Publikacje
Filtry
wszystkich: 384
Katalog Publikacji
Rok 2024
-
Artificial intelligence in architectural education - green campus development research
PublikacjaThe rapid advancement of artificial intelligence (AI) technologies has introduced new possibilities and challenges in design education. This article explores the need for changes and adaptations in the teaching process of design as AI-related technologies, based on image generation, transform the creative process and offer novel opportunities. In a research-by-design studio in an architectural faculty in Poland, students who utilised...
-
Authenticity of cultural heritage vis-à-vis heritage reproducibility and intangibility: from conservation philosophy to practice
PublikacjaThis article states that the philosophical nature/ambiguity/controversy of the issue of authenticity undermines its usefulness as a tool in conservation practice. The main drawback is the inability to objectively define the notion of authenticity. In conservation philosophy, the meaning of authenticity relativizes along with the widespread consent to the reproducibility of cultural heritage, whereas the recognition of its intangibility...
Rok 2023
-
Frontem do morza. Plan, budowa i architektura portu w Gdyni
PublikacjaGdynia to port, a port to Gdynia. Tak na początku istnienia II Rzeczpospolitej ukształtowała się jej morska stolica. Monografia Anny Orchowskiej to pierwsza publikacja poświęcona całokształtowi jednej z największych realizacji międzywojnia. Realizacji, która nie tylko pełniła istotne funkcje gospodarcze, ale też szybko stała się wizytówką kraju. Zwrócone niejako frontem do morza budynki były awangardowe i śmiałe w formie. Budowane...
-
Kościół franciszkanów Świętego Andrzeja Apostoła w Barczewie: badania i prace konserwatorskie w latach 2018-2023
PublikacjaArtykuł stanowi sprawozdanie z prac konserwatorskich prowadzonych w kościele franciszkańskim w Barczewie przez firmę Gorek Restauro wraz z odniesieniem do wynikow badań terenowych: architektonicznych, archeologicznych i konserwatorskich
-
Kościół św. Andrzeja w Barczewie. Historia przekształceń zespołu franciszkańskiego
PublikacjaKościół św. Andrzeja w Barczewie jest jedyną zachowaną świątynią klasztorną na Warmii, której początki sięgają średniowiecza. Porzucone przez franciszkanów w połowie XVI w. założenie klasztorne zostało odbudowane staraniem kardynała Andrzeja Batorego – bratanka króla Stefana i przekazane bernardynom. Batory zaczął wznosić także unikalną centralną kaplicę grobową, w której umieścił podwójny cenotaf dłuta Willema van den Blocke....
-
Modern era fortifications as public places = Fortyfikacje nowożytne jako miejskie przestrzenie publiczne
PublikacjaFortyfikacje nowożytne tworzyły systemy budowli ziemnych oraz szerokich fos. Ich powierzchnia przekraczała często powierzchnię otoczonego nimi miasta. Utrata znaczenia obronnego oraz tendencje do wzrostu terytorialnego miast spowodowały konieczność zmiany funkcji fortyfikacji. W XIX i XX wieku były one rozbierane, a ich tereny zabudowywane lub przekształcane w przestrzeń publiczną. Zagospodarowanie i konserwacja tych obiektów...
-
Persistences: analysis of the image of Gdańsk and its cultural identity through survey processes and digital architectural representation
PublikacjaThe aim of the research was to analyse the historical legacy/heritage of the city of Gdańsk in order to characterise the narrative tools which can be used to promote the cultural identity of the urban landscape. The main focus was on the city's defence system - a cultural route that is spatially limited to a relatively small area, but temporally spanning almost a millennium. The fortifications demarcate a spatial boundary, limiting...
-
Protection and renovation of public areas in a modernist city: the case of three streets in the historic City Centre of Gdynia
PublikacjaThis article concerns issues related to the preservation and restoration of public space in Gdynia’s city centre, which was designed and built mainly in the 1920s and 1930s. In 2007, a major part of the city centre was entered into the register of monuments asa historic complex of urban architecture. Moreover, in 2015, the area was declared a Monument of History. Protection of a complex of urban architecture covers not only the...
-
Samorządowi konserwatorzy zabytków jako wykonawcy zadań wojewódzkich konserwatorów zabytków. Krótkie podsumowanie eksperymentu.
PublikacjaArtykuł dotyczy kwestii realizacji jednego z zadań z zakresu ochrony zabytków przez samorządy lokalne. Przedstawiono kwestię wykonywania zadań z zakresu administracji rządowej przez samorządowych konserwatorów zabytków na podstawie porozumień wojewodów z samorządami lokalnymi. Rozwiązanie to związane były ze znacznymi oczekiwaniami środowiska konserwatorskiego. Po ponad 20 latach funkcjonowania samorządowych konserwatorów zabytków,...
-
The evolution of education spaces - from plan as generator to regenerative architecture, virtual rooms and green campuses
PublikacjaThe study programmes are often considered the main formative factors in the process of educating future architects. Another highly influential component is the architectural characteristics of learning spaces, and consequently the impact of the physical built environment on the quality of education has been widely discussed. However, not often do we realise that the characteristics of education spaces correlate with the organisational...
-
The Novel Findings About the Hussite’s Warfares in the Gdansk/Danzig Surrounding in the Late Summer of 1433
PublikacjaOne of the most spectacular episodes during the Hussite Wars was the Czech raid through the lands of the Teutonic Order up to the Baltic Sea in 1433. Although historians and then-witnesses focused on the sacked Cistercian Abbey in Oliva and soldiers filling the bottles with seawater, the scale of damages in the main harbour of Prussia and its surroundings has not been the subject of research yet. Furthermore, most scholars treatthe...
-
Where the Second World War in Europe broke out: the land-scape history of Westerplatte, Gdańsk/Danzig
PublikacjaWesterplatte is known as the place where the Second World War in Europe broke out. However, its history covers many other events involving Polish, German, Russian and even French politics over the last three centuries - neglected by many papers published in the current discussion. Due to its location at the entrance to the main harbour on the Baltic Sea entrance, Wester-platte-Peninsula is cartographically the best-documented part...
-
Zachowanie i konserwacja tynków szlachetnych na elewacjach budynków modernistycznych - aktualne doświadczenia z Gdyni
PublikacjaArtykuł dotyczy kwestii zachowania i rewaloryzacji tynków ozdobnych, ze szczególnym uwzględnieniem wypraw tynkarskich stosowanych w Gdyni po II wojnie światowej. Po wojnie zaczęto stosować w Gdyni inne techniki tynkarskie (np. sgraffito) oraz wprowadzono kolory tynków nie wykorzystywane w okresie międzywojennym np. kolor niebieski. W celu prowadzenia dalszych szerokich badań tynków historycznych autor zaproponował zastosowanie...
Rok 2022
-
Architektura kościołów dominikańskich w średniowiecznych Prusach
PublikacjaBadania architektoniczne kościołów w Chełmnie, Elblągu, Gdańsku i Tczewie oraz próba rozpoznania danych na temat świątyni predykantów w Toruniu pozwoliły zrekonstruować historię budowlaną pięciu z nich. Poszczególne obiekty nigdy nie były realizowane w całości według z góry założonego planu. Proces ich projektowania i budowy to aż do przełomu XIV i XV wieku ciągłe modyfikacje, wpasowywanie się w kontekst przestrzenny miasta, zmiany...
-
Budowa portu w Gdyni 1920-1939: "ksztatł rozwartych palców ręki, władczo wyciągniętej ku morzu"
Publikacja.
-
Byłe porty lotnicze jako element dziedzictwa architektonicznego i urbanistycznego
PublikacjaTematyka niniejszej rozprawy dotyczy wpływu byłych, cywilnych portów lotniczych na kształtowanie nowej zabudowy na ich dawnym terenie. Przebadane zostają wartości kulturowe oraz społecznoekonomiczne pozostałej po nich infrastruktury. Rozwój i dzieje lotnictwa są przedmiotem zainteresowania historyków, a kwestie związane z budową nowych portów lotniczych - urbanistów, co czyni zagadnienia te przedmiotem licznych badań. Niemniej...
-
Chapel at St. Joseph's Church in Gdańsk
PublikacjaThe subject of this article is the chapel located in the former Gdańsk Carmelite monastery complex. The results of the architectural research carried out in it in 2014–2015 are presented. As a result, the time and purpose of the building’s construction were established. The original appearance and traces of later alterations were also recognised. The recesses found on the longitudinal walls, of similar dimensions, not reaching...
-
Developing the Urban Blue-Green Infrastructure as a Tool for Urban Air Quality Management
PublikacjaUrban structure is an important factor that shapes the process of urban ventilation and pollution dispersion. With proper planning of the urban spatial layout, city breathability can be effectively regulated, contributing to urban air quality improvement. This paper investigates the development and current management of urban systems of green and open spaces in four Polish cities: Gda ´nsk, Warsaw, Pozna ´n and Wrocław, with a...
-
Glossary [Intellectual Output 1] Glossary as a method for reflection on complex research questions
PublikacjaGlobalization and digitization are strongly influencing the process of shaping the built environment. The latter is causing the new design tools to emerge faster than ever before in history, while the former is speeding up not only the development, but also the broad roll-out of more agile and interdisciplinary methodologies and work approaches. The design process is also becoming more and more inter- and trans-disciplinary. This...
-
Ikony architektury portu w Gdyni-styl i struktura
Publikacja.
-
Interdisciplinary research as a form of monument protection and preparation for the investment process on the example of the former Gdańsk Shipyard complex
PublikacjaThe multi-layered heritage of many industrial plants operating until the end of the 20th century creates a particular challenge for conservators, designers and investors. In the process of protecting its values, displaying qualities and managing the property, it is necessary to recognize a wider transformation of technology of the entire plant and the individual functions of its buildings, as well as the context of intangible...
-
Manifesto [Intellectual Output 5] for High-quality Baukultur in the Digital Age
PublikacjaThe aim of the Manifesto is to extract the most important messages of the work on the BuildDigiCraft project and to translate them into a public declaration of views, intentions and policy recommendations directed at the academic, professional and policy-making community responsible for the shaping of the built environment (on local, regional, national and European/international level). With the BuildDigiCraft Manifesto the project...
-
Ochrona i konserwacja architektury modernistycznej Gdyni - niektóre kierunki obecnych działań
PublikacjaTekst przedstawia bieżące działania konserwatorskie i restauratorskie dotyczące architektury modernistycznej Gdyni
-
Physical models in the education of architectural history
PublikacjaIn this article, the authors present the long tradition and common use of physical models in the process of teaching the history of architecture in higher education institutions. The research described in the article is focused on the use of physical models and mock-ups as stimulants during architectural history classes to support lectures and increase the learning capabilities of students. The authors also cover the general use...
-
Portico Farmhouses of the Vistula Delta: Architecture, Current State and Finite Element Modelling of Timber Roof Truss under Material and Cross-section Uncertainty
PublikacjaThe article focuses on the oldest surviving I-type portico houses located in the Vistula Delta, which were built in the 17th and 18th centuries. The study describes the houses’ origins, structure, details of roof structures and technical condition, and it also includes numerical modelling of a roof truss and its mechanical analysis. Numerical models of the roof trusses are defined and analysed by means of the finite element method....
-
Powojenny rozdział w historii architektury i zagospodarowania portu gdyńskiego
PublikacjaThe port of Gdynia, considered one of the largest civil construction projects of the 20th century in Europe, was built at an express pace for only a dozen or so years from the mid-1920s to the end of the 1930s. Unusual solutions from the construction period in the port engineering category, as well as outstanding architectural works The industrial area quickly became architectural symbols of economic growth and the general rebirth...
-
Process [Intellectual Output 2] Guidelines for a design process leading to a high-quality Baukultur in the digital age
PublikacjaThe main aim of the intellectual output “Process” is to identify, explore and evaluate new design processes for shaping the built environment, which are informed, collaborative, and adaptable, allow customization and are generally enabled by the application of digital tools. Further, it aims at creating methodological guidelines for future-oriented design processes leading to a high-quality Baukultur in the digital age. The guidelines...
-
Rewaloryzacja historycznego zajazdu Adlera w Gdyni Orłowie
PublikacjaTekst omawia kompleksowe prace konserwatorskie przy zabytkowym zajeździe położonym w Gdyni Orłowie. Budynek powstał w XIX w. w dwóch etapach. Przeprowadzone w latach 2011-2013 prace obejmowały m.in. wzmocnienie fundamentów, wybudowanie niezależnej konstrukcji stalowej, która odciążyła szkielet z belek drewnianych, termomodernizację oraz prace restauratorskie przy elewacjach.
-
Teoria konserwatorska a dostępność zabytków /na przykładzie Zamku Wysokiego w Malborku/
PublikacjaObowiązująca Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami zawiera wymagania dotyczące wszystkich budynków, bez odniesień do obiektów zabytkowych. Celem tekstu jest skonfrontowanie podstawowych, współczesnych zasad postępowania konserwatorskiego z możliwościami pełnego udostępniania zabytków architektury. Przyjęty w tekście, ogólny podział budynków zabytkowych w aspekcie ich podatności...
-
The role and scope of architectural and conservation research procedures in the process of restoring the splendour of an architectural monument created after 1945 on the example of the Suburban Railway Station in Gdynia
PublikacjaModern Movement buildings, despite their relatively recent construction, are sometimes affected by radical transformations of layout and form. The railway stations being one of the most important public buildings in the city are a special group of them. Due to long-term and intensive use they may bear the signs of exploitation of parts of its substance and have secondary transformations disharmony with the building. The subject...
-
Wieniec w Twierdzy Wisłoujście z lat sześćdziesiątych XVI wieku, jego przekształcenia i uszkodzenie w wojnie w roku 1577 w świetle badań architektonicznych z lat 2020–2022
PublikacjaWieniec w Twierdzy Wisłoujście to unikatowy przykład strażnicy w formie samodzielnej bastei łączącej w sobie tradycje budownictwa średniowiecznego i nowożytnego. Powstała w latach 1562-63 w miejscu wcześniejszego założenia (z ok. 1519 r.). Przedmiotem artykułu jest rozpoznanie pierwotnej formy tego założenia z lat 60. XVI w., wskazanie jego modyfikacji związanych z próbą rozbudowy zespołu i jego uszkodzeniami z oblężenia w 1577...
-
Wystawa MORZE \ MIASTO \ PORT - koncepcja merytoryczna i projekt aranżacji wystawy
PublikacjaZamysł ideowy wystawy opiera się na stworzeniu narracji o powstaniu i rozwoju portu w Gdyni za pomocą artystycznych wizerunków jego samego. W dwudziestoleciu międzywojennym przestrzeń ta elektryzowała rozmachem inwestycji, skalą przedsięwzięcia, nieznanymi technologiami, nowoczesnością architektury. Odwiedzenie polskiego wybrzeża i wizyta w porcie działały jak magnes na wielu Polaków. Narodowy sen o morskiej potędze dodatkowo podsycał...
-
Zamek w Malborku- zabytek w epoce postprawdy
Publikacja.
Rok 2021
-
Ad hoc prayer spaces – a challenge of the architecture of the 21th century
PublikacjaThis article considers the problem of arranging places of prayer in the vicinity of universities and dormitories. A survey was conducted among students living in the dormitories of the Gdańsk University of Technology in order to determine if there was a real need to arrange such spaces. Subsequently, examples of temporary chapels designed in the last 20 years in Western European countries were presented. Analysis of the selected...
-
Adaptation of Architectural Heritage in the Era of Climate Change. Torpedo Platform in Babie Doły
PublikacjaThe paper provides original insight into the problem of adap¬tation of historical objects in the era of climate change. It conveys a message that in times of climate crisis, there is a need to go beyond an anthropocentric perspective, specifically, that architec¬ture should not only be designed for people, but should also provide a framework for nature. As well as shaping spaces for human beings, the architect is also responsible...
-
Architecture of ecumenical spaces in public buildings in the 21st century: Links among the architecture of multi-faith spaces, their names, and the functions they serve in Polish airports
PublikacjaThis study explores the architecture and arrangement of prayer spaces in public buildings. It examines whether Polish airports have prayers spaces and whether a correlation exists between the name (e.g., “multi-faith space,” “place of prayer,” and “place of focus”) and design. The study is supported by analyses of ecumenical spaces, which have recently been brought into service andwhere a visible symbiosis exists between their...
-
Badania architektoniczne Twierdzy Wisłoujście w Gdańsku. Etap III: wnętrza Wieńca
PublikacjaBadania architektoniczne dotyczyły Wieńca w Twierdzy Wisłoujście. Stanowiły uzupełnienie rozwarstwień Wieńca w zakresie planu budowli.
-
Dzieje latarni w Twierdzy Wisłoujście w świetle badań architektonicznych z roku 2018 History of the Lighthouse of the Wisłoujście Fortress in Light of a 2018 Architectural Study
PublikacjaW roku 2018 zespół autorski wykonał badania architektoniczne wieży w Twierdzy Wisłoujście w Gdańsku w związku z planowanymi pracami konserwatorskimi. Pierwszy raz podjęto metodologiczne badania architektoniczne najstarszej struktury zespołu – wieży-latarni morskiej wzniesionej w 1482, a następnie rozbudowywanej w wiekach XVI–XX. Wyniki badań oraz weryfikacja źródeł historycznych i archeologicznych pozwoliły zrekonstruować 6 głównych...
-
Evaluating architecture students' knowledge of the history of architecture by tests and by drawings: a comparative analysis
PublikacjaThe methods of evaluating students’ knowledge in architectural education, and in particular in education on history of architecture, are specific in many respects. Apart from checking the general knowledge of history concerning chronology, artistic trends, styles, main objects and architects, it should also check students’ ability to analyse the historic architecture in a drawing form. Such a form of presenting architecture has...
-
Gdyńskie perły czyli więcej niż modernizm
PublikacjaMonografia przedstawia różne tendencje stylowe w gdyńskie architekturze, zarówno w okresie międzywojennym jak i w latach powojennych
-
NA STYKU LĄDU I WODY - GDAŃSK
PublikacjaNa wyjątkowość zasobu kulturowego dawnej Stoczni Gdańskiej składają się różne wartości i czynniki działające na siebie wzajemnie w sposób synergiczny. Obok treści historycznych, związanych z samym zakładem przemysłowym, znajdują się te dotyczące strajków robotniczych i przemian ustrojowych. Dodatkowo, specyfiką krajobrazu przemysłowego, w rozumieniu zabudowy i zagospodarowania, jest pewna „warstwowość”, a dla obserwatora z zewnątrz...
-
Nomination Dossier, The Modernist Centre of Gdynia, Part 2b, History and Development
PublikacjaHistory and development of Gdynia, from Medieval times up until today. The project concerns such chapters as: Introduction; The village of Gdynia; Gdynia as a seaside resort; Construction of the port and the city in the interwar period; The modernist city centre – layout; architecture;Architecture of the city centre; South Pier and Grand District; Post-war development of Śródmieście: a continuation
-
NOMINATION DOSSIER, The Modernist Centre of Gdynia, parts 4 - 7
PublikacjaThe city of Gdynia is commonly known in Poland as a symbol of the country’s independence and evidence of the foresight of planners and politicians. It is the outcome of the efforts and aspirations of generations of people from all kinds of backgrounds who made Gdynia their home. Document prepared by researchers from Gdansk University of Technology and other experts is the important part of the Nomination Dossier prepared for international...
-
O odkrywaniu historii budowlanej kościoła św. Mikołaja w Gdańsku. Architektura świątyni Dominikanów w świetle badań architektonicznych, archeologicznych i konserwatorskich
PublikacjaRozdział dotyczy prowadzonych prac restauracyjnych, konserwatorskich, archeologicznych i badań architektonicznych w kościele św. Mikołaja w ciągu ostatnich 200 lat i ich wypływu na rozwój wiedzy o historii budowlanej budynku. Autor odnosi się także do najnowszych prowadzonych przez siebie badań terenowych w kościele z lat 2018-2021. Praca stanowi zapowiedź monografii o architekturze kościołów dominikańskich.
-
Ochrona i konserwacja historycznej architektury modernistycznej Gdyni
PublikacjaW książce opisano różnorodne działania związane z ochroną i konserwacją architektury modernistycznej Gdyni na podstawie kilkunastu lat doświadczeń autora. Scharakteryzowano system ochrony, a także problemy konserwacji od skali miasta, aż do różnych detali wykończeniowych. Przedstawiono wiele nieznanych do tej pory rozwiązań estetycznych, związanych z wykańczaniem budynków modernistycznych. Wykazano, że elewacje modernistyczne w...
-
On the current state of dovetail wall-corner joints in wooden Greek Catholic churches in Polish Subcarpathia with structural and sensitivity analyses
PublikacjaThis paper describes the current condition of some dovetail joints which form the wall corners of two Greek Catholic churches of wooden construction in Polish Subcarpathia. It also gives the historical background of the sacral architecture of that region. The two structures, which represent the same type of log corner joints are situated in Chotylub and Cewków. The buildings were examined e.g. for damage, wood moisture content,...
-
Problematyka współczesnych ingerencji w historyczną zabudowę przemysłową na przykładzie zespołu portowo-stoczniowego w Gdyni
PublikacjaNa terenach portowo-stoczniowych Gdyni zachowanych jest wiele historycznych obiektów, które ze względu na zmiany w funkcjonowaniu portu oraz przekształcenia użytkowania terenów podlegają określonym zmianom. Najważniejsze z tych budynków są objęte ścisłą ochroną prawną poprzez wpisanie do rejestru zabytków. Zapewnia to ich zachowanie i często także rewaloryzację. Inne, także wartościowe, ale nieobjęte tak ścisłą ochroną – uwzględnione...
-
Przed modernizmem - style w gdyńskiej architekturze lat dwudziestych
PublikacjaZarówno w historiografii architektury polskiej jak i europejskiej lata dwudzieste XX wieku omawiane są głównie w kontekście rodzącego się modernizmu. Nic w tym zresztą nie ma dziwnego, bo to właśnie ten nurt wyznaczał nowe trendy i w przyszłości decydować miał o dziejach architektury w całym stuleciu. Odchodziła w przeszłość trwająca od połowy XIX wieku epoka historyzmu, a zaczynała się epoka nowa, modernistyczna. Tak więc oblicze...
-
Przemiany przestrzenne w obrębie średniowiecznego założenia klasztornego karmelitów przy kościele św. Józefa w Gdańsku w świetle wykopalisk archeologicznych
PublikacjaArtykuł dotyczy prac archeologicznych prowadzonych w latach 2017-2019 oraz opracowań architektonicznych wykonywanych w latach 2018-2019. Wprowadza nowe ustalenia na temat przekształceń zespołu karmelickiego w późnym średniowieczu tj. dla okresu po 1464 - ok. 1520. Ponadto wskazuje na możliwe usytuowanie zabudowań szpitala św. Jerzego (przed 1335 - przed 1464).
-
Structural analysis as a supporting method for the research of the medieval brick architecture
PublikacjaChronology of brick historical buildings might be established much more precisely than the chronology of stone ones due to the architectural and metrical analysis of bricks, mortars and brickworks. Comparison of historical sources allows to reconstruct the previous stages of constructing monuments. Causations between transformations and developments of monuments are usually interpreted as the results of artistic or ideological...
-
The Impact of Decommissioning Cemeteries on the Urban Ecosystem
PublikacjaThe decommissioning of cemeteries noticeably transforms the urban fabric. The purpose of this article was to determine what impact the decommissioning of cemeteries has on the urban ecosystem. For this purpose, it was necessary to assess the value of cemeteries within the urban ecosystem. Cemeteries are classified as urban green spaces, and their value as preservers of flora and fauna in local ecosystems has been proven. However,...
-
The Modernist Centre of Gdynia. Management Plan for the Nominated Property for the Years 2022-2027. Attachment to: Nomination Dossier on the inscription on the UNESCO World Heritage List of a part of Gdynia City Centre, Poland
PublikacjaThe Management Plan is a document that helps in managing the Nominated Property and follows the Operational Guidelines for the Implementation of the Convention. The Plan is intended as a management tool to ensure the protection and maintenance of the Outstanding Universal Value (OUV) and the features that determine the integrity and authenticity of the place.
-
The room above the porte cochere of the Kwidzyn castle in the times of Pomesanian chapter
PublikacjaArtykuł przedstawia historię budowlaną pomieszczenia nad przejazdem bramnym w skrzydle północnym zamku w Kwidzynie w czasach kapituły pomezańskiej. Prezentowane ustalenia uzyskano na podstawie wyników badań architektonicznych, stratygraficznych oraz analizy materiałów archiwalnych, które przeprowadzono w 2017 roku. Według nich pomieszczenie powstało w pierwszym etapie wznoszenia zamku. W kolejnych wiekach podlegało architektonicznym...
Rok 2020
-
Developing students' spatial skills and teaching the history of architecture through structural drawing
PublikacjaThe method of “structural drawing" is used in teaching history of architecture in the Architectural Faculty of Gdańsk University of Technology. It is addressed to students of the first semester of study – so to the architectural beginners. There are three main goals of the structural drawing method used in that educational course: (1) developing the students’ spatial skills; (2) training architectural drawing ability; (3) teaching...
-
Gdyński modernizm lat międzywojennych. Oblicze stylowe epoki = Modernism of the Interwar Period of Gdynia. A Picture of the Style of the Epoch
PublikacjaLata dwudzieste i trzydzieste XX wieku, a więc czas w którym Gdynia powstawała, nie są w historii architektury okresem homogenicznym. Stylistyka modernizmu lat międzywojennych - wbrew swym uniwersalistycznym założeniom ideowym - nosiła w sobie dużą różnorodność. Widzimy to zarówno w odniesieniu do Gdyni, jak i w ogóle do architektury europejskiej tego okresu. Niniejszy rozdział prezentuje cztery główne oblicza architektury modernistycznej...
-
Geographical and chronological knowledge in teaching the history of architecture
PublikacjaThe subject of this article is the analysis of examination results from the course, the History of Polish Architecture. These Bachelor studies present the political, economic and cultural issues of medieval and early modern architecture, and their changes over time. Basic knowledge of the administrative division and historical regions is needed for a proper understanding of the regional diversity of cultural heritage monuments...
-
Guest Editorial
PublikacjaArchitectural Education
-
Idea urbanistyczna Juliana Rummla i jej wpływ na międzywojenne plany Gdyni = The Urban Idea of Jukiab Rummel and Its Influence on the Interwar Plans of Gdynia
PublikacjaJulian Rummel nie był ani architektem ani urbanistą. Był inżynierem budowy okrętów, działaczem gospodarczym, jednym w wielkich orędowników budowy portu i miasta Gdyni oraz współtwórcą polskiej polityki morskiej II Rzeczypospolitej. W połowie 1924 roku, kiedy rozpoczęto w Gdyni przebudowę otwartego zaledwie rok wcześniej Portu Tymczasowego na wielki, uniwersalny port stały, Julian Rummel był pierwszym którzy zwracali uwagę na pilną...
-
Klasztor dominikanów przy kościele św. Piotra i Pawła w Chełmnie. Stan zachowania na początku XIX w. i zagospodarowanie terenu po jego rozbiórce
PublikacjaCelem artykułu jest przestrzenna rekonstrukcja zburzonego w latach 30. XIX w. klasztoru dominikanów w Chełmnie. Podstawą studiów są prowadzone przez autora badania architektoniczne oraz szeroka kwerenda archiwalna, która pozwoliła odnaleźć nowe źródła do dziejów obiektu (plany administracji pruskiej w związku z kasatą lat 30. XIX w. oraz akta budowlane gminy protestanckiej osadzonej w kościele po odebraniu go katolikom). W artykule...
-
Między klasyką a awangardą. Szpital Morski na Oksywiu projektu Mariana Lalewicza
PublikacjaCelem artykułu jest ukazanie architektonicznego dziedzictwa Szpitala Morskiego w Gdyni, będącego inwestycją wojskową z początku lat 30. XX weku, a powstałego w biurze ważnego i cenionego architekta – Mariana Lalewicza. Ten zasłużony projektant, reprezentant klasycyzmu akademickiego, miał w swym dorobku m.in. kilka gdyńskich obiektów istotnych dla Polskiej Marynarki Wojennej. W 1930 r. podjął się wyzwania szczególnego, jakim była...
-
Non-compulsory practical education programme for modernist heritage
PublikacjaA non-compulsory programme for students of architecture that contains more specialised topics beyond the basic subjects is an important educational tool. The advantages include classes in smaller groups, the possibility of practical exercises in real field conditions and the benefits of meeting professional practitioners. This type of programme is particularly useful for teaching architectural heritage of the 20th Century, its...
-
O średniowiecznej architekturze zakonów żebraczych w Chełmnie. Na marginesie tomu pierwszego "Księgi klasztorów ziemi chełmińskiej w średniowieczu"
PublikacjaCelem artykułu było przedstawienie wyników wieloletnich badań autora nad architekturą zakonów żebraczych w Chełmnie i polemika z ustaleniami najnowszej publikacji na ten temat. Autor, historyk architektury, prowadził kwerendy archiwalne i badania terenowe w Chełmnie od 2010 r. zbierając obszerny materiał źródłowy o kościołach świętych Piotra i Pawła (dominikanów) oraz świętych Mikołaja i Jakuba (franciszkanów). Na jego podstawie...
-
Opinia historyczno-konserwatorska o projekcie koncepcyjnym przebudowy wnętrz zabytkowego budynku centrali Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie autorstwa przcowni JEMS Architekci z 2020 r. w świetle ochrony modernistycznego dziedzictwa kulturowego
PublikacjaOpinia o projekcie koncepcyjnym przebudowy wnętrz zabytkowego budynku centrali Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie autorstwa pracowni JEMS Architekci z 2020 r została wykonana w świetle ochrony modernistycznego dziedzictwa kulturowego. Opinia zawiera 6 głównych rozdziałów: 1. Informacje wstępne; 2. Główne kierunki i idee modernizmu w architekturze okresu międzywojennego; 3. Historyczne wnętrza gmachu centrali BGK - wybitne...
-
Optimization of Stabilizing Systems in Protection of Cultural Heritage: The Case of the Historical Retaining Wall in the Wisłoujście Fortress
PublikacjaThe aim of the paper is to propose new quantitative criteria for selecting the optimal method of securing and repairing a historical object, which take into account Structural, Conservation and Architectural aspects (the S–C–A method). Construction works on cultural heritage sites tend to be challenging and require an interdisciplinary approach. Therefore, they are strictly related to the philosophy of sustainable development which...
-
Pół wieku ochrony architektury modernistycznej Gdyni = Gdynia – half a century of modernist architecture preservaton
PublikacjaArtykuł przedstawia kolejne etapy wprowadzania ochrony architektury modernistycznej Gdyni oraz realizacje związane z jej konserwacją
-
Striking elements - A lifebelt or a fad? Searching for an effective way of adapting abandoned churches.
PublikacjaAre avant-garde elements added to historical objects as a temporary fashion to fulfill the aspirations of designers or an attempt to draw attention to themselves? It may be the exact opposite, and this type of controversial project is the best lifebelt for such monuments. This article explores issues related to external avant-garde elements added to adapted churches and their influence on the efficiency of such adaptation projects....
-
Supporting study tours in the teaching of architectural heritage
PublikacjaStudy tours are a highly effective way to acquire knowledge. They improve students’ understanding of issues that otherwise may seem partly abstract to them. Presented in this article is the unique way in Poland in which support is given to the teaching of architectural heritage. It has been carried out continuously for almost 50 years in the Faculty of Architecture at Gdańsk University of Technology (FA-UT), Gdańsk, Poland, in...
-
Teaching architectural history through virtual reality
PublikacjaThe impact of implementing 3D models and virtual reality in teaching the theory of architecture and architectural history is the theme of this article. Virtual reality and easy-to-use 3D tools allow a whole historic object to be visualised. As a result, there is social and economic pressure to modernise present educational methods using this technology. Therefore, the authors have focused their research on an issue of significance...
-
Transformacja Dworca Morskiego w Gdyni na Muzeum Emigracji
PublikacjaArtykuł omawia współczesne adaptacje budynków historycznych w Polsce, określając dwa główne nurty: komercyjny i niekomercyjny. Jako przykład niekomercyjnej transformacji przedstawiony został przypadek modernistycznego Dworca Morskiego w Gdyni z lat 30. XX w. przekształconego na Muzeum Emigracji. Przedsięwzięcie zakończone uroczystym otwarciem muzeum w 2015 r. zyskało wiele przychylnych opinii i zostało laureatem w konkursie "Zabytek...
-
Typology of the Black Tents Architecture between Iranian nomad tribes
PublikacjaEvidence of the past shows variation in human settlements. Nomadic house the” Black Tent” shows relationship between humans and the natural environment surrounding them. Black Tents are made of natural materials consistant with environmental conditions. This paper discusses nomadic living space of some Iranian tribes located in different regions to show their unique architecture and culture. Rediscovering different architecture...
-
Virtual reality tools in teaching the conservation and history of Polish architecture
PublikacjaVirtual reality and its impact on teaching conservation and architectural history is the subject of this article. During the COVID-19 crisis in 2020, the education of students of architecture was transferred by Gdańsk University of Technology (GUT), Gdańsk, Poland, to distance learning. This method has provided academics an opportunity to examine the impact of virtual reality and remote education on architectural history and conservation....
-
Wystawa "Gdynia - Tel Awiw. Odsłona gdyńska"
PublikacjaArchitektoniczny wymiar wystawy ukształtowały będą przede wszystkim znakomite makiety ikonicznych budynków Gdyni i Tel Awiwu. Rytm ich rozstawienia, w sposób intuicyjny prowadzić miał zwiedzających przez prezentowane treści, odwołujące się do różnorodnych form i funkcji architektury modernizmu. Szczególna uwaga poświęcona została podobieństwom i różnicom między oboma miastami, w zakresach: układu urbanistycznego, charakteru zabudowy,...
-
Wystawa "Tadeusz Jędrzejewski - zaangażowany funkcjonalista/ architekt potrzeb"
PublikacjaJędrzejewski był absolwentem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, który od 1928 roku związał się zawodowo z Gdynią. W swojej praktyce zawodowej dostrzegał, analizował i odpowiadał na potrzeby budującej się Gdyni w zakresie teorii i krytyki architektury. Zaprezentowane na wystawie w liczbie ponad 40 inwestycje, stanowiły przekrój architektury nowoczesnej. Projekt wystawy "Tadeusz Jędrzejewski - zaangażowany funkcjonalista/...
-
Zespół mieszkaniowo-usługowy ZUS przy ul. Partyzantów w Gdyni, jako przykład nowoczesnego zintegrowania funkcji i formy = / ZUS residential and service complex in Partyzantów St. in Gdynia as an example of modern integration of form and function
PublikacjaArtykuł dotyczy zespołu zabudowy, który powstał w Gdyni pod koniec lat 30. XX w. Ukończenie założenia przerwał wybuch II wojny, ale pomimo tego zrealizowana część dowodzi, że zastosowane rozwiązania przestrzenne i funkcjonalne należały do najnowocześniejszych w ówczesnej Polsce.
Rok 2019
-
100-lecie powstania Bauhausu: 1919-2019
PublikacjaCelem artykułu jest przypomnienie setnej rocznicy powstania szkoły wzornictwa i architektury Bauhaus. Uczelnia powstała w Dessau i miała ogromny wpływ na rozwój nowoczesnej sztuki - malarstwa, architektury i wzornictwa. Autorzy artykułu przygotowali wystawę poświęconą 100-leciu Bauhausu, która była prezentowana w murach Politechniki Gdańskiej. W artykule wykorzystano fotografie i materiały z tej wystawy. Wystawa i artykuł powstały...
-
Architektura jako nauka:eksperyment - teoria - historia
PublikacjaAutorka prezentuje architekturę jako dyscyplinę naukową. Ukazuje trzy obszary badawcze architektury: eksperyment, teorię i historię. Przedstawia elementy projektowanie architektonicznego jako pewien typ eksperymentu naukowego. Ukazuje również rolę teorii architektury i historii architektury w problematyce badawczej tej dyscypliny. Przedstawia całe zagadnienie w szerokim kontekście kulturowym - od czasów antycznych po współczesne...
-
Architektura zespołu Politechniki Gdańskiej 1904-2018
PublikacjaBudynki i układ przestrzenny zespołu Politechniki Gdańskiej są doskonałym dokumentem są przemian architektury w XX wieku. Niezależnie od będącej przedmiotem dyskusji ciągłości lub nieciągłości dziejów uczelni jako instytucji prowadzącej badania naukowe i kształcącej studentów, jej architektura stanowi jednolitą całość. Położony u wylotu malowniczej doliny okolonej zielonymi wzgórzami zespół tworzą obiekty reprezentujące najważniejsze...
-
Badania i możliwości adaptacji ruin kościoła we Wocławach
PublikacjaW artykule opisano wyniki badań ruin kościoła z XIV w. we Wocławach. Przedstawiono też problem adaptacji ruin obiektów sakralnych, możliwości zagospodarowania oraz możliwe warianty odbudowy ruin. Po wojnie trzynastoletniej kościół został rozbudowany o nawy boczne i wieżę. Układ świątyni został zredukowany w czasie odbudowy po pożarze w XVIII w. W czasie II wojny światowej kościół został zniszczony. Do dziś nie został odbudowany...
-
Ceglana tożsamość. Dziedzictwo materialne jako rdzeń gdańskich tożsamości
PublikacjaArtykuł dotyczy cegły elewacyjnej jako materiału budowlanego będącego istotnym elementem kształtowania gdańskiej tożsamości.
-
DREWNO i DOM. Drewno w architekturze mieszkalnej dawnego Wejherowa
PublikacjaDrewno jest jednym z podstawowych materiałów budowlanych, który bardzo często był wykorzystywany w budownictwie minionych okresów historycznych. Drewno stosowano zarówno jako materiał konstrukcji budynków lub ich części, jak i tworzywo do kształtowania poszczególnych elementów i detalu architektonicznego. Wystawa przedstawia różne sposoby wykorzystania tego materiału budowlanego w architekturze mieszkaniowej Wejherowa w przeszłości....
-
Historia i materialne relikty fortyfikacji Westerplatte sprzed 1920 r.
PublikacjaZ uwagi na swoje położenie Westerplatte od momentu uformowania się wyspy, a następnie półwyspu, miało kluczowe znaczenie dla obrony wejścia do portu w Gdańsku. Pierwsze znane nowożytne fortyfikacje na terenie Westerplatte to oszańcowany obóz warowny wojsk pruskich z końca XVII w., ale najintensywniejsza rozbudowa umocnień nastąpiła od połowy XIX w., kiedy położono większy nacisk na zabezpieczenie ujścia Wisły. Od lat osiemdziesiątych...
-
Kościoły międzywojennej Gdyni - kontekst urbanistyczny i architektoniczny =The churches of the Interwar Gdynia - the urban and architectural context
PublikacjaArtykuł prezentuje kościoły zbudowane w Gdyni w okresie międzywojennym: dwa w śródmieściu i po jednym w takich dzielnicach jak Witomino, Grabówek, Działki Leśne, Wzgórze Focha, Cisowa i Oksywie. Ukazano dzieje budowy tych obiektów ich architekturę i autorów oraz spoecyficzny kontekst urbanistyczny nowo powstającego miasta.
-
Kwerenda historyczna i opinia na temat wartości historycznej budynku "Śreniawa" przy ul. Ejsmonda 2 w Gdyni
PublikacjaEkspertyza przedstawia nieznane dzieje i rekonstrukcję rozplanowania willi "Śreniawa" oraz analizę wartości zabytkowej obiektu.
-
Meeting Modernisms in Gdynia
PublikacjaThe paper focused on the architectural heritage of the city of Gdynia, in Poland, built in 1920s and 1930s. The city was established (founded) on the seaside of the Baltic Sea as the only port of Poland – a country that regained independence after Versailles Treaty. The history of the city, built from scratch is outstanding in Europe. Modernist architecture of the city is represented by buildings built for different purposes: housing,...
-
Modernistyczna architektura mieszkaniowa w śródmieściu Gdyni po II wojnie światowej - nowe podejście w nowych czasach
PublikacjaTekst omawia rozwiązania architektoniczne budynków mieszkalnych, wznoszonych bezpośrednio po II wojnie światowej na terenie śródmieścia Gdyni. Budynki te były dobrze wkomponowane w przedwojenny układ urbanistyczny śródmieścia, ale ich struktura i formy zawierały wiele modyfikacji wynikających z nowych uwarunkowań społecznych, politycznych itd., które pojawiły się wraz z nowym ustrojem.
-
Modernistyczny układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni, jako Pomnik Historii
PublikacjaW artykule omówiono układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni, który został w 2007 r. wpisany do rejestru zabytków, a w 2015 r. Prezydent RP uznał go za Pomnik Historii. Przedstawiono kwestie związane z praktyczną ochroną i pożądanymi zmianami legislacyjnymi.
-
Monument of History in Gdynia - Problems with Protection of the Main Representative Axis of the City
PublikacjaThe spatial idea of the main representative axis was presented in 1938 in the project of the Representative District of Gdynia and partly realised in 1938-1939. Although the whole area was included in the Gdynia's Monument of History, now its spatial integration is on thread by the controversial current development plans
-
Ochrona i współczesność architektury modernistycznej Gdyni/ Gdynia’s Modernist Architecture in the Past and Today
PublikacjaTekst omawia charakterystyczne cechy architektury Gdyni z lat 30. XX w., zasady jej ochrony i konserwacji oraz ukazuje współczesne nawiązania do tej architektury w zabudowie na terenie miasta
-
Opinia techniczna dotycząca oceny kierunku dzxiałań ratunkowych w Bazylice pw. Świętego Mikołaja zlokalizowanej w Gdańsku przy ulicy Świętojańskiej 72 w aspekcie zdarzenia losowego polegającego na uszkodzeniu sklepień południowej nawy bocznej
PublikacjaW opracowanej Opinii technicznej przeprwadzono Analizę poprawności działań inżynierskich prowadzonych w celu ograniczenia możliwości wystąpienia katastrofy budowlanej w obszarze Bazyliki pw. Świętego Mikołaja w Gdańsku
-
Projekt Hoff
PublikacjaRozdział w monografii dotyczy działalności projektowej Barbary Hoff, od 1956 roku kiedy w "Przekroju" prezentowała pojedyncze projekty sukienek, poprzez pierwszą "kolekcję masową" w 1967 roku aż do powstania marki Hoffland i stoiska " z kolekcją własną Hoff" w Juniorze w Domach towarowych Centrum w warszawie w 1977 roku
-
Rewitalizacja historycznego zespołu pałacowo-parkowego w Lokalnym Programie Rewitalizacji Wejherowa (2008-2015). Revitalisation of the Historic Palace and Park in the Local Revitalisation Program of Wejherowo (2008-2015)
PublikacjaW latach 1990. po upadku komunizmu w Polsce, przestrzeń publiczna w Wejherowie - podobnie jak i w innych miastach Polski była w dużym stopniu zdegradowana. W 2008 roku władze miasta Wejherowa opracowały i zatwierdziły "lokalny program rewitalizacji na lata 2008-2015", który dotyczył głównie centrum miasta. Miał on być w dużym stopniu finansowany przez Unię Europejską..Jedną z najbardziej eksponowanych przestrzeni publicznych, które...
-
Rewitalizacja zespołow fortyfikacji nowożytnych - ograniczenia i możliwości
PublikacjaFortyfikacjenowożytne stanowią w Polsce liczną grupę zabytków, trudną do utrzymywania i zarządzania co powoduję ich postępującą degradację. Wskutek zmian polityczno-ekonomicznych w ostatnich dekadach, powstał problem chaotycznych i agresywnych działań inwestycyjnych, zagrażających zabytkowym fortyfikacjom. Tekst omawia fortyfikacje jako część dziedzictwa kulturowego, sprzecznośći pomiędzy pojęciami "rewitalizacji" i "rewaloryzacji"...
-
Sustainable monument preservation in architectural education
PublikacjaThe aim of this article is both to present the need for changes in architectural and conservation education in a modern, rapidly changing world, as well as to outline solutions to this problem. In the modern world, the field of objects that one intends to protect is expanding. It is necessary to adapt the architectural education to these changes. Due to the current pace of social, political...
-
The difficult heritage. The reuse of former prison buildings
PublikacjaIn recent years, there has been a trend to reuse abandoned buildings. Adaptive re-use allows preservation of the original structure and implements a new function to it. Such activity could help to preserve the historic value of buildings; moreover, many other advantages can be found in educational, ecological and economic fields. However, the question arises of whether every object can be freely adapted. This article examines the...
-
Travelling Architecture: Vanishing heritage of Gypsy caravans in Poland
PublikacjaThe wandering Gypsy/Roma groups began arriving in the territory of Poland in the fifteenth century. Leading a nomadic life, they did not develop any form of a built house until the nineteenth century, until the first wooden caravans appeared. In the twentieth century, the architecture of Gypsy caravans began to thrive. They developed into several different forms of meticulously decorated wooden mobile houses. At the same time however,...
-
Tytuły kościoła pocysterskiego w Oliwie
PublikacjaKościół pocysterski w Oliwie obecnie ma trzy tytuły: Trójcy Świętej, Najświętszej Panny Marii i św. Bernarda. Z dokonanych badań wynika, że zestaw ten nie jest pierwotny lecz powstał z biegiem czasu. Na najstarszego patrona, jeszcze małej kaplicy z pocz. XIII wieku, wybrano NPMarię. Kolejny, św. Bernard został dodany po zakończeniu prac w 3 ćw. XIII wieku. Powstał wtedy pierwszy w pełni ukończony oliwski kościół. Ostatniego patrona...
-
Ubodzy, chorzy, sieroty. Szpitale dawnego Gdańska w okresie średniowiecza i nowożytności
PublikacjaW książce starano się zarysować historię rozwoju i architekturę gdańskich instytucji dobroczynnych od XIV do XVIII w., a także wskazać problemy do rozwiązania w toku przyszłych badań. Zebrano spory, niepublikowany dotychczas materiał badawczy, oparty na wieloletnich studiach prowadzonych przez autorów. Książka składa się z 6 rozdziałów - dwa pierwsze dotyczą ogólnie historii i architektury szpitalnej w okresie średniowiecza i nowożytności,...
-
Valuation of architectural heritage by multicultural student groups
PublikacjaIn this article, the author addresses the education of architecture students in the field of architectural history and the determination of the value of architectural objects. Important changes at present are underway concerning this. Both the role of architectural history in architectural education and content in architectural history curricula is changing. The need for re-evaluation...
-
Various cases of preservation and adaptive reuse Heritage Buildings in the Port of Gdynia
PublikacjaThe port of Gdynia contains a diverse range of heritage assets, starting with its spatial layout which is an urban concept designed in the first half of the 1920s. It is important to point out, this historically-shaped harbor space is preserved in its general idea and still functioning in port activities. Another significant element is the structural, technological solution which was the basis for constructing the entire port area...
-
VERSATILE SPACE OF PERSIAN COURT HOUSE IN ISFAHAN USED AS POLISH CHILDREN HABITAT DURING THE WW2
PublikacjaDuring WW2 thousands of Polish citizens were deported to Siberia and Kazakhstan in the USSRdoomed to exterminating labour. The Polish army was also detained there. The Iranian Shahallowed Polish soldiers and civilians to cross from Russia to Iran. In Isfahan Polish fugitives, mainlychildren, were accommodated in Persian traditional court houses which were converted into theirtemporary habitat, where new...