Abstrakt

Ze względu na specyficzne właściwości rtęci oraz możliwość utworzenia połączeń, które wykazują zdolność do bioakumulacji w tkankach i narządach organizmów na różnych poziomach łańcucha troficznego, konieczne stało się uzyskanie szczegółowych informacji na temat źródeł emisji do środowiska oraz losu środowiskowego rtęci. W związku z tym, że pomiary analityczne ukierunkowane są na identyfikację oraz ilościowe oznaczanie trucizn środowiskowych tj. rtęć i jej związki, które w badanych próbkach o złożonej matrycy, występują na coraz niższych poziomach stężeń, konieczne stało się opracowanie odpowiednich metodyk analitycznych i materiałów odniesienia, które będą stanowiły narzędzia do uzyskiwania wiarygodnych informacji analitycznych. Jeśli efektem działalności chemika-analityka są wyniki pomiarów obarczone błędem to odpowiednie informacje analityczne mogą być przyczyną dezinformacji. dlatego też konieczne jest zapewnienie kontroli jakości prowadzonych badań związanych z analizowaniem wszelkich elementów środowiska. Materiały odniesienia odgrywają istotna rolę we wszystkich elementach systemu zapewniania jakości wyników pomiarów. Kontrola jakości opiera się na analizie materiałów odniesienia z wykorzystaniem testowanej metody analitycznej oraz porównaniu uzyskanych wyników z wartościami certyfikowanymi. W związku z tym, niezwykle ważne jest aby stale wzbogacać asortyment dostępnych certyfikowanych materiałów odniesienia (CRM), tak aby były one jak najbardziej „identyczne” pod względem składu chemicznego matrycy oraz postaci fizycznej do badanych próbek oraz aby oznaczana substancja była na poziomie jak najbardziej zbliżonym do zawartości w badanych próbkach. Jako odpowiedź na zapotrzebowanie polskich laboratoriów analitycznych w zakresie szeroko pojętej analityki środowiskowej stworzono projekt MODAS, którego celem było wyprodukowanie „pakietu” 6-ciu certyfikowanych materiałów odniesienia (gleba, osad denny, tkanka śledzia, tkanka dorsza, tkanka kormorana, włókna szklane). W pracy przedstawiono wyniki badań jednorodności i trwałości (w oparciu o wyniki jednoczynnikowej analizy wariancji ANOVA) próbek materiałów - kandydatów na certyfikowane materiały odniesienia MODAS na podstawie oznaczania całkowitej zawartości rtęci i metylortęci z wykorzystaniem techniki CV-AAS.

Autor (1)