Search
Search results for: systemy ekspertowe
-
Systemy informacji przestrzennej i systemy ekspertowe w zarządzaniu hałasem
PublicationW referacie przedstawiono opis systemu ekspertowego, zintegrowanego z SIP, wspomagającego podejmowanie decyzji związanych z ochroną osiedli mieszkaniowych i centrów miast przed istniejącym hałasem transportowym. System nawiązuje do europejskiego i polskiego programu ochrony przed hałasem. Proponowany system opiera się częściowo na wynikach dostarczanych przez procedury programu ochrony, np. monitorowanie środowiska, sporządzanie...
-
Systemy ekspertowe wykorzystujące język korzyści do projektowania nowoczesnych technologii dla osób starszych
PublicationCelem artykułu jest próba znalezienia podejścia ułatwiającego projektowanie/dostosowanie nowoczesnych technologii dla osób powyżej 65 roku życia. Do projektowania zdecydowano się wykorzystać język korzyści i systemy ekspertowe. W pierwszej części artykułu opisane zostały statystyki związane z użytkowaniem Internetu przez osoby starsze na przestrzeni siedmiu lat. Druga i trzecia część została poświęcona przybliżeniu pojęcia systemów...
-
Systemy ekspertowe jako narzędzie do wspomagania procesów zarządzania - doświadzcenia autora w ich budowie i nauczaniu.
PublicationW artykule przedstawiono kilkuletnie doświadczenia autora w budowie i nauczaniu systemów ekspertowych. Scharakteryzowano opracowaną metodę budowy oraz przedstawiono odpowiednie przykłady. Pracę podzielono na trzy części. W pierwszej, przedstawiono metodę budowy rozważanych przez autora systemów ekspertowych, bazującą na logice klasycznej jak i rozmytej. W drugiej, omówiono przykłady (stworzonych w oparciu o opracowaną metodę) systemów...
-
Systemy Ekspertowe w Biznesie - N - 2022/2023
e-Learning Courses -
Systemy Ekspertowe w Biznesie - S - 2022/2023
e-Learning Courses -
Systemy Ekspertowe w Biznesie - N - 2023/2024
e-Learning Courses -
Systemy Ekspertowe w Biznesie - S - 2023/2024
e-Learning Courses -
Sztuczna inteligencja i elementy hybrydowych systemów ekspertowych
PublicationTematyka monografii dotyczy problematyki wchodzacej w skład szeroko pojetej sztucznej inteligencji i obejmuje: - klasyczną sztuczną inteligencję zawierającą zagadnienia reprezentacji i przetwarzania wiedzy symbolicznej, łącznie z realizacją symbolicznych systemów ekspertowych, - zbiory rozmyte i logikę rozmytą, wraz z rozmytymi systemami przetwarzającymi wiedzę nieprecyzyjną, - sztuczne sieci neuronowe łącznie z neuronowymi systemami...
-
On Application of Selected Methods of Artificial Intelligence in Expert Systems for Thermal and Flow Diagnostics
PublicationPrzedyskutowano problem wspomagania przez systemy ekspertowe decyzji eksploatacyjnych służb nadzoru obiegów turbin parowych. Uwagę skupiono na realizacji jednego z zadań tych systemów, polegającemu na określenie rozmiaru eksploatacyjnej degradacji parametrów geometrycznych układów łopatkowych turbin. Dyskusję przeprowadzono na przykładzie jednego z komponentów metod sztucznej inteligencji: wybranego typu sztucznej sieci neuronowej...
-
Ocena technologii informatycznych - koncepcja wykorzystania systemów inteligentnych
PublicationW artykule przedstawiono propozycję zastosowania systemów inteligentnych do wielokryterialnej oceny technologii informatycznych w przedsiębiorstwie. Proponowane rozwiązanie stanowi składową nowego podejścia do planowania i oceny technologii informatycznych, według której systemy ekspertowe wraz z ontologiami i systemami agentowymi można będzie wykorzystać do zarządzania technologiami IT
-
On thermal and Flow Expert Systems Based on Artificial Neural Network (ANN)
PublicationZaprezentowano możliwość realizacji jednego z zadań systemów eksperckich, polegającego na określaniu rozmiaru eksploatacyjnej degradacji parametrów geometrycznych układów łopatkowych turbin. Dyskusję przeprowadzono w oparciu o zastosowanie wybranego typu sztucznej sieci neuronowej (SSN). Badano jakość i dokładność polegającą na dobrej identyfikacji rozmiaru degradacji przez tę wybraną SSN wykrywającą rozmiar degradacji geometrycznej....
-
Ontological queries supporting decision process in KaSea system
PublicationWraz z rozwojem baz wiedzy pojawiły się systemy ekspertowe, które wykorzystują je do wsparcia procesu podejmowania decyzji. Systemy Wsparcia Decyzyjnego (SWD), które są tematem niniejszego artykułu, komunikują się z bazami wiedzy, wypełniając je znanymi faktami i odczytując nowo wywnioskowane informacje. Jednakże istnieją sytuacje, w których SWD otrzymują niejednoznaczną odpowiedź od bazy wiedzy. Wówczas pojawia się potrzeba określenia,...
-
Ontological queries supporting decision process in KaSea system
PublicationWraz z rozwojem baz wiedzy pojawiły się systemy ekspertowe, które wykorzystują je do wsparcia procesu podejmowania decyzji. Systemy Wsparcia Decyzyjnego (SWD), które są tematem niniejszego artykułu, komunikują się z bazami wiedzy, wypełniając je znanymi faktami i odczytując nowo wywnioskowane informacje. Jednakże istnieją sytuacje, w których SWD otrzymują niejednoznaczną odpowiedź od bazy wiedzy. Wówczas pojawia się potrzeba określenia,...
-
Wykorzystanie ontologii przy ocenie złożoności projektu informatycznego
PublicationRozdział dotyczy systemu do oceny technologii informatycznych. System ten ma korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, takich jak systemy ekspertowe oraz sztuczne sieci neuronowe, a także z ontologii. Elementy te spinać ma architektura agentowa. Celem działania proponowanego systemu ma być z jednej strony gromadzenie wiedzy o technologiach informatycznych, zdobywanej głównie od ekspertów, a z drugiej - udostępnianie tej wiedzy...
-
Katedra Systemów Decyzyjnych
PublicationKatedra Systemów Decyzyjnych została utworzona jako dydaktyczno-naukowa jednostka organizacyjna Wydziału Elektroniki Telekomunikacji i Informatyki (ETI) w roku 2006 przez prof. dra hab. inż. Zdzisława Kowalczuka. Kadra, pochodząca głównie z Katedry Systemów Automatyki, swoimi dokonaniami wpisuje się w bogatą, ponad 40-letnią tradycję naszego Wydziału związaną z automatyką i teorią sterowania, której podwaliny tworzył profesor Jerzy...
-
BAZY WIEDZY I SYSTEMY WSPOMAGANIA DECYZJI [2020/21]
e-Learning CoursesSemestr 2 Cel: Wykorzystanie metody podejmowania decyzji - AHP. Systemy oprogramowania i baz danych/wiedzy do wspomagania procesu projektowania i eksploatacji złożonych obiektów technicznych i systemów automatyki. Systemy z bazą wiedzy a systemy ekspertowe (SE). Wiedza heurystyczna. Wiedza deklaratywna i proceduralna. Strategie wnioskowania. Trendy rozwojowe baz wiedzy i SE. Automatyzacja akwizycji wiedzy. Reprezentacja niepewności...
-
Anna Maria Trzaskowska dr inż.
PeopleAnna Maria Trzaskowska has been employed as an Assistant Professor at the Faculty of Management and Economics at the Department of Informatics in Management since 2017. For over 2 years she was the Deputy Head of the Department. A member of the Board of the Pomeranian Branch of the Polish Information Processing Society. Current scientific interests fall within the areas of agile methods, lean management in higher education, digitization...
-
Wprowadzenie do sztucznej inteligencji - 2023/2024
e-Learning CoursesCelem przedmiotu jest zaznajomienie studentów z podstawami sztucznej inteligencji, rozumianej jako inteligentne techniki obliczeniowe, systemy uczące się, systemy decyzyjne czy systemy ekspertowe. Dodatkowo istotnym elementem wykładu jest zapoznanie studentów z wybranymi metodami inteligentnego przetwarzania sygnałów i danych oraz procesem przetwarzania wiedzy w oparciu o wnioskowanie formułowane w postaci reguł decyzyjnych. Uzyskana...
-
Andrzej Kopczyński dr inż.
People -
Ocena języków systemów ekspertowych dla celu implementacji baz wiedzy Systemu Wieloagentowego
PublicationW pracy dokonano oceny wybranych narzędzi do implementacji modelu baz wiedzy systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych. Narzędzia te to języki programowania systemów ekspertowych. Jakkolwiek bardzo dobrze sprawdzają się one w zastosowaniach związanych z gromadzeniem wiedzy w postaci zarówno faktów, jak i reguł to może się okazać, że nie udaje się z ich wykorzystaniem zrealizować wszystkich wymagań zdefiniowanych...
-
Information technology assessment using a functional prototype of the agent based system
PublicationIn the paper authors present the progress of works related with the agent-based system serving the purpose of information technology assessment. Currently this is a prototype including agents, the knowledge base and the ontology; the domain incorporated by the assessment-enterprise managing technologies with special attention paid to technologies directed to IT projects. In this paper, besides indication of expected functionalities...
-
Bazy wiedzy w wieloagentowym systemie do oceny technologii informatycznych - podział wiedzy i baz wiedzy
PublicationArtykuł prezentuje bazy wiedzy systemu agentowego do oceny technologii informatycznych. W części pierwszej przedstawiono podział wiedzy i baz wiedzy uwzględniający wiedzę dotyczącą samych technologii jak i kryteriów ich ocen oraz środowisk zastosowania technologii informatycznych. W części drugiej omówiono struktury poszczególnych baz wskazując jednocześnie na zachodzące (w nich i między nimi) relacje. Artykuł uwzględnia także...
-
Algorithm for searching out similar ships within expert system of computer aided preliminary design of ship power plant
PublicationW pracy zaprezentowano algorytm wyszukiwania statków podobnych zaimplementowany w hybrydowym systemie wspomagania projektowania wstępnego siłowni okrętowej na podstawie nowych funkcji podobieństwa oraz zaadaptowanych z literatury. Do wyszukiwania statków podobnych została zastosowana metoda optymalizacji wielokryterialnej ważonych zysków.
-
Fuzzy decision support system for the control of budget and schedule in SPM
PublicationObiektem rozważań jest komputerowy system wspierania decyzji kierowniczych w zakresie zarządzania budżetem i harmonogramem przy realizacji projektów informatycznych. Omawiany system opary jest na dynamicznych modelach rozmytych podlegających bieżącemu dostrajaniu na podstawie danych z obserwacji zarządzanego procesu. Wstępny projekt modeli rozmytych oparty został na danych zarządczych pochodzących z realizacji dwu projektów informatycznych....
-
Podejmowanie decyzji w przedsięwzięciach informatycznych wspierane systemami opartymi na wiedzy
PublicationW pracy podjęto próbę określenia możliwości zastosowania systemów z bazami wiedzy do wspomagania podejmowania decyzji w realizacji przedsięwzięć informatycznych. Każde wdrożenie inwestycji z zakresu IT w organizacji wymaga szeregu decyzji wymagających od decydenta wiedzy zarówno technicznej, jak i ekonomicznej. Nierzadko wiedza taka jest niepełna, bądź obarczona dużym stopniem niepewności. Autorzy zakładają, że istnieje możliwość...
-
Technologie informatyczne wykorzystywane w projektowaniu i implementacji systemów inteligentnych
PublicationW rozdziale zostały zaprezentowane technologie informatyczne wykorzystywane w projektowaniu i implementacji systemów inteligentnych. Autor przedstawił jako pierwszą krótką charakterystykę środowisk sztucznej inteligencji a następnie na tym tle scharakteryzował rolę i miejsce systemów ekspertowych. Zaprezentował m.in. ich architekturę oraz wskazał na cykl projektowania systemu ekspertowego.
-
Metody akwizycji wiedzy niepewnej i niepełnej w środowisku przetwarzania wiedzy
PublicationArtykuł prezentuje koncepcję środowiska do pozyskiwania i przetwarzania wiedzy o technologiach informatycznych. Rozwiązanie to jest częścią projektu opracowania systemu do oceny narzędzi i metodologii IT. Autorzy skupili się na budowie środowiska do jej akwizycji, zwracając uwagę zarówno na sam algorytm pozyskiwania jak też na procesy współpracy pomiędzy ekspertami a inżynierami wiedzy. Praca jest jednocześnie dokumentacją eksperymentu...
-
Sieciowy monitor obiektu wspierający pracę eksperta
PublicationPublikacja zawiera opis zbudowanego systemu służącego do monitorowania parametrów obiektów biurowych lub przemysłowych. System wyposażony został w inteligentne algorytmy wnioskowania i przewidywania sytuacji awaryjnych oparte na bazach wiedzy. Zaprojektowana i zbudowana aplikacja została wyposażona w bezprzewodowe moduły służące do transmisji w odpornym na zakłócenia standardzie ZigBee.
-
Ocena funkcjonalna środowisk modelowania UML jako składowa wielokryterialnej oceny technologii informatycznych
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych stosowanych do wytwarzania oprogramowania. Jednym z komponentów takiego rozwiązania ma być system ekspertowy bazujący na wiedzy. Jako, że niezbędnym etapem prac będzie przygotowanie bazy wiedzy, konieczny będzie w pierwszej kolejności dobór adekwatnych parametrów. Autor prezentuje wyniki pierwszych, wstępnych badań nad środowiskami do...
-
Knowledge management based on formal models of software project management
PublicationCelem pracy jest prezentacja kompletnej koncepcji systemów wspierania decyzji w zarządzaniu projektami informatycznymi. Pomysł oparty jest na dynamicznych i samo nastrajających się modelach regułowo-rozmytych. W szczególności proponowane podejście wykorzystuje koncepcje metodologii opartych wiedzy oraz teorii układów dynamicznych oraz zbiorów rozmytych. Zastosowania tego opracowania znajdują się w obszarze wytwarzania produktów...
-
Analiz polûsov i nulej sistem upravleniâ na osnove razkrytiâ opredelitelej polinomial`nyh matric
PublicationPrzyjete podejście i zaprezentowana metoda analizy i obliczeń złożonych systemów sterowania, dla których formułuje się modele i podaje się zależności właściwości i charakterystyk zależnych od wewnętrznej organizacji systemu, pozwala na poprawniejsze i efektywniejsze prowadzenie syntezy w celu zachowania wymaganych właściwości charakterystyk tych systemów.
-
Zarządzanie wiedzą moralną w życiu gospodarczym : na pograniczu etyki i nowych technologii
PublicationAutorzy przedstawiają wstępną koncepcję zbudowania Internetowego Systemu Ekspertowego w dziedzinie wiedzy moralnej. Idea sprowadza się do zaaplikowania możliwości ogólnoświatowej sieci internetowej oraz koncepcji rozwijanych w ramach zarządzania wiedzą w odniesieniu do problemów moralnych występujących w życiu gospodarczym. System ten obejmuje: wiedzę ekspercką, akwizycję wiedzy o faktycznie dokonanych wyborach moralnych i ich...
-
Moral Knowledge Expert System : On the Borderline Between Business Ethics and New Technologies
PublicationAutorzy przedstawiają wstępną koncepcję zbudowania Internetowego Systemu Ekspertowego w dziedzinie wiedzy moralnej. Idea sprowadza się do zaaplikowania możliwości ogólnoświatowej sieci internetowej oraz koncepcji rozwijanych w ramach zarządzania wiedzą w odniesieniu do problemów moralnych występujących w życiu gospodarczym. System ten obejmuje: wiedzę ekspercką, akwizycję wiedzy o faktycznie dokonanych wyborach moralnych i ich...
-
Zarządzanie zmianami i modelowanie rozmyte w inżynierii oprogramowania
PublicationW artykule przedstawiono możliwości wykorzystania wiedzy z zakresu zarządzania oraz sztucznej inteligencji do kontrolowania budżetu i czasu realizacji przedsięwzięcia informatycznego. Na wstępie przedstawiono problemy zarządzania przedsięwzięciami informatycznymi, odnoszące się do planowania i kontrolowania procesów i zespołów wytwórczych. Następnie scharakteryzowano wiedzę z zakresu zarządzania zmianami oraz modelowania rozmytego...
-
Automatyzacja procesu pozyskiwania wiedzy dla systemów ekspertowych.**2003,187 s. 24 rys. 7 tab. bibliogr. 248 poz. Rozprawa doktorska (2003.12.02) PG, Wydz. Elektroniki, Telekomunikacji i Aytomatyki. Promotor: Prof. dr. hab. M. Białko
PublicationPodczs tworzenia systemow ekspertowych występuje problem pozyskania wiedzy zdanej dziedziny. Duże korzyści daje zastosowanie szkieletowych systemów eks-pertowych z wbudowanym modulem automatycznego pozyskiwania wiedzy z istnie-jacych baz danych. Zbudowano i opisano w pracy system CLIPS-XT posiadajacyoryginalne moduły: indukcyjnego wydobywania wiedzy z baz danych za pomocą generowania drzew decyzyjnych i ich konwersji na reguły...
-
Zastosowania sztucznej inteligencji w projektowaniu statków
PublicationZaprezentowano metodologię zastosowania sztucznej inteligencji w postaci sieci neuronowej oraz wnioskowania na podstawie przypadków w systemach wspomagania do projektowania statków. Prezentowane metody zostały zrealizowane w systemie ekspertowym wspomagania projektowania statków. Prezentowane metody zostały zrealizowane w systemie ekspertowym wspomagania projektowania automatyki okrętowej.
-
Wspomaganie projektowania automatyki siłowni statku przy zastosowaniu metody CBR.
PublicationW referacie zaprezentowano metodologię CBR (wnioskowania na podstawie przypadków), zastosowano w systemie ekspertowym wspomagania projektowania automatyki okrętowej na podstawie informacji o statkach zbudowanych oraz modelu dziedzinowego.
-
Zastosowanie hybrydowych systemów ekspertowych do wspomagania projektowania układów elektronicznych.
PublicationW pracy przedstawiono koncepcję i praktyczną realizację obiektowo zorientowanego hybrydowego systemu ekspertowego sterowanego regułami, współpracującego ze sztuczną siecią neuronową, systemem klasyfikatorów genetycznych i systemem z rozumowaniem sytuacyjnym. Jest to system hybrydowy i może być efektywnie wykorzystany do budowy złożonych systemów ekspertowych.
-
Zastosowanie neuronowych systemów ekspertowych do pozyskiwania wiedzy z medycznych obrazów endoskopowych
PublicationOpracowanie zawiera prezentacje pięciu koncepcji neuronowych systemów ekspertowych wspomagających proces podejmowania decyzji dotyczącej diagnozy zmian chorobowych zaobserwowanych na zdjęciach zarejestrowanych techniką endoskopową. Zaproponowane koncepcje obejmują projekty wnioskujące zarówno na podstawie niepełnej informacji towarzyszącej przygotowanej w postaci tekstowej przez eksperta oraz projekty wnioskujące bezpośrednio na...
-
Application of case based reasoning to hybrid expert system for electronic filter design
PublicationPrzedstawiono koncepcję i przykład praktycznej realizacji obiektowo zorientowanego hybrydowego systemu ekspertowego wykorzystującego rozumowanie sytuacyjne. System wykorzystuje algorytmy najbliższego sąsiada i sztuczne sieci neuronowe. System został przetestowany jako klasyfikator decyzyjny w projektowaniu filtrów elektronicznych. W budowie systemu został wykorzystany obiektowy system CLIPS, rozszerzony o wiele dodatkowych funkcji...
-
Developing Prognostic Models of Organization Evolution
PublicationThe work focuses on the problem of measuring evolution of IT organizations. Changes in business influence functioning of the IT organization. IT departments or companies must ensure that the needs of their parent company/customers will be met. Therefore they must constantly evolve. Following question can be raised: is it possible to support process of changes the IT organization to run it smoother, faster, easier but with reduced...
-
Measurement of the Development of a Learning IT Organization Supported by a Model of Knowledge Acquisition and Processing
PublicationThe paper presents a model of knowledge acquisition and processing for the development of learning organizations. The theory of a learning organization provides neither metrics nor tools to measure its development The authors' studies in this field are based on their experience gathered after projects realized in real IT organizations. The authors have described the construction of the model and the methods of its verification...
-
Model of Rules for IT Organization Evolution
PublicationThe aim of this paper is to introduce the Model of Rules for IT Organization Evolution which shall be in compliance with the Generic IT Organization Evolution Model. Due to its general nature, a set of practical adjustments is proposed in order to adapt the Generic Model to the IT Service Management domain. Further, two sets of rules describing the evolution of the IT Service Management area are defined based on two types of rules...
-
Tacjana Niksa Rynkiewicz dr inż.
People