domuw zagrodzie chłopskiej na Kaszubach – piętrowego, ceglanego domu z dachem półpłaskim. Badanie przeprowadzono na obszarze gminy Puck. Zidentyfikowano...
-
Zmiany w architekturze i przeznaczeniu obiektów więziennych przy ulicy Kurkowej i jej okolicy w XIX i XX wieku
PublicationTekst dotyczy historii budowy i funkcji kompleksu zabudowy sądowniczo-więziennej przy ul. Kurkowej w Gdańsku
-
Michał Jakub Wagner, „Interpretacje rozwoju biologii ewolucyjnej na przełomie XIX i XX wieku”, Liber Libri, Warszawa 2020, ss. 332 (rec.)
Publication -
Fortyfikacje Gdańska jako atrakcja turystyczna
PublicationW artykule przedstawiono fortyfikacje Gdańska i ich stopień wykorzystania do celów turystycznych.Historyczne fortyfikacje Gdańska w coraz większym stopniu wykorzystywane są jako atrakcje turystyczne. W ostatnich kilku latach można zaobserwować wzrost zainteresowania nimi i jednocześnie coraz lepsze ich przystosowanie do ruchu turystycznego. Dotyczy to fortyfikacji powstałych od średniowiecza, aż do początków XX w.
-
Historia i materialne relikty fortyfikacji Westerplatte sprzed 1920 r.
PublicationZ uwagi na swoje położenie Westerplatte od momentu uformowania się wyspy, a następnie półwyspu, miało kluczowe znaczenie dla obrony wejścia do portu w Gdańsku. Pierwsze znane nowożytne fortyfikacje na terenie Westerplatte to oszańcowany obóz warowny wojsk pruskich z końca XVII w., ale najintensywniejsza rozbudowa umocnień nastąpiła od połowy XIX w., kiedy położono większy nacisk na zabezpieczenie ujścia Wisły. Od lat osiemdziesiątych...
-
Szpital przy Wielkiej Alei?
PublicationPrzypomniano niemiecki projekt pierwszego wielkiego szpitala w Gdańsku z przełomu XIX i XX wieku.
-
Uwagi o architekturze koszar huzarów we Wrzeszczu
PublicationOmówienie układu przestrzennego i architektury koszar pruskiej kawalerii z przełomu XIX i XX w. położonych w Gdańsku Wrzeszczu.
-
Gdański ślad w Jokohamie
PublicationNawiązując do wpływów krajów rozwiniętych w Japonii na przełomie XIX i XX wieku, przywołano cmentarz dla cudzoziemców w Jokohamie i grób pewnego gdańszczanina.
-
Osada młyńsko-letniskowa w dolinie rzeki Kaczej przy ulicach Zapotocznej i Spacerowej w Orłowie-Kolibkach
PublicationEkspertyza przedstawia dzieje osady w XIX i XX wieku oraz zawiera proponowaną formułę zapisu w "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gdyni" (2014)
-
Kolekcja przyrządów kreślarskich w zbiorach Sekcji Historycznej PG
PublicationZaprezentowanie unikatowej kolekcji przyrządów kreślarskich pochodzących z XIX i XX w., która tworzy bogatą część zbiorów gromadzonych w Sekcji Historycznej Biblioteki PG
-
Dzieło gdańskich ogrodników
PublicationArtukuł przedstawia proces kształtowania gdańskiej zieleni miejskiej od początku xix do połowy xx wieku. Przybliża sylwetki gdańskich ogrodników oraz pokazuje ramy organizacyjne zieleni miejskiej w Gdańsku.
-
Niedzielny odpoczynek przed stu laty.
PublicationArtykuł ukazuje zwyczaje dotyczące pracy i odpoczynku w dni świąteczne w Gdańsku na przełomie XIX i XX wieku - jako odniesienie do przedmiotowych dyskusji w dniu dzisiejszym.
-
Galeria sztuki w dawnym kościele dominikanów
PublicationArtykuł przedstawia historię budowy i przekształceń kościoła podominikańskiego pw. NPM w Elblągu. Popularyzuje studia autora nt. etapów budowy i prac konserwatorskich podejmowanych w kościele w XIX i XX w.
-
Zarys historii badań hydrogeologicznych w ośrodkach naukowych i naukowo-badawczych w Gdańsku
PublicationHistoria badań hydrogeologicznych w Gdańsku sięga połowy XIX w. Przedwojenne badania niemieckich geologów stanowią cenny materiał porównawczy. Po II wojnie światowej od lat 40. XX w. Badania w regionie Gdańskim prowadził Profesor Zdzisław Pazdro...
-
Niemieckie koncepcje kształcenia inżynierów w okresie powstawania politechniki w Gdańsku.
PublicationArtykuł prezentuje opinie niemieckich specjalistów nauczania politechnicznego, jakie pojawiły się w piśmie ''Zeitschrift der Vereins deutsche Ingenieure'' na przełomie XIX i XX wieku. Stwierdzono wyraźne podobieństwo tych opinii z tymi, jakie widoczne są również i dzisiaj.
-
Kształtowanie zbiorników stalowych na paliwa płynne
PublicationOmówiono historię zmian konstrukcji zbiorników na paliwa płynne w okresie od końca XIX wieku do końca XX wieku. Wskazano, że zmiany konstrukcyjne powstawały nie tylko z poszukiwania mniej materiałochłonnych konstrukcji ale głównie ze względu na oszczędności podczas eksploatacji - zmniejszenie strat od parowania magazynowanych paliw.
-
Pojęcie przedmiotu poznania w filozofii krytycznej
PublicationRozprawka Pojęcie przedmiotu poznania w filozofii krytycznej przedstawia zawiłości krytycznego pojęcia przedmiotu poznania, przeciwstawiając je pojęciu "dogmatycznemu" - charakterystycznemu dla systemów przedkantowskich, bądź dla potocznego, "naiwnego" obrazu świata. Autor opiera się w niej głównie na myśli Immanuela Kanta i jej rozwinięciu, które miało miejsce na przełomie wieku XIX i XX w szkole marburskiej.
-
Reinhold Krohn (1852-1932): director at the Gutehoffnungshütte and professor of bridge and structural engineering at the TH Danzig
PublicationPrzedstawiono życie i osiągnięcia zawodowe wybitnego niemieckiego naukowca i inżyniera rangi światowej - celem ukazania początków uniwersyteckiego kształcenia technicznego w Gdańsku po I wojnie światowej i ich kontynuacji w Wolnym mieście Gdańsku. Równocześnie podkreślono zasługi profesora dla rozwoju niemieckiego przemysłu stalowego na przełomie XIX i XX wieku. Fakty te przywołano w związku z utworzeniem Politechniki Gdańskiej...
-
O wzajemnych relacjach czlowieka, przyrody, ogrodu i miasta.
Publicationtematem artykułu jest zmieniający się w czasie stosunek człowieka do przyrody. autorka rozważa przyczyny ukształtowania się ich wzajemnej dychotomicznej relacji, która z czasem przeniosła się także na wytwory działalności człowieka jakimi są ogród i miasto. następnie przechodzi do problemu znaczenia przyrody w kształtowaniu się idei piękna oraz omawia relacje człowieka i przyrody na przykładzie jego dzieł: ogrodu i w miasta -...
-
W harmonii z przyrodą. Architektura małych elektrowni wodnych na Pomorzu
PublicationPomorze dzięki swej geograficznej specyfice jest miejscem gdzie wykorzystanie energetyczne rzek na przełomie XIX i XX przeżywało szczególny rozkwit. Proces ten zaowocował niezwykłym dziedzictwem kultury technicznej, które obecnie przeżywa swoisty renesans. Współcześnie bowiem elektrownie te, będące żywą ilustracją ewolucji myśli technicznej, nie tylko dają energię elektryczną (sa wciąż czynne mimo swej z górą wiekowej metryki),...
-
Żuławski dom podcieniowy - przykłady i skala współczesnych działań konserwatorskich
PublicationPoczątki zainteresowania architekturą regionalną na terenach Prus Zachodnich sięgają przełomu XIX/XX wieku i związane są z osobą Bernharda Schmida. Koniec II wojny światowej przyniósł na Żuławach zniszczenie ponad 2 744 zagród chłopskich. Ze względu na priorytet ratowania zabytków Gdańska, historyczne obiekty z okolicznych wsi doczekały się szerszej uwagi służb konserwatorskich dopiero w połowie lat pięćdziesiątych. Opracowanie...
-
Historyczne próby stworzenia fasady wydajnej energetycznie jako inspiracje dla rozwiązań współczesnych
PublicationW referacie przedstawiono ewolucję fasad wydajnych energetycznie od przełomu XIX i XX w. po czasy współczesne. Ukazano kluczowe koncepcje mur neutralisant Corbusiera, idei wykorzystania efektu szklarniowego uzyskiwanego na fasadzie południowej, tworzenia warstwowych fasad ze szkła oraz prób włączania w nie systemów żaluzji, systemów ogrzewania i klimatyzacji, aż po rozwiązania ostatnich lat oparte na osiągnięciach inżynierii materiałowej....
-
INNOWACYJNE ROZWIĄZANIA SZANSĄ ROZWOJU SYSTEMÓW TRANSPORTU TROLEJBUSOWEGO NA PRZYKŁADZIE GDYNI I LUBLINA
PublicationHistoria miejskiej trakcji elektrycznej sięga lat osiemdziesiątych XIX w. i jej początki związane są z transportem tramwajowym, który na przełomie wieków XIX i XX stał się elementem krajobrazu wielu miast. Początek XX w. przyniósł popularyzację komunikacji trolejbusowej. Współcześnie nowym środkiem transportu miejskiego stał się autobus elektryczny. W opracowaniu przedstawiono dwa środki zelektryfikowanego transportu miejskiego: trolejbus...
-
Zarys przemian przestrzennych strefy reprezentacyjnej Gdańska na podstawie opracowań planistycznych od 1866 roku
PublicationStrefa Reprezentacyjna obejmuje obszar pokrywający się w dużej mierze z zachodnim frontem historycznego śródmieścia Gdańska. Wykształcona na przełomie XIX i XX wieku jako wielkomiejskie centrum miasta jest jedną z historycznie najbardziej kluczowych jego przestrzeni. Dziś to obszar zaniedbany i jakby zapomniany, zdominowany przez funkcje komunikacyjne, jakkolwiek nadal o dużym i niewykorzystanym potencjale. Przemiany przestrzenne...
-
Architekt miasta wczoraj i dziś - wizjoner czy administrator? Uwagi na temat roli architekta miejskiego w kształtowaniu wizji miasta
PublicationArtykuł jest próbą oceny roli architekta miejskiego od początków XX wieku do czasów obecnych. Opracowanie bazuje na pytaniu badawczym, czy we współczesnym mieście wciąż jest miejsc na wizjonerską i wiodącą rolę architekta miejskiego w kształtowaniu przestrzeni, jak to miało miejsce w przeszłości. Architekci miejscy są dziś raczej związani z pełnieniem funkcji administracyjnych, natomiast kwestie przekształceń urbanistycznych powierzane...
-
DREWNO i DOM. Drewno w architekturze mieszkalnej dawnego Wejherowa
PublicationDrewno jest jednym z podstawowych materiałów budowlanych, który bardzo często był wykorzystywany w budownictwie minionych okresów historycznych. Drewno stosowano zarówno jako materiał konstrukcji budynków lub ich części, jak i tworzywo do kształtowania poszczególnych elementów i detalu architektonicznego. Wystawa przedstawia różne sposoby wykorzystania tego materiału budowlanego w architekturze mieszkaniowej Wejherowa w przeszłości....
-
Zachodni front śródmieścia Gdańska. Studium urbanistyczno-konserwatorskie
PublicationZachodni front śródmieścia Gdańska to kluczowy fragment urbanistycznego założenia pierścieniowego, które powstało na przełomie XIX i XX wieku w czasie wielkiej przebudowy miasta. Wtedy to w miejscu nowożytnych bastionów ziemnych, które przez ponad trzy stulecia wyznaczały granicę miasta, zostały wytyczone nowe ulice i place. W ich otoczeniu powstała nowa wielkomiejska zabudowa. W 1945 roku Gdańsk został zniszczony, a po wojnie...
-
Adam Mickiewicz i Rosjanie (książka)
PublicationChoć mogłoby się wydawać, że tematyka związków Adama Mickiewicza z Rosjanami jest już wyeksploatowana, to zawartość prezentowanej monografii i jej interdyscyplinarny charakter wyraźnie temu przeczą. Przygotowane w nowatorskim ujęciu badawczym kolejne rozdziały książki przybliżają zapomniane bądź nieznane wręcz fakty dotyczące wielkiego pisarza – jego relacji z Rosjanami, recepcji jego dzieł w Rosji w XIX i XX wieku, a także...
-
Ideologia w ogrodzie, przyrodzie i krajobrazie
Publicationautorka podejmuje próbę prześledzenia oddziaływania rozmaitych ideologii na sposób postrzegania przyrody, ogrodów i krajobrazu. dociekania rozpoczyna od xvii wieku, od związku ogrodów geometrycznych z francuskim absolutyzmem (wersal), następnie omawia wpływ brytyjskiej myśli liberalnej na ideę ogrodu swobodnego (j. addison i partia wigów), rozważa zależność pomiędzy ideałem wolności a sposobem rozumienia roli przyrody w czasie...
-
Antynomie współczesnej architektury sakralnej
PublicationArchitekturę sakralną XX wieku cechowała niespotykana wcześniej różnorodność formuł artystycznych. Przyczyną takiego stanu rzeczy było pojawienie się na przełomie XIX i XX wieku nowych idei teologicznych i koncepcji artystycznych, które pozostawały w sprzeczności z bardziej tradycyjnymi ujęciami. Jednym z ważnych zjawisk ideowych, które naruszyły dotychczasowe podstawy budownictwa kościołów, było...
-
In Search of Naval Beauty. Historical Study of Ship Architecture
PublicationDesigning ships is no mean achievement. In the old days, constructors focused on making their ships visually appealing, while paying scant regard to the living conditions of the crew. Such an approach reflected the state of the art in ship building at the time as well as the social order prevalent in those days. A breakthrough came no earlier than at the turn of the 19th / 20th centuries. The industrial revolution brought along...
-
Przed modernizmem - style w gdyńskiej architekturze lat dwudziestych
PublicationZarówno w historiografii architektury polskiej jak i europejskiej lata dwudzieste XX wieku omawiane są głównie w kontekście rodzącego się modernizmu. Nic w tym zresztą nie ma dziwnego, bo to właśnie ten nurt wyznaczał nowe trendy i w przyszłości decydować miał o dziejach architektury w całym stuleciu. Odchodziła w przeszłość trwająca od połowy XIX wieku epoka historyzmu, a zaczynała się epoka nowa, modernistyczna. Tak więc oblicze...
-
Marburska filozofia krytyczna wobec psychologizmu
PublicationArtykuł omawia stanowisko neokantowskiej szkoły marburskiej wobec ujęć upatrujących źródła i prawomocności poznania w psychologii. Psychologizm był zwalczany w szkole marburskiej do tego stopnia, że sprzeciw wobec niego - "antypsychologizm" - stał się jednym z najważniejszych elementów składających się na "doktrynę szkoły marburskiej" i służył niejako do negatywnego dookreślenia specyfiki stosowanej przez nich metody transcendentalnej,...
-
Ruch w architekturze
PublicationJakkolwiek budynek powszechnie jest uznawany za dzieło statyczne, to jednak kinematyka w architekturze nie jest zjawiskiem nowym. W pracy wykazano, że już od starożytności filozofowie formułowali takie koncepcje przestrzeni, których nie można było opisać bez odwołania się do fenomenu ruchu. Jednocześnie, już w ostatnich dekadach XIX wieku powstawały pierwsze fotograficzne zapisy ruchu. W pracy wykazano, że stały się one inspiracją...
-
Gdyńskie chłodnie portowe - studium przypadku przemysłowej architektury portowej okresu modernizmu
PublicationArtykuł podejmuje tematykę obiektów monumentalnej architektury przemysłowej portu gdyńskiego, o funkcji chłodni. Rozwój technologii chłodzenia spowodował, że od połowy XIX w. obiekty takie budowano w dużych, zazwyczaj międzynarodowych ośrodkach dla zapewnienia wysokiego poziomu obsługi handlu produktami łatwo psującymi się. Dynamiczny rozwój portowego zaplecza Gdyni w okresie międzywojennym zaowocował powstaniem aż trzech budowli...
-
Manifesty urbanistyczne. W poszukiwaniu współczesnego modelu miasta
PublicationPrzypominane w tym tomie manifesty urbanistyczne powstały w odpowiedzi na „szok urbanizacyjny” XIX i początku XX wieku, kiedy problemy wyrosłe z nienotowanego nigdy wcześniej wzrostu miast odsunęły na bardzo daleki plan wcześniejsze rozwiązania geometryczne jako nieadekwatne do palących problemów społecznych, ekonomicznych, technicznych i środowiskowych. Wizje miast zaczęli budować nie tylko, a może nawet nie przede wszystkim,...
-
Architektura małych elektrowni wodnych na Pomorzu
PublicationPraca opisuje mało znane dziedzictwo architektoniczne Pomorza jakim są małe elektrownie wodne (MEW) w okresie od 1898 roku (tj. daty powstania pierwszego obiektu) do dziś. Zakres poruszanej problematyki uwzględnia złożoność zagadnień technicznych, ekonomicznych, ochrony środowiska, ochrony zabytków po zagadnienia zrównoważonego rozwoju. Prześledzenie wpływu wielkości uzyskanych spadów oraz mocy, zastosowanej technologii, uwarunkowań...
-
Ocena nośności betonowych dźwigarów wzmocnionych płaskownikiem stalowym na podstawie badań modelowych i numerycznych
PublicationKoniec wieku XIX oraz początek XX wieku były okresem, który w budownictwie przyniósł postęp metod obliczeń oraz zaowocował szeregiem nowatorskich rozwiązań konstrukcyjnych. Szczególny wkład w tych dziedzinach wnieśli inżynierowie zajmujący się budową mostów. Pozostawili szereg nowatorskich rozwiązań technicznych i technologicznych. Jednym z nich są ustroje systemu Möllera.Na ziemiach polskich znajduje się jeszcze kilka obiektów...